Beeldvorming inwoners m.b.t. aanpassingen van het project bereikbaarheid Mall en het project A4 Haaglanden - N14.

Voorzitter, we kunnen starten. We zijn online. Dames en heren, welkom inwoners hier in de zaal, raadsleden, commissieleden. Geen collegelid, misschien achter het scherm, en mensen die via de camera thuis meekijken. En in het bijzonder welkom aan de heer Dekkers hier aan mijn rechterzijde, lid van de Bewonerscommissie Vía Verde. Die heeft verzocht om deze presentatie te mogen geven. Dus eigenlijk zijn wij ook een beetje gast van u vanavond. De inhoud van het programma van nu en hier: de heer Dekkers heeft verzocht om een presentatie te geven over enkele verkeersmaatregelen rond de Mall of the Netherlands en de N14. Het gaat over de ondertunneling van de N14, de fietsroute N14 en de maatregelen om de topdrukte bij de Mall. Gang van zaken voor vanavond is dat meneer Dekkers de presentatie geeft, vragen daarvoor of tegelijkertijd. Duidelijk is daarom, en ook daarbij nog even de kanttekening dat het niet de bedoeling is dat we met elkaar in discussie gaan over het onderwerp, maar dat u wel inderdaad gewoon vragen stelt en niet met elkaar in discussie gaat. Dat geldt met name voor de raads- en commissieleden hier aanwezig, want dat debat voeren we natuurlijk in de commissie dan wel in de raadszaal. En als u kijkers thuis een vraag heeft, dan kunt u die stellen via de 'stel een vraag'-knop, dan komen ze hier binnen bij de griffie en die zal zorgen dat die dan aan mij worden doorgegeven. U moet dan wel uw naam en uw e-mailadres eerst even registreren om van deze mogelijkheid gebruik te maken. De presentatie is te vinden ook op de website zometeen of nu eigenlijk al, denk ik. De presentatie werd aangepast en is dan ook te vinden op de website. Ik geef dan nu het woord aan de heer Dekkers. Ja.

