4.a.3 Amendement PvdA Werken loont ID 283

Het eerste amendement gaat over de paragraaf werken loont. Net zoals in de vorige kadernota staat er een tekst in deze tussentijdse rapportage die suggereert dat het in Lijst Zandvoort niet altijd loont om te gaan werken. Nou, daar is in eerder onderzoek al aangetoond dat dat niet klopt en dat het hier wel loont om te werken. Dus we stellen voor om in deze TURB dezelfde tekst op te nemen als de tekst waar de gemeenteraad in het begin van dit jaar bij de kadernota al mee heeft ingestemd en in het verlengde daarvan, ik kom zometeen op het tweede amendement, maar in het verlengde hiervan ook nog een vraag aan het college. Hoe de welzijnsgesprekken vorderen. We hebben natuurlijk een en ander over gelezen in de TURB zelf. Dat is al relevant voor de natuurramp, maar natuurlijk ook relevant. Voor morgen is het nog wel realistisch om een 2,5% taakstellende bezuiniging voor dit jaar op te nemen aan te houden zo je wilt? En hoe realistisch is het om voor volgend jaar nog zwaardere taakstellingen op te nemen in de begroting dan? Voorzitter, dat tweede amendement wat ik aankondigde? Dat ziet wat ons betreft op de tekst ter zake het noodfonds ondersteuning energielasten. Er wordt geconstateerd dat daar minder aanspraak op is gemaakt dan van tevoren is verwacht. Dan kun je twisten of dat is omdat de landelijke regelingen zo ruimhartig waren of omdat misschien de lokale regeling op een bepaalde manier was ingestoken. Maar dat debat, dat hoeven we hier nu niet te voeren. Wat ons betreft is het wel van belang om de middelen die over zijn om die ook daadwerkelijk ten goede te laten komen aan het doel waarvoor ze bedoeld waren, dus dat wil zeggen, hè, de bestrijding van armoede. Het college in het voorstel van de TURB geeft ook aan te willen onderzoeken welke behoefte er nog bestaat bij deze doelgroep, maar laat vervolgens in het midden of het ook met een voorstel komt om die middelen op een bepaalde manier te besteden en ons amendement ziet erop dat het college in ieder geval met een voorstel komt om die middelen op een bepaalde manier te besteden. En dat is misschien even een kanttekening. Dit is natuurlijk ook geïnspireerd door het amendement van de VVD, wat we net bespraken om een meevaller in dit jaar meteen maar te bestemmen voor een goed doel in het volgende jaar. Tot zover, dank u wel. Dank u.

Dan kijk ik naar de heer Hillenbosch. Die staat op mijn lijstje, maar mevrouw Van Weert die steekt, dat vind je gewoon op. Nou, gaat uw gang.

Dank u wel, voorzitter. Vandaag kijken we terug naar wat deze periode bereikt is en morgen kijken we naar wat we in de toekomst gaan doen. Dat is natuurlijk altijd veel leuker, want voorpret is de leukste pret. Maar vorig jaar zaten we hier ook met een heel leuk pak glimmende nieuwe plannen en het is belangrijk om te kijken wat daarvan nu vandaag terecht is gekomen. Een heleboel is gerealiseerd, wat fijn is, maar ook veel dingen niet, belangrijke dingen. Dingen waarbij inwoners van Leidschendam-Voorburg soms al jaren op wachten. Ik noem maar eens het autoluw maken van het Damcentrum. Het onderzoeken van een milieuzone, de OV-situatie in Leidschendam en rond de Ronde Venen, in het bijzonder de welzijnsgesprekken, de maatregelen in de jeugdzorg. Ook is er dit jaar nog geen schop de grond ingegaan om een nieuwe sociale woning te bouwen. We maken ons ook zorgen over de huisvesting van statushouders. En wat gebeurt er als we niet aan deze taak kunnen voldoen? En zo kunnen we nog wel even doorgaan. Belangrijke dingen die al lang op een oplossing liggen te wachten en waar de problemen alleen maar groter worden, bijvoorbeeld met de komst van Klein Plaspoelpolder zullen alleen maar meer mensen hun boodschappen gaan doen in het Damcentrum. Ook hun kinderen moeten langs die weg veilig naar school kunnen. Dat betekent dat er meer verkeersbewegingen in de buurt komen en als wij dat niet gaan regelen dat die mensen op de fiets of te voet kunnen, zullen ze wel degelijk weer in die auto stappen. Het bouwen van huizen wordt elke dag duurder, dus die sociale woningen worden ook elke dag duurder. En wat betreft zorg en welzijn geeft voor de inwoners waar het om gaat. De grootste problemen, de grootste oorzaak is natuurlijk niet dat we dit niet willen, maar dat we één de menskracht niet hebben en twee dat we vast blijven zitten in ellenlange participatietrajecten. Omdat we het van tevoren niet beter geregeld hebben, zijn we een slechte werkgever of hoe kunnen we onze mensen vrijspelen om aan deze onderwerpen te werken? Voor burgerparticipatie zie ik grote kansen om de omgevingsvisie. Laten we daar nu eens even goed naar kijken, maar dat zijn allemaal dingen voor morgen wanneer we naar de toekomst kijken en waar we hopen dat het beter wordt dan dit jaar. Nog wel een klein dingetje, wat de fractie van GroenLinks een beetje verbaast: in de natuurgroep staat groen nog steeds in het vakje sport, cultuur en recreatie. Natuur en groen verdient zijn eigen hoofdstuk in het coalitieakkoord. Er was ons een groene gemeente beloofd, maar groen is niet altijd natuur in deze gemeente. Er wordt gesproken over een park en wat groene oevers waar vooral kinderen ook veilig in moeten kunnen spelen. Natuurlijk. Ik heb geen problemen met kinderen en ik ben heel blij als ze ergens veilig kunnen spelen. Maar ik zou toch ook wel eens graag een stukje groen in deze gemeente willen hebben, wat veilig is voor mensen. Dat wat met rust gelaten wordt? Ik heb het vandaag vooral over wij, want om een voorsprong te nemen op de verkiezingen, ben ik ervan overtuigd dat we dit samen kunnen en ik hoor dan ook graag van het college wat wij kunnen doen als raad om deze dingen recht te trekken, vlot te trekken. En dan spreken we elkaar morgen weer. Dank u wel. Dank u wel.

