1.a Opening, mededelingen en vaststelling agenda. - 19:30

Ik krijg net het seintje dat we weer beeld en geluid hebben, dus we gaan weer van start. Meneer Hendriks, mag ik u toch nog een keer vragen hier te komen? Mevrouw Bosch had namelijk nog een vraag aan u en ja, misschien ben ik heel streng, maar ik wil u toch verzoeken om op uw plek te blijven zitten. Ook als er een schorsing is, want we zitten nog steeds bij mijn weten in die 1,5 meter samenleving, dus nou ja. Ja. Nee, dat geldt niet voor u, meneer Hendriks. Oh oh, het is net politiek. Je moet zelf op je woorden letten hier, hè, meneer Hendriks? U mag achter het spreekgestoelte plaatsnemen, maar aan de commissieleden wil ik vragen om op hun plek te blijven zitten. Dat is eigenlijk het verhaal.

Een mooier kan ik het niet maken vanavond, mensen. Mevrouw Bosch, u had nog een vraag aan de heer Hendrikx.

Dank u, voorzitter. Meneer Hendriks, inderdaad zo. U noemde verschillende partners. Ik vroeg me af of functiemenging in de bibliotheek ook zou helpen. En dan denk ik aan bijvoorbeeld horeca of detailhandel of andere partners die gebruik kunnen maken van de bibliotheekvestiging. Amsterdam, ja.

Ja, wij zijn erg hard op zoek naar functievermenging, dus wij zoeken ook inderdaad organisaties die ook in onze panden passen. En dat geldt niet alleen voor Leidschendam, maar dat geldt ook in Voorburg. Samenwerking betekent niet altijd dat die partners ook in gehuisd zijn. Dat is iets heel anders, maar we willen juist de activiteiten naar buiten, naar de wijken toe brengen om daar met activiteiten samen met partners te werken. Veel meer gericht in de wijken. Tegelijkertijd willen wij partners stimuleren om een aantal activiteiten bij ons te komen uitvoeren, omdat wij een behoorlijk grote aanloop van mensen hebben die ook heel interessant voor partners kan zijn.

Ja, welke dat precies zijn, dat ze nog moeten bekijken en ook de voorwaarden: wat kan wel, wat kan niet, want we zitten in panden met maatschappelijke huur, dus daar zitten wel, nou ja, bepaalde voorwaarden aan wat wel en wat niet kan.

Ik mag weer gaan zitten. Wat mij betreft mag het.

Mag u weer gaan zitten. Ja, dan geef ik nu graag het woord aan mevrouw Hospers, lid klankbordgroep participatie bibliotheek, en u mag wel weer hier naartoe komen achter het spreekgestoelte. Voorzitter, ik zie een opmerking van de heer Heil. Meneer Heil, gaat uw gang.

Klein puntje van orde: hier links van mij hangt een box en die doet het wel als de commissieleden spreken, maar niet als de spreker of u spreekt. Vandaar dat het hier heel slecht te verstaan is wat daar gezegd wordt. Maar dat. Deze.

Doe het nu wel maar net niet, nou, dan kijk ik toch even naar de techniek, want ik versta ook alles en iedereen heel slecht. Maar ja, ik kan het op dit moment vanaf deze plek zeker niet oplossen. Maar ja, dank voor de tip, er wordt daar aan gewerkt, denk ik. Mevrouw Bos, gaat uw gang, u heeft van mij ook 5 minuten. Dank.

U wel, meneer de Voorzitter, geachte allemaal. Ik ben nieuw in het vak van insprekers. Ik vind het al leuk om hier te zijn en ik vind het leuk dat jullie ook allemaal een beetje ongemakkelijk zijn. Dat helpt de helft, ja dus. Maar ik vind het leuk om te vertellen, want ik ben lid geweest van de klankbordgroep voor de bibliotheek. We hebben heel uitgebreid de participatie behandeld en ik wil daar graag iets over teruggeven. Ik ben Lisette Hospers en ik ben ondernemer hier in Leidschendam-Voorburg en ik ben lid van het MKB-bestuur Leidschendam-Voorburg. Vanuit die rol heb ik plaatsgenomen in de klankbordgroep. We hebben een ruime inspraak gehad. Een mooi, uitgebreid plan en we zijn langs veel inwoners geweest en vooral veel soorten inwoners zijn we geweest. We zijn bij kleine kinderen geweest. Daar hebben we tekeningen gevraagd. We hebben verhalen gevraagd. We zijn bij onze serieuze lezers geweest die nou ja, stilte en rust graag in de bibliotheek willen hebben. We zijn bij, nou ja, eigenlijk gewoon allerlei bewoners geweest, want iedereen mocht aangeven als je de enquête had gedaan of dat je een persoonlijk gesprek wilde hebben. Nou, ik geloof dat we wel, nou verbeter me als het niet zo is, maar we hebben zeker 60, misschien wel 80 mensen gewoon gebeld om te vragen, wat is dan je behoefte bij de bibliotheek? Wat betekent het nou wat je hebt opgeschreven? Nou, er kwamen allemaal boeiende verhalen uit wat mensen dan zochten in de bibliotheek. We hebben ook ondernemers, we hebben een ondernemers tafel gemaakt en we hebben gevraagd of zij ook iets wilden vertellen over als jij dan nadenkt over de bibliotheek, wat wil je dan? Iedereen heeft een kans gekregen om zich te laten horen als het ging over de bibliotheek. En hebben we objectief, nou ja, eigenlijk de eer aan de projectgroep, objectief zoveel mogelijk objectief proberen te analyseren op woordniveau en we hebben scenario's gemaakt van, nou ja, eigenlijk heel sober tot mega creatief en innovatief en het moest een plek zijn voor meerdere doelgroepen en het moest ook anders zijn dan wat we nu hadden. Althans, dat had de klankbordgroep vooral voor ogen. We hebben de ondernemers, maar ik denk dat dat voor een aantal andere groepen ook gold, gevraagd. Geef eens wat woorden over wat je dan vindt van de bibliotheek nu en van de bibliotheek in de toekomst. Probeer daar eens betekenis aan te geven. Voor nu kwam ruim, rustig, heel stil als je binnenkomt, steriel en saai. En voor de toekomst kwam er breed, energiek, laagdrempelig, uitnodigend, lekkere koffie en gepaste rust en reuring. Durf te dromen vonden we als klankbordgroep een mooi concept, maar vonden we ook wel een beetje veel. Het was natuurlijk prachtig om zo groots en meeslepend iets te hebben in Leidschendam-Voorburg. Sober en beknopt vonden we teveel van wat het nu al was en we waren toch bezig iets mooiers en bruisenders te maken. Wat dat dan ook mag betekenen. Dus wij waren voor het concept tweeën of dat het dan A of B is? Daar waren we niet zo uitgesproken over. We waren vooral dat we vonden, het moet bereikbaar zijn. Iedereen wil naar de bibliotheek kunnen gaan, daarom waren die twee plekken zo mooi en het moet gemoderniseerd worden waarin plek is voor verschillende doelgroepen. En waar we lekkere koffie konden drinken, want die huiskamer was toch wel iets wat we heel plezierig vonden en waar we ook rustig een boek konden lezen of eentje konden uitkiezen. We hebben proberen te voldoen aan alle wensen die we te horen hebben gekregen en we willen hem graag laten integreren in de omgeving, hè? Dus zo kunnen we met elkaar kijken of we daar een aantrekkelijke plek hebben kunnen maken en een rol kunnen geven. Misschien wel in de maatschappij, dus we willen graag een uitnodigend concept. En voor ons was daarvoor scenario twee het beste scenario. Dank u wel.

