Raadsvoorstel vaststellen beleidsplan Schuldhulpverlening 2025-2028

Beleidsplan Schuldhulpverlening 2025. Door de wethouder graag alvast uitnodigen om aan mijn linkerzijde plaats te nemen. Dan zal ik iets van de context proberen te geven. Het beleidsplan Schuldhulpverlening 2021-2024 loopt ten einde en de gemeenteraad wordt gevraagd het nieuwe beleidsplan vast te stellen. Na de bespreking zal ik u vragen of u het stuk als samenstuk naar de Raad wil gaan toegeleiden, of dat de fracties wellicht moties of amendementen willen indienen. Even kijken, in het griffienieuws van 25 februari zijn wij geïnformeerd dat er een bijlage is toegevoegd aan de stukken, namelijk het advies van de Adviesraad Sociaal Domein inzake het beleid van schuldhulpverlening en deze bijlage is opgenomen in het nieuwe raadsvoorstel. Dat is de enige wijziging. Die de ontvanger is voor de rest niets inhoudelijk. Ik kijk even rond. Meneer Matlotien die wil als eerste het woord voeren neem ik aan? Ja. Ja, D66, ChristenUnie, GBOV, VVD. Om links. Ja, oké. Dan is de aftrap aan D66. Leermacht doet, die gaat uw gang.

Voorzitter, dank u wel. Voor ons ligt het beleidsplan Schuldhulpverlening 2025-2028. In de commissie Samenleving bespreken we hiermee weer een belangrijk plan dat direct onze inwoners aangaat en hun invloed kan vergroten op de mogelijkheden die ze dagelijks wel of niet hebben. Voorzitter, zoals we kunnen lezen, hebben schulden een grote impact op mensen en hun levens. Houd je genoeg geld over om een keer uit eten te gaan of wat te drinken? Houd je genoeg over om een nieuwe jas te kopen, een abonnement voor de sportvereniging? En wat doen schulden met je zelfvertrouwen? Vaak gaan schulden ook gepaard met stress en angst en met het risico op nog meer schulden en zelfs gezondheidsrisico's, kunnen we lezen. Het is dan ook goed dat we inzetten op het helpen van onze inwoners met schulden en de volgorde waarin we dat hopen te doen, kan D66 omarmen. Voorzitter, namelijk het zoveel mogelijk voorkomen dat mensen in de schulden komen, mensen in de schulden zo snel mogelijk op een goede manier uit de schulden te krijgen. En als dat is gelukt, ook passende nazorg bieden, zodat ze uit de schulden blijven. Voorzitter, daarover toch een aantal vragen. Wat vroegsignalering in zijn ambitie die we een aantal jaar geleden ook hebben gemaakt in het vorige beleidsplan. In dit beleidsplan lezen we de eerste resultaten ertoe. We lezen onder meer dat het daadwerkelijke bereik en hulpacceptatie heel erg ver van het aantal vroegsignaleringen afligt. Maar hoe moeten we dit beoordelen? Voorzitter, is dit in lijn met andere gemeenten en wat gaat de wethouder doen om het aantal mensen dat door de aanpak uit de schulden blijft, te verhogen? Want voorzitter, nog een vraag over het saneringskrediet. In het beleidsplan lezen we dat het de ambitie is om zoveel mogelijk saneringskredieten in te zetten. Hoe gaat dit krediet er specifiek uitzien? In de technische sessie die we eerder hebben gehad, kan ik mij herinneren dat ik een beetje schrok van het rentepercentage. Daar lees ik nu niks over terug, maar mijn fractie is wel benieuwd. En ja, ik snap de gedachte dat één schuldeiser aan de schuldenaar overzicht kan bieden. Maar hoe goed helpen we iemand als er een te hoog of een hoog rentepercentage aan hangt? Dus voorzitter, hoe gaat het saneringskrediet er precies uitzien en specifiek ook hoe hoog is dat rentepercentage? Voorzitter, dan nog een vraag over jongeren uit onze gemeente in de schulden. Vandaag konden we op de NOS-site bijvoorbeeld lezen dat er steeds meer jongeren in de schulden zitten. Herkent het college deze trend en zien we dat ook terug in onze gemeente? Uit de bijlage Schuldhulpverlening en cijfers kunnen we wat aannames maken wat betreft het aantal aanvragen van jongeren, maar ik hoor graag van de wethouder hoe het gaat met onze jongeren als het aankomt op schulden. Voorzitter, verder ook nog een vraag over de financiën op de laatste pagina. We zien dat het budget afneemt, maar tegelijkertijd zien we ook steeds meer mensen in de schulden komen. De vraag aan de wethouder dan ook, hoe verhoudt dit zich tot elkaar? Afrondend, voorzitter, ook bij dit onderwerp de oproep aan de wethouder om het beleid integraal op te pakken met het beleid rondom reïntegratie en participatie alsook het armoedebeleid, want ook hier staan schulden niet op zichzelf en gelukkig lezen we dat ook voorzichtig in dit stuk. Voorzitter, dank u wel.

Dank u wel, meneer Wilders, voor het woord. ChristenUnie. Ja, voorzitter, dank.

Dank voorzitter. Veel mensen zijn maar een kapotte wasmachine verwijderd van problematische schulden, aldus een noodkreet van de landelijke vrijwilligersorganisatie Humanitas. Sinds de coronapandemie zagen zij hun aanmeldingen voor schuldhulpverlening verdubbelen van 50.000 naar 100.000. En als we kijken naar onze eigen gemeente, zijn er ruim 3000 huishoudens met geregistreerde problematische schulden. In Prinsenhof bijvoorbeeld, zijn dat er alleen al ruim 400 huishoudens, zo'n 15% van de wijk. En voor deze mensen is het niet een kwestie van een kapotte wasmachine of acute zorgkosten voor je kind, waardoor je eigen risico moet betalen, of je partner die opeens zijn of haar baan verliest. Deze mensen zijn er al. Voorzitter, en dan is het toch opvallend dat we in het nieuwe beleid schuldhulpverlening eigenlijk een kopie krijgen van de afgelopen 4 jaar, zonder extra inzet op het bereiken van mensen die daadwerkelijk geholpen worden, terwijl we zien dat dat juist zo hard nodig is. Hoe kan dat, vragen wij het college. En ja, de wet schrijft voor dat we in 2025 een nieuw plan moeten voorleggen, maar waarom nu dan alvast een plan indienen? We kunnen namelijk lezen dat er nog een aantal dingen staan te gebeuren dit jaar. Zo komt er meer duidelijkheid over de pilot in Leidschendam Noord via het jeugdtransitiefonds. Verwachten we een reactie met daarin maatregelen van het kabinet naar aanleiding van het interdepartementale beleidsonderzoek problematische schulden. Zijn dat dan niet de punten die we juist moeten verwerken in dit nieuwe beleid? Bijvoorbeeld, als de pilot in Leidschendam Noord heel positief wordt bevonden, dan is dat toch de kans om dit structureel in te zetten, misschien ook wel voor andere wijken in Leidschendam en Voorburg. Voorzitter, veel van de inwoners in kwetsbare wijken, zoals Prinsenhof, waar we ook veel gezinnen met problematische schulden hebben, hebben een migratieachtergrond. Ze hebben moeite met de Nederlandse taal, hebben een klein of geen netwerk, weten niet goed hoe het in Nederland werkt en zijn daarom extra kwetsbaar voor schulden. We hebben dat ook gezien bij de toeslagenaffaire, maar in dit beleidsstuk lezen we hier niks over. Wat gaat de wethouder doen voor deze specifieke groep? Voorzitter, het laatste punt: de financiering loopt af naar 2028. Inwoners hebben tegelijkertijd onze hulp hard nodig en wij denken eraan om een amendement in te dienen om de financiën stabiel te houden. Kan het college aangeven hoe zij tot deze keuzes is gekomen? En tot slot nogmaals de oproep: waarom dit beleidsplan nu, het voelt wat gehaast. Waarom nemen we niet wat meer tijd en komen we gewoon eind '25 met een plan met daarin een aantal verwerkingen? Tot zover. Dank.

Voorzitter, dank u wel. Voorzitter, het voorliggende raadsvoorstel beleidsplan schuldhulpverlening heeft een duidelijke visie op de aanpak van de schuldhulpverlening voor de inwoners in financiële nood in onze gemeente. Financiële nood die allerlei redenen kan hebben, zoals de toeslagenaffaire, ongewild werkloos door een ontstane handicap afgekeurd, ongewild in de bijstand en het hebben van relatief hoge lasten. Voorzitter, voor deze pechvogels in Leidschendam-Voorburg kennen we gelukkig de aanpak en het beperken van ontstane schulden. Niet altijd is duidelijk of de betreffende inwoner van onze gemeente in de problemen is geraakt door een loonbeslag bij de werkgever, maar dan niet in beeld is bij de gemeente. Schaamte hierover kan een rol spelen, maar dit voorbeeld maakt duidelijk dat we nog niet iedereen in beeld hebben. Dat blijkt ook uit stukken dat we nog niet iedereen bereiken. En dat is toch wel vreemd, voorzitter. We hebben tenslotte als gemeente afspraken met onder andere woningcorporaties en zorgverzekeraars dat bij betalingsachterstanden in ieder geval actie wordt ondernomen om de betreffende inwoners te helpen. Dus het komt wat vreemd voor dat we toch een deel niet bereiken, terwijl je eigenlijk op je klompen kan aanvoelen dat bij achterstanden in dit soort situaties, ja, dat daar toch wel meer achter zit. Graag een...

Als wij het plan lezen, dan zien we vooral dat die signalen wel binnenkomen, maar dat we daarna de hoeveelheid mensen die we dan bereiken met daadwerkelijke hulp, dat dat veel lager is. Bent u ook bereid om daarnaar te kijken hoe we dat een stapje verder kunnen brengen, zeker ook als dat bijvoorbeeld iets aan je financiën gaat betekenen? Nou, in algemene...

Het lijkt me dat een heel logische stap. In ieder geval graag ook nog een reactie van de wethouder op het punt dat ik net benoemde. Meneer Sleutel.

