HAMERSTUK: Raadsvoorstel: Kulturhus, kwaliteitssprong naar Integraal Kindcentrum en energieneutraal en frisse scholen klasse A

Daar aan. 1.3 het vragenuur mevrouw Hoog heeft zich aangemeld voor het vragenuur om vragen te stellen over een woi, met name de basisregistratie personen. En wethouder Kist schuift ook aan. Dan is het woord aan mevrouw Rolwagen. Voorzitter dank.

Dank u. Een hele korte inleiding. In de raadsvergadering van 7 maart jongstleden heeft fractie Hohage vragen gesteld over het gebruik van gegevens uit de gemeentelijke basisadministratie (GBA) door Woej voor 75-plussers. Verder heeft fractie Hohage onlangs vernomen dat niet alleen NAW-gegevens van ouderen zijn gebruikt, maar ook van inwoners met een ooievaarspas die kinderen hebben. Fractie Hohage heeft hierover diverse klachten ontvangen van inwoners die er niet blij mee zijn. En daarom heb ik de volgende vragen: 1. Wie is verantwoordelijk voor het beheer van gegevens uit de GBA en andere persoonsgegevens? 2. Wie is er verantwoordelijk voor dat deze gegevens uit de GBA en andere gemeentelijke persoonsgebonden administraties zijn verstrekt aan Woej? 3. Heeft de gemeente overeenkomsten met Woej inzake uitwisseling van gegevens uit de GBA? 4. Staat er expliciet in dat er datagegevens van de gemeente aan deze organisatie mogen worden verstrekt? Zo ja, dan verzoek ik u een kopie van deze overeenkomst aan de raad te verstrekken. 5. Volgens de wet valt de GBA en de andere persoonsgebonden informatie die de gemeente heeft onder de Wet basisregistratie persoonsgegevens (BRP) en mag de gemeente zelf wel deze gegevens gebruiken, maar niet zomaar aan derden verstrekken. Waarom is dit dan wel gebeurd? 6. Volgens de Wet bescherming persoonsgegevens, artikel 6 tot en met 13, had de gemeente zonder toestemming van betrokkenen, de inwoners dus, de gegevens nooit aan derden mogen verstrekken zonder toestemming. Is deze toestemming vooraf of desnoods achteraf gevraagd aan de betrokken personen, ja of nee? Tot zover nu mijn vragen.

Dank u wel, dan is nu het woord aan wethouder Kist. Dank u.

U wel, voorzitter. We hebben natuurlijk al eerder met deze vragen beantwoord, dus ik ben een beetje verrast, moet ik zeggen, dat ze weer komen. Maar goed, het vragen staat vrij en ik ga graag in op de beantwoording daarvan. Wie is verantwoordelijk voor het geven? Ja, dat is zonder twijfel de gemeente. Als wij vanuit de GBA informatie verstrekken aan Boei, wie is daarvoor verantwoordelijk? Ook daar de gemeente. Zijn er overeenkomsten met Boei? Nee hè? Wij vragen aan Boei een aantal taken voor ons uit te voeren en daar stellen we een aantal middelen ter beschikking. Dat zijn niet alleen financiële middelen, maar ook informatie over bepaalde doelgroepen waarvan we in deze raad hebben gezegd: dat zijn mensen waar we gewoon een bijzondere aandacht voor hebben en willen we dat Boei een goede rol daarin speelt, dan verstrekken we die gegevens. Dat is ook toegestaan, hè? Ik verwijs naar eerdere antwoorden die we hebben gegeven waarin we aangeven welke artikelen daarop van toepassing zijn. Het College Bescherming Persoonsgegevens beschikt ook over onze verordeningen en over onze zaken. Dus als daar een probleem zou zijn, dan hadden we dat van hen gehoord. Dat is niet het geval. Bij vraag 4 vraagt mevrouw Hohage of er expliciet dan iets staat in de overeenkomst. Nou, wat ik al zei, het is niet van toepassing. Mevrouw Rosagestel vraagt in vraag 5 of wij toestemming hebben gevraagd aan de bewoners. Nee, zodra natuurlijk een overheid met een bepaalde doelgroep een belang heeft om daarmee te communiceren, dan is daar geen toestemming van de betreffende inwoner voor nodig. Het is natuurlijk altijd mogelijk voor de inwoner om te zeggen dat ze dat niet willen en dan sturen ze gewoon een briefje naar Boei of geven ze bij Boei aan dat ze dat niet willen ontvangen, en dan gaat Boei dat natuurlijk gewoon oppakken. Nou, ik geloof, voorzitter, dat ik daarmee de vragen van mevrouw Hohage heb beantwoord. Dank u.

Ja, zeker voorzitter. Dank u. De Autoriteit Persoonsgegevens houdt toezicht op de uitvoering van de wet AVG op grond van artikel 4.1 en dat dus van het onrechtmatig verstrekken van de gegevens uit het GBA op de hoogte gesteld moeten worden door de gemeente zelf. Dat is dus niet gebeurd. Gaat het nog gebeuren? Zo nee, waarom niet? Laatste vraag: de Autoriteit Persoonsgegevens kan sinds 1 januari 2016 boetes opleggen voor het onrechtmatig verstrekken van persoonsgebonden gegevens uit het GBA en andere gemeentelijke administraties. Houdt het college daar rekening mee? Zo nee, waarom niet? Zo ja, hoe dan? Ik herinner even aan de gemeente Eindhoven meer dan 8 t.