Ja voorzitter, dank. Voorzitter, de ChristenUnie kan relatief kort zijn over deze tweede tussentijdse rapportage. We zien dat het planningsoptimisme wat wordt teruggebracht, alhoewel ook nog wel wat dingen naar volgend jaar worden overgeheveld en ook de knelpunten zoals ambtelijke capaciteit, is een bekend en misschien moeten we dat ook meer als gegeven aan zien. Als de randvoorwaarden waarmee we werken en ook aan de voorkant daar meer keuzes in maken. Welke dingen we dan dus wel willen doen, gegeven die ambtelijke capaciteit, en welke dingen dan dus niet kunnen. We delen de vragen die al gesteld zijn over het klimaatakkoord en de welzijnsgesprekken en de bijbehorende taakstelling. Voorzitter, dan even over de amendementen die al zijn ingediend. De ChristenUnie is heel positief over het ingediende amendement van de VVD over wat we gaan doen met de meeropbrengst van de OZB. Om deze te verdelen en nivelleren onder alle huishoudens in Rijssen-Holten, dus ook alle huishoudens die geen huiseigenaar zijn. En ook datzelfde beweging zien we in het laatste amendement van de PvdA over het noodfonds, het geld dat we ooit hebben bestemd voor armoede willen we ook daar heel graag voor inzetten. Tot zover.

Dank u wel. Ik kijk even of iedereen alle amendementen ook tot zich heeft kunnen nemen. Nee, zijn die van die laatste twee ook al in de e-box verschenen? Dat weet ik niet. Nee, dat is niet het geval. Ik kan me voorstellen dat het college daar al wel kennis van heeft genomen, van die twee laatste amendementen. Nee. Ja. Nou, in ieder geval hebben we de eerste termijn van de Raad nu afgesloten. Ik kijk even naar het college of we gelijk door kunnen, of dat u zegt even een korte break. Ja, doen we dat. We schorsen even 5 minuutjes om de boel op orde te brengen en af te stemmen. Dank u wel. Beste mensen, we kunnen verder, de 5 minuten zijn voorbij. En als voldoende mensen hun plek hebben ingenomen en iedereen volle aandacht heeft voor hetgeen gezegd gaat worden, geef ik als eerste in de eerste termijn van het college het woord aan de portefeuille financiën, de heer Van Veller. Gaat uw gang. Dank u wel.