Korte vraag, wilt u uw pasje, heeft u dat daar liggen of niet? Zit erin, maar zat er niet goed in, neemt u me niet kwalijk, gaat uw spreektijd? Ja, nee, gaat u verder. Ik

Ik ga verder. Voorzitter, bijzonder is het ook dat werkgevers wel beleid voeren op schuldhulpverlening en even kijken hoor, want nou ben ik, geloof ik... Ja, ik ga even terug naar een heel stuk, mijn schuld, excuus. Nee, neem me niet kwalijk, ik heb mijn letters toch groter gemaakt, helpt ook. Eigenlijk is het toch vreemd dat we als gemeente LV weten dat cao's van grote werkgevers zoals de rijksoverheid, de zorg, enzovoort beleid hebben om werknemers met loonbeslag en betalingsachterstanden bij te staan vanuit het sociaal beleid van die werkgever. Wat de fractie van GBLV zich hierbij afvraagt, is in hoeverre inwoners van LV die via hun werkgever worden bijgestaan met schuldhulp, de gemeente op de hoogte is van situaties. Immers, het is denkbaar dat deze inwoner mogelijk alsnog in de financiële problemen geraakt. Vraag aan de wethouder: in hoeverre kan LV het bedrijfsleven hierbij betrekken? Vreemd is het dan wel dat wij hier beleid voeren aan de andere kant. Gemeentelijst Voorburg voert beleid, maar dat we ons niet realiseren dat wat er aan de ene kant gebeurt ook consequenties kan hebben voor de andere kant. Onze inwoner in dit geval zit met de gebakken peren en vraag aan de wethouder: kunnen we met deze wetenschap hierop anticiperen? Dat is eigenlijk een dubbele vraag, dus dat is mooi. Voorzitter, vanuit het maatschappelijk verantwoord verenigen en het maatschappelijk verantwoord zorgen ooit, ook initiatieven van GBLV, is het eigenlijk ook niet meer dan normaal dat ook vanuit de verenigingen en scholen een wakend oogje in het zeil wordt gehouden bij jongeren als zij signalen afgeven die verborgen armoede en mogelijk geweld doen vermoeden. Het is vanuit deze gedachte toch logisch dat we integraal samenwerken met de lokale sociale infrastructuur in onze gemeente. Een pleidooi wat GBLV toch iedere keer weer als een gebroken plaat herhaalt. Graag een reactie van de woordvoerder. Voorzitter, de fractie van GBLV blijft optimistisch over het beleid van het college en is verheugd dat goed naar de adviezen van de adviesraad is geluisterd. GBLV blijft wel uitdragen dat integraal samenwerken met de eerder genoemde onderdelen en zo mogelijk ook met werkgevers een pure noodzaak is. Voorzitter, tot zover, dank u wel. Dank u.

En voordat u denkt, ik heb nog steeds 16 minuten. We hadden er zoiets van de tijd vanaf, want de spreektijd die ik nog niet had. 10 minuten hoorde ik als voorstel bij mevrouw Kok. Dank u wel, voorzitter.

Ik vroeg me af, waar baseert de heer Steutels zijn optimisme op? Als wij ook de eerdere collega's hebben gehoord vanavond die zeggen dat het budget voor dit beleid best wel aanzienlijk naar beneden gaat.

Ja, daar kun je je zorgen over maken, maar in eerste instantie is het zo dat het staande beleid dat we kennen wordt gehandhaafd. En dat betekent dus ook dat er aandacht is voor de situaties waar het beleid voor is gemaakt. En dat op het moment dat er financiële problemen zouden kunnen komen in dit beleid, wij dit als Commissie en als Raad als eerste horen en dan zijn wij, denk ik, aan zet om daar wat van te vinden en dat met het college te bespreken.

Mevrouw Veld en dan de heer Kossen, mevrouw Veld.

Ja, hierop voortbordurend, op zich fijn dat zodra zou blijken dat het niet werkt, dat we dan terug kunnen komen. Maar ik vind het wel heel optimistisch van de heer Sleutels dat hij denkt dat er wordt aangegeven: we gaan precies hetzelfde doen, maar wel met 20% minder geld. En dat hij denkt dat dat dan kan. Ik vraag me toch af hoe hij dat voor zich ziet. Meneer

Nou, wat ik net al beantwoordde aan uw collega, mevrouw.

Dat u zegt of dat de heer Sleutels zegt, nou, ik zie, ik lees dat ze hetzelfde gaan doen. Maar mijn vraag is aan de heer Sleutels: hoe denkt hij dat er met minder geld dezelfde acties ondernomen kunnen worden en hetzelfde bereik kan worden gehaald? Wat eigenlijk nog niet genoeg is, heb ik ook in het verhaal van de heer Sleutels zelf gehoord. Eigenlijk moeten er nog dingen extra. Hoe rijmt dat met elkaar? Minister Nou

Nou, het optimisme zit bij ons in de fractie dat we in ieder geval staand beleid continueren en dat niet ten koste van mogelijk minder geld al wijzigen door minder te gaan doen. We blijven juist leren van het feit dat we in steeds breder verband hier actie op ondernemen en dan ben ik niet zo bang dat op het moment dat er financieel iets speelt van een mogelijk tekort dat dat grote problemen gaat geven en het beleid gaat wijzigen. Daar ben ik niet van overtuigd.

Tot slot inderdaad, allereerst kan ik mij namelijk niet voorstellen dat deze gemeente en deze wethouder te veel geld zouden besteden aan een bepaald beleidsplan, dus dat er meer geld wordt neergeschreven in de financiën dan wat we eigenlijk nodig hebben voor de activiteiten die we willen doen. Oftewel, met minder geld kunnen we niet hetzelfde doen als we nu doen. En het tweede punt ben ik kwijt, maar dit wilde ik even nog nagezegd hebben. Dank u wel. Dank u wel meneer.

Koster: Niet meer, dan ga ik over naar de VVD, de heer Koekkoek. Ja voorzitter, dankjewel.

Dankjewel. Even kijken, als VVD ben ik blij om het beleidsplan schuldhulpverlening 2025-2028 te bespreken. De documenten bieden een helder inzicht in zowel de huidige stand van zaken als de toekomstige plannen voor schuldhulpverlening in onze gemeente. Het beleid sluit goed aan bij liberale uitgangspunten: mensen helpen om zelfredzaam te worden en ze ondersteunen bij het nemen van eigen verantwoordelijkheid voor hun financiële situatie. De nadruk op preventie en vroegsignalering spreekt ons aan, aangezien dit helpt voorkomen dat mensen in een negatieve spiraal terechtkomen. Voor de wethouder heb ik nog wel enkele vragen. In het beleidsplan wordt aangegeven dat het aantal aanvragen van ondernemers voor schuldhulpverlening in 2023 is verdubbeld ten opzichte van 2022, met hogere gemiddelde schuld dan het landelijk gemiddelde. Welke specifieke maatregelen worden genomen om de ondernemers te ondersteunen die nog steeds kampen met de nasleep van de coronacrisis? En hoe zorgen we ervoor dat ze tijdig toegang hebben tot de juiste hulp? Vraag twee: de doorlooptijden bij de kredietbank voor intake, stabilisatie en schuldenregeling zijn aanzienlijk toegenomen en liggen boven de wettelijke normen. Welke concrete afspraken zijn gemaakt met de kredietbank om deze tijden terug te brengen en welke prestatieafspraken worden hierover vastgelegd in de aankomende beleidsperiode?

Benadrukte het belang van samenwerking met maatschappelijke partners. Hoe wordt de samenwerking met vrijwilligersorganisaties zoals schuldhulpmaatjes concreet vormgegeven? En hoe zorgen we ervoor dat deze samenwerking effectief bijdraagt aan het verlagen van de drempel voor inwoners om hulp te zoeken? Alvast dank u wel.

Dank u wel. Interruptievraag van mevrouw Veld? Ja.

Ook hier kwam het tot slot en toen hoopte ik dat er toch zeker door de VVD ook wel even naar de financiën gevraagd zou worden, maar dan ook hier weer de vraag, hoe denkt de heer Griek dat we hetzelfde kunnen doen of meer voor die ondernemers die zo belangrijk zijn als we minder geld gaan besteden aan schuldhulpverlening? Meneer Couriers.

Horen van ja, van de wethouder. Dus vandaar.

Ja, dan had ik graag gewild dat u dat ook vroeg. Maar goed, dank u wel, voorzitter.

Even kijken eerst, meneer Wilschut, dan mevrouw Kok. Meneer Wilschut, ik...

Al gewend dat vrouwen voorgaan, maar goed, u bent de baas. Ik wilde nog een vraagje stellen over het slot, want u gaf aan of de heer Oogids gaf aan dat hij het zo belangrijk vond dat het bereik, zeg maar, vergroot moet worden. Zou dat ook betekenen dat u daar een extra investering in zou willen doen om ervoor te zorgen dat het bereik omhoog gaat? En

Ja, hij heeft een kleine correctie, want hij had het over de heer Augerits. Dus ik kwam met Fini. Kunt u de vraag nog even één keer herhalen?

Jan, u gaf aan het einde aan dat het bereik wat u betreft, zeg maar, een heikel punt was. Betekent dat ook dat we van de VVD kunnen verwachten dat die mee gaat doen met een plan om dat te vergroten, ook als het iets in de financiën betekent?

Als ik het goed heb gelezen in Schuldhulpverlening, althans in het beleidsplan, is het bereik eigenlijk al vergroot. Ik bedoel dus dat steeds meer mensen de weg weten te vinden naar de gemeente. En kijk, daarmee wil ik niet zeggen dat iedereen hulp nodig heeft. Dat is trouwens ook vaak een aanname. Maar het is wel goed om de mensen in beeld te hebben, dus ja, naar mijn mening gaat het eigenlijk wel de goede kant op. Dan is

Is er nog een vraag voor u en die komt niet meer van mevrouw Kok, maar wel van meneer Koster dus. Ja voorzitter, ik...

Ik hoorde de heer Conclick zeggen dat hij graag van de wethouder hoort hoe de afname van het budget in het kader van het voortzetten van beleid staat. Als hij dat antwoord wil horen, maakt hij zich dan ook zorgen over het feit dat het budget afneemt. Is dat dan ook een zorg die hij heeft waarvoor hij een antwoord van de wethouder nodig heeft?

Het antwoord afwachten van de wethouder en dan kan ik pas aangeven of ik bezorgd raak of niet.

Dan gaan we naar GroenLinks voor de eerste termijn, mevrouw Veld. Ja, dank u, voorzitter.