U wel, zijn er commissieleden die een vraag hebben? Dan kijk ik weer even rond. Ja, die zie ik, meneer Rozenberg, maar misschien zijn er nog meer. De heer Vissers zie ik ook. Door al die schermen zie ik het af en toe heel slecht. Dat ligt niet aan de sterkte van mijn brillenglazen, ben ik van overtuigd. Dus het is de heer Rozenberg, aan u het woord.

Voorzitter, dank u wel. Het wordt tijd voor een nieuwe raadzaal, voorzitter. Het volgende...

Hoe kan ik zo dom zijn dat ik het vergeet. Voorzitter, dank u wel. Ook dank aan de inspreekster. U zei dat u uitkomt op scenario twee. U heeft ook gezien dat daar twee varianten in zijn: twee A en twee B. Voor welke variant kiest u?

Nou, dat kan, dat kan dan alleen een persoonlijke keuze zijn, maar het is niet een keuze die ondersteund is vanuit allerlei. Ik denk dat het mooi is om te gaan voor iets waar we vernieuwing kunnen toevoegen en ik denk dat de meeste vernieuwing toe te voegen is in scenario twee B. Dus ik zou daarvoor kiezen, ja. Dank.

Jawel, dan zag ik dat de heer Visser nog een vraag heeft aan u, meneer Visser, gaat uw gang.

Dank u wel, voorzitter. Ik vraag het u even als ondernemer: als u nou zou moeten aangeven wat u nu eigenlijk het meeste mist en in de toekomst eigenlijk het liefst ziet als ondernemer, wat zou u dan in de bibliotheek willen toevoegen of kwijtraken? Misschien zelfs. Ik denk...

Dat we voornamelijk iets kunnen toevoegen. Er zijn denk ik verschillende ondernemers hier in de gemeente die een rol kunnen spelen in de bibliotheek. Al denk ik, hè, gekscherend, zei ik net de lekkere kop koffie. Ik zie meneer Hendriks niet, ik geloof dat hij vast lekker de koffie kan maken, maar er zijn ondernemers die dat verkopen. Ik moest even.

Ja, ik gunde hem toch nog dat hij dat kon, maar dus dat soort rollen geloof ik in, maar ook ja, dus ik zou graag een plek en een integratie willen bepleiten waar ook ondernemers een rol in kunnen vervullen. En dat. Wat je nu ziet in de bibliotheek of althans wat er ook wel aangegeven wordt, is dat nou ja, het is soms één plek an sich terwijl je met elkaar al, zal je ja, ik verzin maar wat, in de winkelstraat een thema hebt dat je dat kan integreren met ook de bibliotheek die daar een rol in speelt. Dus de bibliotheek naar buiten brengen en de wereld wat meer naar de bibliotheek brengen, die integratie. Ja, dank.

Dank u wel. Zijn er nog andere commissieleden die een vraag hebben? Als dat niet zo is, dan dank ik u voor uw heldere betoog en ik hoop u nog eens terug te zien hier. Dan geef ik nu graag het woord aan de heer Choy die kan inspreken over de raadsbrief rapport haalbaarheidsonderzoeken huisvesting Raad. Ik heb begrepen dat de heer Choy een presentatie heeft en ook u krijgt van mij maximaal 5 minuten, meneer Choy.