Voorzitter. Voor de vragenbeantwoording dit keer door iets meer volwassen mensen die ons diverse vragen hebben gesteld. Er komt uiteraard. Het hele college komt voorbij met antwoorden op zijn of haar portefeuilleonderdelen, dus ik ga in op enkele vragen die zijn gesteld in het algemeen over de tweede tussenrapportage en daarna zal ik nog iets zeggen als wethouder inkomensondersteuning, maar dat is tegelijkertijd eigenlijk een beetje als wethouder financiën. Nou allereerst natuurlijk dank aan alle lovende woorden over de ambtelijke inzet, bijvoorbeeld dus namens hen. En ja, ik vind het ook wel mooi om zo mooi samen te werken met deze mooie groep mensen en het financiële beeld heb ik al geschetst dat dat ziet er eigenlijk best goed uit voor dit jaar en morgen komen we natuurlijk te spreken over de toekomst. Ik had een paar concrete vragen meer in het algemeen werd door GroenLinks ook de vraag gesteld, ja, maar we lopen toch wel achter op een aantal onderwerpen en wat gaan we er nu aan doen? Ja. Dat verschilt natuurlijk per onderwerp wat we daaraan kunnen doen. Soms zit het op regelgeving. Soms zit het op personeel of een beetje de organisatie die toch echt heel hard moet lopen en op sommige onderwerpen juist op sommige onderwerpen ook echt wel met tekorten zit aan personeel die we dan proberen te werven. En over het algemeen wordt er natuurlijk al hard gewerkt, dus het verschilt een beetje per onderwerp hoe we omgaan met achterstanden dat er hard aan wordt gewerkt is natuurlijk logisch en soms zijn het ook externe factoren die maken dat we even wat minder hard gaan dan we eerder hadden gedacht. Het is wel zo dat wat dan wordt genoemd planningsoptimisme ander stuk is teruggebracht in de cijfers hè? We zitten steeds dichter bij het geraamde bedrag wat we uitgaven voor zaken of de geraamde voortgang en wat we daadwerkelijk hebben bereikt. Dus we doen ons best en het kan altijd beter. En daar werken we dus ook aan en ook met de organisatie natuurlijk. En dan gaat het vandaag en misschien morgen ook over. En dan natuurlijk ook de vraag die ermee samenhangt van Gemeentebelangen de heer Steutel. Ja, wat zijn nou de effecten als je toch minder voortgang boekt dan is geraamd en soms is dat alleen maar bestuurlijk, zal ik maar zeggen. Een oranje of een rood bolletje, maar soms zit er achter dat rode bolletje wel degelijk ja echt en dat is maar goed ook, je bent altijd bezig met iets te bereiken maatschappelijk buiten voor de mensen of in de ruimte. En als een ambitie dan niet lukt, dan heeft dat ook. Kan het echt ook wel echt reële gevolgen hebben voor die mensen. Of in die ruimte dus ik vind het een goed voorstel om daar eens goed naar te kijken, omdat ook zo'n effect, omdat ook in de tussenrapportage te beschrijven op de een of andere manier. Dus misschien komt er wel een kommetje bij, hè? Wat betekent zo'n rode bolletje nu? Of maar misschien dan ook wel een groen bolletje, hè? Voor wat moois moeten nu wat moois wat er nu allemaal tot stand gebracht met dat groene bolletje, maar ik geef toe, het is natuurlijk een bestuurlijke werkelijkheid en er zit een maatschappelijke werkelijkheid achter. Zo leg ik hem uit en dat vind ik wel een goede gedachtegang om de tussenrapportage ermee te verrijken zonder dan weer met hele boekwerken te komen, want dat is ook al aangegeven. Het is natuurlijk, dat gaf de heer van Duffel ook aan van het CDA het is een financieel sturingsinstrument en dat is ook de vraag, kan die dan eerder worden behandeld? Dat laat ik natuurlijk aan de Raad, maar inderdaad, het is natuurlijk primair een financieel sturingsinstrument. De begroting is een planningsinstrument. De tussenrapportage is een sturingsinstrument en de jaarrapportage is een verantwoordingsinstrument, maar allemaal financieel getint en soms krijgen we de vraag natuurlijk, beschrijf wat beter de doelen of de vindplaatsen of de maatschappelijke effecten ook in de begroting en in de tussenrapportage et cetera kunnen we wel een slag om doen, maar. Ik zou nou ja, om te voorkomen dat de begroting een soort allesomvattend raamwerk wordt en tegelijkertijd de begroting natuurlijk ook zo dik wordt. Zou ik het ook wel willen dat we de begroting en alles eromheen in de P&C cyclus financieel getint houden en de maatschappelijke zaken en de inhoudelijke zaken in allerlei andere mooie gesprekken en stukken op te nemen? Dus dat voor wat betreft de status van de sturing van de tussenrapportage en dergelijke, dan staat er een inderdaad, wees de VVD op een meeropbrengst. OZB en er werd opgemerkt. Dat is geen verdienste van de gemeente. Nee, nee, het is wel het gevolg van misschien achteraf natuurlijk een iets te lage raming van de huizenwaarden en uiteindelijk is die huizenwaarde iets hoger geweest dan de raming. En dat bracht een hogere OZB-opbrengst met zich mee. Dat hadden we niet, die hadden we niet geraamd. Dus in die zin is dat een zal ik maar zeggen, een meevaller aan de andere kant ligt de VVD hem uit. En dat is natuurlijk ook waar als hogere inkomsten aan de lasten kant die we hè lasten voor de mensen dan niet voor de gemeente, maar juist voor de inwoners en lasten kant. Ja, meevallen om de lasten kant dus ja, dat is iets meer geworden dan we hadden geraamd. In die zin ook wat nodig was voor de begroting. En wat de Raad daar verder mee doet? Dat is aan de Raad, maar ik heb begrepen, ik heb daar een amendement in gezien. Dat laat ik verder aan de Raad dan de. Heb ik nog het onderwerp welzijnsgesprek en dan doe ik even weer met pet op. Of doe ik nu mijn pet op als wethouder inkomensondersteuning en ook verantwoordelijk voor de gezinsgesprekken? De welzijnsgesprekken zijn vlak voor de zomer van start gegaan. U heeft er ook stukken over gekregen en ik moet zeggen in, we moesten er wel leren in het begin, want wat bleek het effect? Er zaten er heel veel consulenten keurig te wachten op het moment dat die mensen dan werden verwacht. En er kwamen een boven een maand dag. Aantal mensen kwam niet. En nou, dan kun je zeggen, dat is wel verplicht, want de andere kant dachten we ook tenminste, dat vind ik ook. Ja, weet je, als ik nou ja, ik wou zeggen naar de kapper gaan, maar dat hoeft van mij niet zo nodig. Maar ik bedoel, naar de tandarts bijvoorbeeld, dan maak ik ook een afspraak en dan komen we samen tot een afspraak en dan ga ik naar die tandarts, dus ik kan me ook wel iets voorstellen dat je die dat je er gewoon aanspraak maakt van goh schikt. Het u schikt het mij dan, dan maken we op dat moment dat welzijnsgesprek en dat hebben we dus ook na de zomer ingezet, dus het klantcontactcentrum. Er zijn nu 5 mensen die mensen gewoon gaan bellen en zeggen van nou hè, dit is er aan de hand, u krijgt nog een brief hierover, maar zou u dan en dan kunnen komen of een ander moment en dat gaat nu een stuk beter en dat heeft wel met zich meegebracht dat we nog niet aan die 10% zitten. En ik had u beloofd en dat gaat natuurlijk ook gebeuren dat als we 10% hebben gehaald, dan kunnen we een beetje inschatten wat eigenlijk het effect is. En ik kan natuurlijk heel anekdotisch nu vertellen. Van ja, nee, er was een uitkering niet nodig, of er was iemand die had helemaal geen toeslagen, maar heeft hij wel recht op hebben allemaal geholpen, allemaal casuïstiek en anekdotes, daar willen we ook gaan en toelichten. Er is al een raadslid geweest die die die even wil even worden wat bijgepraat en dat is ook hartstikke goed. Maar echt om te zeggen op basis van deze getallen kan ik iets iets iets betekenisvol zeggen in de aantallen of in de getallen of in het geld. Wat ermee gemoeid is? Daar kan ik nog niet. Daar moeten we de 10% over afwachten, dus ik hoop dat en dan ga ik u gewoon. Heb ik ook beloofd over rapporteren, dus als dat je antwoord is, zo ja, meer kan ik op dit moment niet van maken en het hoeft ook nog niet, maar het gaat iets beter nu in ieder geval met de mensen die nu komen, dat kan ik al wel zeggen. Dat was het ene en dan nog het tweede amendement van de PvdA. Dat gaat ook over armoedeondersteuning en dat gaat dan over die energielasten en we hebben er ook hier al eerder over gehad en dat klopt en we hebben ook de feitelijke vragen beantwoord van de PvdA. Ja, dat armoede-energiefonds. Dat wordt eigenlijk feitelijk dus niet benut en dan kun je zeggen, het is niet nodig omdat er dat vermoeden we dan echt, want wij zijn echt wel een paar gevallen geweest, maar die voldeden toch allemaal niet aan wat we hadden bedacht. En dat is toch met name ook de energie. Energie moet echt aantoonbaar een energiearmoedeprobleem zijn. En het is natuurlijk waar dat armoede nu iets breder is en het is moeilijk om om toe te kennen. Dat het echt daaraan ligt, dus ja, we gaan. Het was van dan van plan om de regeling die je zou tot en met 31 december duren om dat wel te doen natuurlijk. Als het nou echt vlak daarvoor nog enorm toeneemt, dan kunnen we zeggen, hij moet nog door, maar ik was eigenlijk van plan er, maar gewoon op deze manier mee. Ja, om het gewoon af te sluiten dan met een evaluatie te komen in Q1 en dan dan zijn we ook verder met het armoedebeleid, wat we natuurlijk verder vormgeven en in die zin nou, dan komt er inderdaad sowieso komen natuurlijk allerlei voorstellen los, dus in die zin neem ik hem. Over, als dat maar ik zie een. Interrupt. Ik heb nog