Voorzitter, het aantal mensen met problematische schulden in Nederland is de afgelopen jaren helaas flink gestegen en ook Leidschendam-Voorburg is daar geen uitzondering in. En dat terwijl elke inwoner met schulden er al één te veel is. De gevolgen van schulden zijn namelijk enorm ingrijpend; schulden kunnen leiden tot sociaal isolement, depressie, ziekteverzuim, relatieproblemen, een echtscheiding en hebben vaak enorme impact op de persoon zelf, maar ook op diens omgeving. Daarom is het noodzakelijk zo vroeg mogelijk goede hulp te bieden. En dat terwijl hulp vragen over een onbesproken onderwerp als inkomen en een lastig onderwerp als geldproblemen enorm moeilijk is voor heel veel mensen. Dit heeft dus een sterke aanpak vanuit de overheid en diens partners nodig en daar draagt het nieuwe beleidsplan in woorden redelijk aan bij. Maar in de financiën lijkt het tegenovergestelde te gebeuren. Het totale budget voor zowel signalering en preventie als curatie en nazorg gaat van ongeveer 1,4 miljoen in 2024 naar 1,1 miljoen in 2028 en dat is omgerekend een bezuiniging van 20%. Hoe gaat de gemeente de mensen met schulden goed helpen als ze zoveel minder wil investeren? En hoe wil deze gemeente de groei van het aantal mensen met problematische schulden opvangen als ze niet bereid is meer te besteden aan schuldhulpverlening? Het college maakt in een hoop woorden duidelijk te hopen op een oplossing vanuit het rijk. Maar als wij als Raad akkoord geven voor dit beleidsplan, inclusief de bijbehorende paragraaf over financiën, gaan we gewoon akkoord met een bezuiniging op mensen die onze hulp nodig hebben. Mijn vraag aan het college is of de bijdrage van het rijk de 20% bezuiniging compleet gaat opvangen of dat we met die bijdrage alsnog minder gaan uitgeven aan schuldhulpverlening, want dat is nu nog onduidelijk. En de tweede vraag is wat we gaan doen als de financiële bijdrage van het rijk uitblijft of tegenvalt. Is het college bereid om ook een alternatieve oplossing te geven waarbij we uit eigen zak zorgen voor handhaving van het budget minimaal? Als het college en partijen uit deze Raad dit niet willen garanderen, gaan ze akkoord met een plan om te bezuinigen op een steeds groter wordende kwetsbare groep mensen. Voorzitter, een ander punt dat ik al vaak heb aangestipt en ook nu weer relevant blijkt, is de communicatie van de gemeente. De Adviesraad Sociaal Domein heeft er in diens reactie op dit plan ook aandacht aan besteed. En dat wil ik ook nogmaals doen. Dit college houdt voet bij stuk over het communiceren in het Nederlands en af en toe Engels. De gemeentelijke website is deels naar het Engels vertaald, dat klopt, maar juist als het gaat om belangrijke onderwerpen als werk, inkomen en schulden. Een van de webpagina's of zorgondersteuning en jeugdhulp zijn precies die webpagina's niet in het Engels, maar slechts in het Nederlands te vinden en dat is bijna lachwekkend. Het lijkt alsof we op deze onderwerpen juist mensen niet willen benaderen en willen ontmoedigen dat ze ons vinden. Mijn vraag is aan het college of in het ambtelijk communicatieplan dat volgt op dit beleidsplan gekeken kan worden naar deze webpagina's en de beschikbaarheid daarvan in andere talen dan Nederlands, op zijn minst in het Engels. Want juist wat blijkt uit onderzoek van onder andere het AFM, is dat de groep Nederlanders met een niet-westerse migratieachtergrond financieel kwetsbaarder is en meer risico loopt op het ontwikkelen van betalingsachterstanden en schulden. En hier staat tegenover dat het voor deze groep een stuk lastiger is om toegang tot financiële dienstverlening te krijgen. En de belangrijkste oorzaak blijkt ook weer uit die onderzoeken is de taalbarrière. De gemeente draagt hier met zijn 'Nederlanders eerst' communicatie dus bij aan de kloof in toegang tot dienstverlening en ze kan zo een hoop mensen niet tijdig hulpverlening bieden. Dit kan toch niet de bedoeling zijn, vraag ik aan de wethouder. Wat gaan we doen om de taalbarrière weg te nemen voor mensen die schuldhulpverlening behoeven? Tot zover, voorzitter.

Voorzitter. Even kijken, meneer Wortels hier. Vraagje aan

Aan mevrouw Veld over het eerdere punt over de financiën. Mevrouw Veld gaf, of tenminste zij suggereerde eigenlijk, dat er met dit voorstel eigenlijk minder geld gereserveerd wordt en stelde de vraag aan de wethouder hoe we dat zouden opvangen. Welk idee heeft GroenLinks daar zelf bij? En als je het budget zou kunnen verhogen, waarvan ik denk dat daar de wens ligt van GroenLinks, waar zou dat dan uit bekostigd worden?

Ja, dank u wel. Dat is niet alleen een suggestie die ik doe, hè. Dit komt echt uit een stuk naar voren dat er bezuinigd wordt. En ik ben op zich blij dat hiernaar gevraagd wordt, maar het is ook alweer de zoveelste keer dat ernaar gevraagd wordt. En we hebben al regelmatig ook bij de afgelopen begroting met het plan Geen Kind in Armoede een aantal suggesties gedaan, samen met de ChristenUnie en de PvdA, bijvoorbeeld extra geld voor vroegsignalering, schuldhulpverlening en een proef kwijtschelding schulden. Daarbij verwijzen we naar verhoging van de OZB, bijvoorbeeld om dit te betalen. Dus we hebben al meermaals suggesties gedaan voor het structureel ophogen van de financiën en ook voor de manier waarop we dit willen bekostigen. Dus dat moet onderhand wel duidelijk zijn, denk ik. Meneer Botloti.

Dus meer uitgeven betekent gewoon hogere lasten. Zo simpel is het dus voor GroenLinks.

Nou, ik heb ook wel eens eerder gezegd dat die extra boa's die er voor de VVD moeten komen wat ons betreft ook niet hoeven, dus daar kunnen we natuurlijk ook schuiven. Maar het is inderdaad ook zeker zo dat wij in deze gemeente echt nog in staat zijn om de OZB te verhogen of bijvoorbeeld via parkeren inderdaad extra lastenverhoging. Ja, klopt. Dank u wel, dan ga...

Voorzitter, gezien dit nieuwe beleidsplan een vervolg of continuering van het vorige beleidsplan is, wil mijn fractie even stilstaan bij de cijfers die de gemeente zelf naar de Raad heeft gecommuniceerd. Waar we nu zijn. We hebben momenteel een acceptatiegraad van 16% met een bereikscore van 55%, dus van de totaalgroep bereiken we 8%. En ja, er staat vermeld dat deze cijfers wellicht hoger kunnen uitvallen, omdat niet alles wordt meegerekend. Maar een totale score van 60% wordt het daardoor niet, Voorzitter. Dat is voor mijn fractie simpelweg niet genoeg. We moeten paraat staan voor de zwakkeren in onze samenleving. Dat is de solidariteit waar het CDA het altijd over heeft. Goede schuldhulpverlening heeft veel positieve maatschappelijke baten, juist ook voor de zwakkeren in onze samenleving. Daarom is het essentieel dat we de grootst mogelijke groep bereiken. Dus, Voorzitter, heeft mijn fractie ook gekeken wat er nieuw is aan dit voortgezette beleid. Door het vorige plan ernaast te leggen en te zien wat in het huidige beleid, omdat het huidige beleid niet voldoende werkt. Voorzitter, ik benoem eerst een aantal zaken die nieuw zijn en die op steun van het CDA kunnen rekenen. Zo wordt er in dit plan gefocust op ondernemers, waar het CDA achter staat. Daarnaast is de ambitie voor stress-sensitieve taal ook belangrijk, maar, Voorzitter, ook zien we nieuwe acties, zoals bijvoorbeeld dat in plaats van in het vorige beleidsplan werd gesproken van een communicatiestrategie, er nu een communicatieplan komt. Mijn fractie is blij dat in de communicatieaanpak van de gemeente ze een ander woord voor ongeveer hetzelfde hebben gevonden, maar of inwoners daarop vooruitgaan, vraagt mijn fractie zich wel af. Educatie wordt niet langer alleen gegeven in de Week van het Geld, zoals in het vorige plan, maar nu veel breder aangepakt. Mooi, maar is dat voldoende? We gaan ook op andere manieren overleggen met partners. Mijn fractie vraagt zich dan wel af: veel verschillende fracties hebben de afgelopen jaren het college gevraagd te zorgen dat maatschappelijke partners meer met elkaar in gesprek gaan en met de gemeente in gesprek gaan. Is dit het plan waar we dat eindelijk gaan doen? Waarom is dat niet al gebeurd in de afgelopen jaren en als dat al is gebeurd de afgelopen jaren, wat is dan nieuw aan die overleggen die dit plan voorstelt? Voorzitter, kortom, wat mijn fractie mist is: wat zijn de grote nieuwe stappen van dit plan die de cijfers die mijn fractie aan het begin benoemde, gaan verbeteren? Waarom is dit plan niet meer dan een oud plan voor bekende problemen, Voorzitter? Zo vindt mijn fractie het zorgelijk dat we weten dat 3/4 van de doelgroep alleenstaand is, maar we geen uitgebreide koppeling lezen in het plan tussen onze acties tegen eenzaamheid, sociale binding maken tussen inwoners en schuldhulpverlening. Waar is de ambitie om die problemen integraler aan te pakken en waarom staat dat niet benoemd in dit plan? En waarom wordt de rol van die maatschappelijke organisaties niet breder en explicieter benoemd, los van informeren? Voorzitter, en dan de financiële dekking. In het kort ziet mijn fractie dat de middelen in zowel curatie en nazorg als preventie afnemen ten opzichte van 2024, bij nazorg fors meer dan preventie, omdat deels van de middelen worden overgeheveld naar preventie. Hoe kan, Voorzitter, als we ambitie willen tonen, dit de uitkomst zijn? Daarnaast geeft het college zelf aan dat we wettelijke verplichtingen hebben om mensen te begeleiden in die schuldhulpverlening. Als dit programma een groot succes is en we weten dat we het bereik daarmee verhogen, vormt dat succes niet gelijk het budgettaire probleem van dit plan, immers, daar is niet op begroot. Het succes van dit plan vormt dus het grootste risico op de financiële beheersbaarheid van dit plan. Voorzitter, mijn fractie had van deze wethouder een prudentere begrotingsdiscipline verwacht. Mijn fractie hoort dan ook graag de reactie van de wethouder hierop. Voorzitter, tot slot heeft mijn fractie een aantal zorgen benoemd. Mijn fractie hoopt dat de wethouder onze zorgen kan geruststellen, omdat mijn fractie juist de inzet van de wethouder op dit thema erkent. We zien dan ook graag de beantwoording van de wethouder op onze vragen tegemoet. Tot zover, Voorzitter.

Dank u wel, dan kom ik bij mevrouw Kuiken van de Arbeid.

Ja voorzitter, dank u wel. Over de verpletterende impact van schulden op mensenlevens en wat er nodig is om die op te lossen, zouden wij nog avondenlang door kunnen praten. De collega's hebben daar vanavond al indrukwekkende dingen over gezegd, maar daarom ga ik dat vanavond niet doen. Ik ga u een vraag stellen en met u bedoel ik u, meneer de wethouder en natuurlijk het college, maar ook deze voltallige raad. Want als we dit zo belangrijk vinden om te doen, en dat belang heb ik vanavond volgens mij bij u unaniem gehoord, waarom gaan we dan de komende jaren zo enorm hard bezuinigen op dit budget? Tot zover, dank u wel.

Dan kijk ik naar het College in de persoon van de heer Van Vellen voor de beantwoording van de vragen, meneer Van Vellen.

Dank u wel, voorzitter, en dank u wel, leden van de commissie. Ja, ik kan ook een heel mooi betoog gaan houden en dat zou ik ook best willen. Maar dat heeft u al gedaan over de impact van schulden op mensen. En ja, we doen er uiteraard ook alles aan als gemeente al jaren om mensen te helpen die echt helemaal door het ijs zakken en in de schulden terechtkomen. En nou ja, het is natuurlijk ook een rechtvaardigheidsvraagstuk. Heel veel andere mensen belanden niet in schulden. Die knopen de touwtjes aan elkaar. Die hebben het soms ook heel erg lastig. Je hebt ook nog schuldeisers, ook wel ondernemers of kleine ondernemers die het slachtoffer worden. Dus het is nog breder dan alleen maar de mensen die in de schuldhulpverlening terechtkomen, wou ik maar zeggen. Dat is echt een breed rechtvaardigheidsvraagstuk.

