Raadsvoorstel Beleidsplan schuldhulpverlening 2017-2020

Punt 6 komt te vervallen, zoals ik al gemeld had. Punt 7 is dan aan de orde en dat is het raadsvoorstel beleidsplan.

Schuldhulpverlening is ook al in de commissie besproken en door de Partij van de Arbeid gevraagd om toch over te hevelen naar deze agenda. Ik zie dat de heer Blokland gaat staan, aan hem het woord. Voorzitter, ja.

Ja, dank u wel. Ja, laat ik vooropstellen dat de PvdA heel blij is met het beleidsplan en we steunen de wethouder ook in de uitvoering daarvan. De reden dat we het hebben overgeheveld, dat heeft te maken met een aspect waar we ook nou in die commissie niet echt over door hebben kunnen praten. Maar wat we wel heel belangrijk vinden en dat heeft te maken met de huisuitzettingen vanwege huurachterstand. Maar voordat ik daar een vraag over stel, wil ik drie elementen uit het schuldhulpverleningsplan uitlichten waarvan wij zeggen, van ja, dat is echt heel goed en zet daar ook vooral volop in. Dat is ten eerste ook die focus op kinderen. Dat past heel mooi in ons minimabeleid. Het kindpakket dat we ook hier bij de schulden ja extra alert zijn, daar waar het ook kinderen raakt. Ten tweede de vroegsignalering, het probleem is dat mensen zich vaak te laat melden, dan is het probleem al te groot. Hoe eerder mensen vanuit het netwerk maatschappelijke organisaties mensen kunnen signaleren en kunnen helpen naar het juiste loket, hoe kleiner het probleem is. En het derde, en dat is meer afhankelijk van de wetgeving, is dat we binnenkort een zogenaamd wettelijk moratorium gaan krijgen. Dat is er volgens mij nog niet, maar volgens mij is het een kwestie van publicatie in de Staatscourant. En dat stelt gemeentes in staat om ook via de rechter schuldeisers te dwingen om mensen een adempauze te geven voor een periode van 6 maanden. Nou, als de gemeente die bevoegdheid heeft dan, hè, dan kan men dus ook zorgen dat er betalingsregelingen komen en zeg maar die niet meewerkende schuldeisers ook dwingen om mee te doen, dus dat is heel belangrijk dat dat instrument er is. Onderzoek laat ook vaak zien dat schuldhulpverlening een positieve businesscase heeft, dus dat ja, de maatschappij is slechter af, heeft meer lasten, meer kosten als je mensen schulden laat opbouwen dan als je ze oplost. Nou, dan kom ik op de huisuitzetting, hè? En dan heb ik ook een verzoek, een vraag aan de wethouder. Als ik kijk naar de jaarverslagen van de woningcorporaties Vidomes en WoonInvest over 2015, dan valt mij toch op dat er toch wel meer ontruimingen zijn dan ik eigenlijk had gedacht, hè? Het gaat in totaal om 32. Het is niet helemaal duidelijk waar dat nou precies aan ligt, want een analyse hebben we daar niet van. Maar het is denk ik wel belangrijk om te weten wat voor problemen daarachter schuilgaan, want iedere huisuitzetting is er eigenlijk een te veel. Dat zouden we niet moeten willen hebben in onze welvarende gemeente. Dus mijn vraag aan de wethouder is ook of zij kan bevorderen dat de Raad wordt geïnformeerd over de aantallen huisuitzettingen, de oorzaken daarvan, en vervolgens ook de mogelijkheden die de wethouder ziet om ze verder samen met de corporaties tot het absolute minimum terug te dringen. Voorzitter, dank u wel. Dank.

Wie vanuit de Raad wenst hierover te spreken? Ik noteer de heer Van Rossum, de heer Paardekoper, de heer Steutel, de heer Van Vellen, de heer Blanken. Beginnen we bij de fractie van GroenLinks, de heer Van Rossum.

