2.c Raadsbrief: Vaststellen beleidsregels eenmalige energietoeslag gemeente Leidschendam-Voorburg 2022 en beantwoording vragen inzake de gevolgen van hoge inflatie. - 22:15

Ja voorzitter, dank. De afgelopen weken volgt het ene na het andere alarmerende signaal over de financiële situatie van veel mensen in ons land. Nieuwe ramingen van het CPB, berichten vanuit het Nibud. Ze zeggen allemaal hetzelfde: mensen komen als gevolg van de stijgende prijzen, zoals van energie, financieel in de knel. En dat geldt niet alleen voor de groepen die wij als gemeente vanuit het minimabeleid al kennen, ook steeds meer mensen met middeninkomens, denk aan leraren, verplegers, politieagenten, vrezen dat ze binnenkort hun rekeningen niet meer kunnen betalen. Met name die energierekening levert problemen op. Ook in onze gemeente zien we dit terug. Alleen al in de eerste 3 maanden van het jaar kwamen er per maand gemiddeld zo'n 400 signalen van betalingsachterstanden naar boven vanuit de vroegsignalering. Schuldhulp vertelde de afdeling Werk en Inkomen tijdens het inwerkprogramma, waarvoor dank nog voor die presentatie, dat ze ook een significante stijging ten opzichte van voorgaande jaren zien. En dan zijn de meeste eindafrekeningen voor de energie nog niet eens binnen op dit moment. Reden voor onze fractie om een tijdje terug samen met de fracties van GroenLinks, SP en ChristenUnie schriftelijke vragen te stellen. Ik denk dat we het vorige college moeten bedanken voor de beantwoording daarvan en inmiddels is er een nieuwe coalitie aangetreden en de PvdA is de fractie van Gemeentebelangen en collega Hartsink zeer erkentelijk voor het feit dat zij het onderwerp energiearmoede vanavond samen met ons hebben geagendeerd. En, zoals we ook al in onze eerste beschouwing op het coalitieakkoord aangaven: sommige opgaven zijn wat de Partij van de Arbeid betreft te groot om te laten stranden in coalitie-oppositie verhoudingen. En we denken echt dat dit daar een van is: het thema energiearmoede. Voorzitter, waar willen wij dan naartoe als Partij van de Arbeid? Wij willen het college graag oproepen tot een proactieve aanpak van energiearmoede in onze gemeente. Een aanpak waarbij we verantwoordelijkheid nemen als gemeente en de samenwerking zoeken met inwoners en maatschappelijke organisaties in de combinatie van oplossingen op het gebied van duurzaamheid en inkomensondersteuning. Een aanpak waarbij we de mensen die we al kennen ondersteunen, maar ook de hand uitsteken naar nieuwe doelgroepen die in de knel dreigen te komen. In dat kader heeft mijn fractie enkele vragen voor de wethouder. Ten eerste, is de wethouder het met ons eens dat wij als gemeente voorbereid moeten zijn op de stijgende energieprijzen en de dreigende betalingsachterstanden bij onze inwoners? En zo ja, zijn wij erg benieuwd hoe hij van plan is om dat te gaan doen? Ten tweede, dat stond ook al in de toelichting op de agendering, zijn we benieuwd naar de ervaringen van de gemeente tot nu toe bij de uitbetaling van de eenmalige energietoeslag. En de derde vraag gaat over het punt dat ons ter ore kwam dat ongeveer een op de drie van de aanvragen voor die eenmalige toeslag wordt afgewezen en wij vroegen ons af of het college bereid is om deze mensen op andere manieren te ondersteunen. Dank u wel.

Dank u wel, mevrouw Kok, meneer Hartsink, Gemeentebelangen. Ja, dank u wel, voorzitter.

Voorzitter, dank ook voor de mooie woorden van mevrouw Kok van de PvdA. Het is fijn dat we dit onderwerp hebben kunnen agenderen. Het is ook fijn dat we een mooi gesprek hebben kunnen hebben met verantwoordelijke ambtenaren om eens, nou ja, te kunnen vragen over: joh, wat zijn nou de mogelijkheden en de uitdagingen waar jullie tegenaan lopen? Ook ik begin mijn verhaal met een schets van de situatie waar we in ons land voor staan. Ruim 1,2 miljoen huishoudens in Nederland hebben te maken met energiearmoede en ruim 2,5 miljoen huishoudens krijgen mogelijk financiële problemen door de hoogte van de energieprijzen. Ze komen in betalingsproblemen of moeten van spaargeld leven en dat leidt tot moeilijke keuzes. Geen nieuwe kleren voor de kinderen om de lampen te laten branden en dit speelt niet alleen bij lage inkomens, maar ook bij middeninkomens. Een van de problemen die we zien is dat veel mensen een veel te laag maandbedrag betalen. Daarom staat 100.000 huishoudens een nabetaling van honderden of wel duizenden euro's op de energierekening te wachten. En ik schets graag een voorbeeld: een op de tien klanten van energieleveranciers betaalt een zogenaamd veel te laag maandbedrag. Dat zijn zo'n 200.000 huishoudens. Een veel te laag maandbedrag houdt in dat deze klanten gemiddeld een verhoging zouden moeten hebben van €200 per maand. Een korte optelsom laat zien hoe pittig de eindafrekening voor deze mensen wordt. €200 per maand te weinig resulteert na een jaar in een eindafrekening van €2.400. Gemeentebelangen verwacht dat het einde van het jaar en zeker begin volgend jaar deze problemen in toenemende mate effect gaan hebben op de portemonnee van steeds meer inwoners. Aangezien er dan nog meer mensen in een variabel tarief zullen zitten en de eerste huishoudens dan ook een jaar in de hogere energieprijzen zullen hebben gezeten. Dat betekent dat ze tegen die tijd de jaarafrekening zullen ontvangen. Daarnaast zul je zien dat de stookkosten in de wintermaanden zullen toenemen. Tegenover deze problematiek staat ook dat 2 miljoen huishoudens compensatie hebben gekregen, maar helemaal geen hogere energierekening hebben. Hierdoor gaat de één van de energietoeslag op vakantie, terwijl de anderen er helemaal niet genoeg aan heeft. We zien namelijk het enorme verschil in contractvoorwaarden en daar zien we hele grote verschillen tussen huishoudens. Ik zal u wederom een voorbeeld schetsen: ik betaal 80 cent per kubieke meter voor mijn gas en dat tarief heb ik nog twee jaar, mijn collega op het werk betaalt €2,65 per kubieke meter voor zijn gastarief. Dat is een verschil van, nou, die heb ik niet uitgerekend, maar is enorm. De mate waarin inwoners geraakt worden door de stijgende lasten is dus in veel grotere mate afhankelijk van hun contractvoorwaarden dan van het inkomen. De eenmalige toeslag, zoals ingestoken door de rijksoverheid, houdt hier geen enkele rekening mee. Wat GBOV betreft is maatwerk daarom noodzakelijk, voorzitter. Ik zou daarom willen dat we de volgende keer kritisch kijken naar hoe we het geld zo goed mogelijk kunnen besteden. En daarmee bedoel ik het geld dat we van de rijksoverheid ontvangen, zodat we het op de juiste plekken voor de juiste doelen terecht kunnen laten komen. GBLSV staat er dan ook voor om bij de volgende mogelijke nieuwe financiële compensatie mee aan het regelen te onderzoeken of de door de rijksoverheid beschikbaar gestelde middelen door middel van maatwerk zoveel mogelijk gericht en naar rato uitgekeerd kunnen worden. Daarin aan inwoners die te maken hebben met aanzienlijk gestegen energietarieven. Wij zijn benieuwd hoe het. Ja.

Aan mij denkt mevrouw Van Heuvel. Ja, dank.