Hé, daar hebben we beeld. Graagte, voorzitter, wethouders, commissieleden en aanwezigen. Mag ik een plaatje terug? De musea hebben sinds januari en mei totaal nieuwe besturen. En die hebben besloten om per 1 januari de beide musea tot één organisatie te creëren. Waarmee er een museum ontstaat met twee locaties. Volgende plaat. Hier ziet u even de punten waar het bestuur zich mee bezig heeft gehouden. En het belangrijkste is eigenlijk dat de Stichting Zwaan verantwoordelijk wordt voor de exploitatie en het management van de twee musea. Hofwijk verhuurt het aan de stichting. Zodat het ook een totaal financieel beeld wordt en ook voor de gemeente eenvoudiger wordt in de toekomst. Ook daar besluit over te nemen, ook wat betreft de subsidie. Hiermee wordt er een nationaal museum gecreëerd. Volgende plaatje. Het museum gaat zich vooral richten op Constantijn en Christiaan Huygens. Hofwijk, nu in UNESCO, wil het erg goed doen met de Limes en Romeinen en de Oranjes en prinses Marianne. Dat betekent ook dat we ons gaan beperken met de kunstgeschiedenis van vormen. Het blijft wel onder het kader vallen, maar dit zijn de hoofdpunten, want dit zijn nationale trekkers. We organiseren dan ook één grote nationale tentoonstelling volgend jaar, in januari en februari wordt de brief van Huygens als de grote tentoonstelling geopend met nationale TV-reclame via de Ster en cultuur. Volgende, oh, ik wil nog even ja, goed zo. Onze doelstelling is om in 10 jaar 60.000 bezoekers te trekken als nationaal museum, een deel ook internationaal museum. Wat belangrijk is voor het museum, maar ook niet minder belangrijk voor de ondernemers zoals u ziet. De museumvereniging heeft onderzocht dat de kleine musea de bezoekers zeker € 30 uitgeven in de omgeving van het museum, dus dat betekent als we 60.000 betalende bezoekers bereiken dat er dan 1,8 miljoen euro in de omgeving wordt uitgegeven. Dus direct in het huidig vertier. De volgende. Ja, we hebben een organisatie, een museale organisatie en dat betekent ook dat de toegangstickets gelden voor beide musea. We gaan daar ook een prijsverhoging van 6 naar € 10 doorvoeren, dus voor een ticket kan je gelijk beide musea bezoeken. We gaan ook kijken naar de verhoging van de huurprijzen. Dat is een grote inkomstenbron, vooral bij Hofwijk, hè? Trouwerijen, vergaderzalen verhuur, dat zou ook hier kunnen. En verhoging uit inkomsten door meer concerten, lezingen en winkelverkoop. Dat zien we in Hofwijk is de winkelverkoop ongeveer nu 15% van de totale omzet. De samenvoeging geeft ook besparing op kantoorkosten. En, we gaan ook minimaliseren op gratis evenementen en tentoonstellingen. We moeten echt dat zakelijk gaan bekijken. Volgende. Vandaar ook dat het bestuur van de musea belang heeft bij de ontwikkeling van Huize Swaensteyn en de raadszaal. Natuurlijk realiseren we ons ook dat het project Huize Swaensteyn hoge investeringen zal zijn voor een raadszaal die maar eens 40 tot 60 avonden per jaar gebruikt wordt. En natuurlijk gelden ook voor de vergaderruimtes voor de fracties. Je zou dat heel goed, denk ik, kunnen combineren. Vandaar komen we met een voorstel om nu nog een kostenbesparend derde scenario voor te stellen. Volgende plaatje. Oh sorry. Ik wil hier even laten zien dat wij ook als bestuur hebben gezegd. We moeten ook minder afhankelijk worden van subsidies. Nou dit plaatje geeft aan dat binnen 5 jaar willen we eigenlijk 50% subsidie hebben en 50% eigen inkomsten. En als het 2030 is, dan kunt u ook zien. De groene lijn is de inkomsten. De blauwe lijn is de subsidie. En de grijze lijn is het aantal bezoekers. U heeft nog

Voldoende. Mag ik u even het volgende plaatje laten zien? Nou, de huidige locatie van de notenzaal is onvoldoende. Het voldoet niet aan de museum eisen en dat is ook een van de belangrijkste punten. Want als wij bruiklenen hebben, kunnen we die nu niet krijgen in het museum Zaans Museum en ook niet in Hofwijk. We hebben een enorme strijd gevoerd om de brieven al te krijgen, maar er gelden ook weer enorme beperkingen. Zo, dat is de uitvoering van huizense waanzin. Volgende. We hebben het net gezegd, we hebben een derde scenario. Scenario: beraad en musea. Dus dan hebben we een renovatie van het samengebouw, vergroten, raadsvergadering en een extra verdieping en overkapping. Dus de kelder laten we hierin los. Dan kom je op een totale bouwadvieskosten van 4,9 miljoen en wij zijn bereid door fondsenwerving 1 miljoen ook voor de renovatie bij te dragen. Dit is even kort mijn betoog. Ik hoop dat ik binnen de tijd ben. Nou, ik...

Ik ben het eens met u, maar dank in ieder geval. Zijn er commissieleden die vragen hebben aan de heer Choy? Ik kijk even rond. Oké, ik zie de heer Rozenberg, ik zie de heer Strauss en ik zie de heer Jorissen. De heer Rozenberg? Ah, oké. De heer Jorissen.

Ja voorzitter, dank u wel. En ook aan de heer Choy uiteraard bedankt. Ja. Ben ik nu verstaanbaar voor iedereen? Zonder piep, ja oké, dank u wel. U gaf net aan dat wij bereid zijn om 1 miljoen euro aan fondsen door middel van fondsenwerving in te brengen. Nou, dat klinkt alsof u het op de plank heeft liggen, maar ik kan me voorstellen dat dat misschien nog wel wat voeten in de aarde heeft, dus ik was eigenlijk benieuwd van, hé, is dat een zekerheid, die 1 miljoen, of is dat nog van dingen afhankelijk? Choy.