Dank voorzitter. Laat ik beginnen met een opmerking herhalen die ik in de commissie al gemaakt heb. Dat doen we natuurlijk normaal niet, maar we waren niet compleet, voorzitter, dus ik wilde toch graag kort iets over zeggen en dat is dat ik denk dat het belangrijk is dat we ons allemaal beseffen dat er nogal wat dapperheid voor nodig is om de schuldhulpverlening in te gaan. En volgens mij ben ik niet de eerste en ook niet de laatste in deze raad die van dichtbij heeft gezien wat voor effect dat kan hebben op een gezin en wat voor effect dat vooral kan hebben op de kinderen in een gezin en alleen daarom al denk ik dat het goed is dat het beleid wordt aangescherpt en dat we er aandacht voor hebben gehad in de commissie, maar ook nu.

Ik denk dat een belangrijk verschil is, en dat is ook meteen een reden waarom GroenLinks wel te spreken is over het beleidsplan, dat de aanpak zo integraal is en dat we ook schuldhulpverlening proberen te betrekken bij de vervlechting van alle aspecten van het sociaal domein. Blij is GroenLinks ook dat de wethouder snelheid heeft gemaakt met extra aandacht aan kinderen te besteden in het beleidsplan, zoals we in de commissie maatschappelijke activiteiten van haar gevraagd hadden. Dank voor de snelheid, wat overigens niet wegneemt, voorzitter, dat we het wel nog over een beleidsplan hebben, want het staat er allemaal prachtig opgeschreven en de gedachte is heel erg mooi, maar het blijft een plan en GroenLinks is heel erg benieuwd hoe beleid versus praktijk uit gaat pakken. En ook heel benieuwd hoe onze wethouder euro balans in de praktijk vorm gaat krijgen. En wat dat betreft wil ik de wethouder nog maar even herinneren, ondanks dat ze dat vast niet vergeten is, aan haar toezegging om een gesprek met plan te organiseren waarin we als raad of commissie net iets meer voeling kunnen krijgen met hoe dat nu in de praktijk gaat. Want het onderwerp is echt te belangrijk om er een papieren werkelijkheid van te maken.

Wat dat betreft ook dank aan de collega's van de Partij van de Arbeid voor deze motie. De gedachte van het terugdringen van die uitzettingen die steunen we natuurlijk van harte, zeker omdat ook hier vaak kinderen in het spel zijn. Maar ik ben wel heel erg benieuwd wat de wethouder van de motie vindt, want het lijkt een beetje een steun in de rug eerder dan iets nieuws.

Er is nog geen motie ingediend, dus u spreekt. Er is nog geen motie ingediend. Ik ga naar de fractie van het CDA, de heer Paardekoper, aan u het woord.

Ja voorzitter, dank. Gisteren was ik samen met u op bezoek bij drie werkloze jongeren en het viel mij op dat al vanaf die leeftijd schulden al een rol speelden. Ik bedoel al in dat stadium en dan praat je over jongeren van ongeveer 20 à 21 jaar. Ik bedoel, daar gaat het over. Dank aan de collega's van de Partij van de Arbeid voor het agenderen van dit vraagstuk. Ook bij mij sprong de hart-, hoofd- en eurobalans meteen in het hoofd. Dat lijkt iets voor de decentralisaties alleen te zijn, maar dat geldt natuurlijk net zo goed voor dit sociaal domein. En in aanvulling op wat de heer Blokland naar voren heeft gebracht, dacht ik altijd dat die huisuitzettingen, voordat ze plaatsvonden, nog een tweede kans beleid in zich hadden. Daar ging ik eigenlijk al jarenlang vanuit. Mijn enige aanvullende vraag zou dan ook zijn: is dat tweede kans beleid uit het beleid gepoetst of is het nog steeds van kracht? En zo ja, waarom hebben we dan nog steeds met 32 huisuitzettingen te maken? Dank u wel.