Een kleine vraag, dank u wel voorzitter en nog een kleine vraag om dit verhaal. Het gaat mij om het stuk blokverwarming, want daar schijnt nog een heel erg, zeg maar, achterstand te zijn in wat daar nu mee gaat gebeuren. Zeg maar met afrekeningen en dat soort dingen. En daar zit het grootste gedeelte, zeg maar, van onze sociale woningbouw heeft blokverwarming. En, en

En dat gaat dan over de energietoeslag. Mag ik daar dan nog schriftelijk op terugkomen? Hoe dat precies zit? Want we gaan natuurlijk met de energietoeslag, of nee, laat ik het anders formuleren. We gaan weer met de energietoeslag komen en daar kunnen we u over informeren. Hoe we dan blokverwarming meenemen. Ik weet het niet uit mijn hoofd, maar we gaan natuurlijk. Dat heb ik volgens mij toch al aangegeven, hè? De minister heeft aangegeven, we gaan nu met die €800. Er zijn ook deze nieuwe regelingen gemaakt. Een nieuwe wet. Op basis daarvan zijn we nu aan het inregelen dat we dat gaan uitkeren. Hoe dat met blokverwarming zit, weet ik eerlijk gezegd niet, dus dat kunnen we dan meenemen of in de rapportage die u sowieso krijgt of anders doen we even een briefje. Ja. Ja, en daarmee was ik volgens mij aan het eind van mijn betoog. Streefkerk.

Ja, nog een korte vraag naar aanleiding van het antwoord van de wethouder over het welzijnsgesprek. Wanneer denkt de wethouder ongeveer die 10% te bereiken? We hopen hem...

Hem dit jaar nog te bereiken en dan begint volgend jaar meteen met hier op het juiste te komen.

Voorzitter. Kan de wethouder nog een reactie geven op mijn vraag met betrekking tot de mogelijkheid voor 14070 om terug te bellen?

Van de portefeuillehouder dienstverlening en organisatie. Dan wacht ik eerder op de burgemeester, maar straks de portefeuillehouder.

Ja, ik heb nog even zitten kauwen op als u het eerder wil bespreken, die tussentijdse rapportage, dan kan dat. Er is, ja, zoiets. Als u wil, dan laat ik het aan de Raad, maar er is geen enkele belemmering om dat gewoon een maand naar voren te halen, want dat lijkt mij, zeg maar, best wel ingewikkeld. Maar volgens mij...

Mij nou was de vraag om hem eerder te behandelen nadat hij binnen was gekomen bij de Raad. Maar dan toch, ja, ja. En dat ja, dat is verder al nu. Oké, dat.

Waren er vragen, ja, dan gaan we nu naar wethouder Keus. En daarna wethouder Van Eekelen. Ik geef het woord aan de voorzitter. Dank u.