Dank u wel. Zijn er nog andere leden van de commissie die vragen hebben over dit onderwerp? Nee, dan is het woord weer aan wethouder Kist.

Voorzitter, dank u wel. Wat dat betreft moest de Autoriteit op de hoogte worden gesteld. Dat doen we ook, we stellen de Autoriteit op de hoogte van de verordeningen en de maatregelen en de reglementen die wij gebruiken om dit soort zaken te regelen. Dus ze zijn op de hoogte. Houden we rekening met boetes? Nou, liever niet, want we proberen juist alles volgens de wet te doen en wij proberen, door onze processen goed in te richten, hopen we dus ook en verwachten we dus ook dat dat niet nodig is.

Dank u wel, dan is hiermee het vragenuur beëindigd en gaan we naar agendapunt 6, het hamerstuk terugkoppeling in werkgroepen. En niemand heeft bespreking gevraagd. Dus

Nemen we dit voor kennisgeving aan. Agendapunt 7, hamerstuk financiële stand van zaken, decentralisatie sociaal domein, heeft ook niemand bespreking gevraagd.

De toezeggingenlijst heeft niemand bespreking gevraagd en dan agendapunt 9 de besluitenlijst van de openbare vergadering Commissie Maatschappelijke Activiteiten van 30 maart jongstleden. Niemand heeft op- of aanmerkingen gemaakt, dus die lijst stelt u nu vast, die is vastgesteld. Dan gaan we naar de bespreekpunten. Agendapunt 10. Raadsvoorstel zienswijze.

Zienswijze jaarrekening 2016 en begroting 2018 van de DSBEO en omstreken betekent dat waarschijnlijk. Er zijn feitelijke vragen gesteld door het CDA, de heer Paardekooper, en die zijn beantwoord op 17 mei. Aangeschoven is wethouder Stemerdink. En wethouder Stemerdink heeft gevraagd of zij de directeur van het DSW zichzelf even mocht laten voorstellen. Dat heb ik goedgekeurd, dus nu even een minuutje het woord aan de directeur van het DSW.

Goedenavond, dank u wel voor deze mogelijkheid om mij even kort voor te stellen. Mijn naam is Patrick Verhoef. Ik ga officieel aanstaande maandag beginnen als directeur van DSW. Ik zit nu nog in overdracht van mijn huidige werk. Even kort mijn typering: ik ben 46 jaar oud, getrouwd, heb 3 fantastische dochters die nu voor het eerst alleen thuis zijn. Dat gaat allemaal hartstikke goed. Ik ben van origine een bedrijfseconoom. Ik heb in Rotterdam gestudeerd. Ik heb ook stedenbouw aan de TU gestudeerd. Ik kom uit een ondernemende familie. Ik zei dat tegen een aantal van u en die hebben altijd tegen mij gezegd: je bent het zwarte schaap, want jij bent gaan studeren en voor de publieke zaak gaan werken. Nou, laat daar nu net mijn hart zitten: de publieke zaak. Ik voel de meerwaarde in mijn werk, voor mijn gevoel veel meer dan mijn zeer gewaardeerde familie, en heb dat in de jaren leren combineren met mijn passie voor mensen. En toen ik hoorde, 3 maanden geleden, dat de vorige directeur zou vertrekken, ja, ging mijn hartje spreekwoordelijk sneller kloppen, want ik zag daar een hele mooie kans. Ik ben blij dat de DB en daarna het AB mij hebben benoemd, omdat ik bij de DSW mijn ondernemende kwaliteiten, mijn passie voor mensen en de publieke zaak schitterend kan combineren. En ik hoop u, maar vooral eigenlijk de mensen die ik vertegenwoordig, die ik werk bied en ondernemers ook in Leidschendam, Voorburg, Voorschoten en Wassenaar regelmatig tegen te komen, want mijn passie is echt om die mensen, de mensen, de gunfactor die de mensen hebben naar u, naar de ondernemers te gebruiken om de participatie mogelijk te maken. Dank u.

U wel. Voordat ik begin aan de behandeling van dit agendapunt, wil ik u toch nog even vragen om zo beknopt mogelijk uw inbreng te doen, aangezien we een behoorlijk volle agenda hebben. En ik doe echt mijn best om voor 11 uur af te sluiten. U kijkt bedenkelijk, meneer Van Vellen.

Zeg voor 11 uur, dat is 9 uur mag ook, maar ik bedoel in ieder geval niet na. Nou dan ga ik dit agendapunt in behandeling geven en kijken wie er het woord wil voeren. Ik zie hier Van Rossum, ik ga even de namen noteren. En Verschoor. Paardenkooper. Blokland. Nou, waar? Van Nou. En Steekt op. Het woord is aan de heer Van Rossum. Dank.

