4.b Raadsvoorstel: Vaststellen stedenbouwkundig plan en programma gebiedsontwikkeling Overgoo/Fleetpark. - 21:05

Dank u wel, ja, voorzitter, u zei het al. We hebben in de commissie omgeving gesproken over het plan Overgoo, zoals dat er nu voorligt. Dat plan kan wat mij betreft ook op de steun van de CDA-fractie rekenen. Het ziet er goed uit. We kunnen daarmee een volgende stap gaan zetten in de ontwikkeling van dat gebied. We zijn ook verheugd met de opgenomen 30% sociale woningbouw en 20% middeldure woningbouw en met het feit dat de gemeente zich hier aan hun eigen verordening heeft gehouden. Dat maakt nog wel dat wij een ander punt zien waar we toch nog wel graag aandacht voor vragen en dat betreft de motie die we ooit namen hier in deze raad dat we niet zouden gaan bouwen voor woningen duurder dan € 600.000, wat op zich al een fors bedrag is en we zien in, we weten, dat heeft de wethouder zelf hier al een keer uitgesproken dat het beleid is. Maar we zien daar nog niet zo heel veel van terug ook. En ik ben daar vorige gisteren nog eens even gaan kijken. De voorstellen van de woningbouw die we vorig jaar in deze raad hebben behandeld rond het Diaconessenhuis, Oosteinde, Vlietvoorde, Noordzij zijn allemaal woningen die ver boven die prijsklasse uit gaan komen en vandaar dat mijn fractie van mening is dat we onbetaalbare woningen die we allemaal willen en die noodzakelijk zijn om ook de doorstroming in onze gemeente te realiseren en onze gemeente voor verschillende doelgroepen, ook voor mensen in vitale beroepen bereikbaar te houden. Dat juist nu in dit project de ruimte er zou moeten zijn om tot dat besluit nu ook eens daadwerkelijk in een daad om te gaan zetten en vandaar dat mijn fractie de motie heeft ingediend om voor het Vlietpark Overgoo toch te kijken dat we in de vrije sector, want daar zijn de prijzen nog niet van bekend. Dat gaf de wethouder ook aan in de commissievergadering. Om daar die 600.000 althans geïndexeerd, want ik weet dat we inmiddels ook twee jaar verder leven, te gaan toepassen. Dus wij worstelen toch wel met de vraag eigenlijk van, hoe gaan we dit nu realiseren? Hoe gaan we hier nu eens uitvoering aan geven? Dat is de ene motie, meneer de voorzitter. De andere motie betreft de groene leefomgeving Vlietpark Overgoo. Zoals het er nu bij ligt, is een hele groene wijk, gemeente, gedeelte, gebied en er zijn wel plannen om dat te houden hè? De Magic Mix waar ooit over gesproken was, maar we hebben ook inwoners gehoord. We hebben Stichting Duurzaam Leidschendam-Voorburg gehoord, waarbij rondom het centrale groene gedeelte wat er zit, de Overgoo of de goot zelf die daar doorheen meandert. Hoe zouden we dat nu groen kunnen gaan houden of in ieder geval daar meer groen kunnen laten ontstaan, zodat we daar ook dat wijkrachtige park krijgen? Central Park om het maar eens in die woorden uit te drukken die daarin over mogelijk zou moeten zijn en wat mij betreft is de vraag in de motie voor woord aan de wethouder om te kijken of daar nog mogelijkheden voor zijn. Tot zover, dank u wel. Dank.

U wel. Dan gaan we verder met de eerste termijn. Ik kijk even rond wie het woord wenst te voeren. Ik zie de heer De Clercq, de heer Elenbaas. Zo, goed. Dan geef ik als eerste het woord aan de VVD, de heer De Clercq. Voorzitter.

Dank u wel. In de commissievergadering hebben we het al uitvoerig over dit punt gehad. En toen was ik, zoals ik het toen al zei, vinden we dit een mooi plan. Het gaat hier om een van de, zo niet de grootste ontwikkeling binnen onze gemeentegrenzen. Vanuit de VVD Leidschendam-Voorburg vinden wij het belangrijk dat een aantal punten, en zeker in deze grote ontwikkelingen, geborgd zijn. Als we kijken naar het groen, zijn wij erg blij met het plan zoals het nu voorligt. Ook de gemixte bouwhoogte en de zichtlijnen zijn positieve punten van het plan. We hebben de motie van het CDA gezien betreffende het groen, die vinden we sympathiek, maar we wachten graag even de beantwoording van de wethouder hierin af. Wat zeker positief opvalt, is het forse aantal parkeerplaatsen; de 200 extra parkeerplaatsen zijn hard nodig. Hierdoor kunnen we voorkomen dat er het zogeheten waterbedeffect ontstaat, dus dat er dan geparkeerd wordt door mensen uit Overgoo op bijvoorbeeld de Oude Bleek. Wel zijn we in afwachting van het zogeheten mobiliteitsprofiel. Dit is iets wat we erg belangrijk vinden. We horen graag van de wethouder wanneer deze volgt, zeker gezien dat hier de grootste bezwaren zitten voor de omwonenden. Ook heeft de wethouder in de commissie toegezegd dat er een planning komt over wanneer het station Leidschendam-Voorburg aangepast wordt. Kan de wethouder ook nog aangeven wanneer deze volgt? Voorzitter, tot zover dank u wel. Dank u wel.