Wel voorzitter, en ook dank voor de inbreng van de raad. Terechte aandacht ook voor de onderdelen van de projecten waar knelpunten worden gezien in de uitvoering en inderdaad ook in het bijzonder binnen het sociaal domein. En ik wil me even inzoomen op onderwijs en jeugd. Voordat ik daar aan toe kom, wil ik eerst even de vragen beantwoorden die betrekking hebben op mobiliteit. Er waren twee punten: de Mall en het project van de verbreding A4/N14 die op pauze is gezet door de minister. Allereerst de Mall. Voor de zomer heeft het college de raad geïnformeerd over de aanpak die het college voor zich ziet. Eigenlijk drie sporen: één is in het hier en nu echt de verkeersbeheersing. Twee die ik even uit wil lichten van zaken die in uitvoering zijn, is het verkeersbesluit voor de Heuvelweg die net gepubliceerd is en ook de gesprekken die met de HTM nog steeds gaande zijn over het verleggen van de halte. Ja, dat wil ik liever natuurlijk dat dat eerder had plaatsgevonden. Ook hier is het makkelijke antwoord capaciteit, maar wij zitten hier bovenop en ik ben ook wel blij dat we met de Heuvelweg nu ook echt een stap zetten. De tweede is het parkeren waar we ook in de raad informatiebrief over hebben geïnformeerd dat we verkennen om in de omgeving te kijken of er een vorm van parkeerregulering zal helpen om bezoekers van de Mall, maar ook bijvoorbeeld van het ziekenhuis, om die niet in de wijken te laten parkeren, maar gewoon op de plekken waar dat voor geschikt is. Daarover komen we natuurlijk ook nog terug. En de derde, en dat is de meer midden- en lange termijn aanpak, dat zit echt op die mobiliteitstransitie en dat kunnen we gewoon als gemeente niet alleen, dat moeten we ook niet alleen. Daar willen we met andere partijen, denk bijvoorbeeld aan de HTM of Rijkswaterstaat en uiteraard de Mall zelf, naar een convenant toe werken en kijken hoe ieder vanuit zijn eigen rol en verantwoordelijkheid en expertise en kennis kan bijdragen aan een meer duurzame bereikbaarheid van de Mall en de omgeving. Dus dat zijn eigenlijk de drie sporen voor de Mall en uiteraard zullen we daarvoor ook de middelen die daarvoor beschikbaar zijn gesteld aanspreken. Voorzitter, kom ik bij de A4 en N14. Nou, hartstikke actueel, gisteren is het BO MIRT geweest. Heeft het landsdeel of de regio gesproken met de minister over het stilleggen? Nou, u kunt zich voorstellen en ook de raad heeft zich daarover uitgesproken dat wij daar natuurlijk helemaal niet blij mee zijn dat het stil is komen te liggen en ook gevolgen heeft, bijvoorbeeld ook voor de N14, een ongelijkvloerse kruising. Wij zijn gisteren vertegenwoordigd door de MRDH en de provincie bij de minister en ook ons punt over dat wij er echt op aan willen blijven dringen dat die ongelijkvloerse kruisingen echt gerealiseerd gaan worden. Ook gisteren is dat overgebracht naar de minister, maar laten we wel hier realistisch zijn. De kans dat dat alsnog gaat gebeuren is gewoon klein, dus wij moeten ook daarop voorsorteren om te kijken van wat kunnen we dan op korte termijn wel doen? Een van de zaken, daar kom ik later ook nog bij u op terug, is dat dit ook gevolgen heeft natuurlijk voor de verkeers- en vervoersmodellen waar we nu rekening mee houden doordat deze werkzaamheden zijn uitgesteld. En ik wil ook voorstellen, en daar kom ik nog bij u op terug, om daar een keer in een beeldvorming het verkeers- en vervoersmodel sowieso de werking daarvan een keer nader toe te lichten, maar ook wat het stilleggen van deze projecten voor gevolgen heeft op ons wegensysteem. Voorzitter, dan wil ik graag over naar de onderdelen jeugd en onderwijs en dan heb ik eigenlijk twee antwoorden. Eén is de makkelijke en de andere is de iets complexere en beide zijn ze waar. De makkelijke is, en daar zult u vanavond helaas meer horen, het is gewoon simpelweg de capaciteit. Als ik kijk naar onderwijs, dat behoorlijk verloop ook geweest en ook de hoeveelheid beleidsambtenaren op het gebied van onderwijs is gewoon echt heel weinig, terwijl de workload enorm is en de opgaves ook. Wij hebben voor bijvoorbeeld het IHP en voor de LEA zijn we op zoek gegaan naar een bureau wat ons daarbij kan ondersteunen. Ja, ook wij zijn ook daarin weer niet de enige gemeente die daarnaar op zoek is, dus ook dat is een lange zoektocht geweest en maakt dat we daardoor dus uitlopen in de tijd. Het complexe antwoord, en ik probeer die wel kort te houden, is dat we gaandeweg het denken ook steeds meer achter komen van wat nou eigenlijk echt nodig is. Sommige van u in de raad zijn ook aanwezig geweest bij de inspiratiesessie over de LEA en daaruit kwam echt naar voren dat we eigenlijk een wat bredere visie op kindontwikkeling missen en dat maakt dat we op al die deelterreinen eigenlijk niet echt houvast hebben van waarom we zaken doen. Wat ik daarmee bedoel is, en dat sluit ik echt zeker ook aan bij de fractie van het CDA, dat we natuurlijk hier met zijn allen willen dat ieder kind hier in deze gemeente en natuurlijk eigenlijk in heel het land veilig, gezond en kansrijk kan opgroeien. Dat gesprek moeten we met elkaar aangaan. Daar heeft de motie over dat fundamentele gesprek ook toe opgeroepen. En mijn voorstel is om in Q1 met elkaar dat gesprek aan te gaan. En met name wat is er dan daarvoor ook nodig? Dat geeft ons ook houvast om te praten over bijvoorbeeld het integraal huisvestingsplan, de LEA, waarvan sommige partijen vinden dat die een andere naam moet krijgen, maar ook bijvoorbeeld over de toegang. En daar hebben we nu gewoon in de uitvoering onvoldoende houvast voor. Wat is nou echt jeugdhulp bijvoorbeeld? En wat is nou onderwijs? En daar worden allerlei afspraken geprobeerd onderling ambtelijk te maken, maar wat nodig is zijn ook duidelijke bestuurlijke keuzes. Dan kom ik even op de VE. Kom ik nog terecht, voorzitter, ik zie hier een poging tot interruptie.

Meneer Van Duffelen voelt zich aangesproken, heb ik de indruk, gaat uw gang. Ja, dank u wel.

Voorzitter. Nou, ik wilde wel even vragen aan de wethouder, want het is fijn te horen over dat fundamentele gesprek dat hij in Q1 wilt gaan organiseren. En dat komt ook voort uit een motie die wij mede hebben gesteund. Maar wat gaat u in de tussentijd doen? Ja