U wel voorzitter, ik was u heel even kwijt, want er werd wat gegoocheld met de prijs per kubieke meter gas en de contracten die mensen, particulieren, individueel met aanbieders hebben. En ik ben even kwijt waarom u nu denkt dat wij daar als gemeente mee moeten, want volgens mij sluit uzelf een contract af. Ik sluit ook een contract af. Mijn collega Van der Linden heeft een eigen contract. En die verschilt inderdaad ook gewoon? Ja, dat hoop ik toch. Ja, oké, nee, er werd wat raar gekeken. Je moeder heeft het contract? Nee. Dus ik ben even benieuwd wat dit nu in een raadsdebat doet.

Ja, nou, dat is heel fijn dat u dat vraagt. En ik heb bewust even die tarieven aangehaald, omdat het soms nogal een materie kan zijn waar je niet zo heel concreet iets achter ziet. Waarom noem ik dat? Ja, mensen maken keuzes om contracten aan te gaan en soms kies je een wat duurder contract uit en dat is niet zo slim, want je kan ook een goedkoper contract kiezen en dat is de markt zoals die werkt. In dit geval zien we een verstoorde markt. We zien namelijk een markt waarin mensen geen keuze meer kunnen maken tussen een contract. We zien namelijk als we naar de gemiddelde vergelijkingssite gaan eigenlijk geen contracten meer beschikbaar. Mensen worden geforceerd gedwongen om op variabele tarieven te zitten. Dat zorgt ervoor dat mensen dus eigenlijk helemaal geen logische en plezierige keuze, om het zwak uit te drukken, kunnen maken. Dus vandaar dat ik dat verschil noem. Ik noem het verschil omdat er €800 aan iedereen wordt uitgekeerd, terwijl de ene persoon nog steeds 80 cent betaalt en de andere 2,60 en met 2,60 betaal je €2.000 per jaar. Nou, dat is het eerste deel van het antwoord. Het tweede deel is, wat kunnen we als gemeente daaraan doen? En dat is een hele goede vraag. Kom ik ook later in mijn tekst nog even op terug van ja, die mogelijkheden zijn natuurlijk heel beperkt. En ik weet niet wat de mogelijkheden zijn. Dit is een unieke situatie met een eenmalige toeslag die ook uniek van aard is en waar ik benieuwd naar ben is, wat zijn de mogelijkheden? Dus ik stel die vraag ook en ik stel hem aan het college om die verder uit te zoeken.

U heeft het via de voorzitter. U heeft het over een verstoorde markt. Ik weet niet helemaal of dat de juiste terminologie is, maar daar gaat het niet over, maar daar kunnen wij als gemeente toch niks in doen in die verstoorde markt als er een overheidslaag is die in kan grijpen. In de verstoorde markt, dan is het toch de overheid? Waarom spreken we die dan niet aan in plaats van dat we nu alles op gaan lossen voor hen?

Ik had hem niet eens uitgezet. Wat nou dankuwel? Voorzitter, ja, zeker. Maar ik denk dat wij als lokale overheid wel van alles kunnen doen, alleen niet specifiek de dingen die u noemt. Ik kom in mijn tekst eigenlijk op alle punten terug waar u het over heeft en als ik dat niet doe, interrumpeer vooral wederom. Ik zou dus willen voorstellen het college aan te raden om te gaan kijken bij compensatiemaatregelen. Wellicht is er zelfs ruimte in de compensatiemaatregelen die nu nog uitgevoerd worden om te kijken joh, wat kunnen we qua maatwerk doen? Nou, ik ben vooral even benieuwd naar de visie van het college. Meldingen bij de Woonbond over stijgende lasten komen meestal van mensen in een slecht geïsoleerde huurwoning. Daardoor zijn melders gemiddeld 40% van hun inkomen kwijt aan huur en energielasten, een percentage dat overigens flink aan het stijgen is. Wat GBV betreft, zetten we daarom nu in op de besparing en verduurzaming door alle inwoners proactief te informeren over welke mogelijkheden er zijn en zoveel mogelijk in te zetten op het aantrekken van energiecoaches en degenen die er al zijn nou lekker aan het werk te zetten. Veel subsidieregelingen zijn voor inwoners namelijk onbekend of complex. Dus laten we die inwoners vooral informeren en begeleiden waar mogelijk. Graag een reactie van het college op het idee om zo snel mogelijk iedereen en vooral de mensen die de energietoeslag hebben toegekend gekregen en nog meer vooral de mensen die hem afgewezen hebben gekregen zo snel mogelijk proactief te informeren. Als ik bijvoorbeeld geef, het liefst zie ik een brief voor me met een lijst aan mogelijkheden en tips en daaronder in dikke koeienletters een telefoonnummer met daarop het nummer waarop u de energiecoaches kunt bereiken voor hulp en begeleiding. Attendeer overigens vooral ook mensen op Geldfit, een initiatief van energiebedrijven om betalingsregelingen makkelijker te maken. Dan kom ik bij het stuk waar de interrupties net over gaan. Als gemeente kun je lang niet alles zelf regelen. We moeten realistisch zijn over de beperkte bewegingsruimte die we hebben als gemeente. De rijksoverheid heeft in de eerste instantie de capaciteit, middelen en de wettelijke grondslag echter wel. Daarom lijkt het ons goed om het college wellicht via de VNG zich hard te laten maken voor verantwoorde, gerichte en eerlijke financiële oplossingen. Dat stukje maatwerk dus graag reactie of het college daartoe bereid is als gemeente. Ik ben bijna klaar, kunnen we wat betreft GBV in ieder geval een ding ook doen. Dat is inzetten op preventie. We willen voorkomen dat mensen in de schuldhulpverlening komen en eigenlijk ja, van de regen in de drup nog verder. Dat betekent risicogroepen in kaart brengen, signaleren, begeleiden, in contact staan met de juiste organisaties, informeren en zo dicht mogelijk bij de inwoners staan. Graag zien wij dat het college bij deze taak een prioriteit wil geven en we zijn benieuwd of ze dit willen gaan doen. Samengevat, voorzitter, we zien dus sterke signalen dat de impact van de stijgende energietarieven grote gevolgen heeft voor een grote groep mensen. Door de risicogroepen in kaart te brengen, de mogelijke consequenties in te schatten en te voorkomen waar mogelijk, kunnen we als gemeente een rol spelen in het voorkomen en bestrijden van energiearmoede, maar daar is wel meer inzicht voor nodig. Alleen met meer inzicht kunnen we vaststellen wat voor rol we als gemeente kunnen en moeten nemen. Wat ons betreft gaat het college aan de slag met de zojuist genoemde zaken, zodat we bij de volgende raadsvergadering de balans op kunnen maken en meer duidelijkheid hebben en dit gesprek met elkaar kunnen hervatten. Dank, voorzitter.

Dank u wel. Kijk nog even naar links, maar ik zie niemand zwaaien. Dan ga ik naar meneer Van der Schaft van de SP.

Ja, dat is toch grappig dat ik altijd om een paar woorden erbij te kreeg. Ik al gelijk het woord. Nou, dan denk ik iets aan mijn werkwijze waarvan anderen. Ja, energietoeslagen. Het is natuurlijk mooi dat die er gekomen zijn, maar het voelt toch wel heel. Ja, dat is heel pijnlijk dat als je net buiten die 120% valt. Ja, dan heb je gewoon pech, lijkt het haast wel. Nou, daarom willen wij graag van de wethouder weten of het mogelijk is om te kijken wat er kan met eventueel staffels. 130, 140% van het sociaal minimum. Met eventueel daarbij aangepaste bedragen onder het mom van beter iets dan niets. Wij willen niet dat er, zeg maar, de armoedeval ontstaat als je gaat werken dat je alle toeslagen kwijtraakt, want dat vinden wij een ramp. Maar dit is een soort energiearmoedeval die daar nu dreigt te ontstaan. Dus ja, we willen dat de wethouder daar naar kijkt. Wat er kan? Ik weet dat andere gemeenten daar ook druk mee bezig zijn. Ik denk aan Wageningen, Nijmegen, maar er zijn er meerdere. Dus ja, ik hoor graag wat nou mogelijk is, en of de wethouder bereid is, zodra het bekend is wat de mogelijkheden zijn, om dat ook gelijk voor onze gemeente mogelijk te maken.