Dank u wel. Geachte raadsleden, beste medebewoners, beste mede-omwonenden en overige belangstellenden. Hartelijk dank voor het feit dat u de tijd neemt om vanavond met ons een paar van de hot potatoes rond de bereikbaarheid van de Mall te delen en met name ook mee te denken over de oplossingen die wij graag gerealiseerd willen zien om de gevolgen die wij ondervinden op te lossen. Even nog iets over de afzender. De bewonerscommissie Via Verdi. Wij zijn een commissie in het leven geroepen door de VVE Via Verdi en daar worden we door gefaciliteerd. De Via Verdi bestaat uit 6 appartementencomplexen met een totaal van ruim 130 appartementen. We zijn opgericht nog voordat de problematiek rond de Mall ontstond, namelijk toen de eerste plannen rond het project A4 Haaglanden N14 om de bereikbaarheid van Den Haag te verbeteren, ontstonden. Daarom heten we intern nog steeds de N14 Commissie, maar sinds de komst van de Mall is ons takenpakket aardig uitgebreid, omdat juist de samenhang tussen de maatregelen rond de Mall en het project A4 Haaglanden N14 met die twee tunneltjes onder de N14 voor ons extra problemen veroorzaken waar we vanavond aandacht voor willen vragen. Ik zou willen beginnen met een korte opsomming, want dan hebben we dat maar gehad. De volgende sheet geeft een overzicht van onze kernpunten. Die hangen erg samen met de sterk toegenomen verkeersdrukte als gevolg van de komst van de Mall. Je zou kunnen zeggen: waren we daar niet op berekend? Ja en nee, we waren bekend met de verkeersproblemen die samenhingen met Leidsenhage en toen een aantal jaren geleden de plannen verschenen rond een opknapbeurt voor Leidsenhage, zeiden we eigenlijk allemaal wat goed dat dat op tijd gebeurt en we dachten: nou ja, we weten wat ons te wachten staat, want de verkeersstromen rond Leidsenhage kennen we wel. Maar toen is er iets misgegaan. Je zou kunnen zeggen, als ik het een beetje chargeer: er is geen renovatie van Leidsenhage gekomen. Leidsenhage is tegen de vlakte gegaan. Er is een nieuwbouwproject gerealiseerd, vele malen groter dan Leidsenhage. Ik zeg wel eens, als ik het al te scherp zeg, moet u me maar corrigeren straks, maar het is voor mij meer een pretpark waar je onder andere kunt winkelen en waar veel meer gebeurt dan er vroeger gebeurde en dat heeft geleid tot veel meer verkeer dan wij kennen uit Leidsenhage. Dat is eigenlijk een belangrijke achtergrond van het feit dat we nu met een aantal hele serieuze verkeers- en luchtvervuilingsproblemen te maken hebben en dat heeft geleid tot een pakket van wensen die we aan u willen voorleggen waarvan we denken dat om een goede balans te vinden tussen de belangen van de omwonenden en de belangen van de mensen die op tijd in de Mall willen zijn, er toch wel een paar dingen geschrapt en aangepast moeten worden aan wat ons boven het hoofd hangt. En kort samengevat komt dat neer op het volgende. Wij willen pleiten voor geen of hooguit een tunnel onder de N14. In elk geval niet bij de kruising tussen de N14 en de Monseigneur van Steelaan/Heuvelweg. Dat is het kruispunt bij de politie en de brandweer voor de mensen die de situatie misschien iets minder goed kennen. Het behoud van de bestaande oversteek tussen IJsvogellaan en Lavendel voor auto's. En dan, want het gaat heel vaak heel erg veel over auto's, maar mensen leggen ook heel veel afstanden af lokaal te voet en met de fiets. En voor ons is heel cruciaal het behoud van de bestaande oversteekplaatsen voor fietsers en voetgangers zowel bij de Monseigneur van Steelaan/Heuvelweg als bij de Noordsingel/Prins Bernhardlaan. Wij zien niks in de fietsroute N14 Sijtwende. En, wij doen een beroep op het gemeentebestuur en de gemeenteraad om met ons deze punten naar voren te brengen bij Rijkswaterstaat, eerst de keuze te maken om ons hierin te steunen en vervolgens waar dat nodig is samen met ons op te trekken richting Rijkswaterstaat om dit voor elkaar te krijgen. En, dat betekent voor het overleg bewoners-gemeente wat ons betreft ook dat het bestaande platform bereikbaarheid Mall zou moeten worden aangevuld met de structurele deelname door Rijkswaterstaat. Omdat voor ons de boel nou juist ook knelt in de samenloop van het project van Rijkswaterstaat met de ondertunneling van de N14 en de bereikbaarheidsmaatregelen die de gemeente neemt rond de Mall. Volgende sheet graag voor degenen die misschien niet dagelijks komen. Dit is de kern van het gebied waar we over spreken. Je ziet daar de Heuvelweg en de Noordsingel. De N14 krijgt daar twee tunnels en vlak daarbij aan de noordzijde. Zowel bij de Heuvelweg als de Noordsingel heb je de bestaande oversteekplaatsen voor fietsers en voetgangers en bij de Heuvelweg ook voor auto's richting IJsvogellaan. En als de ondertunneling wordt gerealiseerd op de manier zoals dat oorspronkelijk door Rijkswaterstaat is gepland, dan verdwijnt die oversteek voor auto's en in beide gevallen ook de oversteek voor fietsers en voetgangers. En dat leidt voor ons, zowel die oversteek voor auto's, maar zeker ook die oversteek voor fietsers en voetgangers die verdwijnen, tot hele serieuze problemen en daar vragen we aandacht voor. Dat even kort ter aanduiding van de kern van het gebied waar we spreken. En voordat we dan dus de volgende sheet in willen gaan op een nadere toelichting op die wijzigingsvoorstellen die we nu voorleggen, eerst even het centrale uitgangspunt waar we willen pleiten. Kijk, als je kijkt naar de autobereikbaarheid van de Mall, dan is die bijna altijd prima. Er is een beperkt aantal dagdelen per jaar, gedurende een stuk of 60 dagen per jaar, weekenden voor een deel en soms bij bepaalde feestdagen dat tussen een uurtje of 12 en een uurtje of 7 de boel echt heel erg knelt en de rest van de tijd valt het behoorlijk mee of is er helemaal niks aan de hand. Maar de maatregelen waar wij nu van zeggen: schrap die, die leiden ertoe als die worden doorgezet, dat wij 365 dagen per jaar, 7 dagen per week, 24 uur per dag erop achteruit gaan. En, dat vinden wij een onredelijke belangenafweging. We vinden het prima dat de Mall er staat. Dat is een gegeven. Als we het voor het zeggen hadden gehad, hadden we dit grote complex liever op een plek gezien bij een openbaar vervoerknooppunt en niet zo dicht bij zoveel drukke woningen. Maar hij staat er en daar zal er aan alle kanten wat water in de wijn moeten. Wij zullen ook bepaalde dingetjes moeten slikken, maar het kan niet zo zijn, vinden we, dat maatregelen die erop gericht zijn om gedurende een beperkt aantal dagdelen, beperkt aantal uren op die dagdelen, dat wij het hele jaar lang de hele dag 365 dagen met ingrijpende maatregelen worden geconfronteerd. Blijft er dan niks over om die bereikbaarheid te verbeteren voor de Mall? Een heleboel en wat ons betreft en waar dat moet, werken we daar ook graag aan mee. Kunnen we daar voortvarend mee aan de slag? Nu even punt voor punt, onze hoofdknelpunten. De ondertunneling van de N14 bij het knooppunt bij de kruising met de Monseigneur van Steelaan/Heuvelweg leidt tot een aantal verbindingen die worden verbroken. In dit plaatje is een deel daarvan zichtbaar gemaakt. Het is dan straks niet meer mogelijk, omdat de ondertunneling gepaard gaat met het schrappen van de oversteek of de verbinding Lavendel/IJsvogellaan om vanuit de Via Verdi/Lavendel linksaf te slaan naar de Monseigneur van Steelaan. We kunnen nog steeds wel linksaf slaan om de N14 twee kanten op te gaan, maar we kunnen niet, omdat de tunnel daar loopt, rechtdoor naar de Monseigneur van Steelaan. We kunnen ook niet oversteken naar de IJsvogellaan, maar omgekeerd kan het ook niet. De IJsvogellaan kan ook niet meer op dat punt de Heuvelweg op. Je kunt ook niet meer vanaf de Heuvelweg oversteken naar de Lavendel. Wat ook niet kan, want dit is alleen maar even een plaatje getekend voor ons destijds de Via Verdi, wat ook niet kan is als je vanuit de N14 de Heuvelweg opdraait, kun je niet linksaf de IJsvogellaan in wat nu wel kan. Behalve als je een auto hebt met een blauw zwaailicht, want het blijft voor de politie wel mogelijk, heb ik begrepen. En, het is ook niet meer mogelijk om vanuit de IJsvogellaan linksaf de Heuvelweg op te slaan.

Nou ja, dat is voor ons even de vraag, kijk de tunnel.

Op het niveau dat nu ligt en strikt genomen is het zo, hè? Dus daarom vragen wij ons ook af: is het een wens van Rijkswaterstaat of van de gemeente die in dat hele ontwerpproces is ingebracht? Maar je kunt die tunnel aanleggen met behoud van die oversteek voor auto's en de oversteek voor fietsers en voetgangers. Het is niet zo dat die infrastructuur, als je die tunnel al zou willen en als die al zo noodzakelijk zou zijn om de bereikbaarheid te verbeteren, niet gerealiseerd kan worden zonder die oversteken te schrappen. Dus dat zijn twee onafhankelijke beslissingen, zou je kunnen zeggen. En waar wij dus voor pleiten, is om, als die tunnel er dan toch zou moeten komen, deze in elk geval zo in te vullen dat die oversteken blijven bestaan. Ja, nou ja, kijk, wij denken, we nemen even aan, we zijn geen gespecialiseerde verkeerskundigen, en we nemen aan, hè, dat al die stapjes ertoe bijdragen dat de doorstroming toch ietsje beter wordt. Maar dan, als we dan kijken naar de consequenties die het voor ons heeft, dan zeggen wij: we kiezen ervoor om van die 10 een 8 te maken als rapportcijfer, in ruil daarvoor het behoud van voor ons essentiële lokale verbindingen. De vraag even...