Ja dank u wel, voorzitter. Ja, we hebben in de commissievergadering ook al aangegeven dat we op zich heel positief ten opzichte van dit plan staan. Het ziet er goed uit. Het is doordacht, het heeft de nodige aandacht voor de waterstructuur, de groenvoorzieningen, de fietsvoorziening, enzovoort. We gaan hiermee richting de 1000 woningeenheden en dat is prachtig, want we moeten grote stappen zetten om te bouwen wat het woningaanbod betreft in onze gemeente. We hebben al eerder aangegeven dat we de verdeling 30% sociaal en 20% middensegment liever nog opgeschroefd zien, maar we ondersteunen ook de oproep in de motie van het CDA die voorligt om de prijs van de woningen in de vrije duurdere sector binnen de al eerder aangegeven marges te houden. We zien graag het antwoord van de wethouder op deze motie tegemoet. Een ander voor ons belangrijk punt blijft de kwestie van het openbaar vervoer. In de haalbaarheidsstudie die bij het voorstel is gevoegd, wordt ook meerdere malen met nadruk gewezen op het feit dat het ontbreken van OV het plan en de leefomgeving minder aantrekkelijk maakt. Ik heb begrepen dat er is gesproken over de mogelijkheid om de OV-voorzieningen aan de overkant van de Vliet beter bereikbaar te maken en zelfs uit te breiden, dus ook van onze kant de vraag aan de wethouder om hierop te reageren of dit een deel van de oplossing zou kunnen zijn. En verder blijven we toch aandringen om alles in het werk te stellen om openbaar vervoer dichterbij Overgoo te brengen. Er is tot nu toe nogal laconiek gereageerd op dat OV-probleem, maar het is toch ondertussen wel duidelijk dat hoe mooi dit plan ook is, het ontbreken van OV en de verdere verkeerssituatie de bottleneck, om maar niet te zeggen de zwakke plek, van dit mooie plan is. Dus een dringend beroep om daar naar te kijken en graag een reactie van de wethouder hierop. En dan opnieuw het laatste en het moeilijkste punt. We hebben het ook al in de commissie aangestipt, maar ook daar werd eigenlijk redelijk laconiek op gereageerd. De relatie tussen de gebiedsontwikkeling Overgoo en de plannen voor Vlietweg 3. Ja, het ligt nu niet voor, zoveel is duidelijk, maar de relatie tussen die twee plannen is er nu eenmaal en voor alle duidelijkheid, het gaat onze fractie hierbij om zo snel mogelijk iets te doen aan de woningnood voor jongeren en dat heeft onze hoogste prioriteit. Wat we willen voorkomen is dat de bezwaren van de omwonenden bij Vlietweg 3 de bouw van de woningen voor jongeren onnodig gaat vertragen of zelfs dat het gevaar ontstaat dat het hele project wordt afgeblazen. Kortom, opnieuw de vraag aan de wethouder, ziet zij nog een mogelijkheid om beide projecten en beide ontwikkelaars aan tafel te krijgen, met als doel een deel van de bezwaren rond Vlietweg 3 weg te nemen en de uitkomst van de projecten meer op elkaar af te stemmen? Tot zover, dank u wel. Dank u.

Dan ga ik naar D66, Wil Hilkema. Dank u.

Wel voorzitter, de Gebiedsontwikkeling Overgoo voorziet met bijna 1000 woningen in een dringende en steeds dringender behoefte. Er worden sociale, middeldure en vrije sector woningen gebouwd. Een mooie mix conform de norm die we met elkaar afspraken. Vele vierkante meters blijven ook beschikbaar voor economische activiteiten, wat zorgt voor werkgelegenheid en een boost van de vitaliteit van de economie in onze gemeente. Ondanks de schaarse ruimte wordt er zichtbaar ook geïnvesteerd in de leefbaarheid en de kwalitatief hoogwaardige groene biodiverse omgeving, zoals ze dat ook nastreven met het groene actieplan. En natuurlijk willen we nog meer, maar de randvoorwaarden, waaronder dit nu van start kan, geven wel duidelijke richtlijnen met veel ruimte voor deze belangrijke onderwerpen. Wel worden er 200 extra parkeerplaatsen ingetekend, gereserveerd voor wanneer hier een parkeerhub gerealiseerd kan worden. De vraag aan de wethouder is of D66 in de commissie goed heeft begrepen dat deze 200 parkeerplaatsen dus inderdaad voor deze hub zijn gereserveerd en dat daarmee in feite dus de parkeernorm gewoon gevolgd wordt. Zo'n parkeerhub zal gebruikt gaan worden wanneer er hele goede redenen zijn voor een automobilist om daar de auto achter te laten en met ander vervoer verder te reizen. Heeft de wethouder ook al zicht op die andere voorzieningen en zijn die in haar opinie ook randvoorwaardelijk voor het realiseren van zo'n hub? Kortom, D66 is blij met dit voorstel voor Overgoo en we zien graag dat er snel gestart kan worden. Dan kan ook participatie starten en de inrichting van het gebied verder vorm gaan krijgen. D66 is zeer benieuwd naar de uitkomsten van deze participatie en ziet uit naar de ontwikkelingen. Dankjewel. Dank u wel, dan...

Ga ik naar meneer Van Wissen, Gemeentebelangen Leidschendam-Voorburg.

Dank u, voorzitter. Tijdens de Commissie Omgeving hebben we reeds aangegeven dat onze fractie enthousiast is over de voorliggende plannen voor de bouw van bijna 1000 woningen, waarvan 30% sociaal en 20% middelduur. Kortom, dit plan doet ertoe om daadwerkelijk iets te doen aan het grote tekort aan woningen in onze gemeente en onze regio. Ook stedenbouwkundig vinden we het een aantrekkelijk plan, waarbij mede op basis van inspraak van omwonenden goede verbeteringen zijn aangebracht ten opzichte van eerdere voorstellen. Wat ons betreft zijn er diverse inhoudelijke punten, zoals de verkeersafwikkeling op de Vlietweg, de beschikbaarheid van OV en de parkeervoorzieningen, voldoende besproken tijdens de commissievergaderingen. Wat onze fractie nog wel zorgen baart, is de afhankelijkheid van de WBI-subsidie die nu nog aangevraagd moet worden. Deze subsidie is voor het welslagen van dit plan wel heel erg cruciaal. Tijdens het vorige agendapunt hebben wij als gemeente onze verantwoordelijkheid genomen om op de overige locatie voor een aantal jaren vluchtelingenkinderen te gaan opvangen. Hiermee komen wij zeer nadrukkelijk tegemoet aan de wens van het Rijk om opvangplaatsen beschikbaar te stellen. Onze fractie vindt het echter ook van belang om voldoende woningen te kunnen bouwen voor onze eigen inwoners. Om dit te kunnen realiseren, gaan wij er dan wel vanuit dat het Rijk ons een helpende hand biedt bij het beschikbaar stellen van subsidie om dit belangrijke woningbouwproject in deze vorm ook uit te kunnen voeren. Voorzitter, wij vertrouwen hierop en wensen het college veel succes met het vervolgtraject. Dank u.

Partij van de Arbeid, meneer Streefkerk. Ja, dank.