Dank u wel, dan ga ik naar het CDA, de heer Koster. Dank u, voorzitter.

Voorzitter, de CDA-fractie had natuurlijk eigenlijk over dit thema ook vragen ingediend. Ik begrijp dat die nog niet beantwoord zijn. Ik kan me ook voorstellen dat de afdeling toeslagenafhandeling heel druk is op dit moment en dat ik daar ook heel blij mee ben. Overigens dat dus die aanvragen wel snel worden behandeld, want dat is essentieel in deze tijd. Ik ga mijn bijdrage maar niet beginnen met het schetsen van de context, want dat hebben de sprekers voor mij al heel goed gedaan. En ik ga eigenlijk drie verschillende punten even naar voren brengen waar wij als CDA-fractie toch nog wel bij stil willen staan. Als eerste de besluitvorming richting de beleidsregels zelf. Want op 15 maart kwam Sociale Zaken met volgens mij de brief aan de Kamer, waarin werd verteld dat deze toeslagen er zouden zijn. 16 maart kwam vervolgens de VNG met een nieuwsbrief waarin onder andere werd doorverwezen naar een organisatie genaamd Stimulansz, dat dus geen overheidsorganisatie is, maar een adviesbureau waar conceptbeleidsregels op stonden. En naar mijn inziens komen die conceptbeleidsregels overeen met wat de meeste gemeenten als beleidsregels hebben ingevoerd. Alleen blijkt dat diezelfde conceptbeleidsregels op een aantal punten juridisch niet klopten. En dan hebben we het vooral over de uitsluiting van studenten, waar wij als fractie dus ook vragen over hebben gesteld, waarin werd aangegeven dat dit juridisch niet klopt. En ik vind dat toch wel zorgwekkend dat in dit hele proces er dus drie verschillende organisaties zijn geweest en dat we uiteindelijk bij beleidsregels uitkomen die dus gewoon nog iets niet klopten. En ik vraag me wel af hoe de gemeente en de wethouder dus naar dat proces kijken en hoe we ervoor kunnen zorgen dat we in het vervolg dit soort dingen kunnen voorkomen, want minder vertrouwen in de overheid komt ook doordat de overheid juist dit soort fouten maakt. Mensen moeten kunnen rekenen op een rechtmatige overheid. Daar staat het CDA ook hard voor dat we dat moeten doen met elkaar. Nou weet ik dat onze vragen hierover nog niet beantwoord zijn, dus wellicht dat dit ook een thema is wat we voor een vervolg met elkaar moeten bespreken. Als tweede, en ik had het dus net over vertrouwen in de overheid, merken wij aan de CDA-fractie dat niet iedereen die recht heeft op dingen ook nog naar de gemeente durft te gaan om die te vragen, voorzitter. En dat is natuurlijk heel zorgwekkend. We zien ook dat er organisaties zijn in de samenleving die veel beter zicht hebben op groepen die hulp nodig hebben en die ook recht op hulp hebben. Dus ik vraag me ten eerste af, wat kan de wethouder doen om te zorgen dat de mensen die recht hebben op bijvoorbeeld de energietoeslag daadwerkelijk daar ook een aanvraag voor doen? Deelt de wethouder misschien ook dat beeld dat het CDA heeft dat mensen daar soms ook bang voor zijn om naar de overheid toe te stappen? En dat komt dan eigenlijk ook op het derde punt: breder samenwerken in het maatschappelijk middenveld. We kunnen als gemeente niet alles. Ik ben daar heel duidelijk in. Ook als CDA, inkomenspolitiek is iets landelijks. We kunnen als gemeente niet alles. Tegelijkertijd erkennen wij als CDA dat er in de samenleving veel initiatieven en veel organisaties zijn die wel dienstverlening doen naar mensen zonder dat de gemeente daar op dit moment heel nauw bij betrokken is. En het CDA zou het toch heel mooi vinden als die organisaties wat meer gaan samenwerken. Ik weet ook dat een aantal van die organisaties dat ook zelf aangeven dat ze dat graag willen en daarom heeft het CDA ook het plan om bij de raadsvergadering hier ook een motie in te dienen om te zorgen dat we een sociaal vangnet creëren, niet alleen iets wat de overheid keert, maar een samenlevingsvangnet van organisaties uit het maatschappelijk middenveld die samenwerken op basis van de kracht van de samenleving om zoveel mogelijk mensen te signaleren en daarmee ook als ondersteuner door te verwijzen en om zo op die manier zoveel mogelijk te kunnen doen binnen de grenzen van onze verantwoordelijkheid. Dank u wel, mevrouw.

Mevrouw Van den Heuvel voor een interruptie. Ja.

Misschien kan ik u die motie besparen, want wij werken natuurlijk met subsidietafels en subsidie. Bij die tafels zit bijna thematisch alle partijen aan tafel, dus ik zou willen voorstellen om niet zozeer een hele motie en een circus op te tuigen, maar nu de wethouder te vragen om een toezegging dat hij met die subsidietafel gaat praten om hen op die manier goed in te zetten.

Ik dacht dat ik op de knop had gedrukt. Ik denk dat ik zeker opensta om dat ook te bekijken. Wat ik belangrijk vind, is het einddoel en dat is dat er heel veel organisaties zijn die ook aangeven: wij willen meer samenwerken. De gemeente, neem alsjeblieft een coördinerende rol op, doe dat. Dat is het eindresultaat wat onze fractie dus ook nastreeft. En als dat de manier is waarop we dat gaan doen en de wethouder zegt, zo gaan we dat doen, prima. Als de wethouder aangeeft, dat is niet hoe we dat kunnen doen, of zo zie ik het niet voor me, dan gaan we door met die motie. Ik kijk uit naar hoe de wethouder daar naar kijkt, zo laat ik het zo verwoorden. Dank u wel, dan

Dan ga ik naar GroenLinks, mevrouw Van Weerdenburg. Dank u wel, voorzitter.

Voorzitter: Als je wat verderop in zo'n debat zit, dan heeft iemand nogal een heel veel van je punten weggemaaid. En dat is de toestand waar iedereen er zelf bijna hetzelfde over nadenkt. Vorige week stond mevrouw Stigter hier te vertellen over een soort grote groep mensen met stille armoede die ook angsten hebben om zich bij de gemeente te melden. De toeslagenaffaire heeft ons geen goed gedaan. Kunnen wij misschien iets aan doen? Maar het is wel zo dat mensen bang zijn om een foutje te maken als ze een formulier invullen bij de gemeente. En dan kom je automatisch bij de een-na-laatste alinea van de brief zelf. Aangezien niet alle huishoudens met een inkomen van 120% van het sociaal minimum in beeld zijn, bestaat de kans dat niet iedereen die recht heeft op de toeslag die ook wordt bereikt. En natuurlijk staat erachter: we gaan dat via alle communicatiekanalen doen, maar uiteindelijk kom je dan toch terecht op onze eigen website. En daar word je nou niet echt bepaald gelukkig van. Want daar staan allerlei dingen in vermeld. Als je dit voor het eerst moet gaan invullen, want je bent nooit in beeld geweest bij de gemeente, want je zat boven die 120%, krijg je allerlei verschillende woorden: sociaal minimum, bijstandsniveau, minimaregelingen. Waar voldoe ik aan? Wat weet ik niet? Netto inkomen, besteedbaar inkomen, wat is het verschil? 120% van de geldende bijstandsnorm of 120% van het sociaal minimum. Dat wordt allemaal hier opgenoemd. Als je dan doorklikt naar het volgende veldje voor die 120%, moet je daar weer verder scrollen en vind je uiteindelijk die 120% staan. Daarvoor geldt dit bedrag voor 6 mensen, vragen mensen zich af van ja, maar hebben ze al die 6 mensen die in dat ene huis wonen wel allemaal inkomen? En, hoe tellen we dat op? En als er wel 6 mensen wonen en niet iedereen heeft inkomen, tellen we dan voor 5 mensen of moeten we dan gewoon die 6e persoon maar fictief een inkomen geven? Het zijn allemaal vragen die op je afkomen op dat moment. En dat zijn dingen dat je denkt van ja, dat wordt niet actief geholpen op dat soort vragen. Er staat niet, zeg maar, helemaal onderaan staat een vraagje van: als je het nodig hebt, kun je je melden bij het Sociaal Servicepunt. Maar dat moet bovenaan. Dat moet bovenaan: als je hulp nodig hebt, wij zijn er voor je. Dat is belangrijk en dat moeten we weten van die dingen, want al die verwarrende termen, zeker als je dit voor het eerst een keer moet doen, want je bent nog niet in beeld bij de gemeente, je verdient er net teveel. Dan moet je je daar allemaal doorheen worstelen en dat weet je allemaal niet. En dat zijn dingen die heel lastig zijn voor de mensen. En dan is er nog een ding. Ja, een groep mensen en ik weet niet eens hoe groot het is, want die vragen hebben we gesteld. Hebben we nog geen antwoord op gekregen? Dat zijn de studenten in onze gemeente, studenten die krijgen geen €800. Maar dat is wettelijk zo bepaald, daar kunnen we eigenlijk verder niks aan doen. Jammer, maar we kunnen wel ruimhartig denken, want studenten wonen over het algemeen in slecht geïsoleerde huizen, zitten over het algemeen ook allemaal onder die 120%. Want ja, je kan wel meer gaan werken, maar je moet ook tijd hebben om te studeren en dat zijn dingen. Laten we daar ook heel ruimhartig naar kijken van: jongens, wat kunnen we voor jullie doen? We komen en roep ze ook actief op, want dat is het belangrijkste: roep mensen actief op en zet bovenaan die regel van: als je hulp nodig hebt, wij zijn er voor je. Dank u wel, voorzitter.

