2.a Raadsbrief: Beantwoording schriftelijke vragen fractie VVD inzake leegstand Damplein. - 20:05

Dank dank ook aan de insprekers, zij hebben het meeste al helder uiteengezet, dus ik zal het lekker kort houden. Voorzitter, ik weet dat de beantwoording van de vragen van de VVD alleen over leegstand gaat, maar er speelt natuurlijk meer in het Damcentrum dan dat. Dus ik trek hem toch graag iets breder, zoals ik vooraf ook al had aangekondigd. Want de beantwoording van deze vragen op dit moment leek me ook een uitstekende kans om aan te grijpen voor een update hoe het nou allemaal gaat in het Damcentrum. We hebben natuurlijk het afgelopen jaar wel gehad over die leegstand. D66 heeft, gesteund door een aantal collega's, ook een motie ingediend om kansen te verzilveren als het gaat om beter verblijf, vergroening, recreatie, ontmoeting en levendigheid in het Damcentrum. In het coalitieakkoord staan plannen voor de herinrichting, het autoluw maken en de milieuzone. Er is een nieuwe centrummanager. De bewoners en de ondernemers zijn ontzettend actief en weten elkaar nu ook veel beter te vinden bij bijeenkomsten et cetera. We hebben ook veel contact met de bewoners en merk je daar ook de behoefte, zoals net ook uit de inspraak bleek, aan meer informatie over wat er nou precies loopt en waar zij een bijdrage kunnen leveren. Dus voorzitter, kortom, er staat veel te gebeuren in het Damcentrum en het is ook belangrijk dat we dat integraal bezien, dus niet alleen over leegstand en dan vervolgens alleen weer over vergroening, dan alleen weer over verkeer. Ik denk dat het ook nuttig is om die discussies te combineren en volgens mij is er nu ook momentum om er echt samen met de inwoners en ondernemers iets moois van te maken. En dat gaf de heer Mostert net zelf ook al aan en ik ben eigenlijk heel benieuwd hoe het college nu gebruik maakt van dat momentum. Dus graag een update? Tot zover dank. Dank u wel, dan

Ga ik daar. Gemeentebelangen Leidschendam-Voorburg, de heer Van Wijk. Ja.

Dank voorzitter en ook dank aan de insprekers, dat had ik al gedeeltelijk gedaan. Voorzitter, ik heb vanmiddag eventjes zitten rekenen. Dit is mijn derde raadsperiode dat ik het mee mag maken en vanaf het begin dat ik in commissie als commissielid, overigens raadslid, in deze gemeente mag meewerken. We hebben het over het Damcentrum, dus dat is nu al zo'n ruim 10 jaar met meerdere wethouders en we hadden toen nog een masterplan. De vraag is, wat is er in die tijd gebeurd en wat gaan we nu eindelijk een keertje aan doen? Er wordt gesproken over visies, er wordt gesproken over leefbaarheid, economie, et cetera. In 2019 heb ik persoonlijk een visie aangeboden aan de toenmalige wethouder Bouw en ook aan wethouder Van Eekelen. Op veel punten is deze visie nog steeds relevant. Mijn vraag is dan ook, is er überhaupt iets met deze visie gedaan? Tot zover, dank u voorzitter. Dank u wel en...

Dan ga ik naar het CDA, de heer Koester.

Voorzitter, in tegenstelling tot de spreker, voor mij is dit mijn eerste termijn in deze Raad. Maar ik hoop wel dat, hoewel dit de eerste keer is dat ik het hier over heb, dat mocht ik hier over twee termijnen nog steeds zitten, we het hier dan niet meer over hebben en dat daar vanavond misschien ook een bijdrage inlevert. Voorzitter, voor het CDA geldt dat wij graag in een leefbare gemeenschap wonen waar we solidair zijn voor elkaar en samen dus in gespreide verantwoordelijkheid zorgen we voor elkaar, voor onze buurten in onze gemeente, een gemeenschap waarin iedereen tot zijn recht komt, die publieke gerechtigheid kent en voor de leefbaarheid. In die leefbare gemeenschap is veel nodig: schone en veilige straten, veel groen en veel te doen. En daar zijn een paar voorwaarden die je daarvoor wat betreft het CDA nodig hebt. Ook heeft een leefbare gemeenschap bruisende kernen nodig waar je in de buurt een boodschap kan doen en lekker een vorkje kan prikken. Voorzitter, bruisende kernen dragen bij aan leefbaarheid en trekken mensen en dus ook weer nieuwe ondernemingen. Voor bruisende kernen heb je juist weer ondernemers nodig. Het is een zelfversterkende cyclus. De insprekers benoemen de noodzaak van duidelijk beleid en goede uitvoering. Voorzitter, ik hoop dan ook dat de wethouder ook op hun vragen en opmerkingen reflectie kan geven, kan beantwoorden, als niet vandaag dan binnenkort. Betreffende de verkeersdrukte benoem ik dat het CDA daar in de vorige periode natuurlijk hard voor heeft gemaakt met een pleidooi voor een extra oeververbinding, maar daar zijn we vandaag waarschijnlijk een gepasseerd station. Jammer dat we destijds die keuze niet hebben gemaakt. Verder benoemen zij leegstand. Het CDA heeft ook gesproken met ondernemers en daar blijkt ook dat leegstand een belangrijk onderwerp is. Dat was ook in de bijdrage vandaag duidelijk door de insprekers. Hoe kijkt de wethouder aan tegen het feit dat sommige locaties meer dan 10 jaar leegstaan? Is er al inzicht in het totale plaatje van leegstand in onze gemeente en in ieder geval in dit winkelgebied? Wat doet de gemeente om langdurige leegstand nou echt tegen te gaan? Eerder vorig jaar in de zomer heeft mijn fractie ook vragen gesteld, mevrouw Muller, over leegstand en daar werd ook gevraagd naar een leegstandsverordening. Is de positie van het college ten opzichte daarvan gewijzigd en als ze daar nog steeds tegen is, wat kan ze dan wel doen om inderdaad met het beleid en uitvoering ervoor te zorgen dat we echt die leefbare gemeenschap weer krijgen? Voorzitter, daar laat ik het voor nu even bij.

Dank u wel, dan geef ik het woord aan de heer De Klerk van de VVD.