U wel, voorzitter, ja, wat voor ons ligt is geen perfect plan. Er is veel aan te merken op voorzieningen in dit plan. Er is wat aan te merken op openbaar vervoer of het gebrek daaraan in dit plan. Er is nodig op te merken over het groen in het plan en er is nodig op te merken over de samenhang met de plannen op Vlietweg 3. En, we hebben die opmerkingen ook gemaakt en de collega's hebben die opmerkingen ook gemaakt in de commissie. Meer dan wat nu in de raad klinkt en ik denk dat het goed is om dat toch weer hier in de raad te laten klinken. Dit is geen perfect plan. Maar samenleven is ook niet perfect. We hebben het met elkaar te doen zo goed mogelijk als gaat op het kleine stukje wat we als gemeente toebedeeld hebben gekregen en perfect zal simpelweg niet lukken. Dat roept dus de vraag op hoe verder met het voorstel dat nu wel voor ons ligt. Dat roept de vraag op voor de raad voor ons als raad om die te beantwoorden en voor omwonenden en belanghebbenden om die te beantwoorden voor ons als PvdA als deel van de raad. Is het duidelijk, wij zijn voor dit plan de voordelen van dit plan wegen op tegen de nadelen en heel concreet het belang van woningzoekenden, het belang van meer woningen weegt op tegen al die imperfecties en die op- en aanmerkingen die ik net heb genoemd en die de collega's ook hebben genoemd. Zoals zich laat aanzien zal een meerderheid in de raad dit plan ook gaan steunen. En dat roept de vraag op voor omwonenden en belanghebbenden hoe zij hiermee verder gaan. En ik wil daar iets over zeggen omdat er veel insprekers zijn geweest bij de commissie. En daar ook veel opmerkingen op dit plan zijn gemaakt en ik wil daar iets over zeggen langs de lijn, zoals ik dat net aangaf. We hebben met elkaar samen te leven is ieders ideaalbeeld nu echt te bereiken. Ik denk dat het antwoord daarop nee is en dat roept ook de vraag op of een jarenlange procedure die door sommigen expliciet in het vooruitzicht is gesteld. Niet alleen dat is een jarenlange procedure. Welk belang zou daarmee zijn gediend? En weegt dat op tegen het belang van zoveel woningzoekenden. Voor het plan dus, voorzitter, ik heb nog een vraag aan de wethouder en dat gaat over de toezegging die zij heeft gedaan tijdens de commissie. Dat was om een overzicht te verstrekken van het aantal woningen dat in de planning stond. Dat hebben we gekregen, was een bekend overzicht, maar vooral de vraag om dat overzicht te relateren aan de effecten op de wachttijd die het bouwen van nieuwe woningen zou hebben. Wat nu is aangegeven door de wethouder is dat niet, is in te schatten wat de effecten van al die nieuwe woningen op de wachttijd zijn. Maar de wachttijd is nou bij uitstek iets waar we als gemeente op zouden moeten sturen. Eigenlijk maakt dat aantal van hoeveel woningen er komen in zichzelf niet zo heel veel uit. Als we 1000 woningen nodig hebben om de wachttijd te verkorten, dan hebben we er 1000 nodig. Als er 2000 nodig zijn, dan hebben we er 2000 nodig. We weten nu hoeveel er in de planning staan, maar ik wil eigenlijk weten wat de effecten zijn op de wachttijd en hoe we daarop kunnen gaan sturen. Dank u wel. Dank.

Jawel, dan ga ik naar de SP, meneer Van der Schaaf. Ja, voorzitter.

Ik moet u zeggen dat ik nog steeds aan het bijkomen ben van de opmerking van de wethouder naar aanleiding van de commissie. Die waren we in het plan hebben besproken en met name de vraag over de supermarktvoorziening. Ik wil toch heel graag de wethouder vragen hier absoluut de duidelijkheid te geven wat daar nu de situatie is, zijn er afspraken met de bestaande supermarkten dat er geen supermarkt op Leidschendam-Zuid mag komen? Want dan wordt dat een thema wat we de komende tijd flink aan de orde gaan stellen. Of berust het op een misvatting aan mijn kant en gaat u gewoon de verdere ontwikkeling in en kijkt u naar wat daar nodig is? Op in Leidschendam-Zuid? Wij denken in ieder geval dat ook met bewoners op Zuid sprekende dat een supermarkt heel welkom zou zijn, dus ik denk dat dat in de plannen die daar voor dit project maar ook voor andere projecten aan zitten te komen meegenomen moeten worden. Het onderwerp OV-voorzieningen. Dat heeft GroenLinks ook aangekaart. Dat blijft bij ons en zegt van toch een doorn in het oog. We denken wel degelijk dat de OV-voorzieningen nodig zijn in Leidschendam-Zuid, dus ook daar wil ik dat er wat out of the box gedacht wordt door de wethouder. Waarschijnlijk zijn er ook andere mogelijkheden en als de MRDH niet mee wil werken of de HTM niet mee wil werken, dan zijn er misschien nog wel andere mogelijkheden. Dus ook daar vraag ik een stukje nadenkendheid van de wethouder. Ja, en dan blijft ook natuurlijk Vlietweg 311 een probleem, want Overgoo is nooit bedacht met de Vlietweg 3 locatie op die plek. Die hoogbouw, de aflopende bouwlijn, die wordt duidelijk geweld aangedaan met Vlietweg 3. Ik vond het een terechte opmerking van GroenLinks om toch nog een keer de projectontwikkelaars bij elkaar te brengen. Ook daar willen we graag wel horen wat nu de ideeën van de wethouders zijn, hoe we dan toch van dat eindpunt af gaan komen. Als het gaat om de moties van het CDA en dan is de groen motie heel sympathiek, maar dan hoor ik graag de wethouder over de €600.000 dat we die moeten gaan indexeren. Dat vind ik ja. Zo werkt dat in het economisch verkeer dat dingen geïndexeerd worden, maar het doet gewoon zeer dat dat een soort doel blijft, Leidschendam-Voorburg van voor de absoluut allerrijkste woningen te bouwen, zelfs in project als Overgoo, dat denk ik van doe even normaal. Dank u wel. Dank u.