Dan de fractie van Gemeentebelangen, de heer Steutel. Dat

Is het lampje, dank u wel. Ik heb uw aandacht voorzitter. Ook onze fractie is toch wel ingenomen met het beleidsplan omdat het een continuering is van datgene wat we hadden en met name één aspect. Daar zijn wij zeer verheugd over en dat is het feit dat de nieuwe beleidsregels voor de schuldhulpverlening die ontwikkeld zijn nu ook ons de mogelijkheid geven om adempauzes in te lassen en dat is voor ons nou precies een essentieel punt. In tegenstelling tot de twijfel die ik bij de heer Blokland toch een beetje bespeurde, ga ik ervan uit dat op het moment dat in dit soort dossiers schuldhulpverlening van toepassing is, dat met name daar waar uithuiszettingen aan de orde zouden kunnen zijn, er een adempauze is en dat we gaan kijken met elkaar hoe we dat gaan oplossen. En daar is de wethouder in het verleden al heel duidelijk in geweest. En ik wil het college ook oproepen om daar toch ook een uitspraak over te doen hoe wij daar hier nu mee omgaan. Alhoewel ik en onze fractie ook vertrouwen hebben in het feit dat we dat gaan uitvoeren. Dank u wel.

Dank u wel. Dan namens de fractie van de VVD, de heer Van Veller. Dank.

U wel, voorzitter. Ik heb nog geen motie gezien. Ik heb wel wat emotie gehoord. Ja, schuldhulpverlening is een belangrijk onderdeel van het gehele sociaal domein, maar ik bedoel, ik wil het dus ook wel in het perspectief zien van het hele sociaal domein en in onze aanpak van het sociaal domein staat eigen verantwoordelijkheid voorop. En als VVD'er en liberaal vind ik dat natuurlijk ook heel erg belangrijk, dus ik vind ook dat we in het kader van die schuldhulpverlening ook heel duidelijk eigen verantwoordelijkheid voorop moeten stellen. Rekeningen moeten gewoon worden betaald, heb ik altijd geleerd, en ik vind dat het ook uit oogpunt van rechtvaardigheid voor degenen die hun rekeningen wel betalen, dat we heel goed kritisch moeten nadenken over hoe we omgaan met de schuldhulpverlening. Ik ben ook een ontplooiingsliberaal, zoals u weet. Dus als het ook gaat om kinderen en als het gaat om het ontplooien van die kinderen, vind ik het wel heel belangrijk dat die niet in hun ontplooiing mogen worden belemmerd door schulden die hun ouders hebben gemaakt. Dus ik zou willen pleiten om in de schuldhulpverlening dan heel duidelijk te richten op het belang van het kind en streng voor degenen die zo'n grote schuld hebben opgebouwd dat de gemeenschap daarin moet bijspringen. Ik zeg niet dat ze niet moeten bijspringen, de gemeenschap, maar dan wel vanuit het oogpunt van die rechtvaardigheid, ook gezien de mensen die hun rekeningen wel betalen. Ik ben benieuwd naar een verdere uitwerking. Het aantal huisuitzettingen zou best wel eens een minimum kunnen zijn. Dus als het tot een minimum wordt beperkt, ja, dan ben ik natuurlijk altijd voor. Maar daarover zie ik dan graag meer informatie. Dank u wel. Dank.

U wel dan namens de fractie van D66, de heer Blanken.