Goede vraag. We weten uit de ervaring dat voor dit soort projecten sommige absoluut niet geïnteresseerd zijn. We hebben ervaring ook met Hofwijck, daar hebben we al totaal 1,8 miljoen aan fondsen geworven voor de restauratie, voor de tuin, het huis en het poortgebouw. Ik neem als voorbeeld dat je dus bij de BankGiro Loterij niet binnen kan komen voor een fonds onder de € 300.000. Maar dit soort fondsen zijn absoluut geïnteresseerd in dit soort projecten.

Dank u wel, de heer Rozenberg, de heer Strauss.

Dank u wel, voorzitter. Galant buurman, u bent zo dank voor de toelichting. U noemde in een bijzin de museum eisen en dat dat een reden is dat er nu bepaalde collecties niet kunnen worden getoond. Nou is een raadsgebouw ook een plek van ontmoeting voor burgers en voor raadsleden. Hoe verhoudt dat zich tot die museum eisen? Ik kan me voorstellen dat het dan toch wel achter allerlei sloten en glazen platen en afgegrendelde elementen zit. Hoe verhoudt zich dat dan tot een semi-openbaar gebouw als dit? De heer Choy, de museum eisen...

Eisen zijn eigenlijk de beveiliging van het gebouw. Inbraakbeveiliging. Temperatuur. Lichtinval. En vochtigheid. Als u zo'n gebouw hebt, het idee is dan een nieuwe raadszaal en de tentoonstelling in datzelfde gedeelte te bouwen, dan kan je eigenlijk de Raad zo eisen die we nu ook hier hebben, zijn van ongeveer onder dezelfde eisen als de museumeisen. Omdat er een raadszaal beneden ook boven is. Kom je ook niet in problemen, net zoals we nu zitten bij museum Swaensteyn, hè? De tentoonstellingsruimte dus de nieuwbouw. Daar wonen mensen boven. En dat absoluut niet, omdat daar boven alles kan gebeuren. Brand kan gebeuren. We hebben zelfs lekkages al gehad van de bovenburen. Nou, als er dure stukken hangen en bruiklenen hangen, bijvoorbeeld een Rembrandt, dat kan zijn, zoals u wenst eigenlijk weet, heeft Constantijn Huygens Rembrandt ontdekt. Als hij dan is, als we die stukken krijgen, dan zijn er absoluut strenge eisen aan verbonden. En die kunnen we dan gelijk meenemen. Dat is ook in ons programma van eisen beschreven. Dank u.

Dank aan de heer Thierry, ik heb met belangstelling zijn betoog beluisterd. Maar ik maak me een beetje zorgen eigenlijk, want als ik kijk naar zijn betoog, dan hangt dat op die ene grote tentoonstelling die dus die 60.000 bezoekers moet gaan trekken. En ja, ik ben geen museumdeskundige, maar ik weet wel dat met een brievencollectie als voorbeeld van Huygens ik nooit geloof dat we hier 60.000 bezoekers gaan krijgen. En dan is dus de vraag, in hoeverre is het reëel? Het beeld wat u schetst dat u met die ene tentoonstelling per jaar, met de thema's die u net heeft genoemd, dit vol kan gaan krijgen. Als ik kijk naar het Drents Museum in Assen om eens een voorbeeld te nemen. Daar staat het perron 's avonds laat of 's avonds eind van de middag gewoon helemaal vol van mensen die naar de terracotta soldaten komen kijken uit China. Dat is een ander soort tentoonstelling dan we van u horen, dus ik ben echt benieuwd naar het realiteitsgehalte van uw betoog. Want u vraagt een hele grote investering van de gemeente. En ja, dat kost ook wel wat. En als laatste, voorzitter, de exploitatie van het geheel: u heeft hier wel de investeringskosten weergegeven. Maar wat is de exploitatie die we dan moeten gaan dragen als gemeente?

Dank u, meneer Rosenberg. Natuurlijk, 60.000 bezoekers is erg veel, maar dat is mogelijk omdat wij toch eigenlijk met de twee Huygens, de Leemans en de Oranjes eigenlijk een nationaal beeld hebben voor tentoonstellingen. Ik heb gezegd, een tentoonstelling, maar het kunnen ook twee of drie tentoonstellingen zijn. Maar we hebben in ieder geval een hele grote en aangevuld met andere. Ik heb daar gekscherend gezegd, je kan een tentoonstelling maken. In 2019 was het Rembrandt 400 jaar Rembrandt Jaar. Nou, Huygens heeft Rembrandt ontdekt. Nou, dan hadden we een grote tentoonstelling met het omliggende museum Mauritshuis kunnen hebben over Huygens terwijl zij over Rembrandt praten. Als je die dingen combineert en er zijn zoveel andere voorbeelden die met Christiaan Huygens bijvoorbeeld. Als je over de ruimtevaart gaat kijken en over het ontdekken van Saturnus. En je gaat dan de tentoonstelling samen, bijvoorbeeld met ESTEC organiseren. Dan weet ik zeker dat we veel bezoekers krijgen. We hebben dit jaar ook contact. Krijgen we de boekuitbreiding in Huygens doen we samen met museum Boijmans. Die hebben een receptenboek geschreven en dat gaan ze uitgeven in Hofwijck. Als je het recept doet, hoeveel mensen zijn er geïnteresseerd in koken? Dus die moeten al die dingen aan elkaar kloppen en dan ben ik ervan overtuigd dat je zelfs of dat je naar de 60.000 gaat, maar dan moet je wel de goede ruimtes hebben, niet waar we nu zitten. En het is natuurlijk een hele opgave, maar als je dan daadwerkelijk zo bekijkt en je haalt aan de begroting, we hebben die begrotingen ook doorberekend. Een van de belangrijkste dingen is de verhoging van de entreeprijs. Want Zwaanshals heeft 3000 bezoekers en Hofwijck 10.000 bezoekers. Dus als je dat nu al doorbreekt, nou, dan heb je al een verdubbeling van je inkomsten. Dank.