Mevrouw Kok, ja, daar wilde ik eigenlijk de wethouder naar vragen, voorzitter. Hij zegt: Dit is natuurlijk een rechtvaardigheidsvraagstuk. Waar zit dat 'm dan in volgens de wethouder? Dat

Ik denk dat dit gaat over het helpen van mensen die echt heel grote schulden en soms echt hele grote schulden hebben gemaakt, maar dat ik ook vind dat ik er moet zijn voor de mensen die nog net het hoofd wel boven water houden en zich allerlei zaken ontzeggen en geen schulden maken. Dat vind ik en dat is een breder onderwerp van mijn beleid. Dus wat dat betreft wil ik het ook helemaal plaatsen in de hele sociale basis en de mensen helpen om te voorkomen dat ze door het ijs zakken, ook met respect voor de mensen die daar wel in geslaagd zijn. Dus die wil ik ook helpen en ook met respect voor allerlei zaken die met schulden te maken hebben, ook de mensen die iets in goed vertrouwen hebben geleverd en nooit het geld terugkrijgen.

Eén sluit de ander toch niet uit. Klopt, maar

Maar ik wilde het wel. Dat is mijn betoog aan het begin en wat ik ook meteen wilde betogen, is dat het me soms ook echt werkelijk tot hier zit. Als je ziet wat voor mogelijkheden er zijn om schulden te maken en dat staat niet in het plan. Maar ik sprak laatst met een pas nieuw opgerichte Stichting Verzorgingsarmoede van mevrouw Stigter en daar kwam het allemaal nog even langs en dat zijn zaken die we 10 jaar geleden niet eens kenden. Maar ik heb opgeschreven: snoes, Toto, feest, Klarna, dropshipping, allemaal onderwerpen die ik nu nog net ken, maar die 5 jaar geleden niet bestonden, 10 jaar geleden ook niet, en het geeft mij aan hoe groot de verleidingen zijn en soms zit men dat tot hier en dan kunnen wij proberen om reclame tegen te gaan voor gokken en dat soort dingen. Maar de verleidingen zijn heel erg groot en die zijn heel erg makkelijk. En kennelijk, nou, ik wil niet zeggen, maar die zijn allemaal in het Nederlands of misschien ook in het Engels. Maar de verleidingen zijn groot en de mogelijkheden zijn groter om in de schulden te belanden. En daar moeten wij dan vervolgens allemaal weer mee aan de slag. Dat wilde ik even kwijt. En daar gaan we mee aan de slag, dus wat dat betreft gaan we voortvarend verder met het schuldhulpverleningsbeleid. Maar het is niet makkelijk, wat ook niet makkelijk is, is wat al is genoemd, de schaamte. En het feit is dat het een heel grote, heel moeilijke doelgroep is. U heeft ook de aantallen van de schuldensignalering gekregen. Vroegsignalering, we zitten er voor sommige dingen al bovenop, sommige dingen dus niet, hè? Klarna bijvoorbeeld levert niet schulden aan of signalen of dat soort dingen. Dus soms is het al onder kinderen of onder jongeren een heel normaal gesprek om te zeggen, hoeveel heb jij nog openstaan bij Klarna? Maar goed, sommige dan weer wel. Die vroegsignalering, het aantal signalen wil ik nogmaals geven, dus sommige mensen die krijgen voor dezelfde schuld verschillende keren een signaal of die krijgen wij dan. Dus het is niet 4000 mensen waarvan we signalen hebben, dat kunnen er veel minder zijn. Maar het feit blijft dat we niet iedere... Nou ja, goed, wat we dan verder doen om het uit te leggen, die signalen, daar gaan we mee aan de slag. Mensen krijgen brieven, soms meerdere brieven, etcetera, allerlei signalen. We gaan aan de slag om te kijken of we ze kunnen waarschuwen. En soms lukt dat ook. Uiteindelijk is het de bedoeling dat mensen natuurlijk niet in die schuldhulpverlening terechtkomen. Dus een hoop van die signalen zijn gelukkig ook voldoende om mensen een heads-up te geven en zodoende niet in de schuldhulpverlening terecht te komen. Punt.

Ik wil graag nog even terugkomen op de mooie woorden of eigenlijk de harde woorden als het gaat om reclame en gok et cetera. En dit is natuurlijk ook een wethouder die af en toe de weg bewandelt richting het landelijke. En daar zijn natuurlijk precies de mogelijkheden om een aantal sluizen dicht te doen als het gaat om gokken en over reclame. Nou betekent dit ook dat het college ook die wegen bewandelt richting de VNG en landelijk om die sluizen dicht te doen, want ik kan me heel goed voorstellen dat dat een deel van ons probleem aan het oplossen is, als het hierom gaat.

Op dit moment beperk ik me tot twee kruispunten, namelijk de algemene financiën en het fenomeen goed lokaal bestuur, regionaal bestuur. Hier zijn weer andere wethouders mee bezig die ik hier graag in vertrouwen om hier een rol in te spelen. Ik zit ook niet in die bewuste commissie, dus I choose my battles. Maar net zoals voor bijvoorbeeld heel veel gemeentes steun geven aan onze battle voor betere gemeentefinanciën zal ik mijn steun verlenen als dit ter sprake komt, maar nou ja, ik heb ook maar beperkte tijd en middelen, want ook voor de battle met gemeentefinanciën doe ik een beroep op mensen die me helpen. En nou ja, maar ja, als dat beroep wordt gedaan van goh, schei nou eens achter dat betoog ja, bij deze. Dus dat hè, ik had het over schuldsignalering, daar had ik het over gehad. Oh, het was nog. Ja nee, de

Wethouder zei, we sturen brieven en toen kwam bij mij ook gelijk de vraag op, is er altijd wel eens feedback gekomen over hoe begrijpelijk die brieven zijn? We hebben daar eerder over andere brieven wel eens wat over te horen gekregen. En in welke taal zijn deze brieven geschreven?

Nederlands en wordt bij communicatie ook gecheckt hoe zo'n brief overkomt, et cetera. En we gaan natuurlijk, dat is ook, dat komt ook nog ter sprake of staat ook in het plan. Natuurlijk. We komen ook met een apart communicatieplan hierover en ik moet toch wel eens gaan aangeven dat valt onder het bredere communicatiebeleid van onze gemeente en dat is in het Nederlands.

Ja, nou ja, dan neem ik aan dat er dus alleen wordt gekeken hoe begrijpelijk het is voor mensen die goed Nederlands kunnen en dat er niet wordt gekeken hoe begrijpelijk het is voor andere inwoners van deze gemeente die minder goed Nederlands of geen Nederlands kunnen. Klopt dat?

Dat klopt, het heeft weinig zin om te checken hoe een Nederlandse brief valt bij iemand die geen Nederlands spreekt. Wat ik wel wil aangeven is dat er natuurlijk heel veel mensen om mensen heen functioneren die wel Nederlands spreken. Dus wat ik al vaker heb gezegd, ook met minimabeleid. De filosofie is natuurlijk ook dat we de helpers willen helpen, zou ik maar zeggen. Achter u zitten mensen ook van bijvoorbeeld het Sociaal Servicepunt, daar ben ik vorige week nog geweest in het kader van de Week van het Geld. En daar zie je natuurlijk ook dat mensen wel degelijk ergens heen gaan om te worden geholpen. Mijn filosofie is ook dat we die mensen ook heel goed moeten helpen, want die zijn echt beter in staat om zelfs wat samenhangende zaken op te pakken. Heb ik echt nu zelf ook al eerder gezien en meegemaakt, dus daar zijn de inspanningen op gericht en ik heb niet de illusie dat heel veel ook soms best formele brieven aankomen bij mensen, ook mensen die Nederlands spreken is dat vaak niet het geval. Mevrouw.

Dank u wel, voorzitter. Ja, ik heb mezelf voorgenomen om vanavond veel vragen te gaan stellen en dat komt gezien de spreekverdeling ook best handig uit. De wethouder refereert aan de communicatielijn van de gemeente. Waarom is die eigenlijk zoals die is? Waarom is onze communicatielijn alleen in het Nederlands?

Gehoord dat het antwoorden op interrupties dan weer wel van de spreektijd van degene afgaat, die het doet. Dus als straks mijn spreektijd op is, kunnen we niet meer over schuldhulpverlening praten of over subsidieregelingen. Precies, ja, dat is dan in mijn voordeel als wethouder. Nee, flauw, nee. Maar we kunnen hier een heel betoog over houden over de communicatiefilosofie. Wij spreken in Nederland, in Nederland. Ik had vorige week nog 28 nieuwe Nederlanders gemaakt, zoals ik het altijd noem. Dat was een naturalisatieceremonie. En ook daar was een deel van mijn speech echt weer gericht op: als je mee wil doen in dit land, dan spreek je Nederlands. Deel zijn van deze samenleving is essentieel om de taal te spreken. Ik snap dat het een moeilijke taal is, maar je kunt op alle mogelijke manieren. Ik ben een paar weken geleden nog bij FOX Taal geweest, waar cursussen worden gegeven. Het is echt mogelijk om die taal te spreken, maar echt ook noodzakelijk om die taal te spreken als je mee wilt doen in deze samenleving.

Ik wil niet flauw zijn en als het gaat over het brede communicatieplan, gaan we dat een andere keer met die portefeuillehouder bespreken. Maar er wordt regelmatig GroenLinks verweten te paternalistisch te zijn, maar als er iets is wat ik paternalistisch vind, is het om mensen die met schuldhulpvragen aankomen om tegen hen te zeggen, ja, maar je bent in Nederland, ga eerst maar Nederlands leren. Er is zeker een tijd en een plek om het te hebben over integratie en om met mensen te praten over dat ze Nederlands moeten leren. Maar schuldhulpverlening is niet de plek om dat aan mensen te gaan vertellen. Dat is de plek om mensen te helpen in welke taal dat nodig is, zodat zij niet in de schulden komen en verder onnodige problematiek ervaren. En ik zou het heel fijn vinden als het college dus verder kijkt dan Nederlands en ook hier dus echt een aanpak op gaat creëren.

Van GroenLinks, dat dus mensen die schulden hebben allemaal geen Nederlands spreken en mensen die geen schulden hebben wel Nederlands spreken. Dat is een beetje de indruk die ik nu krijg. En wat ze van de wethouder vraagt, het gaat nergens heen.

Voor we niet uitkijken, praten we behoorlijk langs elkaar heen. Ik heb niet gezegd dat mensen die geen Nederlands spreken, niet worden geholpen of worden aangesproken. Of spreek maar eens Nederlands. De vraag van mevrouw Kok ging over het algemene communicatiebeleid van de gemeente en daarover heb ik gezegd dat de lijn is: spreek Nederlands en wij spreken Nederlands. Dat is de voetstap in ons land en doe mee, en daar is een onderdeel van onze taal. Als we het hebben over schuldhulpverlening: natuurlijk worden mensen geholpen die geen Nederlands spreken en natuurlijk proberen we iedereen te helpen. Daar is verder geen sprake van een taaltoets of iets dergelijks. Die is wel weer het geval bij het aanvragen van uitkeringen en dergelijke. En als je die niet spreekt, helpen we je ook om die taal wel te spreken en daar hebben we ook weer allerlei hulplijnen voor en allerlei programma's. Dus wat dat betreft, ja, vind ik het... nou voelde ik me een beetje gepingpongd door eerst antwoord te geven op de algemene vraag over de communicatie en dan vervolgens aangevallen te worden over dat mensen met schulden niet worden geholpen als ze geen Nederlands spreken. Dat is natuurlijk niet het geval. Dus dat? Nou ja, laten we die denk...