Voorzitter, het nieuwe beleidsplan schuldhulpverlening, wij vinden dit een stap in de goede richting als problemen van mensen zich ontwikkelen van eendimensionaal naar meer dimensionaal. Dan is het goed dat de aanpak daarvan zich in dezelfde richting ontwikkelt. D66 is enthousiast over een paar elementen in het plan. Ik ga niet herhalen wat andere collega's hebben genoemd. Vroegsignalering, preventie, eigen verantwoordelijkheid en er is meer ruimte voor maatwerk voor een gedifferentieerde aanpak. In dat verband zou ik willen pleiten voor misschien iets meer hart en misschien wat minder hoofd. We hebben vertrouwen in deze aanpak. Tijdens de uitvoering zullen wij letten op drie onderdelen. Eén, de toegang is helder. Wie recht heeft op deze voorziening en wie niet, aandacht voor zzp'ers, een vergeten groep volgens ons. Tweede, doorlooptijden. Die zijn nu nog vrij lang. De wethouder heeft daar ook oog voor. Samenwerking tussen alle betrokken partijen speelt daar een rol in. Daar valt winst te boeken volgens ons, samenwerking ook met de Belastingdienst en de SVB. Daar hebben we graag een reactie op. Het derde is maatwerk. Ieder krijgt wat hij of zij nodig heeft, dat vinden wij wel belangrijk. Samenvattend, laten we maar aan de slag gaan met dit plan en over een jaar of eerder als nodig kijken wat de resultaten zijn. Dank u wel.

Dank u wel, dan ga ik voor reactie namens het College naar wethouder Stemerdink.

Voorzitter, dank u wel, dank voorzitter voor alle vragen die zijn gesteld. We hebben daar in de commissie ook al uitgebreid over gesproken en de uitgangspunten die volgens mij een aantal van u hebben genoemd, zoals vroegsignalering, was wel een rode draad. Volgens mij, die ook bij de commissie duidelijk te horen was, die staat gewoon hoog bovenaan. Ik heb ook volgens mij in de commissie aangegeven: we moeten er echt voor zorgen dat mensen niet zo een schuldhulpverleningstraject in hoeven te gaan. Dat we voor die tijd weten wat er speelt en ook gewoon maatregelen kunnen nemen. Ik heb ook aangegeven in de commissie dat de gemeente Amsterdam een pilot heeft gedaan waarbij ze verder gaan. Eigenlijk dan alle andere gemeenten. Ze zijn het afgelopen jaar, anderhalf jaar mee bezig geweest, waarbij ze naar achter de voordeur willen, wil ik niet zeggen, maar heel ver zijn gegaan om toch maar die informatie te gaan krijgen. Dat ik zeker ook, voorzitter, daar de goede elementen uit wil gaan halen en wil gaan toepassen bij ons. Maar voorzitter, daar hoort ook eigen verantwoordelijkheid bij. De heer Van Veller gaf het al aan, iemand moet wel geholpen willen worden. We doen onze uiterste best, maar er zullen altijd misschien een enkeling zijn die het gewoon ingewikkeld vindt om hulp te krijgen of te aanvaarden of jezelf daarvoor in te zetten. We laten ze niet zomaar los, de harde eurobalans is daar uiteraard een uitgangspunt ook gewoon bij, maar voorzitter, mensen moeten zelf ook inzet hebben. Dat is wel een absolute vereiste. Voorzitter, dan een aantal vragen die zijn gesteld. Begin ik bij de heer Blokland, volgens mij ook een beetje bij de heer Van Rossum. Alle twee proef ik aan van nou, het ziet er gewoon op papier hartstikke goed uit, maar we hebben gewoon behoefte aan wat meer informatie. Waar hebben we het nou over? In de commissie hebben we het daar ook met elkaar over gehad. De heer Bos van het CDA heeft daar ook naar gevraagd en voorzitter, de heer Van Rossum heeft gelijk. Ik ben de toezegging zeker niet vergeten, dus ik kom heel graag in overleg met de griffie planning, een datum waarbij een presentatie van de plangroep waarin we ook ingaan op de doelgroepen. Hoeveel mensen gaat het nou om? Wat is een beetje hun achtergrond? Maar ook, voorzitter, wil ik graag ingaan op het aantal huisuitzettingen en welke automaken hebben met schulden, ja of nee, want er vinden veel meer huisuitzettingen plaats vanwege allerlei andere dingen en echt niet vanwege schulden, maar ook dat, voorzitter. Ik stel voor om vanavond niet met elkaar met cijfers over te gaan hebben, maar met elkaar even die presentatie door te gaan nemen en stap voor stap aan te geven wat nu de feiten zijn. Dus voorzitter, die toezegging doe ik zeer graag en wat mij betreft, voorzitter, kunnen we er ook een jaarlijks terugkerend iets van maken als u aangeeft na die presentatie van nou, dat vinden we hartstikke goed. We willen graag sturing houden. We willen daar graag jaarlijks over worden geïnformeerd. Over de vorm kunnen we het dan wellicht hebben als die presentatie door de plangroep is gegeven. Het tweede kans beleid? De heer Paardenkooper vroeg ernaar. Nou, ook daar inderdaad zeker, die is er en nog steeds, dus daar is ook geen verandering in gekomen. De adempauze die voeren we al uit. Zelfs kijk even naar de heer Steutel. De heer Van Veller, heb ik excuus.