Voorzitter, dank u wel. Vanavond zijn de vragen die wij als VVD Leidschendam-Voorburg hebben gesteld, geagendeerd door de fracties GBLV en D66. Dit omdat ze beide nog vragen hebben over hoe het nu verder gaat met het Damcentrum. Voor ons was dit destijds aanleiding om onze vraag te stellen en door de antwoorden toen gegeven en de inzet van de wethouder zijn wij ervan overtuigd dat er hard wordt gewerkt om de situatie in en rond het Damcentrum goed te houden en dat dit goed wordt gemonitord. Voorzitter, de VVD Leidschendam-Voorburg wil graag benadrukken dat dit niet zomaar het centrum is, maar dat het een prachtig centrum is met een heleboel mooie ondernemers en unieke familiebedrijven. En er zit kracht in deze ondernemers. Wij riepen eerder dan ook op om de bewoners en de ondernemers samen te laten werken en zijn dan ook blij te horen dat dit van start is gegaan en dat dit wordt gewaardeerd, zoals we vanavond ook eerder te horen hebben gehad. Dat het aantal verkeersbewegingen hoog is in en om het Damcentrum herkent de VVD Leidschendam-Voorburg. Dit is dan ook de reden dat we in de raadsvergadering van 9 januari nogmaals vroegen om een verkeersplan voor heel Leidschendam-Zuid. Maar zoals wij, VVD Leidschendam-Voorburg, het zien is het belangrijk om het Damcentrum bereikbaar te houden voor de ondernemers aldaar. Wel vraag ik hier, zoals ik dat al vaker heb gedaan, nog even speciaal aandacht voor de verkeersveiligheid. Via ons meldpunt hebben we daar al diverse meldingen over gehad en we hopen graag dat er snel een plan van aanpak voor komt om dit beter te maken. Tot zover, voorzitter, dank u wel. Dank u wel, dan...

Dan ga ik naar GroenLinks, mevrouw Van Weers. Dank u.

U wel voorzitter. In de jaren 90 van de vorige eeuw werd het, zeg maar, gekenmerkt door uitzendbureaus. En deze tijd is het, zeg maar, fysiotherapeuten en tandartsen. Het is altijd wel een beetje eenzijdig gebied geweest. Maar wat ik ook wil zeggen, in de jaren 90 van de vorige eeuw zat er zelf de slager, dezelfde groenteboer, dezelfde banketbakker en nog andere bakkers en andere zaken. Geweldige mensen, geweldige ondernemers die daar al jarenlang hun brood verdienen. En de zaak overdoen van vader op zoon of van vader op dochter, vaak in dat geval. En dat zijn dingen die gebeuren en we vergeten dat soort dingen, dat het gewoon ook een fijn plekje is waar je je brood kan halen, waar je bij de slager kan, waar je naar de groenteboer kan. Het vervelende is alleen dat je er wel moet komen. Dus als je de straat over wil steken, dan wil je niet door drie bestelbusjes overhoop gereden worden of als je met de fiets komt, dan staan diezelfde bestelbusjes op dat hele rare fietspad. Het is een hele ongeorganiseerde toestand. Als je dit een fijn winkelgebied wil maken waar geen leegstand is, moeten we er een fijn winkelgebied van maken en dat moeten we nu doen, want de overgoot komt eraan. De star komt eraan. Klein Plaspoelpolder is al bezig, allemaal mensen die daar hun boodschappen willen doen, die daar graag prettig hun boodschappen willen doen. En dan moeten we misschien kijken van ja, misschien moeten we kijken of we toch iets aan die auto kunnen sleutelen, kunnen we toch wat meer aandacht geven aan voetgangers en fietsers? Kunnen we iets beter kijken naar het groen, naar alles? Want dan kun je ook leegstand tegengaan, niet omdat je zegt dat de huren verlaagd moeten worden, maar gewoon omdat het een gezond winkelgebied is. En daar moeten we naar kijken.

Dank u wel. Dan ga ik tot slot naar de heer Van der Schaft van de SP.

Ja dank u wel, voorzitter. Er werd net gezegd de eerste raadsperiode van mijn collega van het CDA. Nou, dat is het voor mij ook. Maar ik voel me toch meer zoals de heer Van Wijk. Het lijkt wel een dossier dat al jaren en jaren meerdere raadsperiodes bestrijkt. En ik was ook heel verrast toen u begon over het masterplan, want ik ben me aan het verdiepen in het Damcentrum. Er gaan dingen goed zoals de VVD ons vertelt, maar er gaat ook heel veel niet goed. En in die onderzoeken van mij kwam ik op een gegeven moment een VOF Leidschendam Centrum tegen. Die staat in de Kamer van Koophandel ingeschreven op het Raadhuisplein. En in de korte doelstelling staat de realisatie Damcentrum conform masterplan en dan gaat het nog even verder en worden allerlei hele goede dingen genoemd. Nu ben ik even verward, want bestaat het masterplan nog? Is dat nog steeds in beeld? Dat willen we graag van de wethouder horen. En we hoeven op dit moment niet op de constructie van de VOF in te gaan. Ik ga daar aparte vragen over stellen, maar ik ben wel heel benieuwd of dat masterplan er is en wat daar de status dan van is. Juist ook omdat de goede dingen genoemd worden in de omschrijving in de Kamer van Koophandel. Ja, daar wil ik het in het kader van dit debat even bij laten, voorzitter, want ik heb zo'n idee dat we over het Damcentrum nog heel veel gaan praten. Dank u wel.

Dank u wel. Dan is nu het woord aan de wethouder en ik verzoek haar haar linker- en rechterbuurman even met functie voor te stellen. Voorzitter.

Dank. Ik ga eerst inderdaad voorstellen: de centrummanager. Misschien vindt u het ook leuk. Het was een van de vragen om dit te agenderen: wie is nu de nieuwe centrummanager? Nou, die zit hier aan mijn rechterhand. Misschien dat je jezelf even voor kunt stellen. Ja, tuurlijk.

Tuurlijk kan ik mij voorstellen. Mijn naam is Matthijs Velt. Ik ben sinds 1 november begonnen als centrummanager, werk al wat langer bij de gemeente. Eerst als financieel adviseur voor de afdeling stadsbeheer. Ik woon ook in deze gemeente, dus ik weet ook heel veel van wat er speelt. Ja, volgens mij zo voldoende, denk ik. Oké, dankjewel.

Dankjewel en dan links van mij zit gebiedsregisseur Oer. Misschien wil jij je ook even voorstellen. Ja, goedenavond.

Goedenavond, ik ben Uri Azië, de gebiedsgids in het Damcentrum sinds april, en de bedoeling is ook dat ik in ieder geval de tussenpersoon ben tussen de gemeente en de bewoners om te kijken hoe we daar toch een leefbaarder en leuker stukje ruimte kunnen maken.

Dus u bedankt en allebei veel succes, in ieder geval, wethouder. Gaat uw gang.