Denk dat we het genoeg uitgekristalliseerd hebben. Verder in de beantwoording van uw vragen. Nou de

Vraag eigenlijk die ik echt nou de andere ja, de wat kleinere zaken of zal ik maar zeggen of tenminste ook lekker van gewoon van vooraf aan beginnen? Vroegsignaleringen, hebben we het volgens mij over gehad. Saneringskredieten saneringskrediet. Dat wordt de facto eigenlijk door de schuldeiser betaald. Omdat er wordt gewoon een een. De schulden worden allemaal bekeken en op een gegeven moment wordt er een afspraak gemaakt met de schuldeisers van zoveel procent is überhaupt nog af te betalen, dan wordt dat vastgesteld en dat wordt in de vorm van een krediet toegekend. Dan moet er rente over worden betaald. Maar dat bedrag dat wordt vastgesteld wat iemand nog in staat is terug te betalen en dus wat ook naar die schuldeisers gaat. Daar wordt die rente vanaf gehaald. Dus de facto krijgen die schuldeisers minder, want dit het totaalbedrag. Wat wordt vastgesteld dat iemand nog kan terugbetalen, hangt af van je verdiencapaciteit en dergelijke en dat is gewoon 1 1 1 1 1 plafond. Dus als die dat die rente minder zou zijn dan zou toch nog 1 1 1 deel meer groter deel met de schuldeisers gaan, maar dat plafond blijft hetzelfde als je ja.

Als ik het goed begrijp is een hoger rentepercentage eigenlijk nadelig voor de schuldenaar en in die zin niet voor de schuldeiser, want die ontvangt gewoon een vast bedrag naar rato van vermogen. Of klopt dat?

Ja, die betaalt een vast bedrag tot een plafond en dat hangt natuurlijk van de verdiencapaciteit af, dus ik kan geen bedrag noemen, maar je kunt wel de bedragen terugzien die mensen daadwerkelijk nog overhouden om te leven. De rest gaat naar de schuldeisers, maar omdat de rente er vanaf gaat, is het inderdaad zo dat de schuldeiser de facto meer last heeft van een hoger percentage dan de schuldenaar.

Meneer Badou, nee Helder, dat stelt mij wel gerust, want ik had inderdaad bij de beeldvorming die ongeveer een klein jaar geleden dat ik dacht, nou, dat is een heel hoog rentepercentage. Helpen we hier mensen dan echt mee? Maar dank.

Nee, dat is een deel eigenlijk. Het deel gaat eerder om een percentage dat gewoon met het geld gemoeid is, maar er is een opslag en er is wel gemaximeerd. Het is 14% landelijk op dit moment. Dat is natuurlijk super fors, maar ja, dan worden onkosten uitbetaald en dat helpt ook weer ja. Dan ja, de belangrijkste vraag gaat over het budget. Die staat op de laatste pagina, zoals dat hoort van het plan en inderdaad. Dat bedrag gaat naar beneden. Dat heeft een aantal oorzaken. In de eerste plaats heeft het te maken. Nou eerst even het uitgangspunt. Het uitgangspunt is dat we het geld benutten dat we krijgen, zoals we met heel veel budgetten proberen te doen met het geld dat we krijgen van de rijksoverheid. Daar hebben we in het verleden wat opgelegd of opgezet. Dat is naar de preventie en vroegsignalering gegaan. En vanuit de gedachte dat als je investeert in preventie en vroegsignalering, voorkom je dat mensen in die curatie en nazorg terecht gaan komen die veel duurder is. Dat blijkt ook wel licht te werken. Aan de andere kant is de doelgroep zo groot dat op dit moment iedere FTE die we erin steken ook genoeg te doen heeft, zal ik maar zeggen. Toch willen we in de toekomst die FTE's die we zelf betaalden aan vroegsignalering en preventie handhaven op dit niveau. We hebben gezegd die pilot is eigenlijk wel goed uitgepakt. Dan moet het geld ergens vandaan komen, want we legden dat zelf bij. Dat halen we vooralsnog uit die curatie en nazorg. En waarom kan dat? Omdat er een belangrijke ontwikkeling is geweest, want halverwege 2023 is de periode van schuldhulpverlening gehalveerd van 36 naar 18 maanden. Dus we hebben veel minder mensen nodig of tenminste in eerste instantie veel minder mensen nodig om mensen te helpen, omdat het nog maar 1,5 jaar is in plaats van 3 jaar. Maar dit.

Was wel ja. Ik wilde nog even om het verhaal helemaal af te maken. We gaan dit natuurlijk goed bekijken of dat inderdaad zo is, want wat wel de vrees is, is dat we misschien ook wel meer aan nazorg moeten gaan doen. Omdat na 1,5 jaar in de schuldhulpverlening en dan weer terugstromen naar geen schuldhulpverlening en dus ook geen CO hè. Je krijgt een heleboel begeleiding en dat soort dingen. Ik ben wel eens bij een gesprek geweest, een eindgesprek bij mensen die in de schuldhulpverlening zaten en één van die mensen was zelfs een beetje teleurgesteld dat die nu weer terug moest en op zichzelf moest gaan functioneren. Die vond dat wel een veilige situatie, dus het zou kunnen dat we meer aan nazorg moeten gaan doen, maar dat weten we op dit moment nog niet. Omdat dat nieuwe fenomeen van 1,5 jaar in de schuldhulpverlening en dan weer uit de schulden, dat is nu net ja, halverwege '23 ingegaan, dus de eersten stromen nu uit van die lichting. Meneer Koster.

Voorzitter, ik proef het al licht in de woorden van de wethouder, maar we zien deze verlaagde kosten aan de curatiekant nog niet terug in de realisatie op dit moment. Dat is.

Nee, dat kan niet omdat we op dit moment zelfs nog dubbele mensen hebben. We hebben natuurlijk ook nog mensen die wel in die 3 jaar zitten. Het ironische is dat de mensen die er al in zaten nog wel in die 3 jaar zitten en mensen die erin stroomden vanaf halverwege '23 18 maanden schuldhulpverlening en schuldsanering zouden krijgen. Dat was nog onder minister Schouten ingevoerd. Ik heb daar toen al lichte kritiek op gehad, want ik vond het wat oneerlijk dat sommige mensen dus langer in de schuldhulpverlening zitten en sommige mensen al in die periode instroomden en alweer uitstroomden. Mevrouw Kok.

Voorzitter, ja, als de wethouder die vrees nu al heeft, hè, van we moeten misschien meer aan nazorg gaan doen en er komt toch iets bij aan die curatiekant. Waarom gaat hij dan nu toch al wel dat budget naar beneden doen?

Misschien nog een aanvulling op mevrouw Kok, want ik snap op zich de logica van kortere schuldhulptrajecten, maar als de instroom omhoog blijft gaan zoals nu, dan heb je ook veel meer mensen in die caseload, waardoor je even in mijn logica ook meer mensen nodig hebt om de schuldenaars te helpen. Zeg maar, hoe zit dat? En ik weet dat het vooral scenariodenken is, maar volgens mij moeten we dat wel met elkaar scherp hebben dat als straks blijkt dat dat scenario klopt, dat we dus ook een budgettekort hebben omdat je toch die mensen moet gaan helpen, lijkt me.

Gelijk, mevrouw Veld, neem ik even mee? Oh, de vraag is al gesteld, meneer Van Veldlaan. Ja.

Nee, dat klopt helemaal en dat is ook waarom het monitoren. Je ziet ook dat het curatie- en nazorgbudget helemaal niet gehalveerd is, terwijl de periode wel gehalveerd is, dus daar kun je allerlei berekeningen op loslaten. Dat gaan we heel sterk monitoren. Wat ik verder nog wilde aanvullen, dat staat ook wel in het stuk, maar toch nog even. We hopen natuurlijk nog wat meer geld vanuit de staatssecretaris die dat nationaal programma Armoede heeft geformuleerd en ook nog verder heeft aangegeven dat hij op schuldaanpak nog verder wil inzetten en daar is ook mogelijk extra geld voor. Dat horen we bij de meicirculaire, dus het zou kunnen dat we nog extra geld hiervoor krijgen en dat gaat dan ook daadwerkelijk hierheen, voorzitter.

Dank u wel. Ik heb geen antwoord op mijn vraag gehoord en dat is: waarom doen we het dan nu al naar beneden, meneer Koster?

En dat geldt in de meicirculaire. Dat ging, als ik het goed in mijn hoofd heb, om 20 miljoen. Is dat dan voor alle gemeenten? Wat is dat? Dus dan hebben we het niet over... Dat is dan niet voldoende om het volledige gat te dichten, als ik het zo dan uitreken in mijn hoofd. En dan ben...

Je weet niet wat je wilt? Hebben ze allemaal bij elkaar?

Ja, onze vraag is eigenlijk: waarom we dan niet gewoon nog een plan maken naar aanleiding van de dingen die we de komende maanden gaan zien? Maar die vraag hadden we al gesteld. We zijn nog steeds benieuwd naar het antwoord. Ja.

Die kwam door de laatste mee te beginnen. Het huidige schuldhulpverleningsbeleid is allang geëindigd. En we zaten nog in de cyclus dat als je een beleid eindigt, dan moet je weer nieuw beleid formuleren. Dus dat is waarom we nu met dit beleidsplan komen, omdat er formeel nu gewoon geen beleid is. Dan zet je het oude beleid voort, maar we moesten gewoon dit beleidsplan maken, en dat wordt niet alleen hier verwacht, maar wij bedienen ook Wassenaar en Voorschoten met dit beleid en op dit moment wordt dit beleid ook in Wassenaar en Voorschoten besproken. Precies op dit moment, dus ja, dat is de reden waarom we toch met een nieuw beleid komen. En we maken het wel zoals ik dat altijd noem dynamisch, dus als er zich allerlei ontwikkelingen voordoen, kunnen we natuurlijk altijd nog zeggen, we gaan hier meer op inzetten of we gaan dit anders doen. Nou ja, goed hè, we gaan andere accenten leggen, maar volgens mij bevat dit voldoende elementen om aan de slag te gaan en is er heel veel te doen op dit onderwerp. Dus voorlopig kunnen we hier goed mee aan de slag. De beantwoording van.

Van de vragen van meneer Koster. Ja, ik ben...

Ondertussen. Ik kreeg de reactie net in principe, maar ik ben ook nog wel benieuwd naar die 20 miljard, 20 miljoen verdeelsleutel. Maar daarnaast, ja, sorry, ik.