Jawel, ik ben op zich geïnteresseerd in dit kookboek. Dit zou ik als voorzitter van deze commissie graag in ontvangst willen nemen tegen die tijd. Maar dit als schot voor de boeg. De heer Visser, u had ook nog een vraag.

Ja voorzitter, en in een bijna een tussenzinnetje had u het over de vier grote onderwerpen waar u dan over zou willen tentoonstellen. En Marjan, tussenzinnetje had u het over de rest? Ja, dat laten we een beetje. Dat moffelen we een beetje weg, kunt u daar toch nog iets meer over zeggen? Want wat gebeurt er dan met de huidige collectie? Als ik dat zo? Dat deel van de collectie althans.

De goede vraag is of we de huidige collectie gaan uitbreiden, dat zijn lokale kunstenaars. Dat is interessant voor lokaal publiek, maar daar kunnen we ook, hè? Tussen de grote tentoonstellingen die we organiseren, heb je een vaste collectie. Daar kunnen we dat bijvoorbeeld in de wandelgangen van de vaste collectie laten zien. Maar we kunnen ook tentoonstellingen in de tussentijd organiseren en dat is eigenlijk de bedoeling. Dus het is niet de hoofdmoot meer, de kunstwerken die we nu hebben, maar we gaan ons echt concentreren op de grote tentoonstellingen die echt bezoekers trekken.

U heeft nog één korte vraag, begreep ik meneer Visscher. U had het

Net over het aantal bezoekers wat u tot nu toe krijgt, maar u gaf ook aan dat u op dit moment erg veel ook gratis toegang verleent. Kunt u even de verdeling tussen gratis en betalend schetsen? Ja.

Dat klopt, want we hebben nu eigenlijk veel te veel gratis activiteiten en toegang. Ik neem even een voorbeeld, wij doen mee hierzo met Halloween dat de ondernemersvereniging organiseert. Dan krijgen we 800 bezoekers. We krijgen er niets voor. En dat soort dingen moeten we niet meer gaan doen of de ondernemers moeten zeggen, we vinden het zo belangrijk. Organiseer dat dan maar, dan moet daarvoor betaald worden door de ondernemersvereniging. Je moet echt zakelijk kijken, ik kijk er gewoon zakelijk naar, hè? Ik kom uit het bedrijfsleven, ik kijk gewoon zakelijk naar de dingen in de haalbaarheid. En vandaar ook dat we zeggen, gratis bezoek gaan we echt beperken, want dat loopt de spuigaten uit. Dank u.

Ik zie verder geen vragen. Dan dank ik u voor uw heldere betoog zoals altijd. En dan mag u weer rustig naar uw plaats om maar zo te zeggen. Ik wens u

In ieder geval nog veel wijsheid en een goede vergadering verder.

Wachten we heel even tot de heer Choy op zijn plek is gearriveerd. Fijn, we mogen weer door. Het is, ik heb het wel eens vergeleken met een theater, maar het begint er nu echt heel sterk op te lijken. Goed, voordat wij overgaan tot de bespreekpunten, wil ik toch nog iemand welkom heten wat ik in het begin niet heb gedaan en dat is onze burgemeester, de heer Bijl. Ik ben blij dat u vanavond hier aanwezig bent bij eigenlijk de leukste commissievergadering die er is in de hele cyclus, dus welkom. U bent pas aan het slot van de avond aan het woord, maar fijn dat u er bent in ieder geval.

Dat wilde ik toch nog even gezegd hebben, dan ga ik nu over met uw welnemen naar de bespreekpunten en dan ga ik als eerste naar de toekomst van de bibliotheek. Portefeuillehouder is mevrouw Van Eekelen en het College vraagt de Raad in te stemmen met 3 bibliotheekvestigingen in de gemeente Leidschendam-Voorburg en Stompwijk en in te stemmen met een gemoderniseerde bibliotheek, gevestigd op Fluitpolderplein 12. In de eerste termijn hebben zich aangemeld voor dit debat: mevrouw Aris, de heer Rozenberg, mevrouw Bosch, de heer Visser, de heer Wilschut, mevrouw Van Weers en de heer Van Hoogdalem. En de heer Van Rossem heeft een opmerking.

Ja, het wordt de heer Van Rossem in plaats van mevrouw Van Weert, want die heeft het al zo druk vanavond. Ik heb het

Aangepast, meneer Van Rossem, dank u wel en tot slot, de heer Van Hoogdalem had ik ook genoemd en in die volgorde zou ik u graag het woord willen geven met het verzoek goed in de microfoon te praten voor de verstaanbaarheid. Mevrouw Aris, aan u het woord.