Zoveel mogelijk tot zo meteen te bewaren, want anders zou een discussie over welk plaatje en dat is even lastig.

Ik heb geen vraag, maar een aanvulling op het verhaal van Jos Dekkers. Eigenlijk zijn alle nadelen genoemd van eventueel de ondertunneling. Mij is één ding, wil ik nog toevoegen: vanaf de Monseigneur van Steelaan is het ook niet mogelijk om de Lavendel op te...

Dan ben je verplicht om door te rijden over de Heuvelweg, de Banninglaan, door de Noordsingel, de Parktunnel en dan rechtsaf kun je dan eindelijk de Lavendel in.

Veel meer meisjes dan je denkt, ja. Het is de volgende opsomming. Het is inderdaad zo dat. Willen wij straks vanuit de Via Verdi naar Voorburg? Dan betekent dat, zeg maar linksaf de Heuvelweg opslaan, vervolgens linksaf de Parktunnel in, rechtsaf de Banninglaan en dan kun je afhankelijk van waar je naartoe wil de Rode Laan of verder of de, sorry, de Prins Bernhardlaan en dan rechtsaf de deur. Heet dat de Rode Laan of rechtdoor? Op zich zou je kunnen zeggen van. Nou ja. Dat zijn niet zoveel extra kilometers, maar op het moment dat het druk is, zijn wij dus altijd veroordeeld om in die rij te staan van die al te drukke Parktunnel. Als we die kant uit willen. Dat geldt ook als we vanuit Voorburg naar ons toe willen. Nu kun je zeggen, van ja, ik kies afhankelijk een beetje van hoe druk het is tussen de Rembrandtlaan of de Mottensteenlaan. Dat kan dus straks niet. Je moet altijd naar de Rembrandtlaan, Prins Bernhardlaan, linksaf de tunnel in de Parktunnel normaal gesproken, ja. Iedereen vindt een minuutje, de één vindt een minuut minder erg dan de ander. Als het niet druk is, zou ik dat nog wel te doen vinden, maar juist op de momenten waarop het druk is, moeten wij extra aansluiten in die rijen. Dat geldt dus beide richtingen uit. Als je vanuit Voorschoten komt, is het nu zo. Als het niet druk is, hè, kun je kiezen tussen rijden via de Heuvelweg of via de Noordsingel. Ik neem meestal, ik rijd meestal rechtdoor tot bij de Parktunnel, licht gaan rechtsaf enzovoorts. Er zijn anderen die nemen de slingertje via de Heuvelweg. Op de drukke dagen kun je nu nog een beetje bekijken van welke van de twee neem ik afhankelijk van hoe erg het is? Die keuze hebben we straks niet meer. Dus er gebeurt vanuit, zeg maar de bereikbaarheid van onze straat gebeurt er behoorlijk veel negatiefs als die mogelijkheden op die manier worden weggenomen. Daar komt nog bij dat met name voor deze tunnel geldt dat hij wordt gerealiseerd in een omgeving waar veel wegen vlakbij de plek waar die tunnel wordt aangelegd uitkomen. Dus tijdens de bouw hebben wij te maken met een behoorlijk lange tijd, want het is een heel complex project van bijna onvoorzienbare bereikbaarheidsproblemen. Maar ik hou mijn hart vast. Dat is bij de Heuvelweg heftiger dan bij de Noordsingel, want op de plek waar daar de, zeg maar de tunnel wordt aangelegd, heb je naar beide kanten geen zijwegen. Dan tot slot, en dan kom ik later met een paar andere plaatjes nog op terug. Is het lokale verkeer voor voetgangers en fietsers, hè? Als je die bestaande oversteekplaatsen? Als je die afschaft, wordt ernstig benadeeld, want het betekent dan eigenlijk dat wij. Zowel met de fiets als met de voet steeds eerst die berg op moeten van die tunnel voordat we naar, zeg maar, naar oost of naar west kunnen. En ik weet niet of mensen iedereen daar een beeld bij heeft, maar de tunnel daar kunnen vrachtwagens onderdoor. Dat is een hoogte van zeg maar 4 meter, daar nog wat ruimte boven het dak van de tunnel, plus nog ruimte om daar bomen en struiken te kunnen laten groeien. Je praat al gauw een 5,5 meter die we moeten klimmen. U kunt zich voorstellen dat ik heb enige ervaring met rollerbaantjes, maar over die korte afstand waarop je die hoogte moet overbruggen, hè? Van bijna 6 meter. Er is behoorlijk stijl. En straks is het zo dat als we naar oost of west willen dat we eerst zo'n berg moeten beklimmen en dat doen we liever niet elke dag. Volgende graag. Wat is er dan als je zegt van nou deze infrastructurele ingrepen liever niet. Dan blijft er nog steeds zeker in deze tijd van technologische vooruitgang heel erg veel mogelijk om bereikbaarheid van de mol wel te verbeteren. En heel kort samengevat betekent dat dat we zeggen, binnen de bestaande infrastructuur zet maximaal in op verkeersmanagement maatregelen om bij de bestaande infrastructuur die infrastructuur slimmer te benutten. Dat gebeurt nu voor een deel al door bijvoorbeeld de betere afstemming die stap voor stap wordt opgebouwd tussen de afstelling van de stoplichten tussen gemeente en Rijkswaterstaat. Daar zijn al stappen gezet en daar wordt nog steeds verder aan gewerkt om te proberen op die manier doorstroming verder te verbeteren. Het moment waarop de tunnels werden gepland. Was het eigenlijk zo dat dit? Dit soort ontwikkelingen nog relatief in de kinderschoenen stonden. Tegenwoordig is het zo dat er op dat gebied veel mogelijk is. Ik sta er wel eens van te kijken. We hebben ons paar keer als commissie wat uitleg gehad van de projectleider op dit gebied en dan merk je van dat er, zeg maar op het terrein van het afstemmen van verkeersstromen mensen tijdig informeren welke route wel en welke route niet er veel meer mogelijk is dan toen deze tunnels en de bijbehorende infrastructurele ingrepen werden gepland en ons pleidooi is eigenlijk van haal wat dat betreft nou eerst eens alles uit de kast voordat je weer gaat graven en asfalt en beton gaat storten. Die benadering geldt zowel voor de ondertunneling bij de Heuvelweg als voor de ondertunneling bij de Noordsingel. Ook in dat laatste geval zeggen wij, van ga daar nou echt pas bouwen als je zeker weet dat na al die verkeerstechnische ingrepen het echt noodzakelijk is om ook deze maatregel te nemen. Laten we ook niet vergeten dat die dingen lopen nu wel eens door elkaar, maar de ondertunneling van de N14 is vooral gepland als onderdeel van het project A4 Haaglanden om de bereikbaarheid van Den Haag te verbeteren. En als je nu kijkt naar hoe vaak er. Tijdens de spits heb ik het niet over de momenten waarop het heel veel verkeer naar de mol gaat, hè? Maar tijdens de spits hoe vaak er dan serieuze files staan op de N14, dan valt heel erg mee. Je kunt je dus afvragen of met de huidige inzichten en met de huidige toekomstverwachtingen of kerstboom op dat gebied je nu nog zou bedenken dat je die tunnels voor dat doel zou bouwen. En, als je dan ziet wat het voor ons betekent, denk ik dat er veel voor te zeggen valt om daar nog eens heel serieus naar te kijken. Volgende plaatje. Volgende plaatje kijk, die tunnels zijn onderdeel van een heel groot project. A4 Haaglanden N14. Bedoeld om de doorstroming in de bereikbaarheid in de Randstad onder andere van Den Haag te verbeteren. Dat omvat een groot aantal projecten langs de A4 parallelbanen. Betere, zeg maar, afslagen op allerlei plekken, heel groot project en een heel klein onderdeel daarvan is de ondertunneling van de N14 op die twee plekken waar wij het de hele tijd over hebben en een nog kleiner onderdeel daarvan is dat je bij die ondertunneling die oversteken voor fietsers, voetgangers en die auto's gaat schrappen. Nou, niemand kan mij wijsmaken voorlopig dat als we die laatste paar punten uit dat hele grote project schrappen. Dat dat merkbaar veel nadeel heeft voor de bereikbaarheid van Den Haag. Dus, zeg maar het dooranalyseren vanuit onze kant wat er betekent, wat er gebeurt door de samenloop van die twee projecten. Heeft ons gesterkt in de overtuiging dat wij een alleszins redelijk voorstel doen door te zeggen van schrap die tunnels en als dat echt niet kan, als wij toch nog een beetje overtuigd worden dat ze misschien nodig zijn, schrap dan in elk geval de oversteken. Het schrappen van de oversteken voor fietsers, voetgangers en auto's. En nogmaals als je dit tot je laat doordringen, dan is niet reëel om te stellen dat dat voor de bereikbaarheid van Den Haag geen wezenlijk groot verschil kan maken. En daar was dat project toch allemaal om begonnen. Daar is nummertje 10 daar bovenaan. Ja ja, terwijl dat hele project dat bestaat uit, zeg maar ook al die andere projecten een tot en met 9 en dat zijn veel grotere zwaardere ingrepen met veel grotere impact. Dan alleen die twee tunneltjes? In de.