Je moet nooit beginnen met het antwoord op de laatste vraag ben je de eerdere vraag om je vergeten excuus? Nee, die 20 miljoen is niet alleen voor onze gemeente, dat zou wel heel mooi zijn, maar ook wel heel veel voor dit beleid. Nee, die verdeelsleutel is niet bekend, maar we gaan ervan uit dat we dan toch wel weer in ieder geval wat meer middelen meekrijgen om hiermee aan de slag te gaan. Ja, we weten ook, nogmaals niet precies hoeveel de inzet naar beneden gaat door die halvering van de termijn, dus dit gaan we allemaal gewoon goed bekijken hoe het zich ontwikkelt. Het is ook niet zo dat als we zeggen, ja, we gaan meer. Het is ook een heel moeilijke doelgroep nogmaals. Dus je kunt heel veel op signalen oppakken door nogmaals zelfs bij mensen langs te gaan en noem maar op. Ja, je kunt hier natuurlijk wel heel te zijn. Er zijn ook grenzen aan de inzet van mensen en het aantal mensen dat we hiervoor hebben, etcetera. Om hier verder mee aan de slag te gaan. Dus ja, dat is ook kwestie van keuzes maken geef ik eerlijk toe, want het uitgangspunt is wel dat we het doen met de middelen die we hiervoor beschikbaar hebben. Mevrouw Kok.

Dank u wel voor de derde keer opnieuw. Ik hoor allemaal redenen waarom we het misschien in de toekomst weer naar boven moeten bijstellen. Maar ik vraag de wethouder, waarom kiest hij ervoor om dat bedrag nu naar beneden te doen? Twee redenen: eerste...

Plaats. We krijgen gewoon minder de tweede plaats en we doen het budget neutraal en de tweede plaats gewoon heel eerlijk, omdat die periode gehalveerd is en we dus vermoeden dat we minder inzet hoeven te plegen op de bestaande groep. Het budget gaat niet met de helft naar beneden. Dat komt omdat we nog meer effort plegen in allerlei zaken, dus ik kan zelfs wel stellen dat we misschien wel meer effort plegen met hetzelfde geld, omdat die periode waarin we daadwerkelijk mensen begeleiden is gehalveerd.

Dan heb ik nog de bus heb ik nu gehad. Structurele inzet Jongerenperspectieffonds, supergoed initiatief, is een pilot, hangt nu nog onder Sterk voor Noord, of is gewoon wel heel stiekem af en toe iemand helpen die niet in Noord woont. Ja, mooi, ik ben er ook geweest. De landelijke op een congres daarover. Ja, als we inderdaad meer middelen op de een of andere manier weten vrij te maken, dan kunnen we daar, dan gaan we daar structureel voor de hele gemeente mee aan de slag, ook om een mooie mix van schuldenopvang en ook mensen echt perspectief of jongerenperspectief te bieden, bijvoorbeeld door ze de rust te geven om gewoon weer naar school te gaan of een opleiding te volgen waarna ze gewoon fijn een rol in de maatschappij kunnen vervullen. Bedrijfsleven? Ja, daar heb ik.

Ik weet niet of dit het blokje jongeren was of dat die klaar is, of daar nog iets. Nou ja, ik...

Begon eigenlijk al met mijn blog, want het eerste wat mij te binnen schoot bij uw vraag was. En bij hem waar ik mee begon, het rijtje Klarna. Et cetera et cetera dus dus de dus wat dat betreft voelde ik wel onderkende dat er heel veel in deze groepen nieuw zijn en nieuw aan de hand dat ik niet zeg dat nou ja, dat dat. Ja mag

Nee, mijn vraag was of u de trend die vandaag op de NOS-site werd genoemd van meer jongeren in de schulden herkent en hoe dat eigenlijk bij ons in onze gemeente eruitziet.

Wordt hier zo hard zacht gefluisterd dat ik het niet versta, maar het is een trend die we niet 1-2-3 herkennen, hoor ik net. Ja, oh ja, natuurlijk, ja, maar dat is ook iets. Het zijn vaak ook ongeregistreerde schulden. Wij hebben te maken met vroegsignalering, bijvoorbeeld met de welbekende huur zorgverzekering. Dat zijn grote institutionele clubs zelfs en die allemaal ook bij BKR bijvoorbeeld aangesloten, maar klaar na om er weer klaar. Ik wil niet Klarna hier dissen, maar aan de andere kant. Ik vind het wel zorgwekkend, want dat is nou iets wat niet wordt geregistreerd. Ja krijg ik straks een advocaat van Klarna op mijn dak, maar ik ik. Ik merk wel dat dit soort producten die niet zijn geregistreerd wel heel lastig zijn, dus inderdaad hè? Dit is dit, ik ik ken het. Ik ken het gewoon niet wat er vanmorgen op de radio of TV was, maar ik hoor nu net wel en dat is inderdaad ook iets wat ons zorgen baart is dat vaak zaken ook niet zijn geregistreerd. Geldt ook voor illegaal gokken en dat soort dingen natuurlijk. Hoe verder je in schimmige werelden komt, hoe minder er wordt geregistreerd per definitie. Maar nou, het wordt in ieder geval niet beter op. Dan heb ik maatregelen voor ondernemers in het pakket natuurlijk wel of ook wel beschreven. We hebben ook een aparte. Het is toch ondernemers helpen is toch een aparte tak van sport zal ik maar zeggen, dus we hebben ook een andere ander bureau die je hebt, de kredietbank, dat voor een heel veel gemeenten dit beleid uitvoert en ook voor ons, maar voor ondernemers hebben we Zuidweg en Partners. Als als ja als club die dat voor ons doet, dus het is echt specifiek toegespitst op ondernemers. En, we hebben ook een aparte, zal ik maar zeggen intake of consulent die die zich bezig zelf ook een auto ondernemer trouwens wel mooi. En die houdt zich bezig met ondernemers die echt in de in de in de problemen zitten om ze om ze te helpen. Dat kan trouwens ook natuurlijk met bijzondere bijstand voor zelfstandigen of gewoon dat dan weer iets anders is dan schuldhulpverlening. Maar dat hangt wel zodanig met elkaar samen dat we dat samenhangend doen. En wordt de

Aanpak ook samen met ondernemers opgesteld of geëvalueerd, excuses. Ja, gezien het feit dat het een aparte doelgroep is. Nou.

Het is wel zo dat we in het werkgeverservicepunt en dergelijke via die lijn wel contact hebben met de ondernemers. Dit is voor de schuldhulpverleningsdienstverlening voor ondernemers die in de ellende zitten, dreigen te komen of er al in zitten en eruit moeten worden gehaald. Meer dan dat met ondernemers, maar dat is een goede suggestie. Kunnen we best een keer gaan kijken van goh, hoe kunnen jullie, hoe kunnen we elkaar helpen? Etcetera. Je hebt natuurlijk wel ondernemersplatforms, dat is een goed idee. Kunnen we doen? Rustig. Is dat?

De suggestie doen om het wat breder te trekken. Ik bedoel, dat kunnen we met inwoners natuurlijk ook doen.

Ik had nog meneer Koekrijk, of niet? Nee, wethouder.

Nee, dat klopt hoor, maar we hebben natuurlijk ook cliënten, ervaringsonderzoeken en dergelijke en daar doen we dus nodig mee. Maar ik kan me zo voorstellen dat ondernemers, ja ja, als je ondernemers weer een beetje neemt. Ondernemers trekt en misschien op de een of andere manier in het nou goed. Ik zie allerlei voorbeelden voor me dat je nou ja, misschien dat ze ook meteen weer handel gaan gunnen, zal ik maar zo mijn vader zeggen. Dus nou ja, dat dus, ik vind het wel een leuk idee, dus ik ga ermee aan de slag, maar dat afgezien van het feit dat cliënten natuurlijk ook worden bevraagd en et cetera en ook op het pad worden geholpen, alleen ondernemers kunnen misschien ook.

Kunt u tot een afronding komen? Sorry, tot een afronding komen van uw beantwoording.

Nou ja, ik heb het dan bij deze.

Helder. Dan ga ik eigenlijk even rond of alle vragen beantwoord zijn. Welke vragen zijn nog niet beantwoord, meneer Koster, mevrouw Veld?

Ja, voorzitter. Mijn ene vraag is over wat er echt nieuw is aan dit plan qua acties, en dan maak ik het misschien voor de wethouder makkelijk te beantwoorden. Wat zijn de belangrijkste acties voor de wethouder die echt nieuw zijn en die dit plan een verschil maken? Laat ik hem dan verduidelijken. En de andere vraag ging over de aandacht voor alleenstaanden, waarom daar niet meer aandacht aan wordt gegeven.

Dank, een drietal vragen deels ook al eerder door de heer Koster gesteld, maar nog niet duidelijk beantwoord. Of de bijdrage van het rijk waar zo op gehoopt wordt dan ook echt die 1,4 miljoen bezuiniging compleet gaat opvangen. Of dat we dan alsnog minder gaan uitgeven. Ik weet niet of de wethouder dit nu hoort.

Het enige wat ik hoorde, was minder uitgeven. Dat viel me zwaar. Sorry, ik hoorde het even niet.

Dat is het ook weer opnieuw de vraag of het college denkt dat de bijdrage van het rijk die 1,4 miljoen bezuiniging die er nu staat, gaat opvangen of dat het waarschijnlijk minder geld is. En de tweede vraag is wat we gaan doen als de financiële bijdrage van het rijk uitblijft of tegenvalt. En de derde vraag is of er wanneer naar het beleidsplan gekeken gaat worden, communicatieplan en er dus ook gekeken gaat worden naar de website en de webpagina, of dan dus ook meegenomen kan worden dat dit in een andere taal dan Nederlands kan zijn. Dank u wel.

Er is nog een sleutel. Die had ook nog een vraag die niet beantwoord is, ja. Dat is in hoeverre de wethouder mogelijkheden ziet om ook met de grotere werkgevers op de een of andere manier te contacten in relatie tot schulden die ontstaan maar via de werkgever worden geïnd, zoals loonbeslag. Maar dat kan ook betekenen dat natuurlijk de inwoner van Leidschendam-Voorburg toch in de problemen komt en de vraag is dan hoe je dan dingen met elkaar kortsluit. Maar ook heel concreet, krijgt de gemeente een seintje van een werkgever? Nee. Ja, exact, maar is het denkbaar dat er dus in bepaalde overlegsituaties toch een appel kan worden gedaan om werkgevers te motiveren om op de een of andere manier binnen de wettelijke kaders contacten te zoeken met de gemeente? Stel voordat u...

U rechts begint en niet weer met de lijst. Vraag begint.

De vraag van het CDA was, wat is nou nieuw aan dit plan? Ik geef toe, dit is niet een denderend compleet nieuw plan omdat wij ook niet compleet opnieuw hoeven te beginnen met allerlei zaken die al in werking zijn gezet. Bijvoorbeeld vroegsignalering was tot voor kort niet wettelijk. Dat is nu in de wet verankerd en zo zijn er nog wat wettelijke zaken die we nu doorvoeren, maar daar waren we al mee bezig. En waar we ook al mee bezig waren, maar wat we nu verankeren is meer inzet op preventie en vroeger. Ook preventie. Maar en dan ook vroegsignalering in plaats van alleen in de curatie en nazorg. We doen veel meer aan gerichte monitoring. En het belangrijkste is natuurlijk toch die 18 maanden, dat houden we ook nadrukkelijk in de gaten dat mensen veel sneller ook uit de schulden zijn. Maar dat betekent wel een sterke inzet tijdens die 18 maanden en misschien iets meer daarna. Maar zoals ik al zei, weten we dat niet precies of dat gaat uitpakken of niet, dus dat zijn de belangrijkste wijzigingen van dit plan.