Ja dank u wel, voorzitter. Voorzitter, aan het begin van deze raadsperiode was een van de opgaven voor dit college om met een voorstel te komen om de bibliotheekfunctie op een innovatieve en ondernemende manier toekomstbestendig te maken. Het uitgangspunt was op dat moment een rapport van Berenschot en een bezuinigingsopgave van € 325.000 op de jaarlijkse uitgaven aan de bibliotheek, en dat zou bereikt moeten worden door de huisvesting van de verschillende vestigingen te heroverwegen en door intensief samen te werken met verschillende partners. Vanavond bespreken wij het uiteindelijke voorstel. De totstandkoming bleek een pittige opgave. Al snel meldde zich een groep bezorgde bewoners uit Leidschendam en de Raad nam een motie aan over de voorgenomen bezuinigingen. Eerst een plan en dan pas beslissen over de financiën. Daarop heeft de wethouder besloten een intensief participatietraject in te zetten en de Raad regelmatig te informeren over de voortgang. Zoals we ook vanavond insprekers konden horen of vanuit de klankbordgroep, is er een dank daarvoor. In ieder geval is er een heel zorgvuldig proces doorlopen en het resultaat is dat er nu een voorstel ligt voor een lastig dossier dat op een groot draagvlak kan rekenen van de bibliotheek zelf en gebruikers. Voorzitter, de VVD is blij met dit resultaat. Er is een gedegen onderzoek gedaan en er lijkt groot draagvlak voor de gekozen richting: verhuizing van de bibliotheek op het Fluitpolderplein naar één groot gebouw met meer mogelijkheden tot één huiskamerfunctie, studieruimte, samenwerking met andere partners enzovoort, en op termijn modernisering van de vestiging op het C.J. van Houtenplein in Voorburg, minstens een samenwerking met ook de cultuurpartners. En toch, voorzitter, is er één grote maar bij het voorstel zoals het er nu ligt: de financiële onderbouwing van het voorstel is op zijn zachtst gezegd niet heel sterk. Best mager. Daar lag ook eigenlijk niet de prioriteit. Wij begrepen van deelnemers aan de klankbordgroep dat er tijdens het proces geen financiële kaders werden meegegeven. En als raadslid moeten wij voorstellen beoordelen op wat krijgen inwoners voor welk bedrag? Want geld wat aan de bibliotheek uitgegeven wordt, kunnen we immers niet aan iets anders uitgeven. En het is ook belangrijk dat we kunnen controleren en kunnen zien wat er met het geld gedaan wordt. En het voorstel wat er nu ligt is heel erg op hoofdlijnen. Waar is het enorme bedrag van 3,25 miljoen euro voor de verhuizing naar Fluitpolderplein op gebaseerd? Wat levert het verlaten van de andere locatie op? Hoe zit het met de toekomstige exploitatie? Grote gebouwen, meer functies, meer partners, wat betekent dat? Natuurlijk beseffen wij dat dit best lastig te beoordelen is en wij zien ook dat hoewel de financiën geen prioriteit gehad lijken te hebben, er wel op gestuurd is, alleen weinig concreet. En mijn vraag aan de wethouder is of zij hierop verder in kan gaan. Voorzitter, dat is tot nu toe mijn eerste termijn. Dank u wel.

Mevrouw Aris, dan geef ik het woord aan de heer Rosenberg, voorzitter.

Mevrouw Ajax heeft aangegeven hoe dit proces verlopen is en ik wou eigenlijk een paar mensen bedanken. In de eerste plaats is dat de heer Blokland. Die heeft volgens mij een aantal jaren geleden gevraagd, ja, daar zit ie, om de inspraak rond dit dossier goed vorm te geven en dat is ook gelukt. En ik wil ook heel graag de insprekers bedanken voor de wijze waarop ze inspraak hebben gepleegd. We hebben ook net gehoord van een inspreker hier hoe dat is gegaan en het resultaat is er ook naar. Het voorstel dat eerst voorlag was om een aantal zaken anders te doen dan ook in het coalitieakkoord van de huidige of de toenmalige coalitie stond en ik zie tot mijn geluk dat Leidschendam een vestiging op het Vreugdeplein mag behouden. Ik heb ook waardering voor de collega-woordvoerders, want met elkaar hebben we gediscussieerd of besproken hoe het verder zou moeten gaan met de bieb. En dat vond ik een uitermate plezierig gesprek met ook een hele goede uitkomst naar mijn idee en uiteraard een compliment aan de wethouder voor het stuk dat nu gewoon voorligt. Ik ga ook wel mee met mevrouw Agnesstraat om 3,25 miljoen. Als ik even terugkijk naar de presentatie van dit, sorry, over het museum en we kijken naar het gebouw, Fluitpolderplein. Dat is volgens mij jonger dan dit pand en als dat wel 3,25 miljoen kost, hoeveel moet dan wel niet de verbouwing hier gaan kosten, dus daar is iets scheef. Of dat bedrag klopt niet, of het bedrag dat hier wordt genoemd voor deze raadszaal klopt niet, dus ik ben ook zeer benieuwd naar de uitleg van de wethouder op dat punt. Voorzitter, ik heb gelezen dat het gaat over theaters eventueel en ik neem aan dat daarmee theater Ludens en het Amco theater wordt bedoeld en misschien nog even een korte bevestiging van de wethouder. Dan, voorzitter, als ik de insprekers goed heb begrepen, dat is ook de wens die in ieder geval mijn fractie heeft, dat variant 3C eigenlijk de voorkeursvariant zou moeten zijn. Alleen daar ontbreekt naar mijn idee een planning. Wanneer wordt dan die variant 3C ten uitvoer gebracht? Want we gaan het kennelijk eerst verbouwen in de huidige vestiging in Voorburg en dan pas wordt er gekeken naar 3C en dan natuurlijk wel de vraag, is de verbouwing in variant, sorry, 2 en Zeebroek 2B. Nee, ik had het over 2A en 2B als 2A eerst wordt uitgevoerd. Is dat dan een permanent tijdelijke oplossing of gaan we echt door naar die variant 2C? En tot slot, voorzitter, in het raadsbesluit. Daar wordt verwezen naar het kader op pagina 7, maar in dat kader staat in de laatste regel van het kader 'indien gewenst'. En ik zou me kunnen voorstellen dat 'indien gewenst' gewoon wordt geschrapt. Want volgens mij willen we dat theater dan ook in die bibliotheekfunctie hebben. En dan echt tot slot, voorzitter, het raadsbesluit spreekt nog over de heer K. Tichelaar en volgens mij moet dat de heer Bijl worden en ik denk dat ik hier verrassen met groot plezier doe om te zeggen dat we dat niet meer zouden doen.