Ook deze heren zijn nieuw, dus ook deze heren zitten. Nou ja, zoals we net al even kort memoreerden, Damcentrum loopt al heel lang. Ik heb ook gekeken, dat masterplan is al van 2005. Volgens mij zitten we nu in de afronding, want het masterplan was de hele transitie, dus de hele omschakeling met alle nieuwbouw op het Damplein en op het Damcentrum moet ik zeggen, dus volgens mij is dat nagenoeg afgerond, maar na het masterplan zijn er nog vele andere plannen geweest. We hebben benutten zoals bedoeld. We hebben in 2018-2022, nou ik denk dat de mensen die er toen zaten zich die periode nog wel levendig kunnen herinneren. Veelvuldig over Damcentrum gesproken. En inmiddels zijn daar de nodige acties uit voortgekomen en dat gaat dan met name over het verkeer en dan heb ik het over de DRIPs, over de bewegwijzering, over de sluis signalering dat de brug open is. Nou, dat zijn zaken die zijn uit de periode 2018-2022 voortgekomen, maar we zijn er nog niet, want we zitten er vandaag weer over. Damcentrum, we praten er weer over en Damcentrum verdient dat denk ik ook, want het is echt een heel mooi gebied en met mooie winkels. Er is inderdaad sprake van soms van leegstand. Heel veel langdurige leegstand, denk ik. Een van u noemde dat, dat staat me eerlijk gezegd niet zo op het netvlies. Ik weet wel dat we te maken hebben met een tapasrestaurant. Meneer Mosterd refereerde daarnet ook al aan wat langdurig leegstaat, maar over het algemeen laat ik zo beginnen, vind ik het echt een heel mooi gebied en vandaar ook dat ik de handschoen weer opgepakt heb. Ook mede naar aanleiding van de motie die u heeft ingediend en met elkaar heeft aangenomen. Dan ben ik samen met de ondernemers en met, nou, meneer Mosterd refereerde daar aan, met omwonenden, met name in ieder geval thuis aan de sluis heb ik één werkgroepje gemaakt waarin wij een aantal zaken willen gaan oppakken. Zaken die ook in de motie, zoals die door u ingediend is, zijn vermeld. En dan zou ik hem even willen afpellen, en dan gaat dat met name over de leefbaarheid in het Damcentrum, de verbetering van de leefbaarheid en de verbetering van de verkeersveiligheid. Onderdeel van die leefbaarheid is bijvoorbeeld ook de vergroening. We hebben, nou, mijn collega Belt heeft een groen actieplan gemaakt. Daar staat het Damcentrum ook in vermeld. We zijn nu begonnen op initiatief van de bewoners met de Warmoezierstraat. Daar hebben we onlangs wat groen neergezet. Dat hebben wethouder Belt en ik samen nog in eerste instantie een aanzet toe gegeven. Maar daar zijn plantenbakken neergezet. Daar wordt vergroend en op die manier proberen we daar ook die uitstraling en die levendigheid te verbeteren. En naast die Warmoezierstraat willen we dat uiteraard ook doen op de Damlaan, maar we willen dat ook doen op het Damplein en tegelijkertijd omdat we dan op Damplein ook die vergroening willen aanbrengen, zou dat ook iets kunnen doen. En daar heb ik het ook al met het werkgroepje over gehad. Zou dat ook iets kunnen doen aan de akoestiek omdat er toch erg veel geluid blijft hangen, hè? Damplein en op de leefbaarheid en de levendigheid dus. We gaan daarmee aan de slag. Dat is een van de dingen die we gaan doen. Met de vergroening. Even kijken hoor, dan heeft u het gehad over de economische visie. Nou, Damplein of Damcentrum? Ik zeg hier Damplein. Damcentrum is een van de aandachtsgebieden die we ook in de omgevingsvisie willen aanstippen, willen verwerken. En daarin gaan we ook kijken van nou wat hebben we nu aan winkels? Wat willen we? Wat voor soort? U gaf zelf aan, nou ja, er zit wat bezorgwinkels. Op zich zitten die daar compleet legaal, allemaal uitgezocht en dat past allemaal binnen het bestemmingsplan. Kijk wat je wilt. Je wilt natuurlijk een bepaalde levendigheid, denk ik, in Damcentrum hebben, dus je wilt wel winkels hebben. Je zult alleen wel na moeten gaan denken van nou ja, waar wil je wat? Bijvoorbeeld Damplein is natuurlijk heel leuk voor retail en fairs. Het eerste stuk van de Damlaan naar het plein toe ook, maar je zou bijvoorbeeld, en dat is de transformatie waar u het ook over had, je zou bijvoorbeeld over na kunnen gaan denken om het begin van de Damlaan om daar bijvoorbeeld iets aan, we noemen dat verkleuring, toe te gaan laten staan. Dus dan mevrouw Van Weert had het daar ook al over, bijvoorbeeld de tandarts, de, maar ja noem toch even de kappers, maar ook de fysiotherapeuten of de artsen dat je die bijvoorbeeld meer aan het begin zou kunnen laten toestaan en naarmate je verder naar Damplein komt dat je daar meer echt de retail gaat clusteren. Nou, dat zijn zaken die we uit gaan werken in de economische visie. Die verwachten wij volgens mij, als ik het goed heb, eind eerste kwartaal en daar zullen we dan ook gaan kijken van, nou ja, hoe gaan we daar nu mee verder? Als het dan gaat over de leegstand? Ik kan u zeggen dat ik al een aantal malen gesproken heb met de eigenaar van de winkels op het Damplein die daar ook, nou ja, ook wel over mee wil denken en ook wel graag iets wil doen. Maar ja, dat is ook een beetje een stukje marktwerking. Aan de ene kant is het natuurlijk van ja wat hij vraagt en wat een ondernemer wil en dat moet bij elkaar gebracht worden. We hebben daar als gemeente natuurlijk wel beperkt invloed op, maar wat we wel kunnen doen is gewoon vinger aan de pols houden bij de ondernemers. Wat willen ze nu precies? Wat vinden ze belangrijk? En ook bij de eigenaar om hem een stukje te helpen en de goede richting op te duwen. Tegelijk.

Een interruptie van de heer Van der Schaft. Ja, dank u.

Voorzitter ja, want ik hoorde de portefeuille spreken en ik hoor daar toch een tegenstrijdigheid in. Want enerzijds spreekt ze over, zeg maar de omgevingsvisie. En in dit verhaal zit het. Daar wordt gezegd van nou, die bezorgbedrijven, die zitten er allemaal heel legaal allemaal. Het kan allemaal vanwege de bestemming en zo en dan aan het eind van het verhaal hoor ik de wethouder zeggen van ja, marktwerking en wat wil de ondernemer? En dan denk ik van ja, wat wil de gemeente? Dan willen wij die rol hebben dat we het helemaal overlaten aan de markt, met het gevolg dat dingen ook, zeg maar wel volgens de regels zijn maar niet zoals je het wil hebben. Of gaan we veel meer op de toer zitten dat we zeggen? Nee, we gaan dus een visie ontwikkelen. We gaan zeggen het, zo willen we dat het oude centrum eruit komt te zien en daar gaan we ook op sturen en dan gaan we zorgen dat er ook qua vestigingsbeleid paal en perk gesteld wordt. Waar kiest de portefeuille ook voor, wethouder?

Nou, kijk wat je natuurlijk wilt, is dat je het centrum zo levendig mogelijk inricht en dat je dan ook goed gaat kijken van wat wil je waar hebben? Maar kijk, dat is wel een beetje op hoofdlijnen. Je kan zeggen, ja, ik wil daar retail hebben en ik wil daar iets meer verkleuring van kantoren en dergelijke toestaan, of in ieder geval iets van fysiotherapeut of dat soort zaken. Dat kan je wel doen. Maar echte invulling dat je gaat zeggen van nou ja, ik wil daar één schoenenwinkel of ik wil daar één bakker hebben, kijk op dat niveau ga ik niet zitten, dat kan niet.