Ja, dan één vervolgvraag dan aan de wethouder daarover, heeft de wethouder het vertrouwen erin dat de nieuwe maatregelen in het bestaande beleid dat we dan doorvoeren in staat zullen zijn om dat 8% percentage van mensen dat we uiteindelijk echt bereiken, acceptatie etcetera, echt omhoog te krijgen, zodat we de doelgroep breder ondersteunen?

Als het alleen dit plan was, denk ik niet. Maar we hebben hier eerder gesproken over het minimabeleid. We hebben hier eerder gesproken over de sociale basis en we gaan nog spreken over de toegang en dergelijke en alles bij elkaar genomen zijn we bezig de hele tijd met hetzelfde, namelijk beter bereiken van de doelgroep. Betere uitvoering helpt, de helpers etcetera en met dat hele pakket ben ik er wel van overtuigd dat we goede slagen gaan maken. We gaan niet 100% op van 800 maken, maar hopelijk ook dat we aan de andere kant juist die 8 het aantal houden, maar dat dat een veel groter percentage is omdat het aantal mensen dat dit nodig heeft afneemt. Dus dat natuurlijk wel. En daar werken we op alle mogelijke manieren aan. Het communicatieplan, er komt een communicatieplan, is onderdeel van het uitvoeringsplan. Er zit ook monitoring in. We gaan misschien de site ook wel aanpassen, maar we gaan hem niet in allerlei andere talen doen. Dat hangt samen met ons algemene communicatiebeleid. Dat is een ander debat, maar dat gaan we niet doen. Dat communicatie blijft onderdeel van alle communicatie die we doen als gemeente en de werkgevers. Ja, voorzitter, interessant idee.

Dan wel de vraag, want andere webpagina's zijn wel ook in het Engels en de gemeentelijke site is wel ook in het Engels, maar puur de webpagina Werk, Inkomen en Schuld is alleen in het Nederlands te vinden. Hoe kan dat? Dat

Moet ik het antwoord schuldig blijven als algemeen beleid, wat in het Engels wordt aangeboden ook en wat alleen in het Nederlands. Ja, dat is geen onderdeel van dit debat denk ik, of in ieder geval niet wat ik hier heb liggen als schuldhulpverleningsbeleid. We kunnen er misschien schriftelijk op terugkomen om aan te geven hoe dat in elkaar steekt. Ik weet dat niet uit mijn hoofd. En dan de werkgevers, ja, en dan zal je al zien dat de werkgevers op dit moment van ons een seintje krijgen. Als er bijvoorbeeld sprake is van zoiets als loonbeslag. En er is wel landelijk inderdaad wel met werkgevers. En zo weet ik, want ik ben ook bij een congres geweest over armoede en schulden, dat er inderdaad wel wordt gekeken naar om werkgevers daar zich meer bewust van te laten zijn. Ik weet zeker, ik ben er zelf mee bezig geweest als werkgever. Klinkt heel gaaf, maar ik ben natuurlijk bestuurslid van Avalex. Ik kan me wel herinneren in die tijd van de Energy en dergelijke dat wij zelf ook als werkgever dit wel bespraken aan de bestuurstafel van Avalex, ook omdat daar nou ja toch wel de indruk was dat daar toch wel wat mensen zitten aan de onderkant van het loongebouw van Nederland zal ik maar zeggen, maar echt beleid daarop hebben we niet. Misschien landelijk wettelijk wel, dat weet ik niet. Tot zover, voorzitter.

Dank u wel. Dan gaan we naar de tweede termijn toe, waarbij ik u al wil verzoeken om aan te geven of u het raadsvoorstel als een hamerstuk naar de raad wil geleiden of anders als bespreekstuk. En dan hoor ik graag wat wij gaan bespreken in de raad, mevrouw Kok. Zeker, dank u.

Leuk, dan gaan we van voor naar achter van achter naar voor. Ja, dank u wel, voorzitter, en dank ook aan de wethouder voor de beantwoording, hoewel ik daar wel antwoord heb gekregen, maar ook weer niet, want ik ga toch nog even door op dat budget. De twee redenen die de wethouder noemt voor die bezuiniging zijn één, het verkorten van die trajecten. Terwijl we in het stuk lezen dat juist de verkorting van die trajecten ook risico's met zich meebrengt en dat het juist om een intensivering vraagt, en de wethouder verwacht zelfs dat daar misschien weer geld bij moet in de toekomst. Dus eigenlijk valt dat argument een beetje weg. En ten tweede, we krijgen minder van het rijk, slash, het moet budgetneutraal. Volgens mij kunnen wij daar als raad een ander oordeel over vellen dan dat het college heeft gedaan in dit plan dat het budgetneutraal moet. En ik ben ook heel blij om in deze raad unaniem vanavond te hebben gehoord dat iedereen zo erg belang hecht aan schuldhulpverlening in Leidschendam-Voorburg. Dus ik wil de collega's daar eigenlijk ook heel graag voor uitnodigen. Vanzelfsprekend wordt het dan een bespreekstuk in de raad. Ik hoorde de collega van de ChristenUnie ook al iets zeggen over een. Ik zou bijvoorbeeld een voorstel willen doen om die 2,06 FTE, hè? Die we nu bij curatie en hulpverlening eraf halen, dat we dat gewoon zelf duurzaam gaan financieren. Want dat is misschien toch nog een laatste vraag voor de volgende termijn: hoe ziet die bezuiniging er precies uit? Gaan we mensen ontslaan of zo die nu werken in dit veld, of hoe krijgt dat precies zijn beslag, want volgens mij willen we dat voorkomen hier met z'n allen als we het onderwerp zo belangrijk vinden als dat we vanavond hier constateren. Dank u wel.

Voorzitter, nou, ik hoor naast mij dat dit waarschijnlijk een bespreekpunt hoeft te worden, dus ik denk dat als fracties daar behoefte aan hebben, we dat moeten steunen. Voorzitter, mijn fractie heeft een aantal kritische punten benoemd. We hebben daar de meeste nog wel antwoord op gekregen. Voor nu is mijn fractie aan het afwegen. We hebben de andere stukken die de wethouder benoemde, het nieuwe minimabeleid en de sociale basis, gesteund omdat we dachten: dit is de juiste stap. We blijven wel zorgen hebben of dit plan ook hetgeen gaat zijn om die groep te helpen, maar hoe dat dan in zijn geheel zit en hoe mijn fractie dat weegt? Daar zullen wij intern nog met elkaar over spreken. Maar ik merk dat het een bespreekpunt is, dus onze conclusie daarover kan dan wellicht in de Raad nog volgen.

Ja, dank voorzitter. Ook mijn zorgen over de wel enerzijds mooie woorden, maar anderzijds het geld dat gewoon minder wordt, zijn absoluut niet weggenomen. Omdat ik ook een hoop tegenstrijdigheden hoor en ook nog geen antwoord heb over wat we nou doen als de landelijke financiering toch tegen blijft vallen of gewoon helemaal niet komt. We gaan over ons eigen beleid en in dit beleid staat momenteel gewoon een bezuiniging. En als we daarmee akkoord gaan, denk ik dat dat enorm schadelijk is. En dat het ook niet is wat we willen bereiken, ook niet in het minimabeleid dat deze wethouder erdoorheen heeft gekregen. Want ook daar willen we inderdaad juist een groter bereik en een groter bereik betekent dat je dus ook meer mensen moet gaan helpen en dat kost gewoon meer geld en minder geld. Nou, dat rijmt gewoon absoluut niet. Wat ook niet rijmt is dat we enerzijds constateren dat een groot deel van de groep die in de schulden zit niet goed de Nederlandse taal beheerst, maar anderzijds weigeren om buiten de Nederlandse taal te communiceren met hen. En dan zeg ik absoluut niet dat we de deur dichtgooien in hun gezicht, maar dan zeg ik wel dat wij bewust, of naar wij weten, bewust brieven naar hen sturen die zij niet begrijpen, een site aanbieden die ze niet begrijpen en daarmee zeggen: ja, je doet het er maar mee. Je moet maar Nederlands leren en dat vind ik onacceptabel. Dus dit is ook iets waar we nog wel op terug willen komen, of dat nu is of dat we het daar in een breder communicatiedebat over gaan hebben. Dat weet ik nog niet, maar dit kan gewoon niet. Dank u wel.

Wat het ja fijn om te doen en dat er toezeggingen zijn gedaan door de wethouder. We zijn tevreden met het stuk en wat ons betreft is het een hamerstuk. En ja, ik laat het hierbij.

Voorzitter, dank u wel. Ondanks alle zorgen die GroenLinks en PvdA uitspreken, hebben wij in ieder geval wel vertrouwen dat dit in ieder geval de goede kant op gaat. En voor ons is het een naamstuk, maar. Voorzitter.

Mevrouw Kok: Dank u wel. Vraag aan de heer Sleutel. In de eerste termijn antwoordde hij op de vraag van de collega van de ChristenUnie over of, als het de verkeerde kant op zou gaan, hij dan bereid zou zijn om een initiatief te steunen. Toen zei hij: nou, ik wil eerst even de reactie van de wethouder afwachten. Nou, hij heeft ook die twee. De heer Swetten heeft ook die twee argumenten gehoord die ik net herhaalde. Is hij daardoor voldoende gerustgesteld dat we nu mensen voldoende kunnen helpen?

Nou, eerdere discussies binnen het sociaal domein hebben iedere keer dit soort discussies gehad. Door iedere keer je grote zorg uit te spreken dat het misschien wel niet goed kan gaan, creëren we ook een werkelijkheid waar wij in ieder geval als fractie toch wel van weg willen blijven. Laten we maar eens beginnen en dan kijken. De toetsende rol die wij als commissie dan wel als raad hebben, ja, die moeten we uitvoeren. Op dit moment zien wij daar geen aanleiding voor.

Dus de heer Sleutels zegt eerst maar eens beginnen met 20% bezuinigen op het beleid rondom schuldhulpverlening.

Maar ja, kijk als als als u nou deze woorden in mijn mond wil leggen, dan is dat uw recht. Ik deel die mening absoluut niet. We gaan eerst eens kijken hoe het gaat. Dank u wel.

Met alle respect, maar het is wel enigszins de omgekeerde wereld als er plannen komen vanuit een college. Wat door deze coalitie is neergezet, waar een aantal keer plannen komen waarbij we zien dat de financiën wat ons betreft, maar wat gewoon blijkt uit de stukken, onvoldoende zijn, maar er staat zwart op wit 20% minder en dan wordt omgekeerd. Ja, omdat jullie er zo'n zorgen over maken, gaat het misschien ook nog echt gebeuren ook. Ja, dat is gewoon de omgekeerde wereld. Er wordt in dit soort plannen dus bezuinigd op schuldhulpverlening. Wij zeggen, zorg nou alsjeblieft van tevoren dat het überhaupt niet mis kan lopen. En dan kan het toch niet zo zijn dat als het misloopt, wij dan de schuld krijgen omdat wij ons er zorgen over hebben gemaakt?

Voorzitter, nou breekt de klomp. Laten we zeggen, daar werp ik mij verre van wat u nu allemaal zegt. U wilt eigenlijk al het vangnet uitgooien, terwijl we nog niet begonnen zijn. Laten we nou gewoon beginnen en de ratio in deze Commissie en in deze Raad is toch altijd nog zo dat op het moment dat het niet goed gaat, we ingrijpen? Dank u wel. Dank u.