Voorzitter, ik had het verhaal van vorig jaar kunnen uitspreken. Daar heb ik een jaar geleden ook voorspeld te doen, maar ik ga dat niet doen. Ook nog overwogen om gewoon een minuut diep te zuchten, maar ook dat zal ik niet doen. Wat ik wel wil doen is een verzoek herhalen dat ik vorig jaar gedaan heb, voorzitter. Ik heb vorig jaar gevraagd om een keer verwonderd te worden door een excellente uitvoering van de WSW. Een keer verwonderd worden door de DSW. Dat is niet gelukt. Want wederom zien we een minnetje, is er een tekort en volgens mij moet de doelgroep voorop staan en kan de doelgroep alleen floreren bij die excellente dienstverlening. Want het recht om je nuttig te maken is en blijft wat mij betreft een belangrijk recht. Wat we niet onder het tapijt mogen vegen. En vooruit, er is ook goed nieuws, de toegevoegde waarde, die opbrengst per uur, is gestegen. Alleen het exploitatieresultaat is niet meegekomen. Aan de verkoopkant moet blijkbaar nog altijd een hoop gesleuteld worden en sterk externe factoren de schuld geven is wat GroenLinks betreft niet acceptabel als voorname beweging. Wat dat betreft is het voorwoord voor het stuk van 2018 van de oude directeur wat mij betreft vrij ongepast, want daar wordt een hoop verwezen naar allerhande externe factoren en ook de wederom ambitieuze doelstelling voor de toekomst. Voorzitter, baren ons zorgen, maar ook dat heeft GroenLinks al heel erg vaak gezegd. Dus ik wil eigenlijk de laatste keer de DSW van deze raadsperiode maar eens positief afsluiten met de glooiende hoop, want aanstaande maandag begint er een nieuwe directeur. Gefeliciteerd, meneer Verhoef, en laten we dan maar afsluiten met nieuwe ronde, nieuwe kansen. Ik heb de nieuwe directeur al gezegd dat mijn verwachtingen hooggespannen zijn en gelukkig heb ik net voor de vergadering ook gehoord dat de directeur de eerste verbeteringen al in het vizier heeft. Volgens mij heeft het geen zin om de afgelopen 3 jaren te herhalen. Ik wens de nieuwe directeur veel succes en ik hoop dat we over een jaar een mooier resultaat hebben. Dank u.

Wel. Het woord is aan de heer Van Schoor.

Dank u wel. Ik wil meneer Verhoef bedanken voor zijn presentatie. Ik zou zeggen, als de resultaten die hij gaat boeken net zo goed zijn als zijn presentatie hier zojuist, dan zit het helemaal goed. Laten we daarop hopen en laten we daarvan uitgaan. Er is een tijd geleden een onderzoek geweest. Ik had daaruit begrepen dat toch een deel van het suboptimale functioneren bij DSW echt te maken had met de aansturing vanuit drie gemeentes die wat verschillende visies hebben gehad in het verleden. Ik vond het de vorige keer dat we deze bespraken dan ook jammer dat er niet verkend wordt of DSW onder eigenaarschap van Zoetermeer zou kunnen functioneren en dat wij als gemeente iets meer inkoopmogelijkheden krijgen en mogelijkheden voor eigen lokale initiatieven onder eigen paraplu. Maar goed, de consensus was kennelijk dat we gewoon doorgaan als gemeenschappelijke regeling. Dat gezegd hebbende kan ik me in de zienswijze zoals die door het college is voorgesteld, vinden. En ik denk dat de formuleringen die erin staan wel goed zijn. Dank u wel.

Dank u wel, dan is het woord aan de heer Paardenkoper. Ja, dank u.

U, voorzitter, er is een deel van het gras voor onze voeten weggemaaid. Dat is nooit erg trouwens, want we hebben dezelfde kleur groen in onze logo's zitten. Dat is helemaal niet zo dank. Ook aan de heer Verhoef voor zijn aanwezigheid hier. Het is niet altijd gebruikelijk dat de directeur deze week hier was. Dat is sinds een aantal jaar geleden wel het geval en dat wordt door de CDA-fractie hier op prijs gesteld. Juist dit soort avonden moet je er staan. Ook een tweede positief punt en daarna kom ik aan mijn derde vraag toe. Het positieve punt is dat de stukken er gewoon op tijd liggen. Begroting 2018 ligt er op tijd ook. Dat was een aantal jaar niet het geval. Dit geeft ons ondanks fijn dat je misschien een herhaling van zetten van vorige jaren moet doen, toch? De gelegenheid om dat op tijd te doen en wel nog voor de behandeling van onze kadernota. Dus laat die positieve noot ook hier gekraakt zijn namens het CDA. Het derde punt is een punt voor, ik wou zeggen, visie en langetermijn. Je ziet dat we in toenemende mate met de DSW leunen op een aantal commerciële activiteiten. Naarmate het succes daarvan toeneemt, wordt het resultaat van de DSW minder negatief, oftewel positiever, laat het heel duidelijk zijn. We zien een tekort, niet alleen als een tekort, maar ook als een investering in de mensen met een grote afstand tot de arbeidsmarkt, dus ook als een investering. Laten we het ook positief benoemen wat dat betreft, maar als je het kabinetsbeleid wellicht voortzet op deze manier en wellicht komt er nog meer noodzaak tot commerciële activiteiten. Dan rijst bij ons wel de vraag naar het level playing field. Zijn er dan ook niet andere bedrijven, ondernemers, wellicht ook gepensioneerde ondernemers, misschien even goed of nog beter in staat om deze mensen met een kwetsbare positie te begeleiden op weg naar zoveel mogelijk reguliere arbeid? Dus uiteraard de vraag voor de wethouder eerder dan voor de directeur. Maar willen we juist op dit moment stellen omdat we niet alleen in de formatieperiode zitten, maar ook ongewis is wat in de toekomst op de sociale werkvoorzieningen afkomt. Tot zover onze inbreng, voorzitter.

Dank u wel. Dan is nu het woord aan de heer Blokland. Dank u wel.