Ja dat dat begrijp ik wel, maar op een gegeven moment als als je die die contouren neergezet hebt, dan wil je dan op een gegeven moment niet als je zegt, want ik wil een uitzendbureau, een ander dienstverlenend bedrijf in dat stukje dan laten hebben, dan moet je er geen toestemming geven dat er een zoveelste bezorgbedrijf gaat komen. Daar moet je dan wel paal en perk aan stellen, wethouder.

Je mag gelijk in. Dat is ook zo. Even kijken hoor, voorzitter. Meneer Jorissen.

Op het toilet zeggen dat de heer Van der Schaft gelijk heeft, dat is denk ik al een eerste bijzonder feit. Maar daar wil ik toch even op inhaken, want u geeft aan van hé, het is inderdaad niet de bedoeling dat daar dan weer het zoveelste bezorgbedrijf komt, maar toch gebeurt dat, want hè, dat kan kennelijk. Omdat het dan net geen horeca is, maar retail. Maar ik hoor de wethouder zeggen van ja, we kunnen er wel grip op uitoefenen en dat willen we ook. Maar dan lukt het in de praktijk toch niet. Wat kunnen we dan doen en wat zouden we vanuit de Raad kunnen doen of wat zou het college kunnen doen? Wat moet er gebeuren om dat dan wel te kunnen?

Nu mag het allemaal qua bestemming en heb je dat ingedeeld in categorieën, dus met bezorg, zonder bezorg, retail. Nou, dat soort categorieën heb je. En als het past binnen die bestemming, die meestal nogal vrij ruim is, dan kan jij niet anders dan een vergunning afgeven, dus dan kan je daar verder niks mee. Maar als je zou kijken in je omgevingsvisie dat je echt het hele Damcentrum tegen het licht gaat houden en je gaat kijken dat je zegt: kijk, ik ben niet tegen, laat ik wel helder zijn. Ik ben niet tegen een bezorgservice, hè? Maar dat je zou zeggen, nou, die zou je meer bijvoorbeeld aan de rand willen hebben en in het Damplein, daar wil je echt retail hebben met je boodschappencluster en vanaf de Damlaan halverwege de Damlaan. Maar ik zeg dat eventjes nu iets blauw in eind, maar vanaf halverwege de Damlaan zou je het kunnen laten verkleuren. Nou, daar kan je natuurlijk in die omgevingsvisie wel plannen voor maken, meneer Jorissen.

Naar dat antwoord, als ik op zoek ben, dank u wel. Wanneer komt dat?

Wethouder, ja, dat zei ik net. Volgens mij is dat eind eerste kwartaal, maar dat vind ik altijd een beetje lastig om een datum te noemen, maar dat is in ieder geval zo. Mag ik heel even naar Matthijs? Bedankt.

Ja, volgens mij komt er een koersplan. Ja, en ik weet echt niet meer uit mijn hoofd wanneer die precies gepland staat.

Nou vind ik het goed. Als ik daarop terugkom. Ik dacht eind eerste kwartaal, meneer Jorissen.

Dan nog even een aanvullende vraag, hoe worden wij daar dan als Raad, maar ook belangrijker nog, de inwoners of de werkgroep daar nog in meegenomen, wethouder? Ja.

Ja, u krijgt dat ook en daar gaat ook participatie op plaatsvinden. Even kijken, dan had ik nog waar we nog mee bezig zijn en dat is ook met name de verkeersveiligheid. Meneer Mostert noemde dat ook. Meneer Thomas noemde dat ook en een paar van u noemden dat ook gewoon. Nou ja, het is druk. We hebben daar natuurlijk met elkaar een aantal jaren over gesproken om grootschalige ingrepen te doen. Uiteindelijk hebben we gekozen voor de drips en de bewegwijzering en noem maar op, een aantal maatregelen. Het parkeren is geregeld. Althans, dat is opgepakt met blauwe zones, dus er zijn een aantal maatregelen genomen. En toch blijft het nog steeds druk. Nou denk ik dat je daar het woord drukker en je ziet dat ook op de Wijkerbaan. Je ziet dat ook op de Kerkbrug. Je ziet het op de Sluisbrug. Je ziet eigenlijk gewoon, het is gewoon druk, maar tegelijkertijd moeten we natuurlijk wel ervoor zorgen dat het wel leefbaar blijft en dat het ook verkeersveilig blijft. Nou, u heeft het net genoemd. Meneer Jorissen noemde volgens mij net het autoluw maken door het herinrichten van die Damlaan. Kijk, we willen wel met elkaar gaan kijken. Het is nu een, moet ik het even opzoeken hoe dat ook alweer heette? Een erftoegangsweg. Het is nu een 30 kilometerweg, maar hij wordt natuurlijk niet als zodanig gebruikt, dus wat we wel zouden kunnen doen, en dat is natuurlijk het plan van aanpak waar u de motie voor hebt ingediend. Daarin gaan we ook beschrijven van nou, wat zouden we nou kunnen doen om het iets minder te gaan belasten, die laan? Je zou bijvoorbeeld door vergroening al heel veel kunnen bereiken door het iets meer te ontmoedigen dat mensen daar veelvuldig en hard gaan rijden. Dat is wat je dan doet. Je kan kijken van nou, hoe ga je? Zou je bijvoorbeeld kunnen gaan werken met mobiliteitshubs, zodat je het bevoorraden buiten het Damcentrum gaat doen. Ik zie een...

Ja voorzitter, ik hoor de wethouder allerlei praktische uitwerkingen noemen van wat daar mogelijk is. Maar die zouden we dan juist graag uitgewerkt zien in zo'n plan en de vraag was er nou eigenlijk meer, wanneer kunnen we dat verwachten? Tenminste vanuit mij dus. Misschien dat anderen nog wel behoefte hebben aan die uitgebreide beantwoording, maar voor mij is het eigenlijk meer van: wat is de status en wanneer krijgen we dat? Oh nou.

Nou, dat is juist, Voorzitter. Daar wordt de laatste hand aan gelegd, dus ik had eerlijk gezegd verwacht dat het plan er al zou liggen. Vorige keer hebben we de behandeling verschoven omdat we dachten dat het plan er al zou zijn, maar de laatste hand wordt er nu aan gelegd. Dus ik denk dat u dat plan binnen een paar weken heeft, meneer Van...

Voorzitter wethouder, ik hoor u allemaal mooie dingen zeggen, maar bent u het met me eens dat dit alleen gaat werken als er een integraal plan komt dat we bijvoorbeeld ook de Noordsingel, de mol en alles eromheen daarin meepakken? Want alleen de Damlaan of alleen de mol of alleen dit of alleen dat, dat gaat in mijn ogen niet werken, klopt dat?