Wel, dan is het einde van de eerste termijn van de zijde van de Raad en dan nodig ik wethouder Boerema uit om antwoord te geven op de gestelde vragen.

Tulpen zijn er weer, die zijn prachtig. Allereerst het laatste nieuws, maar u volgt ook alles via Twitter. De verspreidingswet heeft een meerderheid, dus die komt eraan voor wie het nog niet is. Overal de grootste gebiedsontwikkelingen in onze gemeente, inderdaad. We hebben er uitgebreid over gesproken in de commissie en ik hoor nu weer dezelfde vragen ook. En ik snap dat die kopzorgen bezorgen bij u, maar ik heb ze in de commissie uitgebreid beantwoord en dan heb ik het met name over Vlietweg 3. Het zijn twee verschillende ontwikkelingen met twee verschillende eigenaren, even op de kavel, want overal kunnen meerdere eigenaren zijn, maar het zijn echt twee verschillende ontwikkelingen. We hebben dat gepoogd, daar zijn ze niet uitgekomen en als u vanavond instemt met overal is er ook geen ruimte meer voor, want het gebied is al ingetekend. Dat heeft u gezien, hè? En daar spreken we hier vanavond over. En.

Ja, ik hoor een hele snelle zin van de wethouder, maar als er vanavond gestemd wordt over Vlietweg 3, stemmen we niet in. Dat is toch duidelijk?

Maar dat heb ik ook niet gezegd. Meneer Van der Schaft, ik heb het echt over gewoon zelf en u weet zelf hoe complex het is. We hebben dat traject gelopen. Het is niet haalbaar gebleken. Het blijven twee afzonderlijke projecten. Wat wel zo is, is dat in het nieuwe plan Overgoo rekening is gehouden met Vlietweg 3, want u ziet hem ook ingetekend, dus er is wel degelijk rekening gehouden met afstand, met groen etcetera. Dus het is niet zo dat Vlietweg 3 daar niet is meegenomen. Ik zie

Zie interruptie van de heer Elenbaas. Ja, ik wil

Wil even in herinnering roepen. Een van de presentaties van het plan Overgoo. Daar werd inderdaad een model ingezet van Vlietweg 3, maar er werd ook aangegeven dat dat te hoog was en dat daar naar gekeken moest worden. Ik bedoel, ik kreeg de indruk op die avond dat er wel degelijk nog intenties waren om te gaan praten over die hoogbouw, het aflopen van Overgoo en de hoogte van Vlietweg 3. Dat is ook de reden waarom ik maar steeds vasthoud aan van. Waarom ja, krijgen we reacties van. Het is zoals het is. Ik hoop dat trouwens niet meer al te veel te horen in 2024. Maar goed, ja, de oproep is gewoon van, doe nog een poging.

Dank u, voorzitter. Het is zoals het is, bedoel ik mee. En wie bouwt er op zijn eigen terrein over grote ontwikkelingen zoals die nu voorligt? Twee gescheiden projecten. Wat ik wel gezegd heb in de commissie is dat er overal zelf eventueel nog nuances zitten in de hoogte, dat we een zonstudie zouden doen en dat er dan eventueel op de ene eentje eraf, eentje erbij, dat wel. Maar het staat los van Vlietweg 3. Ik wil die twee dingen ook echt gescheiden houden hier. Dat traject is helaas voor sommigen gelopen. Even kijken, het CDA begon met 30 en 20, hè, en daarom heeft u de motie ingediend. PvdA was blij met 31 en 21, dus ik herhaal hem hier toch ook nog maar even. Dat is percentage. Ja, het zijn toch weer een paar woningen erbij, de motie. Hoe sympathiek ook, hè? Ondanks de indexering, volgens mij heb ik in de commissie ook aangegeven hoe complex deze ontwikkeling is. Er zitten verschillende eigenaren op dit terrein. We hebben 30% sociaal, 31 wordt het, 20 middelduur waar we aan moeten voldoen, wordt 21. 5% economie waaraan we moeten voldoen. En u heeft nog een motie dat u zegt meer vierkante meters groen. Op een gegeven moment wordt het wel heel complex en wordt het ook onbetaalbaar. De heer Van Wissen gaf terecht aan, dat was de eerste keer dat ik het hier vanavond hoorde, de WBI-subsidie. Het is nog helemaal niet zeker dat we dat gaan krijgen. Het is een cofinanciering, wij moeten daar zelf ook serieus geld bij doen, maar als die subsidie niet doorkomt, ligt deze hele ontwikkeling op zijn gat. Dus ik wil met voorzichtigheid aan u meegeven, hoe sympathiek ik hem ook vind, om deze motie niet aan te nemen, want u maakt het nog veel complexer. De bouwkosten zijn inmiddels weer gestegen. De vierkante meterprijs om te bouwen is zo hoog geworden dat je onder de 6 ton een grondgebonden woning al bijna niet meer voor elkaar krijgt. Los daarvan, ik maak even mijn zin af. Meneer Van Duffelen wil inspelen, ik maak even mijn zin af, want nu ben ik hem toch kwijt, sorry. Los schuif.

Ja, de bouwkosten zei ik, en inderdaad de vierkante meter. Stel dat we het voor elkaar zouden krijgen en er een meerderheid zou zijn. Dan gaan de woningen kleiner worden, omdat de vierkante meterprijs, ik weet het even niet uit mijn hoofd, maar die staat op een bepaald bedrag. Dan zou het kunnen betekenen dat je bijvoorbeeld alleen nog maar woningen voor de helft van wat nu ingetekend staat kunt doen, dat je een verdubbeling van de woningen krijgt. Dan denk je joepie, daar weer meer woningen, dat past daar niet. Dus het heeft wel allemaal raakvlakken. Ik wil u ervoor behoeden dat u nog meer restricties op deze ontwikkeling aangeeft, hoe sympathiek ook. Nou weet ik weer wat ik wilde zeggen: dat we ons niet gaan vastpinnen op die 6 t. Wat ik wel kan doen, is de vrije sectorwoningen met de ontwikkelaars bespreken en te kijken, zo gedifferentieerd mogelijk, dat er voor iedere portemonnee, en of die nou dik is of dun, een woning te vinden is. In dat licht zou ik hem dan willen zien.