Wel voorzitter, ook ik wil beginnen met het welkom heten van de nieuwe directeur en hem veel succes wensen in zijn functie. En ik vind het ook prettig dat hij hier regelmatig aanschuift. Laat ik beginnen met een punt over de toekomst. Ja, wij kijken erg uit als PvdA-fractie naar de voorstellen voor de toekomst van de sociale werkvoorziening en die worden rond de zomer aangekondigd. Het is denk ik goed als we daar voor of na de zomer als commissie en als raad de tijd voor nemen om het daarover te hebben met elkaar. Als ik kijk naar de stukken die voorliggen, dan vind ik dat, als ik het zeg, maar heel kort, de zienswijze nog op twee onderdelen wel wat aangescherpt kan worden. Het eerste onderdeel is dat er volgens mij wel vrij makkelijk wordt geaccepteerd dat het tekort van 2016 uit de reserve weerstandsvermogen wordt gehaald. Ik was eerlijk gezegd een beetje verrast dat die reserve zo ruim was, dat dat makkelijk kan. Maar ik vraag me wel af of hij daarvoor bedoeld is. Want ik heb het zo begrepen dat die reserve bedoeld is, niet voor structurele tekorten, maar voor incidentele tekorten. En hier is volgens mij sprake van een structureel tekort doordat die rijksbijdrage omlaag is. En het is natuurlijk niet de bedoeling dat we ieder jaar vanuit die reserve tekorten gaan aanvullen. Het tweede punt heeft betrekking op de begroting. Ja, want daaruit haal ik dat we als gemeente toch weer structureel meer moeten gaan bijdragen. Ja, ik vind dat zonde, want ik zie voor me dat we in de kadernota dus extra geld moeten vrijmaken voor DSW en dat geld kunnen we dus niet gebruiken voor andere dingen die we ook belangrijk vinden in onze gemeente. En ik zou het ook niet gek vinden als de wethouder in het algemeen bestuur aan de DSW zou vragen van: kom eerst eens met plannen hoe je dat tekort kan inlopen, zodat we kunnen kijken of er ook andere oplossingen zijn. De rekening bij de gemeentes neerleggen vind ik iets te makkelijk. En ik zou, ik kan me dat voorstellen dat we dat nu op de korte termijn moeten doen, omdat je voor volgend jaar duidelijkheid moet hebben. Maar ik zou eigenlijk niet structureel nu daar geld voor willen vrijmaken.

Ik kan het natuurlijk niet anders dan eens zijn met de gedachte van de heer Blokland, maar als we nu al jaren op rij constateren dat al die nieuwe plannen om de omzet te vergroten het niet halen, dan vrees ik dat er toch echt op dit moment niet veel anders op zit dan kijken of er een nieuwe directeur die tent overeind kan krijgen en dan die exploitatie kan vergroten. Dus ik wil best de oproep van de heer Blokland steunen, maar ik vrees dat het zo weinig uit gaat halen, anders dan dat er weer een nieuw plan geschreven wordt, wat ook niet haalbaar blijkt. Nou

Ja, zo bedoel ik hem niet in de zin van dat we een heel nieuw plan voor deze weg maken. Wat ik meer bedoel is dat we kijken of er andere mogelijkheden zijn binnen de begroting, meerjarenbegroting, om dit tekort in te lopen. Ik zie ook in de stukken dat er heel veel onzekerheden zijn rondom bijvoorbeeld de lagere inkomenssteun die van de Belastingdienst wordt ontvangen. We gaan nu van bepaalde bedragen uit waarvan we helemaal niet zeker weten of die ook correct zijn, dus ik zou wat ruimte willen houden om meerjarig, ook volgend jaar en het jaar daarna, te kunnen bezien of we inderdaad als gemeente een hogere bijdrage willen betalen in plaats van ons nu gewoon vast te leggen op een meerjarige reeks. Nou, en dat betekent dan denk ik voor de zienswijze dat we daar iets van een formulering in moeten opnemen, zodat we als Raad ook die ruimte nog hebben in de toekomst. En ik denk graag mee over formuleringen, maar ik hoor ook wel graag van de collega's of ze dat ook een goed idee vinden. Dank u wel. Dank.

Jawel, dan is het woord aan mevrouw Rolwagen.

Dank u, voorzitter. Deze week zitten we momenteel in het proces van ombouw van een naar binnen gerichte organisatie tot een naar buiten gerichte organisatie. Dit proces lijkt moeilijker en duurder te zijn dan oorspronkelijk begroot. Zeker door de eerder ingecalculeerde financiële belastingkortingen op salaris door het rijk die zijn teruggedraaid, zoals we nu voorstaan, komen deze kosten structureel terug in de eigen bijdrage van Leidschendam-Voorburg aan de DSW. Dat daardoor de bijdrage van onze gemeente aan de DSW hoger gaat uitvallen, is dan ook geen verrassing. Wel toont de DSW aan dat zij de herstructurering zo goed mogelijk probeert vorm te geven, maar stuit daarbij op problemen. Door zoveel mogelijk van deze problemen intern te willen oplossen waar dat kan en daarna pas bij de betrokken gemeente aan te kloppen, lijkt de DSW te weten wat ze doet. Fractie Hohage, kan dit dan een hamerstuk naar de Raad? Dank u.

Dank u wel. Het woord is aan de heer Van der Houwen. Dank u, voorzitter.