Voor de druk op het wegennet moet je natuurlijk integraal kijken. Dat ben ik helemaal met u eens. Het heeft allemaal effect, maar op het moment dat het niet nu om de hele verkeerssituatie in de gemeente te gaan bespreken, dat voert misschien te ver. Maar op het moment dat de hele N14 vaststaat, dan drupt dat natuurlijk door in onze hele gemeente. Dus ik ben met u eens dat de verkeerssituatie in de hele gemeente natuurlijk goed bekeken moet worden. Maar we hadden het nu eigenlijk, dus dat is ja. Maar specifiek voor het Damcentrum focus ik nu eventjes los van de verkeersveiligheid in de hele gemeente, maar op de verkeersveiligheid. En hoe zou je nu en? Dat is ook wat meneer Jorissen volgens mij vroeg in de motie die u heeft ingediend van hoe kan je nu ook zorgen dat er iets dat het door de herinrichting of door een andere inrichting dat er een soort van ontmoediging, een soort autoluwheid zou kunnen ontstaan?

Ben ik het helemaal met u eens, wethouder, maar als we dit nu autoluw heet of het ontmoedigen van de auto in het centrum gaan doen, dan krijgen we op dat moment problemen elders, dus dan lossen we het probleem niet direct op, lijkt mij. Ja.

Nee, je gaat niet inderdaad in het Damcentrum de problemen van de hele gemeente oplossen. Dat ben ik met u eens. Aan de andere kant denk ik wel dat er, maar goed, dat zal in het plan ook komen te staan, dat er in het Damcentrum wel degelijk mogelijkheden zijn, zoals bijvoorbeeld, maar goed, dan zoomen we heel erg in, maar zoals bijvoorbeeld het kruispunt van de Damlaan en de Damstraat, waar veel problemen zijn, maar ook een pilot met het schutten van de sluis, om die alleen nog maar op gezette tijden open te doen. Ook de doorstroming bij de verkeerslichten. Het zijn misschien allemaal maar hele kleine dingetjes, maar het kan wel enorm helpen om de doorstroming in het Damcentrum zelf te verbeteren. En daarnaast zou je ook iets kunnen doen met, nou ja, we zijn ook bezig met een, maar goed, het is heel groot en heel wijd. Maar we zijn ook bijvoorbeeld bezig met een afvalhub om te kijken of we, als 80% van de ondernemers meedoet, het afval centraal op kunnen halen en dat niet voor ieder afvalbakje een aparte auto moet komen, maar dat we dat centreren en dat we dat met elkaar doen. Nou ja, zo zijn er echt mogelijkheden die specifiek voor het Damcentrum zijn en die ook specifiek denk ik iets gaan opleveren voor het Damcentrum. Meneer Van der

Graag en mevrouw van Weersink nog als eerste de heer van der Schaaf.

Ja voorzitter, nou, het is echt prijzenswaardig hoe optimistisch deze portefeuillehouder kijkt naar de verkeerssituatie. Want wij geloven er namelijk helemaal niks van dat die kleine maatregelen de problemen gaan oplossen. Als je kijkt naar andere gemeentes die een centrum hebben, die een historisch centrum hebben, dan sluiten 9 van de 10 gemeentes het af voor verkeer, al is het alleen opengesteld voor bevoorrading op bepaalde tijden. Die beweging lijkt een beetje een onbespreekbaar onderwerp, iets wat ik begrepen heb. Die extra oeververbinding is helemaal een taboe onderwerp. Maar goed, het zijn wel de maatregelen die echt zoden aan de dijk zetten. En de kleine dingen zijn heel prijzenswaardig hoor en ik vind het echt wonderbaarlijk dat u daar zoveel positiviteit aan ontleent. Het is echt, echt. Nou, ik vraag daarvan bijna om een antwoord, maar wij geloven het niet helaas.

Hoorde de heer Van der Schaaf net zeggen van, hé, ik hoorde hem eerst in het begin van zijn eerste termijn zeggen, ik ben ook hier voor de eerste periode, maar ik weet dat het een langslepend dossier is en ik hoor hem ook zeggen. Het gesprek over de derde oeververbinding en alternatieven is een taboe en dat vind ik dan toch opmerkelijk. Het is een nieuwe periode, hij heeft de discussie niet meegemaakt, alleen toch wordt er hier heersend over gesproken alsof het een taboe is, maar wat ik even wil benadrukken is dat doen wij zelf hè? Want voor wat mij betreft is het geen taboe, wat het vorige college betreft, was het ook allemaal taboeloos. Dus volgens mij leggen we dat taboe er zelf op en kunnen we ook zelf dus er iets aan doen om wel het gesprek erover te voeren en ook dat taboe op te heffen. Wat vindt de heer Van der Schaaf daarvan? Meneer Van

De reactie op die jorissen.

Nou, meneer Van der Schaaf vindt het fantastisch, want ik ben niet zo van de taboes en ik wil zeker als we daar elkaar kunnen vinden, het onderwerp van de extra oeververbinding gewoon op de agenda proberen te krijgen en daar gewoon een nieuwe discussie over te beginnen. Want ik heb de onderzoeken gezien. De presentaties staan ook online, kun je ook kijken, en dan zie je dus dat daar soms tranentrekkende presentaties gehouden worden waarbij heel gericht bepaalde oplossingen bekeken worden. En ik denk toch dat als een verkeerskundige iets breder kijkt, dat er nog wel degelijk mogelijkheden zijn voor een extra oeververbinding. Tijdens de verkiezingscampagne werd door de VVD overvallen met de vraag en dat wekte bij mij de indruk dat het een taboe-onderwerp was. Maar als ik dat verkeerd heb, dan wil ik dat graag hersteld zien. Dank u wel. Dank u.

Wel, dan zie ik meneer Streefkerk in reactie op de heer Van der Schaaf of. Los daarvan. Wacht even, want anders ga ik eerst naar mevrouw Van Weert en dan kom ik bij u terecht, meneer Streefkerk. Dan ga ik...

Heel even snel terug. Ja, er is heel veel onderzoek geweest voor die brug en al die onderzoeken wezen uit dat het ook geen oplossing was en wat ik hier nog steeds wel heb. We hebben het nog vooral heel vaak over auto's, hoe we het vervelender kunnen maken voor auto's, maar kunnen we gewoon niet kijken hoe we het leuker kunnen maken voor voetgangers en fietsers? Want als ik kijk naar de enorme berg met fietsen voor de Hoogvliet, je kunt je fiets niet parkeren. Als je met je kind van de enige school moet komen, is er geen zebrapad bij het virtuele theater. We blijven hangen op auto's, die heilige koe is in onze gemeente toch nog steeds het grootste probleem?

Ik hoorde geen vraag. Het was meer een hartekreet, zie ik het. Maar ja, dan ga ik naar meneer Streefkerk. Ja, dank u.