Blij om te horen dat het tweede-kansbeleid er nog steeds is, dan is het aantal van 32 waar collega Blokland op wees toch nog aan de hoge kant. Dat is ook de strekking van mijn vervolgvraag: hoe kan het dat er, ondanks dat tweede-kansbeleid, nog zoveel zijn? En is die trend omhoog of omlaag? Dat wil ik dan ook meteen weten. Voorzitter, sorry.

Sorry Voorzitter, ik zou het toch wel even willen houden bij het onderwerp en de schuldhulpverlening. Het gaat voor mij om de vraag hoeveel mensen er vanwege schulden uit huis zijn gezet. Ik kan, ik heb niet over de laatste 4, 5 jaar en die cijfers nu gewoon up-to-date, dus ik stel voor dat we echt met elkaar dan even gaan doornemen wat ik aan u de exacte cijfers geef. Hoeveel vanwege schulden? Hoeveel vanwege bijvoorbeeld een hennepplantage, maar ook mensen die gewoon zijn vertrokken. Gewoon weg zijn, zonder dat er iets was, maar gewoon weg zijn. Die hebben we ook dus, maar daarover kan ik u dan zeg maar ja, gewoon weg ja maar maar die, maar die informatie kan ik u zeg maar dan dan geven Voorzitter. Ik geef hem verder aan de heer Blancke. Ook over toegang en doorlooptijd hebben we het over gehad. Maatwerk ja, volgens mij samenwerking met andere partijen zoals u weet, hebben we op dit moment al een convenant met de beide woningbouwcorporaties. Op basis van dit beleid wordt dat convenant nu aangescherpt. Voor de zomer ligt er een nieuw convenant waarbij we dus nog weer meer gaan inzetten op die vroegsignalering om het aantal huisuitzettingen of andere problemen. Want huisuitzettingen zijn voor mij niet de enige relevante factor, maar zo vroeg mogelijk te weten als er mogelijke problemen zijn en dat nieuwe convenant wat hieruit voortkomt, ligt er voor de zomer.

Wethouder, dank u wel. De Raad heeft ook de toezegging gekregen om daar op een ander moment ook nader verder over geïnformeerd te worden over de cijfers, zoals in de eerste termijn. Ook is aangegeven en besproken of iemand in de tweede termijn nog het woord wenst te voeren. Dat is knap in 3 seconden, meneer Blokland.

Dank u wel, nou, ik ben blij met de toezegging van de wethouder. En in aanvulling daarop, maar daar zijn we zelf bij. Daar gaan we als Raad ook zelf over. Zou ik toch in de zomer, als dat nieuwe convenant er is, graag wel geïnformeerd willen worden over wat er dan in staat en wat die nieuwe aanpak bij ons precies gaat behelzen? Dank u.

Maar volgens mij staat het ingesloten in de toezegging die de wethouder heeft gedaan. Dan kunnen we overgaan tot stemming over het voorstel. Kunt u allen instemmen met het voorstel? Dan is die daarmee unaniem vastgesteld. Dan gaan wij naar de rest van de agenda.

Dat zijn de hamerstukken en agendapunten 8 tot en met 16. Die laten we maar in één keer zo vaststellen.