Voorzitter, dat is een hele goede vraag. Ik zei net ook dat gaandeweg duidelijker wordt wat nodig is en in ieder geval wat duidelijk is, is dat we met elkaar moeten samenwerken. Dat is zowel extern, dus dat betekent onderwijs, kinderopvang, maar ook maatschappelijke partners die samen moeten komen om vanuit dat belang van die kansrijke start gezond en veilig opgroeien. Hierzo om van daaruit te kijken wat er dan nodig is en in alle eerlijkheid werkt dat nu gewoon te versnipperd. En ik noem het wel eens georganiseerde onverantwoordelijkheid. Iedereen gaat erover, maar niemand pakt daarin zijn verantwoordelijkheid. De gemeente heeft daar zeker een rol in. Daar ben ik mee bezig. Dat vraagt ook gewoon tijd om partijen bij elkaar te krijgen en ook in alle eerlijkheid, voorzitter, ook intern hebben we daar ook nog wel een slag te maken om partijen en afdelingen bij elkaar goed te krijgen en vanuit een gezamenlijk doel naar beleid toe te werken. Dat is waar ik in de tussentijd mee bezig ben. Dan wil ik graag over naar mijn laatste punten, ook een vraag over de VE Monitor, een goede vraag ja, en wat hier. En het klopt inderdaad, hé, hier zit echt, het gaat hier over een weging, een goede balans tussen enerzijds het belang, veiligheid, welzijn van het kind en anderzijds gewoon best wel strikte privacywetgeving waar we mee te maken hebben en wat ook zo zijn doel dient. Afgelopen stuurgroep jeugd en onderwijs kwam dit ook ter sprake en ook de vraag vanuit bijvoorbeeld kinderopvang, van waar blijft inderdaad die monitor? Wij gaan hier echt wel op pushen dat we hier snel ook met duidelijkheid gaan komen. Het is een complex vraagstuk, vraagt ook juridische toetsingen, bijvoorbeeld een data protection impact analyse. Ik wil niet de afkorting gebruiken en dat vraagt echt nog wel wat werk. Kijk, ik snap heel goed, hè, dat je je tempo mee wil maken, maar zorgvuldigheid is hierbij ook van belang. Ik denk als we eenmaal dat voor elkaar hebben, hebben we een monitor die ons echt enorm goed kan helpen. Voorzitter, ik zou eigenlijk willen concluderen met ja, hoe onbevredigend misschien ook een beetje, maar langzame haast hierop. Dank u wel. Meneer Stink.

Dank u wel. Dan kijk ik naar de heer Belt. Ja, dank u voorzitter.

Voorzitter. Ik ga in op onder andere de WMO, de milieuzone en duurzaamheid en groen. Laten we beginnen bij de WMO, waar een aantal vragen vanuit verschillende fracties naar voren kwamen. De inkoop die wij gezamenlijk met 5 andere gemeenten doen. Daar zijn we al wat langer mee bezig, dus met die 6 gemeenten. Dus dan gaat het over gezamenlijke inkoop, contractmanagement, begeleiding van dagbesteding en dergelijke. Er zijn in november 2021 al afspraken gemaakt om die aanbesteding op te pakken en daarvoor is de basis vanuit Leidschendam-Voorburg geweest. Het sociaal kompas wat toen ook net was opgesteld. Als we daar nu naar kijken dan geeft dat sociaal kompas nou ook genoeg body om die aanbesteding te doen. En dat doen we dus met elkaar en die aanbesteding moet ook ingaan per 1 januari 2024. Tegelijkertijd zijn we ook bezig met de heer Eiking van het lokale WMO-beleid. Ik denk dat het goed is om te beseffen dat die inkoop waar we het over hebben voor het grotendeel betreft vaste, niet ter discussie staande taken. En dat we het WMO-beleid, daar komen we dit jaar nog mee met een koersbrief. Mochten daar wijzigingen uit voortkomen, dan hebben wij de flexibiliteit om dat op die inkoop nog toe te passen of op het contract toe te passen. Moeten we ook niet vergeten dat we de indicatiestelling ook lokaal doen, dus dat bijt met elkaar niet. Er werd inderdaad ook gevraagd naar de planning van het WMO-beleid. Daar heb ik net al even laten horen dat we dit jaar nog met een koersbrief willen komen en de bedoeling is om in het eerste kwartaal volgend jaar met dat nieuwe beleid hier te kunnen laten vaststellen. Dan zijn er ook mevrouw van...

Heb je een vraag op dit punt, ga ik.

Toch even prikken, want ik hoorde u zeggen, het Sociaal Kompas geeft genoeg body om die inkoop vorm te geven. Volgens mij hebben we een aantal gesprekken gevoerd. Waren het niet vorige periode begin deze periode waarin we geconcludeerd hebben dat het Sociaal Kompas juist te uitgebreid was en te weinig kaders gaf om goed te kunnen sturen? Dus ik ben even benieuwd of dit nou het juiste instrument is. Zo is dus even de visie van de wethouder. Nogmaals voor

Voor deze inkoop en tegelijkertijd met het feit dat er heel veel wettelijke taken aan vastzitten en dat dat heel veel punten zijn die in feite dus niet vast of die vast aan de taken zijn, bijt dat elkaar niet. Dan ga ik door met een vraag over de stijging van de WMO-kosten. Ja, er zijn twee redenen. Enerzijds is er een extra vraag, met name naar scootmobielen, en de andere is dat we vanaf dit jaar een, zeg maar, een push, dus een extra inzet hebben gepleegd om eigenlijk de achterstand van 2022 in te halen. Dus we hebben gezegd, en dat moeten we helaas met externe krachten ook deels doen, we willen die wachttijd zo kort mogelijk maken en dat geeft dan dat we dat inlopen en dat dat hogere kosten in dit jaar geeft. En dan de vierde vraag over de WMO vanuit de PvdA over de dagbesteding, in relatie ook tot het coalitieakkoord. Ja, dat onderwerp nemen we mee in het WMO-beleid. En daar wegen we dat ook in af, dus kosten en baten nemen we mee bij alle zaken die we daarin opnemen. Wat we wel zien is dat heel veel mensen eigenlijk gebruik maken van een dubbele voorziening. Dat wil zeggen, mensen betalen één keer één vaste bijdrage en kunnen dan van meerdere voorzieningen gebruik maken. Dus dat wegen we daar ook tegen af. Van ja, levert dat dan daar ook iets op in? Maar dat komt echt in dat WMO-beleid verder aan de orde. Dan stap ik even over naar de opmerking over de milieuzone. Daar hebben we natuurlijk eerder bij het programma duurzaamheid over gesproken. Daarvoor, dus een jaar geleden, heeft u de begroting vastgesteld. Daar stond deze tekst in. En hoe onze organisatie werkt, is dat we nu eenmaal op zo'n tekst dan ook weer rapporteren, dus dan hebben we het over de foutieve tekst over dat we het over meerdere milieuzones zouden hebben. Wat we toen gezegd hebben bij het programma duurzaamheid, dat is uitgangspunt. We zetten in op een milieuzone rondom het Damcentrum. Dan. Meneer van

Mij zit het even los van die milieuzone of die nou het centrum is of de hele gemeente. Wat ons betreft wordt die de hele gemeente. Maar de vraag zit hem erin dat u in de vertraging zit en wat is daar de reden voor? Toch niet dat het verkeerd staat in de begroting?