Nou, samen met Rijswijk en Zoetermeer nemen wij deel in de gemeenschappelijke regeling met DSW. En ja, helaas moeten we wederom constateren dat dat afgesloten is met een negatief resultaat. Dit jaar helaas groter dan vorig jaar. We hebben het gezien in de jaarrekening. Deze week is een van de participatiesamenwerkingen in de regio. Maar hoe gaan we hier nu mee om en in de toekomst slim om met deze participatie en andere participaties? Ik ben eigenlijk wel nieuwsgierig naar de visie van de wethouder daarop. Wellicht staat het iets buiten het agendapunt, maar in het verlengde hebben we natuurlijk vorig jaar de toekomstscenario's van deze week gehad. Daar is een keuze en richting in gemaakt. Maar in de begroting zagen we en in de jaarrekening zagen we de herstructureringsgelden die zijn flink uitgenut. Er zijn flinke veranderingen binnen de organisatie al in werking gezet. Straks dit jaar nu met de verkoop van de Sionskerk komen er weer nieuwe middelen in. Maar is dat nu in het plaatje voldoende om inderdaad een gezonde organisatie neer te zetten en om ook de begrotingsdoelstellingen zoals die nu voor 2018 erin staan ook te halen en waar te maken? Of zitten we, om dan toch even aan te sluiten bij de woorden van de heer Van Rossum, volgend jaar weer met hetzelfde verhaal van: Nou ja, we gingen op een nul weg en helaas moeten we constateren dat we toch weer negatief hebben moeten eindigen door allerlei omstandigheden. In die zin sluit ik me ook wel gedeeltelijk aan bij de woorden van collega Paardenkooper van: Nou, zie je het ook als een investering in de doelgroep, in een kwetsbare doelgroep, ook voor ons vanuit de VVD liberaal. Iedereen moet meedoen en moet de kans krijgen om mee te doen. En dit is een weg om dat te realiseren. Alleen ja, niet tegen elke prijs. Dus ja, blijven we dit samen met alle gemeentes doen en is dit de weg die we moeten en willen lopen? Als vrij concrete vraag nog richting de wethouder: of zijn daar andere ideeën en plannen inmiddels over? Tot zover, dank. Dank.

U wel. Dan is nu het woord aan de heer Steutel. Hij doet het woord.

Voorzitter, dank u wel. Eerst twee positieve opmerkingen van onze kant. Ten eerste, we hebben het vorig jaar ook gezegd, het is weer op tijd, dus dat is weer een feestelijk gegeven, omdat dat nu de tweede keer is sinds 2010 dat dat zo is. Dus ik vind dat wel een heuglijk feit, dus de structuur verbetert op dit in ieder geval en dat betekent zoals eerder gezegd, dat wij er ook rekening mee kunnen houden in onze eigen financiën verder. Goed dat de directeur daar is, in dit geval de nieuwe directeur, maar ook dat waardeert onze fractie bijzonder, want dat is ook wel eens anders geweest. Daar heb ik wel eens kritiek op gehad. Dat op het moment dat je dit soort zaken aan de Raad voorlegt dat je er dan ook bent en je gezicht laat zien en ook niet bang bent om een keer te blozen omdat het niet altijd even goed gaat. Wat de begroting betreft. Ja, wij hebben zoiets van. De DSW zit in een wettelijk kader ingeklemd en voor zover wij kunnen beoordelen wordt er in ieder geval nodig gewerkt om in ieder geval zo efficiënt mogelijk te werken en te voldoen aan de doelstellingen en wij realiseren ons ook wel dat we natuurlijk met zijn allen wel vinden. Van ja, iedereen moet maar op de arbeidsmarkt gaan werken, maar dat vinden we nog van vele andere doelgroepen ook dus wat dat betreft hebben wij zoiets van als het zo gaat zoals het nu gaat, dan is dat al heel wat. En verder is het ook een doelgroep waarvan wij denken, nou ja, die horen ook in een beschutte omgeving thuis, want ik bedoel, daar willen wij dan toch wel heel kort over zijn? Verder waren we wel benieuwd naar het initiatief van onze eigen wethouder, want wij hebben uiteindelijk in de lijst van Voorburg ook niet stilgezeten met een aantal activiteiten. En, we waren wel benieuwd hoe dat ervoor staat. Ik ben even de naam kwijt van dat project, maar dat zit volgens mij ergens in Voorburg. Nieuwe Schutweg, excuses daarvoor dat ik dat woord weer niet kon vinden. Wat de jaarrekening betreft ja, zijn wij akkoord. Het is ook geen nieuws dat het gaat zoals het gaat, maar zoals ieder jaar kom ik toch weer even terug op een punt waarvan de DSW niet verplicht is om het te melden. Maar ook dit jaar weer kom ik in een stuk in ieder geval tegen dat toch nogal wat niet opgenomen vakantiedagen en verlofdagen zijn en het lijkt een detail, maar dat kan grote financiële consequenties hebben en ik zou het toch wel waarderen dat het op de een of andere manier beter zichtbaar wordt gemaakt in de stukken. Want het kan zomaar zijn dat je het over een paar ton hebt en dat kan het al negatieve resultaat, laten we zeggen, zwart-wit gezien toch nog anders doen kleuren. En ik zou dat wel waarderen als men op de een of andere manier daar toch iets over wil rapporteren in het vervolg. Tot zover, dank u wel.

Dank u wel. Het woord is aan de heer Blanken. Voorzitter, twee punten.

Twee dingen. Wij wensen de nieuwe directeur van harte welkom. En wij hopen en zullen ons best doen voor een constructieve en open samenwerking. Dat was het tweede over dat tekort. Dat laat ik even zitten, maar het verdienmodel waar ook de heer Blokland naar vroeg, ik vind dat we daar even bij stil moeten staan in de zienswijze, want die gaat nu wel heel makkelijk heel hoog over. Dat kan wel iets specifieker, omdat dat vind ik wel een zorgpunt, dat verdienmodel dus. Ik wil daar wel samen schrijven misschien, maar ik wil daar wel een paar passages over toevoegen in de zienswijze. Tot zover.