Voorzitter. Ik heb even gewacht met een bijdrage aan de eerste termijn, omdat ik dacht, nou, we gaan het over leegstand hebben, is overzichtelijk onderwerp, kijk even wat de discussie doet. Het is een soort déjà vu van de afgelopen periode. Kijk, ik denk een deel van de analyse waarom we in de vorige periode niet tot oplossingen zijn gekomen, soms dat we ons blind hebben gestaard op een oeververbinding. Ik zou hem graag klein willen maken, gewoon weer terug naar wat er nou eigenlijk op de agenda staat. En dat is de vraag naar leegstand. Nou, daar heb ik zelf dan geen vragen meer over en de update van die motie. Ik had min of meer verwacht, want die motie is 7 maanden geleden aangenomen, dat we gewoon bullet voor bullet even te horen kregen van waar staan we nu. Maar ik begrijp dat we pas over een paar weken te horen krijgen waar we heen gaan. Op welk moment dus ik vraag me ook af, de moties ingediend door 3 partijen, maar uiteindelijk door de hele raad gesteund. Wat mogen wij nou verwachten als wij vragen unaniem om een tijdlijn van een aantal onderwerpen met daarbij benoemd, wanneer gaan we dat afronden en wie is daar mee bezig? Misschien om hem dus klein te maken, zou mijn vraag zijn: kan de wethouder niet toezeggen om pak hem beet binnen een week per bullet even puntsgewijs aan te geven? Daar zijn we hier en hier zover en ver mee. En als we daar nog niet mee zijn begonnen, dan beginnen we er dan mee om dat gewoon even wat concreter te maken, dan kunnen we ook toe naar daadwerkelijke implementatie in plaats van over potentiële plannen en het daarover te blijven hebben.

Voorzitter, dat wil ik zeker doen, maar eigenlijk was ik dat aan het doen. Ja, misschien vindt u hem niet concreet, maar dat was wel mijn bedoeling. Ja, voorzitter.

Voorzitter, in het betoog van de wethouder bespeurde ik ook zeker wel de onderwerpen die in die motie staan hoor, dus daar niets van. Maar inderdaad, dan was het te weinig concreet. De wethouder gaf zojuist aan: we kunnen een onderzoek doen naar mobiliteitshubs. Ja, dat staat precies in de motie om te kijken of bijvoorbeeld mobiliteitshubs een optie zijn, dus ik zoek niet de herhaling van de motie. Ik zoek uitvoering van de motie, wethouder.

Voorzitter dank. Ja. Nou dan ga ik even kijken of ik dat concreter, sneller, korter kan. En ja, dan zeg ik nou eenmaal vaak waar je het het wat uit dat dat dat brengt het onderwerp wat met zich mee, denk ik. Maar sowieso zal ik u puntsgewijs schriftelijk toesturen waar wij op dit moment staan en precies wanneer u op welk moment het stuk kunt verwachten. Dat gaan we daar ook bij doen, maar wat ik gezegd heb. Maar ik heb nu even niet die punten concreet van die van de motie, maar wat ik gezegd heb is nou die vergroening dat loopt. Daar zijn we mee bezig. Dat staat ook in het groen actieplan, dat loopt de economie. Dat komt in de economische visie, in het koersdocument heb ik ook gezegd. Portaal de mobiliteitshubs daar zijn we mee bezig. Dat is iets wat loopt. Dat is niet dat dat concreet wanneer dat ik weet niet wanneer dat concreet wordt ingevoerd, omdat dat iets is wat we ook met de regio oppakken, dus dat doen wij in MRH verband, maar dat is wel iets wat loopt. De plekken voor scooters en fietsen. Dat was er volgens mij ook een nou. Daar hebben we met de ondernemers over gesproken en de scooters en die fietsen bij de bezorgwinkels. Die zetten ze netjes, daar zijn plekken voor dus. Dat loopt ook. Als het gaat over elektrificatie en het promoten daarvan. Die gesprekken met ondernemers die lopen ook en als het gaat over handhaving en veiligheid. Er wordt extra capaciteit ingezet door de boa's en door de wijkagent. Volgens mij heb ik ze dan zo. Dank wethouder.

Wethouder, dan kijk ik even rond richting de commissie of er nog openstaande vragen zijn. Meneer Van Wijk. Ja.

Voorzitter, dank. Ik had nog een vraag of de visie die Gemeentebelangen heeft ingediend in 2019, overhandigd aan de wethouder, nog aandacht heeft gekregen. Wethouder.

Ja voorzitter, daar is zeker aandacht aan gegeven. Een aantal zaken. Ik heb er vandaag heel eventjes, moet ik u eerlijk zeggen, opgefrist. Een aantal zaken zie ik die zijn echt wel verwerkt, zoals de parkeerplaatsen aan de andere kant van de Vliet, de blauwe zone in de garage, en de inrichting van het groen. Dat zijn zaken zoals extra parkeerplaatsen op het Molenpad en handhavingscapaciteit. Dat zijn allemaal zaken die in dat plan stonden en die zijn echt wel opgepakt. Maar als het gaat over bijvoorbeeld het autovrij maken van de Damlaan, dus echt afsluiten, en het herinrichten van de rotonde Bachlaan-Rijnlandstraat, nou, dat zijn zaken die we best kunnen meenemen als we het toch gaan hebben over herinrichten, maar die hebben we nog niet opgepakt. Helder dan.

Dan is dit de beantwoording en dan ga ik kijken voor de tweede termijn en dat is eerst. Kijk ik daarvoor naar meneer Jorissen. Ja voorzitter.

Dank, dank ook voor de toelichting van de wethouder en het mooie gesprek dat ontstond. Ik had nog een paar dingen genoteerd. Voor mij is het niet helemaal scherp: wat is nou precies het verschil tussen de gebiedsregisseur en de centrummanager? Tenminste, ja, ik kan me er iets bij voorstellen, maar misschien nog even goed om te duiden waar precies wiens verantwoordelijkheid eindigt en begint. We hebben het gehad over een visie, een masterplan, actieplan, koersplan, omgevingsvisie. Ja, allemaal plannen. Ik hoorde ook de wethouder zeggen dat het Damcentrum verdient dat er veel over gesproken wordt. Ik denk dat het Damcentrum vooral verdient dat er iets gebeurt en dat ook de gemene deler uit al die plannen is dat we daar nou gewoon echt een keer iets mee gaan doen. Want de mensen die daar wonen, zien het nog niet op straat wat we allemaal in die plannen hebben gezet. Dus ik wil ook nog even nadrukkelijk de oproep doen om die verschillende plannen en ook de tijdslijnen bij die plannen en visies en documenten onder elkaar te zetten. Wat gebeurt er nou precies wanneer? Dat helpt ons, denk ik. Dus misschien dat dat nog of al in dat plan zit, en zo niet, dat het er nog in kan. Dus in die zin onderschrijf ik ook de oproep van de heer Streefkerk. En tot slot nog even de werkgroep, want ik vraag me daar nog een paar dingen over af. Dus wat voor werkgroep is het, wie zijn daarin vertegenwoordigd? Wat is de status van die werkgroep? Waar praten ze over mee? Gaat dat alleen over de inrichting van het plein of gaat het ook over de economische visie? Is het alleen maar praten en denken of is het ook meebeslissen? Gewoon een vat context daarbij. Dank. Dank.