Ik ging in op de vraag van mevrouw van den Heuvel, en dit beschouw ik even als een nieuwe vraag. Is het de bedoeling dat die vraag gesteld wordt? Ja oké, wat ook in deze tour op staat, is dat we daar nauwkeurig mee omgaan, dus dit zit in studie en vanwege capaciteit zit daar een stukje vertraging op. Dat speelt er ook bij, maar daar komen we mee in het eerste kwartaal van volgend jaar. Dan blijf ik even bij u. Ik dacht even, wat bedoelt u nou met we lopen achter op schema op duurzaamheid? Maar daarna kreeg ik al door dat u doelde op dat ene oranje bolletje dat inderdaad bij lokaal klimaatakkoord staat. Kijk, en nou is het zo. Dit is vorig jaar in de begroting neergezet. Ondertussen hebben we ook een programma duurzaamheid hier vastgesteld en daar heeft u met elkaar de prioriteiten nog even extra benadrukt. En ik moet zeggen, sindsdien is er ook heel veel gebeurd, juist ook op de dingen waarvan u heeft gezegd dat vinden we heel belangrijk, dus het verduurzamen van scholen, de regeling die ruim een jaar geleden is ingesteld. We zien nu dat die echt heel goed gevonden wordt. We zien VE acties, allerlei acties waar we in zitten. Wat ik eigenlijk wil zeggen, ook in het programma duurzaamheid moeten we prioriteren en hebben we juist op die energiemaatregelen ingezet. Desondanks kan ik ook wel zeggen dat het klimaatakkoord absoluut in de pijpleiding zit. De essentie van het klimaatakkoord is dat het niet iets is van alleen de gemeente, maar dat het een akkoord is van verschillende partijen in de samenleving. Inwoners, bedrijven die een bod doen en gezamenlijk zeggen, hé, dit doen wij voor het klimaat. En het mooie is dat met de inzet van Stichting Duurzaam Leidschendam-Voorburg, die de Green Challenge nu twee keer georganiseerd heeft en die deze maand ook een derde sessie heeft, hebben we daar een hele mooie basis nu al van acties van wat inwoners doen en dat gaan we verder uitbouwen en die basis hoop ik ook begin volgend jaar al snel te hebben en dan is het een kwestie van uitbouwen de komende jaren. Tot slot een opmerking over, ja, mist toch een stukje terugkoppeling over groen in deze Tu rab. Nou, dat neem ik ter harte. Ik kan wel zeggen dat we op korte termijn het groene actieplan in het college hebben liggen, dus dat is doorspekt met vergroening, laat ik het zo maar even zeggen.

U wel, dan kijk ik naar mevrouw Van Eekelen. Voorzitter, dank.

Dank voor de korte reactie op het amendement van de PvdA "Werken moet lonen". U doet een tekstsuggestie die ook reeds in de kadernota is aangepast en wij kunnen dat in natura verwerken en vinden dat sympathiek. Mooi.

Het woord is aan de portefeuillehouder voor de beantwoording van de aan hem gestelde vragen.

Voorzitter, dank u wel. Twee onderwerpen en een vooruitblik begreep ik over de terugbelverzoeken. Onderwerp waar ik al een aantal maanden ook met collega's mee bezig ben, omdat de bereikbaarheid van de eerste lijn van de gemeente goed is. De mensen in de eerstelijn doen een bovengemiddeld hoog percentage, zal ik maar zeggen, en daarvan doen ze ook een heel erg groot deel zelf af, dus dat gaat allemaal goed. Alleen als het doorverbonden moet worden, dan zakken die percentages dik naar cijfers die je niet wil hebben en daar gaan we hard aan werken. Ik zou willen vragen: laat ons dat percentage eerst naar boven bijwerken en opkrikken. Want ik heb daar naarstig overleg ook vanavond over gehad. Met de vraag: hebben wij daar al over nagedacht? Dat hebben we nog niet. Ook omdat het dan capaciteit zou vragen van de mensen die juist bezig zijn om die tweedelijns cijfers omhoog te brengen. En dat wil ik eigenlijk wel heel graag eerst gaan doen. De mensen aan de telefoon kunnen heel veel zelf af en dat doen we met, nou ja, om hen. Ze krijgen informatie, ze krijgen antwoord, scripts en alles, allemaal the works. Alleen ik wil vooral dat als er moet worden doorverbonden, dat mensen niet na een paar maanden nog een keer moeten bellen van: waar blijft mijn contact? En dat is nu veel en veel te vaak wel het geval. Dus vandaar dat ik eigenlijk wil zeggen: dit eerst en dan dat andere misschien daarna. Dat tweede punt is over de vuurwerkvrije zones. Het debat is natuurlijk her en der en ook hier breed gevoerd over vuurwerkverbod of niet. Nou, wees gerust. Vuurwerk is verboden, behalve met oud en nieuw. Dus ik weet niet wat u allemaal hoort in het dorp, maar dat mag natuurlijk allemaal niet. Maar ja, handhaven, daar kunnen we lang over hebben, maar zeker met gevaarlijk vuurwerk, dat ga je natuurlijk niet oppakken. Dus dat is een discussie die wel vaker is gevoerd. Dat is ingewikkeld. Het gaat goed met de vuurwerkvrije zones zoals wij die hier hebben ingeregeld op vrijwillige basis. Die worden voorbereid. Er zijn bordjes, buurten en wijken en straten melden zich bij ons. En dat is echt gewoon, de voortgang daarvan is er en vorig jaar was dat behoorlijk geslaagd, begreep ik. Nou, ik ga komend oud en nieuw voor het eerst meemaken, maar mij is verteld hoe dat is gegaan. Het komende oud en nieuw weer gaat, dus daar hebben we geen vertragingen op. Maar mocht u mij proberen te verleiden tot een discussie over een eventueel vuurwerkverbod, ook met oud en nieuw, daar ben ik vanavond niet zomaar toe bereid. Want dat heeft geen voortgang en dit is een voortgangsrapportage, voorzitter. Punt over de werving, de verstrekkingen en P&O en dienstverlening en personeel en capaciteit. Daar begrijp ik van twee fracties in ieder geval dat we daar morgen op terugkomen, dus daar zie ik zeer naar uit. Voorzitter, dank u wel. Dan gaan we naar de tweede termijn van de zijde van de Raad en dan geef ik als eerste het woord aan mevrouw Van de Heuvel. Ja, voorzitter, dank.