Nee, nee, nee, nee, volgens mij die volgorde ken ik niet. Het is de, ik heb ze hier niet allemaal opgenomen. Dit zijn de zeg maar de 10 grote onderdelen van dat project A4 Haaglanden, waarvan een heel belangrijk kenmerk is dat vanaf zeg maar de afslag naar Leidschendam tot en met de afslag ten zuiden van Rijswijk, dat daar eigenlijk een structuur komt, zoals sommigen dat misschien kennen van Eindhoven en ten zuiden van de Rotterdamse haven. Dat je als je in het midden zit alleen maar rechtdoor kunt rijden en om halverwege er onder recht eraf te kunnen dat daar parallelbanen lopen. Nou, dat is een hele grote infrastructurele ingreep. Ik heb al een paar keer gezegd dat wij te maken hebben gekregen met de samenloop van, zeg maar deze maatregelen of deze ingreep van Rijkswaterstaat en verkeersmaatregelen rond de bereikbaarheid van de Mall en dat is het volgende plaatje wat dat illustreert. Een heel mooi voorbeeld daarvan is een recent verkeersbesluit. Met dit mooie nummer, maar het komt erop neer dat het voornemen is dat verkeersbesluiten ligt nu voor, zeg maar voor inspraak om binnenkort niet meer vanaf de Heuvelweg. Ze komt vanaf het ziekenhuis vanaf Voorschoten linksaf. De Lavendel via verdient te kunnen. Doel daarvan is om, zeg maar de twee rijbanen rechtdoor en de derde linksaf omdat 3 rijbanen rechtdoor te maken, zodat je vanaf de uitgang van de parkeergarages bij de Mall bij de Weigelia. En vlottere doorstroming krijgt van verkeer richting N14. Die daar rechts bovenin beeld zijn. Ja ja ja. Rechtdoor die wordt dan rechtdoor. Ja.