Ja dank voorzitter en ook de wethouder bedankt voor het antwoorden. Voorzitter, we zijn hier al zo lang mee bezig en wat ik merk en wat mijn partij merkt in de vele gesprekken die we ook met inwoners en ondernemers hebben, is dat er ook een spanningsveld zit tussen de economie die er zit en de bewoners. Om daar één lijn in te krijgen is best moeilijk. Er is natuurlijk heel veel geld en heel veel aandacht de afgelopen 15 of 20 jaar in het Damcentrum gestoken, maar toch hebben we nog steeds allerlei problemen die zich waarschijnlijk ook door de economische situatie in de maatschappij nieuw erbij zijn gekomen die niet opgelost zijn. En ja, daar moeten we een keertje over stoppen om te gaan praten, dus we moeten gewoon oplossen en ik denk dat het gewoon tijd is om nu daadwerkelijk ook de boel op te pakken en aan te pakken. Dank u.

Dank voorzitter, ik richt mijn vraag aan de wethouder, het kan zijn dat ze het wel heeft gezegd, maar dat ik het heb gemist, maar over de leegstand mogelijk veranderde positie van het college, is dat gewijzigd, ja of nee? Het kan zijn dat ze daar op in is gegaan, maar dan is mij dat ontgaan en voor de rest inderdaad gewoon een kwestie van uitvoeren, samen met ondernemers, samen met inwoners, wat mijn collega's voor mij ook al hebben gezegd.

Voorzitter, dank u wel en uiteraard wethouder, ook bedankt voor het beantwoorden van alle vragen. Ik zie in tegenstelling tot mijn collega's juist een wethouder en meerdere wethouders die volgens mij keihard aan het werk zijn om het Damcentrum nog beter te maken. Ja, concrete acties kan ik me voorstellen dat we her en der nog missen, maar ik denk juist dat er keiharde inzet gepleegd wordt.

Voorzitter, ik wil met u wel meteen dit misverstand uit de weg helpen, want ik heb in ieder geval nooit gezegd dat niemand keihard ziet werken. Ik zie alleen heel veel mensen werken, alleen op straat zie je de effecten daar nog niet van. Dat is het enige wat ik zeg. Dus volgens mij wordt er inderdaad keihard gewerkt, door het college, door de ambtenaren, ook samen met de inwoners en ondernemers. Maar wordt het gewoon zaak dat we daar nu op straat ook iets van gaan merken? Is de heer Dekker daar ook mee eens? Meneer de Klerk.

Voorzitter, dank u wel. Zoals ik al zei, er wordt inderdaad keihard gewerkt en dat begint met de eerste plannen maken. En vanuit daar wordt het uitgerold en dan gaan we dat effect ook zien. Dus daarom wou ik nog even specifiek benadrukken richting de wethouders dat die daar keihard mee bezig zijn. En ik had verder geen vragen, dank u wel, Voorzitter. Dank u wel.

Voorzitter, het is inderdaad fijn om te zien dat we nu ook de mensen zien die dagelijks het gezicht zijn van de gemeente in het Damcentrum. Dat is ook prettig te zien. Ik had alleen een vraagje over de laatste bullet van de motie. Daar hebben we het nog niet over gehad, zeg maar, dat zijn de consequenties van de pilot voor de milieuzone, want er wonen ook nog mensen, dus hoe staat het, zeg maar, met het gericht op de luchtkwaliteit en de geluidshinder voor de mensen die daar zijn, die zomers hun ramen en deuren niet open kunnen doen. Meneer

Ja voorzitter, ja wethouder, bedankt voor het beantwoorden van de vele vragen, ook bij interruptie. Alleen een vraagje is eigenlijk nog niet behandeld. Dat is eigenlijk de rol van die VOF, want ik krijg nu van een collega een uittreksel KVK toegestuurd, want die had ik zelf nog niet opgevraagd. En dan zie ik allerlei partijen die deelnemen in de VOF. Dan denk ik van ja, wat doen die partijen aan het verbeteren van de leefbaarheid? Want dat is een van de doelstellingen, bijvoorbeeld sfeer, uitstraling, gewoon het imago van het Historisch Centrum. Dan denk ik ja, wat is die VOF dan en waar staat die voor? Wat is daar de bedoeling van, is die nog actief of moet die opgeheven worden? Want daar zie ik niet dingen gebeuren. Tenminste, dat heb ik niet gehoord. Die iets aan onze problemen, zoals we die net vanavond besproken hebben, dat die daar opgelost worden, dus ik hoor graag wat de status van die VOF is.

Voorzitter. Meneer Streefkerk, mijn beleving is dat een andere wethouder daar participant is en die is toevallig aanwezig. Dus als daar een switch nodig is, kan dat natuurlijk makkelijk worden opgelost. Nou, ik

Weet niet of dat nou er is, maar goed, ik kijk in ieder geval even naar meneer Streefkerk en meneer Wilschut of u voor de tweede termijn nog. Dat is niet het geval. Wethouder, ik heb een aantal toch ook wel feitelijke vragen voorbij zien komen nog in deze tweede termijn. Ik weet niet of je die kunt beantwoorden over de gebiedsregisseur, centrummanager, de indeling van de werkgroepen of tenminste hoe die gaan. Openstaande vragen met betrekking tot de leegstand en milieuzone. En tenslotte de VO heeft. Ja dank.

Dank u wel, voorzitter. We beginnen met de centrummanager Matthijs. Hij is de contactpersoon voor de ondernemers en daar zit echt het verschil met de gebiedsregisseur die contactpersoon is voor de inwoners, dus dat is verdeeld over twee personen. Dan de werkgroep. De werkgroep is eigenlijk ik, ja, en we krijgen nu een hele officiële status opeens. En dat begrijp ik, omdat meneer Mosser er ook al over begon. Maar het was een beetje mijn eigen initiatief geweest en ik zal u vertellen waarom. Ik ben op een vergadering geweest van het ondernemersfonds en daar werd heel erg gesproken over: nou, we willen activiteiten, maar we denken dat de bewoners daar niet blij mee zijn en ze zagen daar wat uitdagingen. En toen was ik eigenlijk, het grappige was, een uur later bij de inwoners bij Thuis aan de Sluis. Daar bleek dat de bewoners juist heel erg gesteld waren op veel activiteiten en veel reuring, dus dat kwam zo bij elkaar dat ik dacht, nou, we moeten gewoon met zijn allen aan tafel gaan zitten en ondernemers moeten niet praten over de bewoners en de bewoners over de ondernemers. Nee, we moeten met zijn drieën, met de gemeente, ondernemers en inwoners praten over Damcentrum en dat zijn we gaan doen. En het is niet zo dat dat iets in een hele grote status heeft, maar het is gewoon korte lijnen en we bespreken daar bijvoorbeeld. We hebben het gehad over het geluid op het Damplein. We hebben het gehad over wat mag er nou op dat dak van die garage? Hoe gaan we om met de Vlietdagen, wat gaan we organiseren, wat gaan we nog meer organiseren? Nou, dat soort dingen, zo moet u het een beetje zien, dus maak het niet te groot, maar juist vooral klein en korte lijnen. Dus dat is wat er denk ik aan de hand is met de werkgroep. Als het gaat over de leegstandsverordening, nou, we hebben toen destijds gezegd, ja, we vinden dat eigenlijk zelf een wat moeilijk fenomeen omdat je dan als overheid heel erg moet gaan bemoeien met wat er leegstaat. Dus op het moment dat er iets langer dan 6 maanden leegstaat, dan moet je als gemeente ook heel erg gaan bemoeien met: nou ja, dan gaan we het verhuren en dan moeten we een huurder aandragen en zijn er dan wel huurders? Nou, dan krijg je eigenlijk zo'n bak taak erbij dat wij eigenlijk gezegd hebben: nou, we gaan veel liever met de centrummanager en de gebiedsregisseur gewoon in gesprek met die eigenaren, zodat ze zelf die huurders gaan accepteren en dat we dat daar laten en dat we dat niet als taak naar ons toe gaan trekken. Dus dat is wat ik daarover wil zeggen, voorzitter.