Ja voorzitter, maar volgens mij zitten de wethouder en ik en mijn fractie niet zo heel ver uit elkaar. Maar ik vraag niet om het te gaan doen. Ik vraag om daarover met de ontwikkelaar in gesprek te gaan. Dat is ook wat in de motie staat. Ja, dank.

Ik hoorde een aantal andere partijen zeggen, vooral doen hè? Onder de 6 ton graag, want u gaf ook aan dat we ook even corrigeren dat er tot nu toe heel veel woningen boven de 6 ton gebouwd zijn en noemde een aantal voorbeelden, waaronder Japanse huis. Maar dat wordt geen koop. Dat wordt volledig huur. Dus dat sowieso niet en sommige plannen, weet u ook, komen uit een daarvoor periode en geldt de motie niet voor zover die daar wel van toepassing op was.

Ja voorzitter, en juist omdat ik dat weet, wil ik nu zo graag dat wij ons aan het beleid van vandaag gaan houden. Nou.

Het is geen beleid. Het was een motie die aangenomen is en geen beleid. Meneer

Ik heb even een vraagje aan collega Van Duffelen. In zijn motie staat: roept het college op om geen woningen boven de 6 te laten bouwen. Volgens mij staat er duidelijk dat er gewoon geen woningen gebouwd worden. Meneer Van...

Volgens mij staat er in de bullet daaronder dat we hierover met de ontwikkelaar in gesprek moeten gaan. Ja, als

Ja, als die eerste bullet erin staat, dan lees ik alsnog dat er geen woningen boven de 6 verdiepingen gebouwd worden en daar heb ik toch wel moeite mee als ik zo de antwoorden van de wethouder hoor. Meneer van Duffelen.

Kijk, de heer De Klerk leest of hij zelf leest, maar ik lees en zo heb ik hem ook bedoeld. Zo heeft mijn fractie hem ook bedoeld dat wij nu eindelijk een keer woningen gaan bouwen die betaalbaar blijven. En dus, woningen zijn nog altijd heel veel geld, nog lang niet voor iedereen betaalbaar, maar dat we in ieder geval een opbouw krijgen van sociaal naar die hele dure woningen die bijvoorbeeld in Noordzee of in Vlietwijk er gaan komen en dat we daar een tussencategorie creëren die voor de mensen met een wat lagere portemonnee nog wel goed te doen is en dat we daarmee die doorstroming op onze woningmarkt op gang gaan krijgen. Dat is de essentie en de gedachte achter mijn motie en dat is wat ik heb geprobeerd te verwoorden. Meneer de...

Uw wel Voorzitter. Ik snap dat dat uw intenties en uw ideeën achter de motie zijn. Echter hoor ik de wethouder nu net toezeggen dat zij in gesprek wil gaan met de ontwikkelaars. En dan heeft u in principe denk ik de motie binnen en zou u hem dus ook kunnen intrekken?

Dan denken we, de woordvoerder heeft nou juist echt een steuntje van mij en de Raad als u daarmee instemt om dit gesprek aan te gaan.

Goed, we gaan verder met de wethouder. Ja, dan voeg...

Ik daar nog iets kleins aan toe en dat is dat deze gebiedsontwikkeling 10 jaar gaat duren en dat we op zijn vroegst over 3 jaar de schop de grond in doen. Nee, maar niemand weet hoe de wereld er dan uitziet. Dan kan de hypotheekrente op 10% staan. Hij kan op 1% staan en dat maakt ook of een huis van 6 ton betaalbaar is. Ja of nee? Want de hypotheekrente speelt daar ook een grote rol in en daarnaast weten we ook niet wat de bouwkosten dan doen, dus ik zou voorzichtig willen zijn om die strakkere. Ik heb u toegezegd, we gaan in gesprek. We gaan voor iedere portemonnee daar bouwen, want dat maakt dat de doorstroom op gang komt en niet voor een categorie.

Een laatste opmerking op dit punt wat mij betreft hoor, maar ik ben het wel met de wethouder eens, omdat we niet in de toekomst kunnen kijken en de wereld op dit moment echt heel instabiel is en we echt niet weten wat er gaat gebeuren. Maar juist dat zou nou juist reden moeten zijn om zo goedkoop mogelijk te gaan bouwen, zodat het voor iedereen beschikbaar blijft. Ook als het economisch of anderszins straks slechter gaat in de wereld en hierin lijst staan voor wethouder Helder.

Helder, waarvoor dank. Ik ga even door naar het parkeren en mobiliteitsplan. We hebben nog geen datum waarop we dat gaan starten, maar we hebben de komende 3 jaar de tijd voordat de schop de grond ingaat om tot een heel goed plan te komen. Ik heb u toegezegd dat we samen met wethouder Keus dat gaan doen en dat we daar ook de omwonenden bij betrekken. Ik heb een aantal mensen uitgenodigd om vooral in dat panel te gaan zitten en mee te denken over hoe dat eruit zou kunnen zien. Hetzelfde geldt voor OV en de koren van de staf zeggen. Ja, jammer HTM kijkt breder dan dat. Ik ben best out of the box, maar volgens mij hebben we wel de vervoersmaatschappijen nodig om hoogwaardig vervoer te creëren. We kunnen zelf ook met een busje gaan rijden, maar het lijkt me niet heel duurzaam in de zin van dat kunnen we lang volhouden, want u weet ook dat dat geld kost. Beter is het volgens mij als we samen gaan kijken naar een goed mobiliteitsplan en ik zeg het hier nog maar een keer: OV is echt in de buurt en de voet- en fietspaden worden verbeterd zodat het ook beter toegankelijk wordt. Maar binnen 10 minuten zit je op 3 haltes, fietsen heb ik het dan over, en de één zal het wel kunnen, de ander niet. Maar volgens mij is dat redelijk op afstand. We hebben hier echt een, wat noemen ze dat, een 15-minuten gemeente, dus alles is wel binnen 5 tot 15 minuten bereikbaar. De hub, de 200 plekken. Van de

De heer Elenbaas en de heer De Klerk en de heer Elenbaas was er net iets eerder, meneer De Klerk?

Dank u wel, voorzitter. Ook hebben wij in de commissie gehad over station Leidschendam-Voorburg. Daar komt een verbouwing aan en u zou nog terugkomen bij ons met een planning. Wanneer dat station verbouwd wordt, kunt u daar nog wat over vertellen wanneer die zou komen?