Dank u wel, mevrouw Van Weers. Tenslotte, meneer Wilschut, ChristenUnie. Ja, voorzitter.

Ik moest ook in de voorbereiding denken aan mevrouw Stigter. Die kan inspreken over stille armoede en daar weer aangaf dat incidentele gevallen heel snel structurele vormen beginnen aan te nemen. En ook dat vond ik eigenlijk wel schrikbarend dat de drempel om hulp te zoeken bij de organisatie of gemeente nog heel hoog is. Het vertrouwen is gewoon weg door heel veel door die toeslagaffaire. Het is heel goed dat we dit in de raadsbrief bespreken, maar het is belangrijk dat we bespreken omdat we zien dat we armoede moeten voorkomen. In die rare situatie zijn we nou eenmaal gekomen. Wij horen dus graag van het college of er inderdaad nieuwe doelgroepen in beeld zijn gekomen die op het randje van armoede leven. Ook al hadden die misschien geen recht op de toeslag, maar wel die aanvraag gedaan en welke mogelijkheden zijn er nou voor korte en lange termijn? Wij denken bijvoorbeeld aan het verruimen van een doelgroep voor de energietoeslag. De heer Van der Schaft gaf ook al een creatief idee daarover, maar ook bijvoorbeeld mensen die geen recht hebben en die zich hebben gemeld, misschien actief benaderen juist om andere ondersteuning aan te bieden. En natuurlijk ook preventief zal de gemeente een gebaar kunnen maken, zoals een gratis adviesgesprek over de verduurzaming met dat kleine maatregelen, zoals een tochtstrip of een radiatorventilator. Dat geeft het goede signaal. En misschien ook wel een beetje vertrouwen. Voorzitter, wij willen voorstellen om het college de opdracht te geven om een aantal scenario's met bijbehorend financieel plaatje te laten schetsen. Zo kunnen we zien hoe we armoede kunnen voorkomen en daar ook keuzes in maken. Helaas laat de landelijke overheid de terugval in inkomens en de ongelijkheid die daar ontstaat tot nu toe lopen, terwijl we ook daar ingrepen te maken zijn. We zullen namelijk allemaal collectief verarmen, zo stelde Rutte. Wij zouden graag zien dat we die last zo verdelen dat de kwetsbare inwoners daar niet in armoede belanden met alle gevolgen van dien. Want om nog iemand anders te quoten: als we niets doen, groeit sociale ongelijkheid tot de betonrot van onze democratie. Tot zover.

Dank u wel, meneer Wilschut. Volgens mij hebben we in ieder geval alle aangemelde sprekers op dit moment gehad. Meneer Maatluthi. Dat we

Het mag, maar ik wijs u ook op uw spreektijd hier eigenlijk, die volgens mij bijna er doorheen zal zijn, met nog één agendapunt eraan. Maar gaat u verder.

Gaat u gang, dank u wel, voorzitter. Ik denk dat wij in grote lijnen ons aan kunnen sluiten bij wat de vorige sprekers hebben gezegd en zeker ook aandacht moeten hebben voor bijvoorbeeld jongeren en andere doelgroepen die net buiten de regeling vallen. Ik denk dat we daar goed naar moeten kijken. Als gemeente is de concrete vraag die eigenlijk nog ligt en die voor ons wel relevant is: dit gaat natuurlijk breder dan alleen energiearmoede en deze regeling. Dit is misschien ook wel de voorbode dat we straks veel meer mensen gebruik gaan maken van armoederegelingen, omdat ze hun rekening gewoon niet meer kunnen betalen. Mijn vraag daarover is eigenlijk: zijn we voorbereid op dat scenario? Zowel organisatorisch? We hebben de afgelopen twee jaar gezien dat we organisatorisch, wanneer er bepaalde regelingen kwamen, moeite hadden om dat uit te voeren. En ook financieel. En daar wil ik echt bij stilstaan.

Dank u wel, dan ga ik naar wethouder Van Veldhoven en als u de persoon die links naast u zit ook wilt voorstellen, dan kunt u de beantwoording aanvangen. En dank.

U wel, voorzitter. Naast mij zit mevrouw Rosanne Broekhuis en zij is mijn rechterhand op dit moment en de beleidsregisseur op dit onderwerp. Ja, hier zit ik dan voor het eerst als wethouder en ik vind het wel heel mooi dat ik als eerste onderwerp hier in de commissie het onderwerp inkomensondersteuning mag behandelen. Het is misschien voor mij een beetje een vreemd onderwerp in deze commissie, maar het is wel echt mijn ambitie om mensen die dat echt nodig hebben te ondersteunen en te zorgen dat ze mee kunnen doen in deze samenleving. Mee kunnen doen is voor alle groepen belangrijk en voor sommige mensen moeilijker dan voor anderen. Mijn ambitie is, en daar komen we nog heel vaak over te spreken hier, om daar een heel mooi nieuw beleid op neer te zetten dat samenhang heeft, oog heeft voor doelgroepen en oog voor rechtvaardigheid. Daar komen we hopelijk nog heel vaak over te spreken en eigenlijk nu al veel sneller dan beoogd, want de werkelijkheid haalt ons in. Je kunt heel lang praten over een heel mooi beleidsconcept over armoederegelingen en inkomensondersteuning, maar de bittere werkelijkheid is dat heel veel mensen heel snel enorm onder druk komen te staan in hun inkomen. Jullie hebben er allemaal aan gerefereerd of de hele commissie heeft eraan gerefereerd. Je ziet het ook aan alle cijfers terug, hè? Er is een stresstest gedaan door het Centraal Planbureau, dat zegt dat er echt duizenden huishoudens meer onder druk komen te staan de komende tijd door de energieproblematiek. Daar komt de inflatie nog een keer bij. Kortom, er komt een enorm probleem op ons af en dat kunnen we als gemeente natuurlijk niet alleen oplossen. We hebben het rijk nodig, de energiemaatschappijen en alle andere samenwerkingspartners en andere overheden moeten met zijn allen vol aan de bak om dit probleem aan te gaan. Wat dat betreft heb je dus ook een korte termijn problematiek hier en nu en wat we nu doen, daar ga ik op in, maar ook wat we op langere termijn moeten doen. Dan gaat het zowel over inkomensondersteuning en armoedeondersteuning als energiebesparing. Uiteindelijk hangen die twee samen en wat dat betreft, dat laatste element beantwoord ik dan ook mede namens mijn collega’s. Wethouder Belt, die gaat over duurzaamheid, want dit hangt ook weer helemaal samen met duurzaamheid. Nou, we doen het nodige hieraan. Laat ik beginnen met die energietoeslag. Dat is een landelijke regeling waar heel veel landelijke beleidsrichtlijnen aan gehangen zijn. Het is een generieke bijstandsmaatregel. We hebben er ook geld voor gekregen, maar er zitten ook wel wat beperkingen aan. We mogen er niet alles mee doen wat we kunnen. We moeten dat geld bijvoorbeeld in één keer toekennen. We mogen niet individuele situaties beoordelen en we moeten van tevoren wel aangeven hoe we het gaan doen. Daarna gaat de hele machine draaien en ik ben er wel trots op. Ik ben vorige week. Meneer Hartsink.