Meneer Streefkerk, ja, dank u, ben ik toch wel benieuwd, want in de eerste termijn gaf de wethouder aan de verhouding tussen wat is nou aan de markt en wat is nou aan de gemeente? En dan vraag ik me hier toch wel af, toch? Om het een beetje plat te zeggen. De verhuurder zal toch gewoon gaan voor degene die de hoogste huur betaalt? Wat zijn misschien de ervaringen daar al mee en anders, hoe wil de wethouder daar nou in de toekomst mee omgaan als er zo'n verschil van inzicht ontstaat en de verhuurder gewoon een andere partij uitzoekt en blijkt dat die regie van de gemeente toch niet brengt wat we zouden willen dat het zou brengen? Wethouder.

Ja, maar volgens mij zijn dat twee dingen. Aan de ene kant heb je als er lang leegstand is en een eigenaar dus geen huurder kan vinden, dan zou je een leegstandsverordening moeten hebben. Als je een leegstandsverordening hebt, moet je dus als gemeente daarin gaan interveniëren en zelf, zeg maar, als het ware een huurder gaan zoeken. Dat is één. En aan de andere kant heb je het verhaal van de detailhandelsvisie en de vergunningen. En wat voor soort bedrijven wil je waar hebben? Maar dat zijn eigenlijk twee aparte zaken. Dan over de milieuzone. Ja, ik heb net gesproken over wat we nu gaan doen met het autoluw maken, de herinrichting. We willen dat vergroenen, we willen aan de slag met de mobiliteitshubs, met elektrificatie. En waar we eigenlijk tegenaan lopen als het gaat over de milieuzone, is dat het gebied heel beperkt is, dat het enorm veel geld gaat kosten aan handhaving en invoering en dat er eigenlijk, maar goed, dat wordt ook in het totale plan omschreven, maar dat dat eigenlijk, denken wij op dit moment, niet de oplossing gaat zijn voor het autoluw maken van het Damcentrum. Dan als laatste de VOF. Nou, en misschien dat mevrouw Bremer daar iets over kan zeggen. Volgens mij is die VOF destijds ontstaan in de ontwikkeling van het hele Damcentrum in het masterplan, en was het een samenwerking tussen aan de ene kant de gemeente en aan de andere kant de ontwikkelaar, en die zaten samen in de VOF. En of die nu nog actief is of niet? Ja, moet je nog actief, maar hoe actief? Mevrouw Bremer gaat het u even uitleggen.

Wethouder Bree, fijn dat u hier bent, van alle markten thuis. Ook op het gebied van de VOF Damcentrum, heb ik gehoord.

Ja, ze was net op tijd, want ik was even onderweg naar iets anders. De VOF is inderdaad rond 2005 geïnitieerd om het hele Damcentrum nieuw leven in te blazen met onder andere woningbouw, winkels, dat soort zaken. We zitten in de afrondende fase, zoals u weet. Rijnlandstraat Noord komt daar nog uit voort. Leidse Hof wordt nu gebouwd en de Damlaan, het voormalige KPN-PT-gebouw, zeg maar, in het midden van de Damlaan wordt ook nog getransformeerd en dan is het klaar, dan wordt het opgeheven.

Een korte vraag nog, ja, een korte vraag, een kleine toelichting ook, want ik ben natuurlijk getriggerd door de omschrijving in de Kamer van Koophandel en ik heb een reeks met vragen over de VOF, want we hebben er van de week al even contact over gehad omdat ik naar de Rijnlandstraat aan het kijken ben, wat daar gebeurt, dus daar kwamen die vragen vandaan, dus eigenlijk meer een toelichting op. Waarom komt het nu ineens op als er zo'n woord leefbaarheid in de omschrijving staat? Dan denk ik van ja, dat is net waar we het vanavond over hebben, dus vandaar die vraag op dit moment. Dat was even de toelichting, voorzitter. Helder.

Ik zag nog twee vingers. Meneer Koster, meneer de Klerk. Ja.

Maar mijn vraag is niet voor wethouder Bremer. Oké die...

Ja, deze gaat inderdaad even in op de heer Van der Schaft. Even een tip mijnerzijds: alles over de VOF staat ook genoemd in het projectenboek van Leidschendam-Voorburg.

Helder, dank u wel wethouder Bremer voor uw flexibiliteit om even in te vliegen. Meneer Koster. Ja

Dank voorzitter, ik zat nog even te kauwen op de beantwoording van de wethouder over leegstand en op zich ben ik het met haar eens. Je moet niet te veel naar de gemeente toe trekken, zeker niet als het gaat om gewoon nog het wachten op het marktproces zijn ding laten doen. Maar wat ik me dan wel afvraag is, mijn collega, mevrouw Muller, die heeft ook met ondernemers in de locatie gesproken en die vertelt dan juist dat er ook wel locaties zijn die echt wel heel lang leeg staan, omdat daar dan ook geen interesse is om dat te verhuren. In die richting zat ik meer een beetje. Ik denk van, wat doen we als er expres leegstand wordt veroorzaakt en de mensen daaromheen ook zeggen van: "Joh, waarom staat dat nog steeds leeg?" Is daar dan niet in die gevallen een leegstandverordening? Je hoeft niet iemand aan te dragen. Het is een mag van de gemeente als je dat invoert, dus daar zit dan mijn vraag, want absoluut niet altijd alles naar de gemeente doen, dat nou alsjeblieft niet. Nee, er is meer in die richting.

Nou ja, hoe ik dat nu oplos is, nou, nou ken ik eerlijk gezegd niet zoveel panden die al meer dan 10 jaar leeg staan. Maar bijvoorbeeld op het Damplein is er wel iets wat al heel lang leegstaat waar iets moet komen. Wat alsmaar niet komt. En ik ga dan in gesprek met de eigenaar. Dus ja, eigenlijk doe ik dat dan al een klein beetje zonder dat er officieel een verordening aan ten grondslag ligt. Maar ga wel zeggen van joh. Hè?

Helder, dan eindigt hiermee het debat. Ik heb een tweetal toezeggingen van de wethouder in ieder geval voorbij zien komen. Dat is dat zij gaat laten weten aan ons wanneer de economische visie, het koersdocument, gereed zou zijn en dat zij in ieder geval schriftelijk nog puntsgewijs zou ingaan op de motie, wat daar de stand van zaken mee is. Die twee heb ik als grote toezeggingen, voorzitter. Wie? Meneer Watlutti?