Voorzitter, zodra ik de planning heb, dan gaat die uw kant op en die is er nog niet, dus daar kan ik niks over zeggen. Die vervolgt, meneer

Ik neem aan dat we dat niet over 3 jaar krijgen, is dat volgend jaar al of dit jaar nog? Helemaal niks bekend. De wethouder mobiliteit...

Ik zit me af te vragen, als wij instemmen met dit plan, hoeveel ruimte er nog is om op het punt van OV aan te passen, andere opties te onderzoeken enzovoort. Dat is een vraag. En ik wil er ook nog een keer op wijzen dat de haalbaarheidsstudie die bij dit voorstel zit, echt meerdere malen met grote nadruk het feit noemt dat het ontbreken van OV het plan en de leefomgeving minder aantrekkelijk maakt. Met grote nadruk wordt daar gezegd dat dat de bottleneck van het plan is. Dus, wat denkt u daarmee te gaan doen, mevrouw?

Ja, ik val in herhaling vrees ik. Ik heb toegezegd in de commissie en ik heb het hier weer gezegd. We gaan een mobiliteitsplan voor heel Leidschendam uitmaken, dus niet alleen voor Overgoo, omdat Leidschendam-Zuid al langer vraagt om goede verbindingen op diverse dingen. Fiets- en voetpaden nemen we daarin mee. Het station wordt erin meegenomen, maar ik kan op dit moment niet zeggen wanneer we daarmee gaan starten, maar die toezegging is er en het gaat ook gebeuren. Ik kan alleen niet zeggen per wanneer we dat starten en wanneer we dat gaan doen. Dus ik hoop dat dat voldoende is, maar de onderzoeken laten ook zien dat wat nu gepland is wel mogelijk is, hè? Dat daar geen verwarring over bestaat. Vervolgt u.

Schat, heb de 200 zijn voorzien inderdaad in de hub en alles valt of staat straks met het mobiliteitsplan hè, want dat had ik zo toegezegd en dan kijken we of we ze nodig hebben. Ja of nee, zijn ze niet nodig, dan kunnen ze eruit. En dan zitten we ook wel misschien in een hele andere wereld, maar dat zeg ik, ik val nu in herhaling wat in de commissie allemaal al toegezegd is. Meneer Hoekema.

Nou, de heer Wildschut is afwezig en ik dacht, het is wel een mooi moment om nog eens een lans te breken voor de toezegging die in de commissie werd gedaan over de syllabus shuttlebus die vanuit de ChristenUnie werd voorgesteld. Wat natuurlijk ook een mooie oplossing zou kunnen zijn, wethouder voorzitter.

Voorzitter, nemen we allemaal mee in het mobiliteitsplan, zoals eerder gezegd, even kijken. De voorzieningen, D66 vroeg ook naar de andere voorzieningen. En of dat allemaal in beeld is, ja, ik krijg een beetje het idee dat het kerstreces bij u langer duurde dan bij mij. En dat u denkt, het is een nieuw jaar, dus er zit heel veel ruimte tussen, maar het is maar 3 weken hè? En dus al die onderzoeken die toegezegd zijn moeten allemaal nog opgestart gaan worden, dus het komt eraan. Het is toegezegd, heb heel even geduld. Alles moet verder uitgewerkt worden. Nou, PvdA zei inderdaad.

Ik weet niet of mijn kerstreces langer was. Ik gun u een lang kerstreces hoor, daar gaat het niet om. Maar het ging mij echt om de verbinding tussen een hub en dan die voorziening of u dat ook als randvoorwaardelijk ziet om dat te kunnen. Had ik

Net gezegd, ja, dat is zeker. Dat was zeker ook de bedoeling en de intentie. Ja, PvdA gaf aan geen perfect plan? Ja, dat is volgens mij niks op dit moment hè. We streven dus allemaal naar perfectie, maar het is bijna onmogelijk om dat te halen. Maar ik denk dat u een goed punt maakt. We hebben die woningen keihard nodig. U heeft het overzicht inderdaad van mij gehad en wat ik daarbij misschien vergeten was te vertellen. Er is een verdeling gemaakt van het aantal woningen dat nodig is in Nederland om de wachtlijsten te verkorten en iedereen een dak boven het hoofd te geven. Dat is op provincieniveau verdeeld en daarna op gemeentelijk niveau verdeeld. Daar hebben wij met de Haagse regio afspraken over gemaakt en de woningen die voor ons nu op de rol staan, zijn nodig om in feite de wachtlijsten te verkorten of op te heffen als er niet heel veel mensen meer bijkomen. Maar daar is de verdeling op los gemaakt. En daar hebben we afspraken over gemaakt in de Haagse regio. Dat moeten we gaan bouwen en dan zou dat de oplossing moeten zijn. En alles wat meer is, en er zitten nog veel meer plannen aan te komen, maar die zijn nog boterzacht zoals ze dat noemen. Die staan niet in de overzichten.

Ja, dus dan begrijp ik het goed, hè? Want zo had ik dat inderdaad niet uit de overzichten in de stukken begrepen dat dit voldoende zou moeten zijn, die toedeling, om in 2030 te komen. Ja, tot nul zal nooit lukken, hè? Want je hebt altijd wel enige snijverlies, maar om daarmee de extremiteiten eruit te halen.

Ja, dat is inderdaad de schatting, maar u heeft van ons met name de woningen gekregen in het sociale segment. Maar daarnaast bouwen we natuurlijk ook in middelduur en de wat duurdere woningen voor ieder mens, een dak boven het hoofd. En dat maakt natuurlijk ook dat de doorstroming op gang komt, waardoor er dus ook meer mensen een dak boven hun hoofd krijgen. Dus in principe zouden alle plannen en de provincie heeft ons totale overzicht dus niet alleen sociaal, maar ook de andere woningen en dat wordt doorgegeven weer aan het ministerie en daarmee wordt een berekening gemaakt landelijk en dat zou voldoende moeten zijn. Maar je weet het nooit. Niemand heeft een glazen bol, dus ik hoop dat dat voldoende is voor die wachtlijst wat dat betreft. En dan als laatste de vraag voor de supermarkt, een buurtsuper is welkom. Er zijn verder geen afspraken over gemaakt. Het enige wat misschien spannend zou kunnen zijn wanneer er echt een hele grote supermarkt komt, dat dat een verkeersaantrekkende werking heeft en de vraag is even of dat handig is op die locatie, maar het is niet zo dat daar geen supermarkt mag komen of zo. Meneer van

Maar ik wil toch even horen van de wethouder of dit beeld dat ik heb gekregen hopelijk onjuist is. En dat is dat er afspraken zijn met de supermarkt in het Damcentrumgebied, die beperkingen opleggen op ontwikkelingen die wij als gemeente willen doen. Jeroen Linssen om ze uit. Nee, die

Die afspraken zijn er niet en dat is dus ook niet gevraagd, dus dat kan ik bij deze wegnemen. Voorzitter, volgens mij heb ik alle vragen beantwoord. Ik zie

Zie meneer Elenbaas nog met een dringende vraag.