Dank u wel, dit agendapunt gaat dus over het vaststellen van de zienswijze. En ik stel voor dat als er commissiebreed een aanpassing gewenst wordt, dat we die dan gewoon doorvoeren voor de raadsvergadering. Maar als er een fractie is die een wijziging wil, dan is het misschien handiger om een amendement in te dienen. Die fractie kan dan een amendement indienen bij de raadsvergadering, zodat we kunnen zien of dat een meerderheid haalt of niet. Er zijn alleen door de PvdA twee suggesties gedaan voor aanscherping van de zienswijze en de heer Blank heeft een daarvan ondersteund, maar in tweede termijn komen we daar nog wel op terug. Dan geef ik nu het woord aan wethouder Stemerdink met ook het verzoek om uw andere ambtelijke ondersteuner even te introduceren aan de commissie.

Ik ben er, ja voorzitter. Dank u. Naast mij zit Anneke Donkers. Anneke Donkers, werk je nou bij Werk en Inkomen of bij de SMO-afdeling Maatschappelijke Ontwikkeling? Maar er wordt toch allemaal samengevoegd met Jeugd en Werk en Inkomen tot één grote afdeling Sociaal Domein, dus vanaf 1 juli gaat het allemaal daarin op. En Anneke houdt zich, zeg maar, bezig met de DSW, het beschut werken en alle zaken die daarmee verband houden. Voorzitter, in de eerste plaats dank aan de commissie voor de complimenten die zijn gemaakt, vooral dat de begroting ook weer op tijd was. Ik heb u toegezegd in het eerste jaar dat ik hier zat dat ik daarvoor zou gaan. Maar ik ben blij dat het nu voor het tweede opeenvolgende jaar is gelukt en ik stel ook voor dat we op deze manier gewoon verder doorgaan. Ook ben ik blij dat er een nieuwe directeur is. Ik denk dat het ook goed is dat er een nieuwe wind gaat waaien. En volgens mij heeft het algemeen bestuur daar het volle vertrouwen in en we gaan er gewoon voor. Want uw zorgen, voorzitter, de zorgen die u heeft geuit over de DSW en over de toekomst en over hoe het nou gaat met de financiën, die herken ik en die onderschrijf ik ook. We zitten natuurlijk in een vrij lastig parket, waarbij de oude groep, zal ik maar zeggen, natuurlijk dalende is. Als mensen met pensioen gaan, dan is het klaar. Er is geen nieuwe instroom meer en voorzitter, het allergrootste probleem is uiteraard dat de rijksbijdrage fors daalt. Elke keer weer, elk jaar weer. En nou laat ik daar dan een opmerking over maken deze avond. Het is natuurlijk echt wonderlijk dat er gewoon landelijk een tekort is op de SW-bedrijven van 420 miljoen euro en dat dan vervolgens de staatssecretaris dat onderschrijft, maar twee, voorzitter, ook doodleuk zegt: gemeenten, u moet het maar oplossen. En daarvoor is ook het antwoord wat mij betreft aan de heer Blokland: het kan toch niet zo zijn dat de gemeenten het allemaal moeten gaan betalen? Ja, ik vrees dat we in deze situatie nu eenmaal zitten. Ik heb geen enkele indicatie dat er vanuit het Rijk in elk geval extra middelen komen. Misschien, ik weet niet welke partijen nu weer aan tafel komen zitten, maar doe uw best zou ik willen zeggen. Maar dat is natuurlijk gewoon niet leuk en het is ook, volgens mij heeft u allen een warm hart voor de doelgroep. Ik heb ook bij het herstructureringsplan aangegeven, kom ik dadelijk daar nog even op terug, we willen allemaal dat deze mensen meedoen met de samenleving, kansen krijgen. Maar we gaan gewoon elke keer weer hebben over het geld. Dat is ook logisch, want er is gewoon een groot tekort. En dat is ook een van de redenen uiteraard waarom we ook bezig zijn met het herstructureringsplan en ook daarbij, dat weet u ook, is het zeker niet zeker, zal ik maar zeggen, dat we nul gaan draaien om het maar zo te zeggen. Maar we willen natuurlijk wel proberen onze visie, namelijk mensen bij reguliere werkgevers aan de slag te laten gaan, centraal in de samenleving te laten meedoen, dat staat voorop. En daarnaast hopen we uiteraard ook dat we qua financiën wat beter daardoor zullen gaan draaien. En ook, ik weet zeker dat deze directeur zich ook in gaat zetten om te kijken naar de contracten die er liggen en die nog afgesloten gaan worden. En daar is zeker ruimte voor verbetering, mijns inziens. Voorzitter, dan even over de toekomst. We hebben met zijn allen hier gesproken een aantal maanden geleden over het herstructureringsplan en ook over de toekomst. Een aantal scenario's lagen bij u voor en u heeft aangegeven, ja, een keus tussen scenario 3 of 4. Even in herinnering, scenario 3 was de netwerkorganisatie, noem ik het maar eventjes, en scenario 4 was het centrumgemeentemodel, als ik het even samenvat, waarbij Zoetermeer dan als centrum van de gemeente zou kunnen gaan fungeren. Wij hebben de afgelopen maanden met de input van uw commissie aan de slag gegaan. Dat wil zeggen, we hebben eerst gekeken van, hoe zou nou zo'n organisatie als netwerkorganisatie eruit kunnen gaan zien? Aan welke voorwaarden moet het voldoen? Nou, al die vragen en het mooie is aan zo'n proces dat je op een gegeven ogenblik merkt dat je als drie gemeenten absoluut een gedeelde visie hebt over de toekomst, daar waar er inderdaad in het verleden, ik weet niet meer wie dat zei, was het meneer Paardenkooper? In het verleden was er geen eenduidige aansturing, dat is nu gelukkig wel het geval. Maar we hebben een visie en ook een gedeelde ambitie. Waar we nog wel naar op zoek zijn, voorzitter, is de wijze waarop we dat organisatorisch zouden willen gaan vormgeven, of eigenlijk liever gezegd, wat de beste vorm is om het organisatorisch te gaan vormgeven. En dat, voorzitter, is een vraag die de komende paar maanden nader gaat worden bekeken en het antwoord daarop, in elk geval van een aantal adviezen daaromtrent, die leg ik na de zomer bij uw raad neer, zodat u daarover kunt spreken. Dus een visie staat helder. De ambitie is ook helder. De organisatievorm, daar gaan we nu naar kijken wat de beste manier is. Ik geloof even de vragen af, voorzitter. Ja, de heer Van Rossem, inderdaad, verwonderd worden door de DSW. Ik zou willen zeggen, ik weet niet of ik hier nog zit volgend jaar, maar ach, vast wel. Nou, laat ik dan hopen dat we dan weer in deze samenstelling hier kunnen zitten en dat de heer Van Rossem kan gaan zeggen: ik ben tenminste een keer verwonderd, daar gaan we voor. Dus dat zou hartstikke mooi zijn. Dat intrigeert me.