Die van naar weg? Ja. Dat verkeersbesluit heeft het gebod rechtdoor of rechtsaf en ik heb het hier, want wat betekent het voor ons? Wij kunnen niet meer links de straat in. Nou is het zo dat, zeg maar, wij begrijpen dat als je dat doet, dat je de doorstroming vanaf die garage naar de N14 wel een stuk beter maakt. En als je de Lavendel op wil om naar de Via Ferrata te gaan, dan is er de mogelijkheid om in plaats van linksaf te slaan, rechtsaf te slaan de IJsvogellaan in. En dan maak je na 20 meter een u-turn bij het politiebureau. Dat klinkt wat ingrijpender dan het is. Voor de mensen die de weg niet kennen: de hele IJsvogellaan is vrij breed en is eigenlijk gebouwd op u-turns. Want als je aan de tunnelkant woont van de IJsvogellaan, dan kom je alleen maar bij je eigen huis voor de deur als je eerst een stukje voorbij rijdt, een u-turn maakt en terugrijdt. Dus die weg is redelijk breed en ik wil het altijd even ervaren hebben, dus het is nog niet zover, maar ik heb al een paar keer gewoon voor de gein dat ritje gemaakt. Ja, dat is eigenlijk gewoon qua auto's maakt dat niet veel uit. Dat zijn dan, ja, je bent er niet blij mee met dit soort dingen, maar tegelijkertijd is het zo als je bedenkt van ja, wat het kan bijdragen aan een veel vlottere doorstroming, dan is dat iets waarvan we zeggen, nou, daar kunnen we mee leven. Echter, toen bedachten wij maar: Rijkswaterstaat is van plan om die tunnel te bouwen. En die heeft gezegd, van ja, maar daar zitten een aantal dingen aan vast, al die oversteken verdwijnen, dus wij dreigen nu ons niet, zeg maar, vierkant te gaan liggen voor een verkeersbesluit. Terwijl we weten dat het niet lang meer duurt, want de kans dat A4 Haaglanden N14 niet doorgaat is toch vrij klein, hè? Het wordt een beetje vertraagd door de stikstof, maar het zit nog steeds in de top 10 van de grote projecten in Nederland, dus dat gaat door. Daar zeggen wij dus nu ja tegen een situatie waarbij we straks daar helemaal geen kant meer uit kunnen. Nou en daar willen we het dus eens een keer serieus over hebben met u en vervolgens met Rijkswaterstaat dat die combinatie van, zeg maar, van maatregelen niet kan. En dit is, zeg maar, een heel duidelijk voorbeeld, denk ik, van waarom wij zeggen dat we moeten ophouden met het doen alsof dat allemaal gescheiden trajecten zijn. We snappen wel, dat zijn verschillende potjes met geld en het zijn verschillende verantwoordelijkheden. Maar voor ons als bewoners is nou juist de samenhang tussen die dingen heel ingrijpend en wij willen dus met u, met de gemeente en met Rijkswaterstaat om de tafel om dit probleem te tackelen. En nu ja zeggen tegen iets terwijl je ziet aankomen dat iemand anders over een paar jaar iets gaat doen wat aan een andere tafel besloten is en wat in samenhang tot dit soort consequenties leidt. Dat moet toch aan een tafel besproken kunnen worden, want voor ons gaat het juist om de samenhang van die dingen. Met andere woorden, wij vinden dit verkeersbesluit te overzien vanuit het perspectief van de Via Ferrata, als die oversteek blijft bestaan en wij dus straks wel, als we niet meer linksaf mogen, wel rechtsaf kunnen om een u-turn te maken. Die verbreding ook.

Ook aan de andere kant nog goed, de verbinding.

Dat die verbreding die midden op de weg ligt, doen we ook smal. Daardoor komt er ook een baan bij, toch? Ja.

De zeg maar, maar dat is inderdaad een gevolg van het feit dat die drie rijbanen rechtdoor moeten kunnen. Is dat die voetgangersoversteekplaats die we daar zien? Dat wordt een heel klein beetje breder, zodat je echt met zijn drieën rechtdoor kunt. Ja ja en daardoor wordt ook de uitdraai. Maar goed, er zitten heel veel details aan vanaf P een. De Heuvelweg op die wordt daardoor ook soepeler. Daar zit je nu vaak een beetje met elkaar te wringen, omdat je heel kort maar even twee rijbanen hebt voordat het er weer drie worden. En dat is dan straks ook bij het uitrijden zit je permanent al op drie. Dat bevordert de doorstroming van verkeer. Dat stuk.

Ja, de parkeerplaats wordt ontsloten via Lavendel. Ja. Ja. Ja, daar gebeurt ook een aantal dingen, maar dat zou nu te ver voeren. Daar zit voor ons een knelpunt. Daar krijgen we ook een stukje voorrang, dus dan kunnen we niet meer vast komen te zitten bij het uitbreidende verkeer van P1, maar ik wilde me vanavond proberen te beperken tot de hoofdzaken die ons bezighouden. Maar u hebt gelijk, daar worden ook stapjes gezet. Dat zijn al die verkeerstechnische ingrepen waar ik op doelde die wel kunnen en die niet tot onoverkomelijke problemen leiden en die allemaal bijdragen tot de verbetering van de doorstroming van verkeer. Nou ja, tot zover eigenlijk het verhaal over de auto's waar het in deze gemeente toch eigenlijk nog te vaak en te lang over gaat. We willen het nu ook eens even hebben over de fiets en de voetganger. Dat is het volgende plaatje. Wij willen, en ik denk zonder de automobilist ook maar tekort te willen doen, maar eigenlijk als we naar dat lijstje van onze wensen kijken, dan staat er wel met stip op één datgene wat een kleinigheid lijkt. En dat is namelijk dat we willen dat de oversteekplaatsen voor fietsen en voetgangers niet verdwijnen. Zowel bij de Heuvelweg als bij de Noordsingel. Want als dat betekent dat als die wel verdwijnen, dat wij om van, zeg maar, Voorburg naar Leidschendam te gaan in de ene kant op of de andere kant op of richting Den Haag willen of richting Zoetermeer dat we altijd eerst een berg moeten gaan beklimmen. En dat willen we niet. Als dat een keer is met mooi weer en tijdens een fietstocht met een e-bike door iemand met een prima conditie is er niks aan de hand. Maar voor mensen die dat met veel grotere regelmaat doen, bijvoorbeeld omdat ze in die omgeving wonen. Ik heb allerlei voorbeelden, natuurlijk zal ik u daar niet mee lastigvallen, maar ik ken een paar ouderen die wonen in de Via Verdi. En ja, je zou zeggen, er is een Albert Heijn en er is een, hoe heet dat, een Jumbo vlakbij, maar die willen naar de Hoogvliet. Dat doen ze al jaren en die moeten nog steeds die berg over. Wat die nu doen om de conditie een beetje op peil te houden, is dat ze met mooi weer de bergen over gaan, maar als het slecht weer is, dan steken ze over bij de Heuvelweg en nemen ze het tunneltje voor het politiebureau. Zo zullen we een foto laten zien en dat is de helft hoogteverschil. Als je die bergen over moet, dan moet je een metertje of 6 omhoog en als je dat tunneltje neemt, dat is hooguit 2,5 à 3 meter. En dat klinkt als kleinigheden in vergelijking met die stromen auto's, maar dat zijn talloze mensen die in allerlei varianten heel geregeld dagelijks met dit soort voor- en nadelen van dit soort ingrepen te maken hebben. En het wordt tijd dat we die dingen ook eens zwaar laten wegen en niet alleen maar naar die auto kijken en zeker niet alleen naar die auto van degene uit Oost-Nederland die een keer dat ene dagje eindelijk ook nog filevrij de molen wil kunnen bereiken. Als dat kan, zonder dat wij daar last van hebben, is dat prima. Maar als wij daarvoor dagelijks veel moeten lijden, dan gaat het een stap te ver. Als ik een beetje te kort door de bocht ben, komt het omdat ik niet uit de tijd wil lopen. Dank u. Wat ik daaraan toe wil voegen, is dat we niet moeten vergeten dat de fietsroute N14 Sijtwende die in dit kader ook nog wel eens wordt voorgesteld, deze problemen niet oplost. Dat is een heel mooi project als je zegt van je wil zo snel mogelijk van Scheveningen, als je deze route al zou willen nemen richting Zoetermeer. Maar het lost niks op voor de problemen die ik net schetste. Het maakt de molen niet beter bereikbaar voor mensen uit Den Haag en het maakt de molen ook niet beter bereikbaar voor mensen die van de andere kant komen, want daarvoor zijn de bestaande routes al uitstekend. Dus de fietsroute N14 Sijtwende draagt niet bij aan het oplossen van de knelpunten die ontstaan door het schrappen van de bestaande oversteekplaats.