Dank aan alle wethouders en het gehele College voor de beantwoording. We hebben op dit punt geen vragen en we nemen de rest mee naar morgenavond. Hou het lekker spannend. Meneer Steutel.

Voorzitter, dank u wel. U allen allereerst bedankt voor de reactie op de vragen die ik had gesteld. En ik neem aan dat we nu ook even aangeven hoe wij om zullen gaan met de ingediende amendementen. Die van de VVD, daar zullen wij niet steunen. Wij vinden het verstandiger om in ieder geval voorzichtig te sparen voor de komende periodes en niet nu een verlaging uit te keren. En de twee amendementen van de PvdA, die zullen wij steunen, dank u wel.

Voorzitter, dank. Ik zal ook even kort de amendementen langsgaan. Het amendement van de VVD over de OZB zullen wij niet steunen. We vinden het geen verstandig besluit om deze meevaller zo weer weg te geven, zeker niet met het oog op de financieel zware tijden die er nog aankomen. En bij de amendementen van de PvdA zullen we steunen. Dank u. Dank u wel, meneer van...

Dank dank voor de beantwoording van de gestelde vragen. Ik zou nog wel het presidium willen vragen om dan toch te kijken of voortaan die TURAP iets eerder op de agenda van de Raad kan komen, zodat we ook wat meer op de tijd kunnen sturen. En hij hoeft geen commissiebehandeling, dus volgens mij zou dat met 1 à 2 weken moeten kunnen. Maar dat horen we dan volgend jaar graag bij de eerste stuurgroep of daarvoor eigenlijk nog. En ten aanzien van de amendementen: wij zullen alle 3 amendementen steunen.

Dank u wel, voorzitter. Ik kan het heel kort houden. We zullen alle amendementen steunen. Natuurlijk toch wat langer dan ik dacht en dank aan de wethouders voor de beantwoording. Mevrouw van

Dank u wel, voorzitter, in ieder geval bedankt voor de antwoorden. Het laatste antwoord dat ik kreeg op groen maakte mij natuurlijk zeer blij. Wij ondersteunen de amendementen en met het oog op de zware tijden die komen voor onze inwoners, ondersteunen we ook het amendement van de VVD.

Al iets gezegd over hoe ik naar de amendementen kijk of de ChristenUnie moet ik altijd zeggen en ik kijk uit naar de rapportage in Q1 als het gaat om de 10% van de welzijnsgesprekken. Dank.

U wel. Dan heb ik zomaar de indruk dat er geen tweede termijn van de zijde van het college meer nodig is. Dat is zo en dan ronden we dat hierbij af. En kunnen we, denk ik, overgaan naar het stemmen. Dat kan digitaal, ja hè? We hebben drie amendementen en we zullen ze langslopen, langs de volgorde van de indiening. Dan gaan we nu stemmen. Ik kijk even rond of iemand behoefte heeft om een stemverklaring af te leggen die anders is dan er al gezegd is. Nee, dank u wel. We gaan nu, ik zal u zeggen waar we dan over gaan stemmen. We zijn bij het agendapunt vaststellen tweede tussentijdse rapportage 2023 en daarop zijn drie amendementen ingediend en het eerste amendement is dat van de VVD 4a1 en daar gaan we nu eerst over stemmen. Er zijn 33 stemmen uitgebracht. 21 voor, 12 tegen, tegen de fracties van GBLV en D66 en de rest is voor. Gaan we naar het tweede amendement 4a2 over dat van het amendement van de PvdA, armoedebestrijding, etcetera. U kunt daarover bijna stemmen. Vol verwachting kijken wij naar de stemcomputer. Er is gestemd: 25 voor, 8 tegen, tegen de fractie van de VVD, overige stemmen voor. Aangenomen en als derde amendement 4a3 amendement van de PvdD over de tekst werken loont. En daarover mag ook digitaal gestemd worden. Met 33 stemmen voor heeft iedereen die aanwezig is voor het amendement gestemd. Wij gaan door naar het stemmen over het aangepaste daarmee Raadsvoorstel en bijbehorende documenten. Nou wil het technisch ongemak dat ik u ga vragen om te stemmen met handopsteken over het Raadsvoorstel. De amendementen konden digitaal, maar de keuze was of die of het Raadsvoorstel, dus wat we doen is: iedereen die tegen het Raadsvoorstel zoals die is aangepast is, mag zijn hand opsteken. Mag u nu doen. Dan kunnen wij heel goed tellen dat wij zien dat alle aanwezige raadsleden voor het geamendeerde Raadsvoorstel hebben gestemd. En dat zullen we dan ook zo in alle stukken en notulen verwerken, waarvoor dank. Ronden we dit agendapunt zo af. Dan gaan wij naar het Raadsvoorstel vaststellen Delegatiebesluit.