Met de heer Paardenkooper toch wel. Hoe gaat u dat dan bereiken, Sjaak?

Voorzitter, ja. Volgens mij is er ruimte voor verbetering binnen de DSW. En dat heeft de directeur ook wel tussen de regels door aangegeven. De directeur heeft ook aangegeven dat hij maandag officieel begint en ik stel voor, als hij dat op prijs stelt of fijn vindt, dat bijvoorbeeld over twee of drie maanden de directeur met u even in gesprek gaat. Dan heeft hij ook een eerste beeld bij de organisatie en dan kan hij ook beter uiteenzetten aan u zelf. Ik zal er uiteraard ook bij zijn, dan kan hij ook aan u uiteenzetten hoe hij in het komend jaar daarmee aan de slag gaat. Dus die toezegging doe ik u graag. Want ik vind dat een hele terechte vraag en die wil ik zelf namelijk ook graag weten, maar er is nu nog gewoon geen antwoord, hè? Voorzitter, dan volgens mij zei de heer Van Rossem ook de laatste keer dat we over de DSW praten, maar dat komt echt wel een paar keer terug, want dan gaan we het hebben over de toekomst, want volgens mij zijn dat hele mooie discussies. De heer Van Schoor, volgens mij heb ik daar voldoende op ingegaan. U was degene trouwens die sprak over de suboptimale aansturing. Excuses, ja, als u voorzitter, de heer Paardenkoop loop ik even langs. Ik heb ook uw vragen beantwoord en de heer Blokland, nee oh, sorry.

Meneer Paardenkooper, dank u voorzitter. Nee, het ging om het level playing field naarmate bezuinigingen zich verder zouden kunnen voltrekken en dan moet je je echt afvragen: misschien komt het in die visiestukken van rond de zomer, zijn andere bedrijven even goed of zelfs beter in staat dan de DSW om dat te doen? Ik herinner me van het antwoord van 11 jaar geleden van een van uw voorgangers, de heer Renze, dat er ook nog een soort van budgettair voordeel was vanwege het rijksdeel in het werkbudget, dus we deden er verstandig aan om dat in het DSW te stoppen, omdat we dat toch aangevuld kregen vanuit het rijk. Die reden is volgens mij allang weg, dus ik put nu uit een oude doos die niet meer bestaat, dus dan kom ik even terug op dat level playing field en daar had u nog geen antwoord op gegeven.

Voorzitter, ik denk dat die vraag zeker terugkomt in de stukken over de toekomst. Ik ben bang dat als we alleen dit punt eruit gaan halen, daarmee de hele discussie onrecht wordt aangedaan. Want ik ben het met u eens dat we ook moeten kijken naar hoe de financiën dan vormgegeven gaan worden, maar wel op basis van hoe de toekomst vormgegeven gaat worden. Dus ik wil u vragen, voorzitter, als de heer Paardenkooper dat goed vindt, die vraag wellicht over een paar maanden nader met elkaar te gaan bespreken, want hij is zeker zeer relevant. De heer Blokland, voorzitter, sprak over het aanpassen van de zienswijze. Nou, het is uiteraard prima, het is uw zienswijze, dus die kunt u aanpassen. Als u daar ondersteuning bij nodig heeft, dan horen we dat uiteraard graag.

Graag dat, wat neem ik aan? Maar ik had ook nog een vraag over de reservering.