Duidelijkheid, dat is die fietsroute over de. Over de.

Zelf? Ja. Hij komt eraan zometeen bij het volgende plaatje. Ik heb even geprobeerd om het een beetje inzichtelijk te maken. Dit zijn de twee bergen die we op moeten, dus dit zijn de twee fietspaden vanaf, zeg maar maaiveldniveau bij de brandweer waar je naar boven moet om, als je de, hoe heet dat, het tunneldek over zou moeten. Dat zijn steile oversteekplaatsen die zouden verdwijnen. Dat is het volgende plaatje. Dit is de oversteek bij de Heuvelweg die we graag willen behouden. En daar ziet u aan de rechterkant dat tunneltje voor het politiebureau onderlangs, wat de helft hoogteverschil scheelt en wat voor mensen die geen e-bike hebben of te oud zijn geworden om er veilig op te kunnen rijden, of die zeg maar te voet die kant op willen, die vaak die tunnel nemen om dus ietsje verder, maar het is een stuk minder zwaar. Dat volgende plaatje, dat is de oversteek bij de Noordsingel. Ook daar geldt trouwens, als die tunnel wel zou moeten worden aangelegd, dat die heel goed kan worden aangelegd met behoud van deze oversteekplaats. Het behoud van deze oversteekplaats staat, zeg maar, de ondertunneling van de N14 helemaal niet in de weg. En dit is een... Ik zag het later pas, maar om even weer te illustreren van waar de, als u ziet, die meneer die daar oversteekt. Die heeft een tas bij zich van een bekende kleur. Het zou zomaar kunnen dat het een bewoner is van de flat daar aan het Burgemeester De Haan Groenpark, die een boodschap is wezen doen bij die bekende, bij die bekende grutter. En als dit verdwijnt, betekent dat, hè, dat hij elke keer als hij dat loopje wil maken die berg op en af moet. Laten we ons daar nou voor behoeden? Nee. Nou en dan tot slot de fietsroute die ons wel eens wordt aangeboden als alternatief voor het verdwijnen van deze oversteekplaatsen. Dat is inderdaad een fietsroute die zou beginnen, zeg maar, bij de fietstunnel onder het spoor. Dan over de tunneldaken en met twee fietsbruggen over de Heuvelweg en de Noordsingel vlak langs de N14. Nou, ik heb denk ik voldoende aangetoond dat die niet oplost de problemen die ontstaan door het schrappen van de bestaande oversteekplaatsen. Dat is een van de redenen waarom we denken dat het zonde is om hem aan te leggen. We willen hem niet omdat voor de aanwonenden straten staan in het stuk of staan hier genoemd, betekent dat zijn nu, zeg maar, zeldzame rustige plekken in die al hele drukke omgeving. Daar krijg je dan ook weer, zeg maar, nieuwe drukte die we eigenlijk niet, die we gewoon niet willen. En de fietsbereikbaarheid van de MOL wordt er niet door verbeterd. Misverstand, dat is het volgende plaatje. Rond die fietsroute is ons in onze ogen dat het is eigenlijk zo dat de fietsroute wordt gedacht als een verlengstuk van een bestaand schakeltje in een hele goede fietsroute tussen Den Haag en Leiden. Die wordt druk gebruikt. Daar zit een slingertje in, dat is dat stuk vanaf de Bezuidenhoutseweg tot aan het spoor en daarna ga je weer, zeg maar, noord-zuid richting Leiden. Ik fiets daar met mijn handbike heel regelmatig richting Den Haag en de afgelopen half jaar in het kader van deze discussie heb ik wel eens gewoon voor de aardigheid, dan blijf ik even staan als ik zo net aan het oversteken ben daar van waar die fietsers nou vandaan komen en waar die fietsers naartoe gaan. Het overgrote deel van de mensen die daar uit die route komen, fietsen door richting Leiden of komen daar vandaan en heel af en toe gaat er iemand de Zilverreigerlaan in. Als je een fietsroute wil bouwen tussen Den Haag en Zoetermeer, tussen oost en west, dan zou het toch veel logischer zijn om routes te kiezen die wat meer in het midden liggen van de bewonersconcentratiegebieden van herkomst en bestemming en deze route ligt aan de noordzijde. Als je kijkt naar de aansluitingen bij de Wijkertunnel, de, de, de, sorry, de, de Wijkerbrug, hier de Kerkbrug en nog ietsje zuidelijker, ik ben even kwijt hoe die heet, dat is de Nieuwe Tolbrug. Daar zijn, dat zijn eigenlijk veel centraler gelegen oversteekplaatsen voor de Vliet, met ook al bestaande hele goede aansluitingen, waar ook een paar knelpunten in zitten die moeten worden opgelost. Maar dat geldt ook voor deze route. En die, die zeg maar qua aansluiting bij concentratiegebieden zowel in Den Haag als in Zoetermeer, Nootdorp en richting Delftse Hout veel centraler liggen dan deze fietsroute. En als je dan bedenkt dat hij onze problemen niet oplost, dat het heel duur is en dat het alleen maar een stukje extra onrust geeft in de buurt bij alle mensen die er aan wonen, dan zeggen wij mensen deze grote som geld besteed die aan het oplossen van knelpunten in bijna perfecte fietsroutes die veel gunstiger liggen dan deze. Ik kom hiermee zo langzamerhand aan een afronding van mijn presentatie. De volgende sheet, ja, die geeft nog één keer een samenvatting van de hoofdpunten die ik naar voren heb proberen te brengen. Ik zal hem willen van de tijd hier niet allemaal weer herhalen, maar ik zou wel willen afsluiten met twee punten. In de eerste plaats, wij zullen mede op grond van de reacties die we vanavond nog krijgen en ook op grond van de reacties die we de afgelopen weken nog hebben ontvangen, ook dus van, zeg maar, verschillende discussies, zullen we een notitie, een pleitnota die we hebben voorbereid voor vanavond, zullen we zeg maar definitief afronden tot een petitie die we op 7 maart willen aanbieden aan de Commissie Omgeving van deze gemeenteraad. Dat is al gepland, al ingepland en daarin staan, zeg maar, de definitieve uitwerking van de punten die we hier voorstellen en onze argumentatie daarbij. En wij hopen dat dat aanleiding zal zijn om er heel serieus naar te kijken in de gemeenteraad om ze structureel te agenderen bij de Klankbordgroep MOL. De klankbordgroep uit te breiden met vertegenwoordiging van Rijkswaterstaat, zodat we met alle partijen die zeg maar in samenhang over deze thematiek gaan het erover kunnen hebben. En we hopen dan ook dat dat aanleiding zal zijn om wat extra druk te zetten op de MOL om ook verantwoordelijkheid te nemen voor het serieus meedenken en ook mee handelen bij het zoeken naar oplossingen. Want laten we eerlijk zijn, dit is al een behoorlijk pakketje. Ik ben me heel goed bewust van het feit en daar zijn ook mensen hier vandaag aanwezig die, die, die zeg maar dat bovenaan hun lijstje hebben staan dat we in delen van de omliggende wijken met een enorme parkeeroverlast te maken krijgen. De laatste bijeenkomst van de klankbordgroep en we ons daar ook nog eens uitvoerig over laten informeren. En dan schrik je wel als je hoort van wat daar zoal speelt. En dus ook dat moet zwaar op die agenda blijven. En als we deze issues dan een beetje onder de knie hebben, kunnen we het misschien eigenlijk ook een keer hebben over wat men dan de afgelopen paar dagen weer is opgevallen, is een publicatie over het meest ongrijpbare, maar daarmee misschien niet minder belangrijke feit dat we leven in het gebied waar we qua overlast van uitstoot van fijnstof en allerlei andere zaken die we dagelijks inademen ver boven de normen zitten van de Wereldgezondheidsorganisatie en dan binnen onze gemeente is het gebied rond de MOL dat dat betreft de ergste vervuiler. En we zijn met al deze maatregelen die echt besproken moeten worden en waar wat aan moet worden gedaan, komen we niet eens toe aan dit onze gezondheid dagelijks bedreigende bijeffect ook van het feit dat er een complex is neergezet op een plek waar het niet thuishoort. Dank u wel. Sorry.