Ik wil u nog even herinneren aan de groene motie.

Nee, de 600.000 motie heb ik gehad, groen inderdaad nog niet. Even kijken, ik heb hem hier niet bij de hand, maar volgens mij. De tweede bullet zegt dat we het gebied moeten laten zoals het is, het water daar en noem allemaal op. Die vind ik wel heel dwingend van. Dat moet zo blijven. Wat ik wil voorstellen is, daar hebben we het in de commissie ook over gehad en na de commissie heb ik met de bomenbond nog even gesproken om, zeg maar met de omwonenden. Er zijn een aantal omwonenden die u ook een brief hebben gestuurd over de vogels en de bomen die daar staan met de bomenbond afgesproken dat we daar even met elkaar doorheen gaan lopen. Wat zijn die bomen dan? Waar is het water dan? Het water zou misschien ook in die punten bij de A4 kunnen als watercompensatie. Ik voorzie dan een leuk rond meertje waar je ook op kan schaatsen als het vriest en zo dat we daar de watercompensatie doen. In plaats van dat is maar even een gedachte pin me er niet op vast, maar zo zouden we daarna kunnen kijken. Maar ik wil me niet op de tweede bullet vastleggen van dat laten we zoals het is, want we moeten echt even kijken hoe het met de woningtype uitkomt en met de tuinen en waar die bijzondere bomen dan staan en dat we daar dan later op terugkomen, maar dat wil ik dan graag met de omwonenden doen en de bomenbond. Heeft u zo voldoende? Dank dan.

Dan gaan we over naar de tweede termijn van de zijde van de Raad en ik wilde dezelfde volgorde weer hanteren, dus ik ga naar meneer De Klerk van de VVD.

Voorzitter, dank u wel en ook dank aan de wethouder voor de beantwoording van alle vragen. Ja, ik denk dat het een heel duidelijk verhaal is. U hoorde het net al enigszins aan mijn kritische noot: de motie van de 600.000 steunen we niet. Motie Groen kunnen we leven met de uitleg van de wethouder, dus als meneer Van Duffelen die motie dan ook zo bedoelt, dan kunnen we daarin mee.

Misschien dat voor de helderheid, meneer Van Duffelen kan zeggen of hij de moties zo bedoelt, dan is dat voor de rest van de raad ook meteen helder.

Ja, zoals de wethouder het aangeeft, kan ik nu mee instemmen zoals Maxim ook uitlegt. Helder dan.

Ja, ik kan kort zijn, denk ik. Wij kunnen ook meegaan met die motie, zoals die door de wethouder wordt geïnterpreteerd. Ja, het blijft teleurstellend dat wat wij proberen aan te geven over Vlietweg 3 zo blijft. Ja. Het is wat het is, heb ik begrepen.

Dank u wel, voorzitter. Ten aanzien van de moties, ja, bij de eerste motie ben ik even in verwarring of we nu voldoende genoeg kunnen nemen. Tenminste, wat ons betreft is de toezegging van de wethouder echt voldoende, dus ik weet niet of die motie nog aangepast gaat worden of dat het nu anders geïnterpreteerd kan worden, waardoor we de motie kunnen steunen. Dus wacht ik nog even af hoe de wethouder daarop reageert. En ten aanzien van de tweede motie zou ik eigenlijk het verhaal van de wethouder erg willen ondersteunen. Die tweede bullet is zo specifiek, hè, dus ik krijg dan het gevoel, gaan we ook nog bepalen wat er voor moet zijn van dat stukje water. Dus als die tweede bullet eruit gaat of vrijer verwoord wordt, dan geven we ook ruimte voor participatie. Dat vinden wij belangrijk, dus tot zover, voorzitter.

Dank u wel. Ik heb volgens mij de heer Van der Vleuten horen zeggen over die motie Groen dat hij de uitleg van de wethouder daarin ondersteunt? Nee. Dan ga ik naar Gemeentebelang Lijst van Voor voor de heer Van Wissen. Ja.

Ja, dank u voorzitter. Wat betreft de twee moties: de motie over de 600.000. We hebben de toezegging van de wethouder gehoord en wat ons betreft is de motie dan overbodig. Wat betreft het Groene Centrum Park met de toezegging van D66 en CDA, wat ons betreft prima om die te steunen. Dank u.

Ja, we zullen voor het plan stemmen. Voorzitter, tegen de motie van de 600.000 en voor de motie van Groen. Dank u.

Wel, tenslotte de heer Van der Schaft. Ja, dat...

Wil voorzitter. Ja, uiteraard wou ik zeggen, gaan we voor, zeg maar, deze woningontwikkeling stemmen. De groene motie met de uitleg van de wethouder daar wij best wel voor stemmen. De € 600.000, ja, € 600.000. Het is veel geld dat je niet kan uitspreken. Ja, daar gaan we tegen stemmen, en vooral ook omdat wij vinden dat het woningbouwbeleid in Leidschendam-Voorburg toch gewoon tweetal elementen echt ontbreekt. Echt, we zullen veel meer moeten gaan spreken over koopwoningen in het gebied rond de € 250.000. Daar zijn gemeentes die daar ook beleid op ontwikkelen. Ik heb dat nog niet gezien, maar misschien komt dat nog. En als we aan woningbouw denken dan moeten we niet aan, zeg maar, eilandjes denken dat iedere ontwikkelaar die een plan heeft, die drukt hem doorheen en dan is het grote verband er gewoon niet. Daar moet er veel meer met visie gebouwd worden. Veel meer, zeg maar, over de totale gemeente kijken en misschien zelfs over de gemeentegrenzen heen kijken van hoe wij met woningbouw omgaan en een excuus van ja, het zijn afzonderlijke ontwikkelingen. Ja, daar kunnen we echt niet meer uit de voeten. Dus nogmaals, we stemmen voor het hoofdvoorstel en we hopen dat het een succes wordt.