De vraag die me te binnen schiet is: ik zag namelijk in de media een nieuwsbericht voorbijkomen van een gemeente die had besloten het in tranches uit te keren. Dus maandelijks, geloof ik. Is daar vanuit het Rijk een reactie op geweest dat dat niet kan?

Ja, dat mag, je mag het in tranches uitkeren. Je mag ook kiezen tussen 110, 120 of 130% van het minimumloon, waarbij 3/4 van de gemeenten heeft gekozen voor 120%. En dat is eigenlijk ook in lijn met die beleidssoort suggestie, want werd terecht gezegd. Stimulans is een adviesbureau, maar het komt wel vaker voor dat adviesbureaus een inkleuring geven en dat is wel degelijk door de minister aangegeven en door de VNG als een belangrijke suggestie voor een beleidslijn. Maar het mag wel inderdaad, de minister heeft net deze week nog een brief gestuurd aan de Tweede Kamer met een beetje door de ogen aan hoe het nu gaat in gemeenten. En als ik daar op in mag gaan, hoe we nu met onze... Ja, ik zie nog een vinger? Ik zie...

Ik wilde alleen aan de wethouder meedelen dat Sociale Zaken en de VNG beiden aangeven dat ze juist geen advies hebben meegegeven om bijvoorbeeld de stimuleringsregels te volgen en ze weg. Ze wijzen eerder naar elkaar toe, dus dat wilde ik nog wel meegeven aan de wethouder.

Nou dank, ik was niet bij de vorming van hoe wij als gemeente dit gingen doen, maar ik heb begrepen dat het niet zomaar een adviesje is van een adviesbureau, maar wel degelijk is meegegeven. In ieder geval is het bij ons als een soort basis genomen en in 3/4 van de gemeente één op één gevolgd, wat wij ook doen. Wat we hebben gedaan, en dat heeft u ook in die brief kunnen lezen, is dat we onmiddellijk alle adressen die we kennen dat bedrag ambtshalve hebben toegekend, dus die hoeven er verder niets voor te doen. Vervolgens hebben we een grote campagne gevoerd en daar zijn we nog steeds mee bezig om de groepen die we niet in kaart brengen, bijvoorbeeld mensen alleen met AOW of met een inkomensvoorziening, verder te enthousiasmeren om zich bij ons te melden. Nou, de cijfers luiden als volgt: we denken dat er zo'n 4000 huishoudens in aanmerking komen. We hebben 2000 huishoudens ambtshalve, zonder dat ze iets hoefden te doen, toegekend. Er zijn 1235 aanvragen, dus dat zijn mensen die we niet kenden, dus 1235 mensen of huishoudens hebben zich gemeld. We zijn op dit moment zover. Ik denk dat dat meer is nu, want het gaat echt als een trein. Ik ben vorige week wezen kijken hoe het gaat. Er wordt keihard gewerkt door de consulenten om het weg te werken. 647 afgehandelde aanvragen waarvan toegekend 440 en er komen dagelijks 20 tot 40 nieuwe aanvragen bij, dus het gaat hard. De ambtenaren zijn echt hartstikke hard aan het werk om dat allemaal in goede banen te leiden en die energietoeslag toe te kennen. Nou, dan hebben we verder. Dat is dus allemaal in het kader van die regeling, zoals we hem doen en moeten doen. Tegelijkertijd hebben we ook de mogelijkheid om de hardheidsclausule toe te passen als mensen niet één op één voldoen, maar we hebben de indruk van ja, er is toch echt wel wat aan de hand. Kunnen we via die hardheidsclausule het alsnog toekennen, die energietoeslag. We kunnen natuurlijk ook signaleren van u heeft hier geen recht op, maar er is wel iets aan de hand. Ik heb bijvoorbeeld gehoord van mensen die echt een hoger inkomen hebben, maar ja, we mogen niet op basis van deze energietoeslag toetsen hoe groot eigenlijk de schuldenproblematiek is, maar ze melden zich niet voor niks. Ja, sommige mensen trouwens wel. Er zijn ook mensen die zich principieel melden, zeggen van iedereen heeft dit probleem en iedereen moet dus ook dat geld krijgen. Ja, dat gaat niet werken, dus we toetsen al op hardheid. We toetsen al of er iets anders aan de hand is en daar gaan we verder mee aan de slag. Dus die mensen zijn nu ook in beeld. Nou. Deze regeling loopt, het beleid staat ja. Wethouder mevrouw

Ook mensen, zeg maar, doorgestuurd door schuldhulpverleners. Ja, als dat...

Dat als dat aan de hand is, wel. Maar we mogen niet onderhand van deze energietoeslag vragen of ze schulden hebben. Maar we kunnen wel zeggen: goh, wilt u verder geholpen worden? Daar kunt u zich melden of we adviseren dat sterk. Ik zie dat ik wel op mijn tijd moet letten. Dat

Is altijd verstandig. Wethouder meneer Hartsink. Ja, kort.

Kortom, als er iets anders aan de hand is, is dat dus ook bijvoorbeeld dat iemand een energietarief heeft dat buitensporig hoog is en dat je diegene daarom helpt.

Ja, het punt is, wij mogen dat allemaal niet vragen op basis van dit beleid. We mogen het wel vragen en dan kom ik meteen op een hoop antwoorden, we mogen dat wel vragen als we gewoon bijzondere bijstand toekennen, dus niet deze toeslag maar gewoon op basis van de individuele situatie kunnen we natuurlijk altijd zeggen van hé, deze komt in aanmerking en dat is ook meteen een antwoord op de vraag naar studenten. Nou, er is dus vastgesteld, ja, die zitten misschien met meerdere mensen in een huishouden en hoe gaat dat, maar die kunnen we wel, maar dat heeft de minister ook geschreven aan de Kamer van de week. Die kunnen we via die bijzondere bijstand bereiken en ik ben daar ook van plan te gaan doen. Dat is op korte termijn in ieder geval om die groep te benaderen en zo zijn er misschien meer groepen en dat willen we dus ook in kaart brengen. Ik stel voor dat ik na de zomer terugkom met een reeks mogelijkheden wat we kunnen gaan doen op korte termijn. Bijvoorbeeld, nou, maar dit wil ik in ieder geval vast toezeggen dat we daarmee aan de slag gaan en dat via de bijzondere bijstand wel kunnen doen, want we hoeven niet alles op grond van die energietoeslag te doen als er nieuwe regels komen of nieuw geld ook komt of nieuwe toeslagen kunnen we sowieso natuurlijk gaan kijken. Opnieuw hoe we dit gaan doen, bijvoorbeeld met de staffel, zoals de heer Van der Schaft suggereert, dat kunnen we niet meer doen met deze maatregel, maar dit zal waarschijnlijk niet de laatste zijn. We komen hier nog over te spreken, vermoed ik maar zo. Dus dat is voor wat betreft die energietoeslag en alles wat we nu doen op korte termijn en op de wat langere termijn. Op de wat langere termijn gaat het natuurlijk ook landen in armoederegelingen en bijzondere bijstand et cetera. En dan kom je op het punt van de energiebesparing en de duurzaamheid, energiecoaches en dergelijke. We hebben al dat geld van het rijk en we zijn nu ook bezig met de woningcorporaties. Daar heeft u ook 22 februari 2022 dat vastgesteld? Het bestedingsplan in de Raad en op basis daarvan zijn we ook met woningcorporaties bezig om te kijken welke snelle stappen we kunnen nemen om de, nou ja, de appartementen en huizen die er echt het ergst aan toe zijn om daar meteen wat mee aan de slag te gaan. Maar we gaan ook langer en ik stel voor dat we ook daar, nou ja, in ieder geval na de zomer op terugkomen op de langere termijn met die energiecoaches aan de slag et cetera et cetera om daar handen en voeten aan te geven. En dat is dus wat meer het langjarige traject wat we voor ogen hebben, waar we natuurlijk ook op terugkomen.