Dank u wel meneer Roosenberg, dan geef ik het woord aan mevrouw Bosch.

Dank u, voorzitter. D66 wil dat iedereen in Nederland naar een bibliotheek dichtbij kan. De bibliotheek is een belangrijk middel bij de ontwikkeling van kinderen. Voor mensen in kansarme wijken is de bibliotheek een broodnodige informatievoorziening en toegang tot internet. Een bibliotheek van de toekomst met lezen, lenen, reuring en rust. Vijf jaar geleden waren inwoners al toe aan een zo goed mogelijke bieb die draagvlak heeft onder de inwoners. Tussentijds kwamen scenario's op tafel zonder fatsoenlijk participatietraject en D66 is blij dat de wethouder heeft geluisterd naar de raad en dat zij de handschoen heeft opgepakt om naar inwoners, jong en oud, te luisteren naar hun ideeën over de toekomst van de bibliotheek en met dit nieuwe voorstel te komen. Ik wil onze waardering uitspreken aan alle betrokkenen: inwoners, medewerkers van de bibliotheek, gemeente, partners, deskundigen. D66 is positief over de richting van dit raadsvoorstel, maar heeft net als bij de voorgangers een aantal vragen en opmerkingen, bijvoorbeeld de financiële onderbouwing. Daar zit nog veel ruimte. In de risicoplaatjes, dat mag van D66 veel scherper, graag een reactie wethouder. Ook al is de eerder voorziene bezuiniging van 3,5 ton van tafel, als een zwaard van Damocles hangt nog de bezuiniging van 1 ton boven het hoofd van de bieb. Dat baart D66 zorgen, temeer omdat van de bibliotheek veel meer wordt gevraagd om bijvoorbeeld naar buiten te treden en haar rol als maatschappelijke spil in de samenleving te pakken, en graag een reactie van de wethouder op de bezuiniging. In de kaders voor de ontwikkeling van de Julianalaan, scenario twee B, mist de verkenning van mogelijke partners in de bieb. Klopt dat wel? Eerder dit jaar is de D66-motie over horeca en detailhandel in een bibliotheekvestiging aangenomen. De wethouder zegde toe te verkennen of hier mogelijk draagvlak voor is en kan de wethouder het resultaat van die gesprekken weergeven. Ik rond af. Het is al genoemd, kan de wethouder een planning aangeven over het vervolg en over wanneer en hoe de raad wordt geïnformeerd? Met name ook scenario twee B. Dank u. Dank u.

Mevrouw Bos, dan geef ik graag het woord aan de heer Visser.

Dank u wel, voorzitter. Voorzitter, we hebben afgelopen periode menig discussie en gesprek gevoerd over de rol en functie van onze bibliotheken. Het CDA is ook tevreden met de opzet van het voorstel, zoals het voorligt. Ja, positief is uiteraard de uitkomst van de uitgebreide consultatie met inwoners en partijen die daarmee duidelijk een binding tussen bibliotheek, gebruikers en betrokkenen verstevigt. Daarmee komen ook alle groepen waarvoor de bibliotheek een duidelijke culturele en maatschappelijke rol of functie heeft aan bod. Tegelijkertijd wordt er uitvoering gegeven aan de moties die onder dit voorstel liggen. Het CDA ziet daarnaast ook de wens om in de drie kernen een bibliotheekfunctie te hebben. Voor Leidschendam zijn er extra kansen die de inzet voor het versterken van een goed leefklimaat via het versterkingsprogramma voor Leidschendam, dat nog in ontwikkeling is, bieden. Het CDA heeft dan ook een duidelijke voorkeur voor scenario twee B waarbij op het Fluitpolderplein 12 een locatie voor Leidschendam wordt gekozen. Die plek heeft naar de mening van het CDA toegevoegde waarde voor de bereikbaarheid en toegankelijkheid. Ook als men denkt aan de uitgangspunten van het versterkingsprogramma Leidschendam. Wel vraagt het CDA aandacht voor het bedrag dat daar staat aan investeringen. De 3,5 miljoen is substantieel, daarom ook het verzoek aan de wethouder hier meer informatie en onderbouwing over beschikbaar te stellen, zodat we onze afweging niet alleen kunnen maken voor wat we graag willen, maar ook wat er kan en daardoor een stevige basis voor het besluit kan worden gelegd. Eerder is het ook al aangegeven dat geldt natuurlijk ook voor de exploitatiekant van het hele voorstel. Daar zou ook iets meer duidelijkheid en onderbouwing over mogen zijn. Voor de Voorburgse vestiging mag het duidelijk zijn dat de huidige situatie toe is aan een opknapbeurt. Het CDA is ook voorstander van het onderzoek naar de mogelijkheden voor functiemenging, zoals met onder andere de theaters zou kunnen zijn. En zoals in de motie door mevrouw Bosch ingediend destijds, mogelijkheden voor ondernemers om ook actief te zijn binnen de muren van de bibliotheek. De uitkomst van het verder onderzoek en de mogelijkheden die dat zal bieden in het op nieuw in te richten Julianaplein liggen uiteraard nog ver in de toekomst. Het CDA wenst voor dit moment een bruikbare functionele vestiging die voldoet aan de voldoende eisen. Maar waar wij uiteraard moeten voorkomen dat er nu reeds te hoge investeringsrisico's worden genomen, in afwachting van wat het nieuwe besluit zal zijn voor het Julianaplein. Voorzitter, de inwoners van Leidschendam, Voorburg en Stompwijk verdienen een goed functionerende bibliotheek die voldoet aan de eisen van de moderne lezer en gebruiker. Het CDA spreekt de verwachting uit dat deze plannen een volgende stap in de richting daarvan zijn. Wel is nog een opmerking op zijn plaats en geven we de wethouder graag mee. Deze scenario's handelen vooral over stenen. Uiteindelijk gaat de bibliotheek over mensen die er komen om te lenen en te lezen en om samen gebruik te maken, laat de ontwikkeling van die stenen bibliotheek de ontwikkeling van een moderne, hedendaagse, bij de tijd zijnde bibliotheek vooral niet in de weg staan. Ik dank u wel.