Goed dan. Dankjewel. Realiseerbaar en ik zie al een vinger omhoog gaan, dus er zijn ongetwijfeld een paar vragen. Zijn er mensen die naar aanleiding van een deeltje...? Sorry, jij gaat lopen, oké, dat is duidelijk. We hebben een loper bij ons. We hebben een koning bij ons, hè? Dus bijna een schaakspel. Alexander, begin maar met de eerste vraag. Ik kan hem vast. Jij...

Houd de regie, oké? Ja, ik had eigenlijk een aanmoediging, maar die zou ik dan vragen voor hem stellen, want u heeft het over behoud van bestaande oversteekplaatsen en ik zou zeggen, waarom staan er niet verbeteren, hè? Dus als ik het goed begrijp, is dit allemaal bedoeld om de doorstroming Oost-West eigenlijk te verbeteren, hè? Dus er wordt een tunnel Noord-Zuid neergelegd om Oost-West doorstroming te verbeteren en dat is precies waar deze voetgangersoversteekplaatsen en fietsoversteekplaatsen over gaan, dus het lijkt me juist een uitgelezen kans om dat te verbeteren, dus dat zou mijn aanmoediging zijn.

Ja, de bestaande oversteekplaatsen verder verbeteren, daar hebben we ook ideeën over. Daar kan ik me ook dingen bij voorstellen. Wij hebben ook wel ideeën over hoe het bij de Heuvel bijvoorbeeld zou kunnen, maar wat we nu in elk geval bepleiten, is dat allereerst de principiële beslissing wordt genomen om de ondertunneling, als die er al moet komen, niet gepaard te laten gaan met het afschaffen van de bestaande oversteekplaats.

Wel gepaard laten gaan met de verbetering van die zaken.

Sluit ik me van harte bij aan. Zijn

Maar ik mag hem niet vasthouden. Ja, uitstekend, u heeft een paar keer de klankbordgroep genoemd, waar we bij beiden in zitten. Nu heeft u via Verdi de laatste keer een notitie aangeboden aan de voorzitter, de wethouder. Wat is daarmee gebeurd? Want ik heb geen kopie gekregen.

Ja, dat is zeg maar fijn dat u daar nog even aan refereert. Dat hangt een beetje samen met het feit dat zeg maar de klankbordgroep nu als het ware thematiek die ook Rijkswaterstaat raakt, niet echt kan behandelen door de huidige situatie, heb ik begrepen. Inmiddels stond ook een beetje verdekt in het laatste verslag van die klankbordgroep. Er stond in dat het project Avi Haaglanden en 14 eigenlijk niet op de agenda van deze klankbordgroep thuishoort. Ik ben het daar niet mee eens, hoor. Nee, maar niet besproken. Daarom is het niet rondgestuurd. Ik heb gevraagd, omdat ik uiteraard niet ieders e-mailadres heb, om het via dat kanaal te verspreiden, maar tot nu toe is dat helaas niet gebeurd. En door mijn pleidooi om dit thema wel te agenderen, hoop ik dat het alsnog zal gebeuren. En iedereen die het op voorhand al wil hebben, krijgt wel de petitie, dus de definitieve versie. Als u straks een e-mailadresje achterlaat, dan komt het naar u toe. Nog één.