Kunnen we bij die mogelijkheden die u na de zomer mee terugkomt ook zien, zeg maar, de verschillende scenario's hoe hard je erop inzet? Want ik kan me voorstellen dat bijvoorbeeld het versnellen van dat verduurzamen heel duur is, maar dat je daarin wel bijvoorbeeld kan zeggen: nou, je hebt een scenario wat we nu doen, je zou iets meer kunnen doen en je zou helemaal tot op de sky is the limit gaan, zeg maar, zodat we daarin ook een beetje keuzes kunnen maken en daarin kunnen zeggen: nou, wij zien dat dit belangrijk is, dus we hebben dat er wel voor over of nou niet, zodat we dat gesprek goed kunnen voeren na de zomer.

Hè? Dus dat scenariodenken, hè? Wat u suggereert, ja, we kunnen er naar kijken, wil je? Het is ook het beste, is de vijand van het goede. We kunnen misschien ook op korte termijn sowieso wat dingen gaan doen en op langere termijn misschien op scenario's indelen. En het is ook natuurlijk het punt. Er wordt nu hard gewerkt hieraan, er wordt hard gewerkt aan heel veel dingen, de arbeidsmarkt en de druk op de organisatie is ook groot, dus dan moeten we ook nou dat kunnen we in die scenario's dan meenemen, ja. Ik ga even kijken of ik veel vragen al heb beantwoord. Die toegankelijkheid van die regeling, ja, dat is één punt. We hebben de indruk dat we dat gezien de snelheid van dat mensen zich melden dat dat op dit moment geen probleem is. Het servicepunt gaan we bovenaan zetten. Ik ga volgende week een kopje koffie drinken met mevrouw Stigter, want ik ben echt benieuwd ook hoe het allemaal, hoe dat echt daar in die context zit en hoe we daar ook op de langere termijn natuurlijk veel meer aan kunnen doen. En dan denk ik dat ik behoorlijk ook wel de vragen heb beantwoord, als ik dat zo zie.

Op zijn ze beantwoord, ga ik even een rondje voor maken. Ik zag meneer Koster.

Bij de centrale punt is dus we komen na de zomer met een overzicht en dan al deze zaken nemen we daarin mee. Dat is natuurlijk de kern van mijn boodschap.

Ik was benieuwd naar de eerste reactie van de wethouder. Ik weet dat het misschien kort dag is om gelijk volledig inhoudelijk te reageren, maar ook op basis van wat mevrouw Van den Heuvel aangaf, voorzitter. Hoe hij daar naar kijkt? Dus die samenwerking met het maatschappelijk middenveld en het creëren van een samenlevingsvangnet. Wethouder.

Het grappige is dat ik ook over subsidietafels ga. Ja, die samenwerkende partijen hebben we deels in beeld. De woningcorporaties zijn natuurlijk zeer belangrijk als je kijkt naar de besparingsmogelijkheden in waar mensen wonen. En allerlei andere partners, ook in de sfeer van voorlichting en dergelijke, hebben we wel in beeld en die kennen dit ook en die helpen mensen ook. Ik wil er best even een paragraafje aan wijden, ook in die brief na de zomer over hoe we daarmee omgaan, want we kunnen natuurlijk niks missen. We kunnen heel veel zelf, maar uiteindelijk gaat het allemaal ook om partners in de samenleving, dus dat kan ik dan verder meenemen. En die subsidietafels, dat gaat natuurlijk in rondes hè, maar we kennen daarmee wel die partners.

Wel goed te horen dat de wethouder het allemaal scherp in het vizier heeft en al ideeën heeft. Ik mis eigenlijk nog wel in zijn verhaal het feit dat eigenlijk de dijk die aan het doorbreken is niet onze dijk is, maar die van landelijk en een landelijke taak is dus. Volgens mij hebben we het met collega Hartsink erover gehad. Hoe gaan we nou naar het rijk om te zorgen dat we die dijk ophogen in plaats van dat we hier lokaal steeds de vingers erin blijven stoppen?

Ik, ik zie je toch meer als een overheid? Ik bedoel, het Rijk. We hebben het. We zijn wel afhankelijk van het Rijk voor wat betreft middelen, geld. Ik vind dat die energietoeslag wel behoorlijk, ja, dat ons beleidsruimte inperkt, hè, we dreigen een soort uitvoeringskantoor te worden. Dat is niet de bedoeling, want ik hoor juist allerlei vragen hier uit de commissie van echt plaatselijk van, welke partners kennen we, welke woningcorporaties kennen we, hoe gaan we hier kennen we de mensen waar het over gaat, dan kunnen we die bereiken. Dat is echt een gemeentelijke taak en we hebben natuurlijk Rijksgeld ervoor nodig en maar zoveel mogelijk ruimte om maatwerk te bieden. Wat ik ook heel vaak heb gehoord, dus ik zie het echt wel als een samenspel.

Ik zie achtereenvolgens een interruptie of tenminste een vraag, in ieder geval van mevrouw Kok, ik zie nog even kijken, oh, mevrouw Van Heuvel, u mag als eerste, dan mevrouw Kok en dan de heer Harting, mevrouw Van Heuvel.

Het was niet mijn bedoeling om te zeggen dat het niet onze taak is, hè. Laat ik dat vooropstellen. Het is zeker onze taak, het zijn onze inwoners. Maar een vinger in de dijk is maar beperkt houdbaar. Dit houden wij niet eeuwig vol. We hebben de afgelopen 4 jaar ook deze discussie gehad over de jeugdzorg, dus nogmaals blijft mijn vraag aan de wethouder: wat denkt u te gaan doen om te zorgen dat men landelijk nu echt in actie komt?

Is een vraag die ik inderdaad nog niet heb beantwoord. Namelijk bent u bereid om de VNG en VNG-contact op te nemen hierover en dat gaan we ook doen. Ik denk niet dat wij de enige gemeente zijn nogmaals. Op dit moment krijgen we behoorlijk wat middelen om hier wat aan te doen. Ik denk als die dijken eenmaal doorbreken dat heel Nederland geen middelen ervoor heeft en dat het een samenspel is. Maar we gaan ook inderdaad met de VNG contact opnemen om aan te geven dat we hier echt in een samenspel van de rijksoverheid en de gemeentelijke overheid ook genoeg middelen moeten krijgen om hier wat aan te blijven doen. Als dat uw vraag beantwoordt?

Zo te zien wel. Mag ik daar misschien

Ja, heel even op inhaken, want volgens mij is de dijk voor heel veel mensen aan het doorbreken. Dus in zoverre zou ik denken een beetje haast richting landelijk zou ik wel willen ondersteunen inderdaad.