Dank u wel, dan kijk ik nog even naar de wethouder. Voorzitter. Ja.

Ja, dat dacht ik ook. Voorzitter, dank aan de wethouder voor de beantwoording en ten aanzien van de motie rondom de € 600.000 plus indexatie denk ik dat de wethouder en ik niet zo heel ver uit elkaar liggen. Waar het mij om te doen is, en dat heb ik de wethouder volgens mij horen zeggen, is dat we een gevarieerde prijsopbouw daar realiseren op Oosterhoven, van de sociale tot middelduur en iets duurder. Niet dat we die hele sprongen zoals we die bij Vlietwijk en Noorthey zien, daar beleven. Als dat inderdaad de intentie van de wethouder is, dan wil ik die motie intrekken en die motie groen met de wijziging die ik ook aan heb gegeven. Die kan ik wel in stemming brengen.

Het CDA is, ja, dat gaan we doen. Verschillende prijsklassen, maar ik wil wel iets corrigeren wat de SP zegt. We moeten stoppen met dingen als afzonderlijk zien, want het is niet zo dat we in Leidschendam Zuid deze twee projecten afzonderlijk zien. Wat ik heb proberen duidelijk te maken is dat Overgoo een aantal eigenaren kent waar een gebiedsontwikkeling plaatsvindt en Vlietweg 3 is een eigenaar die daar de timmerfabriek gekocht heeft. Dat zijn twee verschillende eigendoms, zal ik het zeggen, eigendommen? We hebben geprobeerd om Wie Bouwt op Overgoo te krijgen, maar de plannen voor Overgoo duren te lang voor Wie Bouwt. Ze hebben een investering gedaan, zij willen daar zo snel als mogelijk huisvesting voor jongeren, 18 tot 28, in de 80% sociaal hè? In het betaalbare segment voor deze jongeren en zij vinden dat ze te lang moeten wachten als ze met Overgoo meegaan. Tot Overgoo begint aan de A4 en duurt 10 jaar, dus tegen de tijd dat ze aan de beurt zijn, waar Wie Bouwt eventueel die jongerenhuisvesting zou kunnen bouwen, dat is aan de kant van de Nieuwstraat, dan zijn we 8 jaar verder en volgens mij wilt u dat ook niet voor de jongeren. En dat is wat ik bedoeld heb met verschillende ontwikkelingen en ik wil nog iets toevoegen. De huidige bouwprijs van vrij op naam is € 5.000 per vierkante meter. Mag u uitrekenen wat u krijgt als u mijn huis wil voor € 250.000? Meneer van...

Dat is een leuk betoog, vooral dat laatste stukje, want ik zie toch echt wel in andere gemeentes dat € 250.000 een heel reëel bedrag is om woningen te bouwen. Maar goed, die discussie hoeven we niet te voeren. Een andere discussie die we nu ook niet hoeven te voeren, is dat het beleid in Leidschendam zo is dat als je een grondpositie hebt, dan kun je aan de slag gaan met plannen en dan is het vrijwel zeker, niet altijd, want er wordt ook wel eens wat tegen gesputterd, dat er dan zeg maar een ontwikkeling plaatsvindt. En wat dat dan voor het grote geheel betekent, dat blijft onderbelicht, ook als het gaat om verkeer, maar ook al in aangrenzende projecten. Ik maak me er zorgen over. De SP maakt zich daar zorgen over en we zullen er zeker nog in een aantal andere debatten die we gaan voeren flink op terugkomen, maar misschien ook nog wel over een andere ontwikkeling in het Damcentrumgebied zullen we er nog op terugkomen, want het gaat er ons om dat er een visie moet zijn ten aanzien van ruimtelijke ontwikkelingen die samenhang heeft, die toekomstperspectief heeft en voor ons ontbreekt dat. Maar we komen erop terug.

Zegt, we komen erop terug, maar u legt hier toch iets neer. Wat wel opgepikt wordt door de buitenwacht en dan wil ik daar wel even op reageren. Dan worden hier meerdere projecten, meerdere bouwprojecten gewoon tegengehouden omdat ze niet passen in het beeld wat wij voor ogen hebben in Leidschendam-Voorburg, omdat we wel degelijk een visie hebben. En u noemde zelf het Damcentrum. Daar is een visie voor neergelegd, jaren geleden. De Rijnlandstraat Noord en de Damlaan zijn de laatste twee projecten om die visie afgebouwd te krijgen, dus daar lag een visie aan ten grondslag. Daar worden de laatste twee projecten straks, u krijgt deze nog naar de Raad voor uitgewerkt. Maar ik brainstorm graag met u daarover, maar zeg hier niet dat de ontwikkelaars hier alle zin krijgen, want u heeft van de week ook kunnen lezen dat er in ieder geval eentje is die een groot project niet zijn zin krijgt, omdat wij daar de visie niet van inzien. Meneer van

Dat laatste, dat heb ik ook gezien en dat heb ik ook, wat ik al net zei, min of meer benoemd dat het niet altijd zo is. Maar we komen er inderdaad nog wel op terug, want het grote probleem, een van de grote problemen die wij toch blijven zien, zeker als het gaat om het Damcentrumgebied, is dat verkeer toch, nou zal ik het heel netjes zeggen, problematisch is. En dat ontwikkelingen zich over de afgelopen jaren hebben opgestapeld en de verkeerssituatie gewoon achtergebleven is. Ik vind dat toch een gebrek aan visie. Zo kijken wij ernaar. Daar kunt u van gedachten over wisselen. Ik denk niet dat we iets nieuws zeggen, dus ook naar de buitenwacht toe denk ik niet dat het als heel verrassend komt.

Wij zeggen dan tenslotte wethouder Bremer ja tot.

Slot, dan mag deze raad zichzelf in de spiegel aankijken, want alles wat dit college uitvoert, heeft u besloten. En daarmee