Ja, u zei dat die u-turn op de IJsvogellaan.

Dat dat makkelijk te doen was. Nou woon ik bij een veel bredere weg, de Sperwerlaan, en ik zie dat bijna geen enkele auto in staat is om dat in één keer te doen. Dat is op de IJsvogellaan ook zo. Al die auto's die dus aan de rechterkant wonen en die eruit moeten, die moeten in twee keer eromheen. Als daar een drukte ontstaat doordat u daar gebruik van moet maken, dan zullen die u-turns niet makkelijk zijn.

Ja, dat ik hem wel in één keer maakte. Maar dat kan zijn. Dat is een kwestie van, zeg maar, behendigheid. Of misschien is mijn auto wat kleiner dan de gemiddelde auto, hoewel ik dat betwijfel. Maar ik ben het met u eens dat als dat een heel geregelde verkeersstroom zou zijn, dan zou ik daar ook wel problemen zien. Maar als je bedenkt dat, zeg maar, de Via Verdi een doodlopende straat is. De meeste auto's die daar naartoe gaan, komen echt van de N14 en vanaf de andere kant, dus het aantal auto's dat die u-turn maakt per dag, dat zal erg meevallen. En verder is het zo dat het geen officiële route is, maar ik ken al verschillende mensen bij ons in de straat. Als ze daar vandaan komen en ze willen naar de Via Verdi, dan nemen ze eigenlijk bij de Sperwerlaan bij Gelria, bij dat kruispunt, gaan ze linksaf P een op en reizen naar de Via Verdi. Dat is een officieuze route zou je kunnen zeggen. Het is geen weg, maar het is een. En als je hem eenmaal kent, is het een handige doorsteek.

Iets even iets rustiger dames en heren even rustig.

Ik kan nog even de opmerking van Jos over je presentatie was perfect. Als de huidige plannen doorgaan, dan zou dat ook betekenen dat Rijkswaterstaat 3 tot 4 keer per jaar de tunnel afsluit van 9 tot 5. Op die dagen is de Via Verdi dus helemaal niet bereikbaar. Dus als Rijkswaterstaat schoonmaakwerkzaamheden aan de tunnel uitvoert, dat gebeurt 4 tot 5 keer per jaar, dan sluit die om 9 uur 's avonds tot 5 uur 's morgens. En dan zou de Via Verdi helemaal niet bereikbaar zijn op dat moment. Deze

Consequentie had ik nog niet doordacht. Ja, ik ben...

Luc Schaap woont op de IJsvogellaan, net als meneer Fikkert, en ik heb een bezwaarschrift geschreven tegen het verkeersbesluit van gebod rechtdoor of rechtsaf, met name omdat ik en vele anderen met mij niet geloven dat verkeer dat de molen gaat bereiken en niet meer linksaf mag. Dat gaan we wel moeten, de Versehoutbuurt in, en gaat daar allerlei omwegen maken. Parkeren, stilstaan. Ik denk dat de drukte ook makkelijk echt kan tegenvallen, in tegenstelling tot de schatting die meneer Dekkers met alle waarderingen overigens maakt. Als het erg tegenvalt, dan staat het daar vol stinkende auto's en ambulances kunnen onze woningen niet meer bereiken. Wij zijn een mooie buurt, woonbuurt. De verkeerswet maakt verkeersmaatregelen mogelijk om hinder en milieuschade te beperken, maar die wordt hier vergroot. Ik ben benieuwd naar de reactie op het bezwaarschrift, dank u wel. Dat was.

Meer een uiting van onvrede en dat soort dingen meer. Dat was geen vraag. Heeft er nog iemand anders een vraag? Een aanvulling op het verhaal van meneer Dekkers? Misschien nog, kijk daar.

Ja, ik had hem als vraag willen stellen. U vertelde dat een verkeersbesluit in een bepaalde fase was. Het is een besluit, dus daar is geen fase meer. Je kan helemaal geen bezwaar maken.

Tegen de brief? Ja, dat bedoelde ik ook, ja. Ik kijk nog.

Even rond, ik zie verder geen. Zie knikkende nee knikkende, dan laten we in ieder geval hopen dat de naam van Via Verdi niet moet veranderen in Monteverdi, want dat zou natuurlijk wel een hele domper zijn op uw activiteiten. Dank u wel voor de inbreng die u nu vanavond heeft gegeven. 6 maart krijgen we dit in de vorm van een... 7 maart? Neem me niet kwalijk, 6 maart heb ik een andere activiteit. 7 maart dan krijgen we dat als commissie in handen in de vorm van een petitie. Dan kunnen wij daar ook weer mee aan de slag gaan. Dan zal het van de agenda afhangen en de stroom van documenten in de loop der jaren zal het zijn langskomen om te kijken hoe ver we aan uw verlangen, uw verzoek en in ieder geval uw positieve opmerkingen en vergelijkingen die er zijn gemaakt met de andere plannen, of we daar wat mee kunnen doen. Ik dank u voor uw aanwezigheid. Blijf het vooral ook volgen en blijf het ook vooral kritisch volgen, want wij als raad zijn natuurlijk geholpen met dit soort inbreng. Wij weten, gelukkig zou ik bijna zeggen, niet alles, maar we mogen... Wij moeten er wel een besluit over nemen en we kunnen alleen maar geholpen worden als we natuurlijk een mooie inbreng krijgen die in dit geval van meneer Dekkers komt, van de mensen met wie meneer Dekkers, hè, de commissie, maar die daarover gaat. Ik dank u voor uw aanwezigheid vanavond. Ik neem aan dat er geen vragen zijn. Oké, dan sluit ik hierbij, met dank aan de heer Dekkers, de vergadering af. Ja, dank dank.