Het is wel zo, dus we lezen die brief van mevrouw Schouten, de minister van Armoede, over wat zij ook op landelijke schaal wel degelijk doet. Dus het is niet zo dat het helemaal leeg of stil blijft van de kant van het rijk. Daar heb ik nou ook over vertrouwen gesproken. Wel vertrouwen in dat daar ook het nodige gebeurt is om een op een ook met energieleveranciers, bijvoorbeeld in gesprek en dergelijke. Dank u wel.

Mijn vraag is beantwoord, voorzitter. Ik wil de vraag aan mevrouw Van Heuvel stellen of ze inderdaad wilde zeggen dat het niet onze taak is als gemeente om hier een antwoord op te formuleren, maar dat heeft ze zelf net al anders gezegd. Dus dank. Dank u wel, dan.

Ja voorzitter, dank u wel. Ik had nog een vraag, heel fijn dat we na de zomer of in ieder geval bij de volgende Raad Cyclus meer gaan weten. Ik was alleen nog even benieuwd. We hebben nu natuurlijk contact en net contact gehad met de mensen die de energietoeslag hebben aangevraagd en dat was nog een deel van ons verhaal dat ik nog niet terug heb gehoord. Wat ons betreft gaan we nu die mensen bij wijze van spreken morgen, plat gezegd, een brief sturen met dit zijn nog de bespaarmogelijkheden. Ze hebben nu een afwijzing of een toekenning gekregen en wat ons betreft zorgen we er ook voor dat er meteen een brief daarna komt die ingaat op: joh, hij is goedgekeurd of toegekend of afgewezen. Dit zijn allerlei mogelijkheden. Hier kun je terecht. Dit zijn subsidieregelingen en etcetera, etcetera. Is de wethouder bereid om dat ook op te pakken?

Ja, dat zijn we bereid op te pakken. Alleen dan moeten die mogelijkheden er ook wel zijn, dus dat is ook weer even kijken van als we genoeg bijvoorbeeld energiecoaches en dergelijke opgeleid hebben, dan maakt zo'n brief meer indruk dan als er staat: doe wat aan je huis. Maar we zijn bereid om op te pakken. Ja. Dank u.

Ja, dank. Misschien is die beantwoord hoor. Volgens mij proefde ik echt zo een half antwoord en het was of de organisatie moest er ook echt klaar voor zijn om de uitvoering te doen?

Nou ja, vandaar bijvoorbeeld ook het antwoord op de laatste vraag ook ja. Het is wel, we moeten heel veel doen. We hebben ook mooie plannen. De organisatie werkt op dit moment keihard om bijvoorbeeld die toekenningen te doen en ze zijn net bekomen van de TOSO en er komt nog veel anders aan op dit moment. Dan moet straks ook weer worden ingehaald wat er allemaal weer lag. Kortom, de ambities zijn mateloos en de nood ook, hè. Laten we wel wezen. Maar de spanning kan natuurlijk niet zo lang groot zijn, dus dat ja, dat is een spanningsveld. Toen ik hierheen fietste dacht ik al van, oh jee, ik moet nu wel echt laveren tussen wat de organisatie aankan en wat de mensen nodig hebben en wat u mij gaat opdragen. Dat is echt een spanningsveld waar we wel in moeten opereren. Ja.

Ja, ik ben een beetje aan het inhaken vanavond. Want eigenlijk is natuurlijk de vraag, wat heeft u ervoor nodig om eigenlijk die ambities die misschien nu hier proeft tegelijkertijd te waar te kunnen maken? Want echt zou ik denken als wij daarin ook iets kunnen betekenen, misschien bij de K-nota of juist in de begroting als het gaat om extra mensen of juist niet of nou of aantrekkelijke gegevens, zeg het ons, zeg maar. Nou, laten we

We daar bijvoorbeeld volgende week over of het terugkomen de staat van de organisatie en die de arbeidsmarkt is. Krap. We hebben een mooie organisatie, zie ik nu echt van binnen, maar die zit wel te springen om mensen en zo zijn er meerdere overheden. Soms is het niet eens middelen, maar de middelen kunnen wegzetten zoals dat dan heet, oftewel, echt inzetten waar het nodig is. Nou ja, dat zijn best vraagstukken waar we tegenaan lopen en dat is een mooi gesprek wat we denk ik doorgaand moeten voeren hier in deze zaal.

Dank u wel, ten slotte de heer Koster. Dank u wel, voorzitter.

Mevrouw Van den Heuvel noemde net inderdaad contact, hè? Lobbyen richting landelijk en u noemde de wethouder daarbij, voorzitter, dat de wethouder contact op kan nemen met de VNG. Maar ik ben benieuwd in een situatie waar de wethouder meer zou willen doen. Wordt er ook contact gelegd met Sociale Zaken? Wordt er ook gekeken of er gewoon wat actiever gelobbyd kan worden? Want contact opnemen met de VNG, dat is misschien omdat het klinkt heel erg van, dat doen we even en dan zien we. Ik ben gewoon even benieuwd. Ook omdat inderdaad wat de heer Van der Heijden aangaf, er zit gewoon wel eigenlijk wat druk op dit, dat er gewoon veel moet gebeuren. Nog lijkt me.

Het is mijn heilige overtuiging, maar misschien ook als oud-directiesecretaris van diezelfde VG, dat je als gemeente collectief meer kracht hebt dan wanneer wij een telefoontje doen naar een ministerie. Ik zal het in ieder geval in bijvoorbeeld regionaal verband, maar in ieder geval ook via bijvoorbeeld de G4 willen doen, omdat mijn ervaring is dat dat meer indruk maakt als je het met meerdere gemeenten doet. Het is namelijk geen individuele problematiek, hè? Bijvoorbeeld jeugd was op een gegeven moment een zaak van individuele problematiek voor onze gemeente. Dan heeft het natuurlijk zin om individueel contact te leggen, maar dit is echt een breed probleem natuurlijk.

Dank u wel, dan Maarten Slot en mevrouw Van Beers.

Ja, ik zit nog heel even na te denken over de subsidietafels. Daar zitten natuurlijk alleen de officiële partners die we hebben, die we al heel lang hebben. Dat is helemaal prima, maar wij zijn ook een gemeente van aanpakkers waar heel veel mensen denken: oké, ik moet even gaan helpen. Mevrouw Stigter is maar één van die mensen die dat doet. Er zijn heel veel mensen die hier gewoon aan de slag gaan en op een of andere manier moeten we die ook kunnen bereiken, zodat zij weer mensen door kunnen sturen. Zijn daar dan ideeën voor? Want dat zijn natuurlijk mensen die wel mondig zijn. Die kunnen we dan misschien bereiken en kunnen zeggen: goh, misschien moeten we jullie ook helpen om andere mensen te helpen. Ja, we zitten...

Als gemeente, wij zitten als gemeente. Ja, die gemeente, mensen van de gemeente zitten ook in de haarvaten van onze gemeente, in buurthuizen en dergelijke met dit soort echt belangrijke spelers of spelers als personen hè? Dat zijn types zoals mevrouw Stigter. Maar het kan natuurlijk altijd meer en we moeten al die kanalen open gooien, dus dat ben ik helemaal met u eens.

Dank u wel. Dan beëindigt dit ook bijna de vergadering. Nee, in

Dit keer geen inhaak. Ik had gewoon een andere vraag, maar ik wachtte even tot het een punt kwam, want ik kan me heel goed voorstellen dat de mogelijkheden die we na de zomer gaan verkennen heel groot of nog groter zijn. Dat dat gevolgen gaat hebben ook voor de begroting. En volgende week hebben we de Kamer een brief die we bespreken. Moeten we daarin ook al iets meegeven over de ruimte die we daarin geven, of zegt u nou, laten we eerst even wachten wat de mogelijkheden zijn en daarna kunnen we best wel werken aan een begroting? Is het dat we niet in één keer één jaar soort moeten wachten daarop?