Is inderdaad een vangnet en er mag niet in geknipt worden. Mensen mogen daar niet doorheen vallen als er steeds meer mensen schuld hebben. En we moeten die helpen, dan moet dat net alleen maar groter worden en niet kleiner. En dan kunnen we niet eerst mensen doorheen laten zakken. En dan denken men deppt punt als het kalf verdronken is, hoe dat ook heet, dat lijkt mij kwalijk.

Het heet volgens mij zo, meneer Wilschut. Ja.

Ook wij maken ons wel zorgen hè? Want als je 3000 huishoudens in problematische schulden hebt en je bereikt daar 8% van, dan is dat volgens mij niet genoeg, voorzitter, voor de ChristenUnie. Belangrijk om ook op landelijk niveau een aantal aanlokkende producten zoals gokken en buy now pay later, want zo heet het fenomeen, te verbieden. Volgens mij is dat echt de beste preventie. Echt de grootste fout ooit dat ze dat ook toegelaten hebben. Wij praten ook nog een keer graag door met het college over de keuzes die ze maken met de Nederlandse taal, want volgens mij is dit beleidsplan nou juist een rechtvaardiging om daar eens van af te stappen omdat je zoveel mogelijk mensen wil bereiken. Voorzitter, als we toch niet zo'n haast hebben of niet zoveel nieuws doen in dit plan, waarom hebben we dan zo'n haast om dit plan vast te stellen? Die vraag hebben wij al eerder opgeworpen en ik zie eigenlijk nog steeds niet waarom we dit nu per se zouden moeten vaststellen, zeker omdat we in mei gaan horen hoeveel geld we gaan krijgen. Landelijk best interessant volgens mij voor de dingen die we gaan doen op dit gebied. En ook weer nog een pilot hebben lopen die best interessant is, ook voor de hele gemeente. Dus ons voorstel zal zijn, laten we het gewoon lekker na november trekken en dan die twee dingen meewegen in wat we willen doen. Dan willen we ook nog het voorstel doen als het gaat om de financiering dat we juist een tandje extra zetten op die vroegsignalering. Dus wat ons betreft is het een bespreekpunt voor de vergadering.

Dank u wel, voorzitter. Dank ook aan de wethouder voor de beantwoording. Hij heeft op een aantal punten, zeker als het aan die saneringsgebieden ligt, gerust weten te stellen. Volgens mij wordt er nu wel een begrijpelijke discussie gevoerd over de financiën. Tegelijkertijd geeft de wethouder ook wel duidelijk aan waar hij dat denkt te financieren. Het belangrijkste deel uit die verkorting van dat schuldhulpverleningstraject. En ik hoorde hem ook iets zeggen over monitoring. Daar heb ik wel een vraag over, want wanneer denkt de wethouder daarover te rapporteren over de voortgang? En wat doen we als uiteindelijk echt blijkt dat de zorgen van de linkse partijen terecht blijken te zijn, wat gaan we dan doen? Komt de wethouder dan terug? Of niet, en ik laat het een beetje van dat antwoord afhangen van wat wij willen voor het vervolg van dit stuk. Ten eerste ook omdat ik de opmerking van de ChristenUnie ook wel begrijp. Er zijn een aantal belangrijke ontwikkelingen die volgens mij ook gepaard gaan met dit beleid. En waar we denk ik niet zomaar overheen moeten stappen.

Wethouder, volgens mij resteert een tweetal leden met vragen. Dat was mevrouw Kok en meneer Matuti. En

De heer Wilschut. Even onderdeelgewijs. Het ging over communicatie. Ja, laten we dat doen. De schuldhulpverleningsbeleid en qua communicatie voegt het zich naar het algemene communicatiebeleid. Dus als u daar een debat over wilt voeren, dan zouden we op dat onderwerp iets breders kunnen doen. Hangt natuurlijk ook samen met toegang, die hele discussie daarover krijgen we nog, en dan kom ik weer bij het hele brede sociaal domein en de sociale basis waar dit allemaal onderdeel van uitmaakt. Uitstel van dit beleid kan wettelijk ook niet omdat we verplicht zijn beleid te hebben en dat is afgelopen. We moeten ook allerlei wettelijke verplichtingen nakomen. Ja, dat hoor ik hier. We moeten wettelijk een beleidsplan voor de schuldhulpverlening hebben en we moeten ook allerlei wetten doorvoeren en dat moeten we ook nog doen voor twee andere gemeenten die op dit moment deze zelfde discussie voeren. Tenminste, over ditzelfde onderwerp discussiëren, dus dat zijn factoren waardoor wij toch wel heel graag gewoon netjes schuldhulpverleningsbeleid willen vaststellen.

Ik heb wel een vraag over, want in het stuk zelf staat dat we in 2025 een nieuw plan moeten hebben of dat het dan moet worden vervangen? Dan denk ik, dan hebben we nog tot 31 december. Nou, dan wil ik niet een extra ingelaste raadsvergadering doen, dus laten we zeggen, november. Waarom moet het dan per se zeg maar nu, want als we het eigenlijk al zouden moeten hebben dit jaar, dan zijn we een paar maanden te laat volgens mij. Nou, het heeft...

Onder meer mee te maken dat we natuurlijk aan de slag willen, want hier moet ook nog een uitvoeringsplan en de monitoring en communicatie moet allemaal op een rij worden gezet, dus we zijn nog niet klaar hiermee en we willen zo snel mogelijk, natuurlijk wel of in ieder geval per 26, gewoon beginnen met het nieuwe beleid, die nieuwe uitvoering en de wetswijzigingen die allemaal dan hun beslag krijgen. Dus dat is de achtergrond daarvan. Dan heb ik nog gehoord over monitoring. We gaan dat doen met de monitoring sociaal domein. Ik wil u niet doodgooien met allerlei nog meer monitoring dan er al monitoring is, dus ik probeer dat wel galant of in de PSV-cyclus te laten landen en inhoudelijk in de monitoring sociaal domein. Dus daar gaat het in landen en dan tot slot het budget. Ja, ik noem het geen bezuiniging, want we geven gewoon het geld uit dat we hiervoor.

Korte vraag nog: wanneer komt die monitoring dan?

Ja, ergens volgend jaar. Nou, dat kan ik nog even laten weten. Wanneer volgend jaar is dat? Tweede kwartaal volgend jaar. Oh, dan krijgen we deze discussie. Nee, niet. Maar ook hier moeten we gewoon de eerste cijfers gewoon effecten en dat soort dingen. We gaan hem daar laten landen in de eerstvolgende monitoring sociaal domein. Waar ik verder over budget? Ja, we gaan wat doen met bestaand budget. Dat budget is minder omdat de termijn van schuldhulpverlening maar liefst is gehalveerd. We krijgen gelukkig niet de helft van het budget dat we kregen. We krijgen gelukkig meer. We zijn ook heel bewust bezig om die samenstelling van hoe we het budget uitgeven anders te laten zijn dan waar we geld voor krijgen. We verschuiven heel veel budget van curatie en nazorg naar die preventie omdat dat beleid is en dat zetten we hier heel nadrukkelijk in voort, juist om in te zetten op die preventie. Dus we zijn heel bewust bezig met de budgetten die we hebben. Dit is geen bezuiniging, we doen het gewoon, net als altijd, met het bestaande geld. We hopen natuurlijk wel op meer geld met het nieuwe rijksbeleid dat ook nog komt. En dat programma, en dat lijkt me wel verstandig, want ik kreeg ook de vraag, wat gebeurt er als we dat geld niet krijgen? Hoe krijgen we nou? Na de meicirculaire komt er altijd een brief van mij als portefeuillehouder financiën en dan lijkt het me heel verstandig dat ik even een apart paragraafje bijvoeg. Of is het nou gelukt met dit geld en wat betekent dat voor Leiden en Voorburg?

En wat vindt de wethouder dan van het idee om die? Want we moeten het weghalen uit curatie en nazorg om die FTE's op preventie en vroegsignalering te behouden. Wat zou de wethouder ervan vinden om het bedrag wat we hebben staan voor curatie gewoon te houden zoals het is en dat op die preventie en vroegsignalering zelf bijvoorbeeld via een initiatief in deze raad op te gaan plussen, die twee FTE. Nou omdat we

We altijd keuzes moeten maken en die keuzes nu zo hebben gemaakt dat we dat beleid zo voortzetten en zo ook uitgaande van dit beleidsplan zo kunnen uitvoeren met wat wij hier voorstellen. En dat is daarom. Daarom leggen we dit vanuit het college zo aan u voor omdat we denken dat we zo mee aan de slag kunnen gaan en geld erbij, et cetera, is niet aan de orde, we kunnen het geld er niet bij toveren dus daarom hebben we dat niet gedaan en gaan we met de bestaande budgetten. Maar wel, zoals ik al zei, anders verdeeld omdat we daar echt in geloven, gaan we er zo mee aan de slag. Goed? Vind

Oké, ja dank u wel. Betekent het dan dat we in die curatie en nazorg dus naast die strakke wettelijke termijn van 1,5 jaar zeg maar verder niks dan niks meer kunnen doen aan bijvoorbeeld bereik vergroten of dat soort dingen?

Ja, daar staat genoeg over in het plan. En ik heb ook aangegeven dat het natuurlijk een risico is dat er misschien meer moet worden gedaan dan nazorg. Ja, dan krijgen we deze hele discussie weer opnieuw. Dat heb ik allemaal aangegeven.

Nou ja, toch een korte verduidelijking, want als ik juist het plan lees, staat er: een risico is echter dat er niet voldoende middelen overblijven om curatie en nazorg uit te voeren. Dit risico komt met name door de mogelijke intensivering die noodzakelijk is door de wettelijke verkorting van het schuldsaneringstraject. Dus hoewel ik van de wethouder hoor: dat is juist op die manier, daardoor hoeven we minder geld te besteden, staat in het stuk zelf dat dit een risico vormt. Omdat we extra intensivering nodig hebben, dus dat snap ik al helemaal niet. Nou.

Het risico heb ik hier ook genoemd. Omdat mensen kort in de schuldhulpverlening zitten, zou het kunnen dat ze inderdaad weer sneller dreigen terug te vallen in de schulden, omdat schuldhulpverlening niet alleen het saneren van schulden is, maar ook mensen helpen om te voorkomen. In de toekomst heb ik ook aangegeven dat ik bij zo'n gesprek zat dat iemand zei van goh, ik vond het ook alweer heel rustgevend dat ik erin zat, dus het risico is er. Hoe groot het risico is of het zich gaat voordoen, weten we op dit moment niet en vandaar dat die monitoring ook zo belangrijk is. Goed.

Daarmee zijn we aan het eind gekomen van de tweede termijn van de zijde van de Commissie en van het college. Ik heb geconstateerd dat het voorstel als bespreekpunt richting de komende Raad gaat, waarbij overwogen wordt één amendement in te dienen vanuit in ieder geval de zijde van de Partij van de Arbeid. Daarmee dank ik de wethouder en de ondersteuning in ieder geval voor de aanwezigheid bij dit punt. En dan sluit ik de behandeling en gaan wij door naar het volgende agendapunt. Dat is agendapunt.