Dank u wel meneer Visscher, dan geef ik graag het woord aan de heer Wilschut. Ja, dank u.

U voorzitter. Het afgelopen jaar hebben we met inwoners intensief nagedacht over de toekomst van onze bieb. Mevrouw Hospers vertelde daar al boeiend over de bieb die leeft en is belangrijk voor de samenleving en ook voor de ChristenUnie SGP. Voorzitter, om gelijk duidelijkheid te geven, de ChristenUnie SGP steunt de lijn van het voorliggende raadsvoorstel. Op deze manier staan we klaar voor de toekomst en krijgen we een bieb die ook beter aansluit bij de behoefte van onze inwoners. Voorzitter, dat betekent wel dat we structureel extra kosten kwijt zijn aan de bieb en dat we daarmee dus niet beschikbaar hebben voor andere belangrijke zaken binnen onze gemeente. Desondanks is dat voor de ChristenUnie SGP op dit moment geen drempel. We krijgen namelijk ook veel voor terug. Veel dat niet is te meten in cijfers. Onder andere een huiskamer voor ontspanning en ontmoeting. Een bieb die nog beter aansluit bij kinderen en jongeren en een bieb die meepraten als het gaat om maatschappelijke problemen zoals laaggeletterdheid en het verbinden van verschillende groepen in de samenleving. Niet onbelangrijk. Voorzitter, met dit voorstel leggen we een aantal dingen vast om te komen tot een bieb van de toekomst die past bij Stompwijk, Voorburg en Leidschendam. Er is wel nog een open eindje en dat is de uitwerking van de bieb in Voorburg in combinatie met een of meerdere theaters. Als de uitkomst van die verkenning is dat het kan, maar dat het structureel nog veel duurder wordt, dan vindt de ChristenUnie en SGP dat het college heel goed moet uitleggen waarom die combinatie iets toevoegt aan de huidige manier van werken en aan de locatie. En dat moet natuurlijk ook in verhouding staan tot die extra kosten. Voorzitter, tot slot, de ChristenUnie SGP is blij dat we de bieb klaar gaan maken voor de toekomst en meer passend voor onze inwoners en ziet de toekomst dan ook zonnig tegemoet met dit voorstel tot zover.

Dank u wel meneer Wilschut, dan geef ik het woord graag aan de heer Van Rossum. Dank u, voorzitter.

Voorzitter, ja, collega Aris maakte er al melding van. We wisten aan het begin van deze periode al dat we een taak hadden, want die bibliotheek die moest worden aangepakt en niet alleen gemoderniseerd, maar er moest ook in de portemonnees gekeken worden. GroenLinks is blij dat de bezuinigingen voor nu beperkt blijven. Ik deel wel de vraag die ook collega Bos stelde. Misschien kan de wethouder iets zeggen over de impact van de teruggedrongen bezuiniging op de bieb? Want uiteindelijk is de bibliotheek te belangrijk om uit te knijpen. Het is niet een instrument waar we op kunnen beknibbelen tot het omvalt. Voorzitter, die blik is ook op de toekomst gericht geweest. Dat is duidelijk. Volgens mij gaan er een hoop complimenten over het participatietraject door de zaal en ik denk dat dat terecht is, al was het maar na de enthousiaste inspreekbeurt van mevrouw Hospers. Volgens mij is daar heel breed gebrainstormd. Is daar echt iets goed gegaan en zijn er ook creatieve ideeën gekomen en daar heeft de Raad ook specifiek om gevraagd. Denk nou eens wat verder dan de geijkte paden. Volgens mij is dat gelukt en misschien komt dat ook wel door die brede doelgroep. Als zelfs kinderen mogen meedenken, dan ontstaan er leuke dingen. Ik haalde collega Aris al even aan en dat is omdat we het vanavond ontzettend eens zijn. Want ook de vraag die zij stelden over die financiën die deelt GroenLinks met haar. Ik hoop dat de wethouder iets kan zeggen over dat bedrag van die 3,5 miljoen en ook iets kan zeggen over wanneer we daar een verdere uitwerking van op papier zouden krijgen. Bijvoorbeeld, ik denk wel dat het goed is dat we het gaan doen. Wat dat betreft is GroenLinks enthousiast over twee B. Volgens mij treft de wethouder een Raad die het eens is. Het is alleen jammer dat we niet nu kunnen doorpakken, want die tijdelijke opknapbeurt brengt bij mij wel een beetje de vrees dat het misschien nog heel lang duurt voordat die functiebundeling van de grond komt. Dus ook daar ben ik benieuwd naar een planning. Uiteindelijk, voorzitter, zijn we wel heel blij dat die bibliotheek de goede kant op gaat en een huiskamerfunctie kan vervullen. Een ontmoetingsplek kan zijn of gewoon een plek waar je goed kunt lezen. Belangrijk dat dat toegankelijk is en daarmee ook fijn dat er drie plekken intact blijven in de gemeente. Belangrijk dat die gemoderniseerd wordt omdat we anders gebruik willen maken van de buitenruimte die we hebben. Door lokaal te recreëren, door te lezen, door te ontmoeten, door kennis op te doen en door te ontdekken. Dus wat ons betreft gaan we naar een bibliotheek van de toekomst, inclusief en met lekkere koffie.

Dank u meneer van Rossem, de heer van Hoogdalem.