Peter, ik zet symbolisch een andere pet op voor de financiën, maar dat komt goed. Sommige ambities staan ook in het coalitieakkoord. Nou ja, we hebben al geschreven hè. We gaan natuurlijk de begroting maken op basis van de kaderbrief die beleidsneutraal is, die mooie brief die jullie hebben gekregen over de meicirculaire met de nieuwste cijfers en het coalitieakkoord. Dat wordt verwerkt in het coalitieakkoord, daar staan ook die energiecoaches al in genoemd, bijvoorbeeld, dus dat wordt een realistische begroting na de zomer met deze zaken daarin opgenomen. Ja. Waarbij ik bijvoorbeeld wel, ik weet niet eens met welke pet dit is, namelijk of als wethouder inkomensondersteuning of als financiën, wel een meevaller heb, bijvoorbeeld voor die energietoeslag. Nogmaals, we hebben op zich voldoende middelen toegekend gekregen. Dat is het probleem niet. Wat we ook kunnen inzetten straks voor die bijzondere bijstand om maatwerk te leveren.

Meneer Koster, nog iets op dit punt, of niet? In verband...

Met dit punt over de timing en planning. De volgende commissiecyclus is pas na de vakantie en dan zitten we eigenlijk al in september en volgens mij begreep ik van een gesprek dat ik eerder met u had dat alles in december volgens mij al af moet. Hebben we dan überhaupt nog wel tijd? U had het net ook over organisatorische druk. Als we dan pas beslissingen gaan maken in de raadsvergadering, ik denk eind september dan of begin oktober, dan hebben we net 1,5 maand, twee maanden. Is dat dan voldoende? Qua organisatie, kunnen we dat dan als gemeentelijke organisatie om dan nog stappen te zetten? Ja, die energie.

Energietoeslag met deze regels allemaal eromheen. Wat we nu in gang hebben gezet. Dat eindigt in 2022. We mogen niet in 2023 nog een energietoeslag toekennen, maar als we middelen over hebben, kunnen we dat wel, bijvoorbeeld in de bestemmingsreserve of iets dergelijks gieten om dat vervolgens via bijzondere bijstand een dergelijke wel toe te kennen. En dan komen we echt meer in het maatwerk terecht, dus ik zie dat juist wel eens als een kans.

Dank u wel, dan wil ik deze eerste termijn ook qua beantwoording afronden, dan kijk ik even rond of er nog behoefte is aan een tweede termijn. Ik zie er oké, ik zie dat daar geknikt wordt, dus dan gaan we die doen. Dan kom ik als eerste en gelijk ook maar even de vraag of we nog iets bijzonders met deze brief willen gaan doen, mevrouw Kok.

Op die eerste vraag om maar meteen die te beantwoorden, nee, wat mijn fractie betreft niet. Ik wilde graag nog aan het slot benoemen. Ik vind het de wethouder enorm sieren dat hij in een van zijn allereerste werkdagen met dit thema specifiek kennis is gaan maken. De Partij van de Arbeid is blij te horen dat er ook op korte termijn na de zomer dat wij als Raad ook een reeks mogelijkheden krijgen. En ik vind het hoopgevend dat de wethouder financiën, wat dezelfde persoon is, aangeeft dat er wellicht ook financiële ruimte daarvoor is. Dat is prettig. Ik zou wel inderdaad, de heer Koster refereerde net al aan termijnen en zo, willen vragen dat dat ook snel na de zomer komt, want inderdaad, de problematiek is volgens mij urgent, mevrouw. Die ziet bovendien uit naar de wat langere termijn aanpakken waar de wethouder eerder aan refereerde. Daar zijn wij benieuwd naar. Dank.

Dank u wel, meneer Hartsink. Ja, dank u wel, voorzitter.

Ja, we hadden in de eerste instantie best twee moties in gedachten. Alleen als ik zo kijk naar ook de beantwoording van de vragen en de toezeggingen die daarin gedaan worden, denk ik dat ze niet nodig zijn omdat ze eigenlijk bij ons wat de wethouder ook al aangeeft te willen gaan doen. Wat ik nog even heel belangrijk vind om te benadrukken is natuurlijk ook heel graag zien wat we zien aan risico's, dat we risicogroepen in brede zin in kaart hebben, zodat we ook weten van joh, mensen met 130% waar staan die? Hoeveel zitten daar in de mogelijke problemen eind dit jaar of volgend jaar? Zodat we, hè, dan hebben we de risico's. We weten dan ook welke mogelijkheden we hebben en dan kunnen we ook met elkaar afstemmen wat de rol nou gaat zijn van de gemeente, want ik merk ook in dit debat dat we het vaak hebben over nou, hè, wat is nou de rol van de lokale overheid, de rijksoverheid en wat doe je als je vindt dat het te lang duurt bij de rijksoverheid? Wanneer ga je zelf iets doen? Ik denk dat we die vraag ook pas kunnen beantwoorden als we echt duidelijkheid hebben over wat de risico's zijn, wat de mogelijkheden zijn, wat er in die tussentijd weer gebeurd is, en dat we het dan zeker met elkaar verder over het onderwerp moeten gaan hebben. Dank, voorzitter.

Dank u wel, meneer Van der Schaaf. Nee, dank u wel, meneer Koster.

Dank Voorzitter. Het is me overigens net geattendeerd dat ik niet altijd via de Voorzitter praat vandaag. Ik zal eraan werken de komende 4 jaar om dat toch goed te doen. Onze fractie is ook heel blij dat de wethouder inderdaad die opties gaat uitzoeken. Alleen maar steun. Voor de rest wacht ik de beantwoording van de vragen nog af, zeker op het punt van interne besluitvorming en interne controle, Voorzitter, om daar misschien in de volgende laadcyclus dan ook bij stil te staan. Maar dat zien we dan wel op basis van de antwoorden op de vragen. En als laatste, en wellicht ook als voorproefje voor de Raadsvergadering, wil ik het nieuwe liberale college meegeven dat in het streven naar die vrijheid de solidariteit nooit ten koste mag gaan. Dank.

U wel, mevrouw Van Wees? Nee, meneer Wilschut.

Ja, wij zijn heel blij met de toezeggingen van de wethouder op korte termijn via die bijzondere bijstand en na de zomer alle mogelijkheden in kaart wat ons betreft. Inderdaad die scenario's, zodat we daarin ook keuzes kunnen maken. Wij waren al stiekem een beetje begonnen met een amendement precies hierover. Dus nou, die hoeven niet meer ingediend te worden zo snel kan het gaan, dus dank voor uw inzet en tot na de zomer.

Een amendement op een brief wordt ook wat ingewikkeld, maar meneer Maruti.

Ja voorzitter, dank, dank aan de wethouder, ook voor de mooie beantwoording. Blij te horen dat de wethouder echt breder kijkt dan alleen deze regeling, dat die echt wel ideeën heeft voor de korte en de lange termijn om echt alle mensen die het nodig hebben, dan ook daadwerkelijk te helpen. Daar begon iets voor ook mee. Dat stelt ons in ieder geval D66 voor nu gerust en we kijken uit naar de plannen na het reces. Dank. Dank.

U wel, dan zijn volgens mij alle eerder genoemde moties en amendementen, ik wil niet zeggen van tafel, maar die zitten even in de koelkast of in de wachtkamer. Daarmee denk ik dat we deze raadsbrief voor kennisgeving kunnen aannemen en de wethouder heeft in ieder geval toegezegd nog kort na de zomer ook met nadere informatie en stukken te komen. Dan beëindig ik hiermee dit, mevrouw Van den Heuvel. Even een...

Puntje van orde, ik zou willen verzoeken om twee minuten schorsing voor een kleine sanitaire stop als het kan.

Dan ga ik eerst het agendapunt sluiten, meneer Koster.

U stelde dat alle moties wellicht in de achterkamer voor het CDA zijn. We weten nog niet of dat ook voor onze motie nog geldt. Dat wilde ik even nog duidelijk maken. Helder, dank.

Jawel. Dan sluit ik nu dit agendapunt en dan schors ik even voor twee minuten.

Als u allen uw plaatsen weer wilt innemen, dan in ieder geval degenen die bij het volgende bespreekpunt het woord wensen te voeren. Dan ga ik...