Gewoon mijn lijstje. Ja, voorzitter, het putten uit de reserves voor het aanvullen van de spaarpotje herstructureringsreserve, ja, op dit ogenblik is dat even het enige potje, bijna willen zeggen, waar we dat uit kunnen financieren. Ik ben het met de heer Blokland eens, het zou geen structurele financieringsdekking mogen en kunnen zijn, dus dat hebben wij ook in het DB zo aangegeven en ook daar, voorzitter, gaan wij zeker naar kijken, want ook op een aantal andere financiële posten, en als u kijkt naar de begroting, ook daar is nog ruimte voor verbetering. Ik vrees overigens wel, maar goed, daar heb ik al antwoord op gegeven, dat er een tekort is of zal zijn. Of ja, ik durf hier niet te gaan zeggen dat dat tekort gaat worden weggewerkt, dus dat er altijd sprake is van, zoals de heer Paardenkooper dat netjes zei, investeren in mensen, dat sluit ik niet uit. Even kijken hoor, ruimte meerjarig nu ook al vastleggen. Had het over die meerjarige tekort, van mij ben ik daar ook op ingegaan. Vraag van de heer Blokland. Frank, zo haar had geen vraag aan mij. Dank u wel, de heer Van der Ham, maar ben ik voldoende ingegaan op de organisatie en de toekomst, denk ik. En de heer Steutel had nog een vraag, een concrete vraag over de verlofdagen en de vakantiedagen. En ik begreep me eigenlijk niet zo goed. Fijne, ja, dat heb ik vaker regen, dat is het.

Nou, het is zo dat normaal gesproken een bedrijf het laatste kwartaal de saldo opmaakt van niet opgenomen verlof en vakantiedagen en dat wordt opgenomen in de balans en dat heeft dus een effect op het resultaat, conform het BV. Want dat heeft u vorig jaar daarmee uitgelegd. Is de DSW dat niet verplicht om dat op die manier te doen? Tenminste, volgens mij was u dat die dat zei. Ik heb dat toen voor kennisgeving aangenomen, maar ik blijf er toch ieder jaar maar weer op wijzen dat op het moment dat je daar geen voldoende sturing op hebt in je bedrijfsvoering, dan kan dat dus behoorlijke consequenties hebben op het moment dat je af gaat rekenen. En daar staan wij met zijn allen nooit bij stil, maar het is wel zo. Dus stel dat er voor 150 of 250.000 euro een hoop bestaat aan niet opgenomen verlof. Nou, dan moet je dat nog optellen bij het huidige tekort. Nee.

Dank u, ik begrijp u volledig en volgens mij wat u net zegt in het kader van de sturing is het een relevant gegeven, dus ik stel voor dat wij in het volgende jaarverslag in ieder geval gewoon in de toelichting aangeven hoe groot dat saldo is van die niet opgenomen uren. En dan hebben wij de indicatie en kunnen wij samen volgen hoe zich dat ontwikkelt, want ik ben met u eens dat het een zeer relevant gegeven is.

Ja, ik zou het liever zo zien dat al het verlof van vakantiedagen gewoon zijn opgenomen. En, dat heeft met je bedrijfsvoering te maken, maar goed, daar ga ik me verder niet mee bemoeien. Maar dat is meer een tip.

Nou, als ik mag, laten we beginnen met het inzichtelijk maken en dan inderdaad daarop gaan sturen. Oh, prima.

Ik neem de uitdaging aan en graag spreek ik u over honderd dagen.

Nu ben ik aan het eind gekomen, want ik heb blijkbaar ook geen vragen. Ook een opmerking over de zienswijze en ook daar geldt hetzelfde voor. We denken graag mee als u dat wenst, maar uiteraard ook de aangepaste zienswijzen zien we graag tegemoet van uw zijde.

Ik ga vanuit de wethouder stemmen. Ik denk dat de uitspraak van de directeur een toezegging is van de wethouder. Uiteraard, oké, nee, even voor alle zekerheid.

Dank u wel, dan zijn we toe aan de tweede termijn. Er is dus een fractie met een voorstel voor aanscherping van de zienswijze op twee punten, waarbij een andere fractie op één punt zich heeft aangesloten. Ik wil even inventariseren of het gedragen wordt door de commissie, want wat ik net al zei, als dat breed gedragen wordt, is het misschien handig als we zelf de tekst aanpassen in plaats van bij een amendement. Als u dat in de tweede termijn even wilt aangeven en ik stel ook voor, dat lijkt mij toch het handigste, dat de initiatiefnemer van, in dit geval de PvdA, de wijziging zelf even een zin levert, want volgens mij zijn het gewoon twee zinnen, dan ben je klaar. En hoeven we het college ook niet mee te belasten. Het is tenslotte onze zienswijze. Ik begin gewoon weer met waar ik daarnet ook ben begonnen, de heer Van Rossum. Dank u, voorzitter.

Allereerst de hulde aan de wethouder voor haar kritische woorden over het beleid van staatssecretaris Klijnsma. Volgens mij onverstandig, halfslachtig en erg ingestoken op korte termijn, korte financiële termijn, onverstandig beleid. Fijn om ook onze wethouder dat te horen uitspreken. Ik onderschrijf die mening volledig. GroenLinks heeft op dit moment niet zoveel behoefte aan aanscherping van die zienswijze en niet alleen op het argument dat ik zojuist gaf, maar ook omdat ik vind dat we de kersverse directeur niet teveel in de weg moeten lopen. Laten we hem de bezem ter hand nemen en deze Raad volgend jaar positief verrassen. Mocht ik hier niet zijn, dan kom ik op de publieke tribune zitten. Het aanbod om na de zomer in gesprek te gaan met de heer Verhoef lijkt mij een prima idee. Wat mij betreft kan het als hamerstuk naar de Raad. Als er wel een voorstel wordt gedaan voor aanpassing, dan wil ik daar uiteraard positief kritisch naar kijken.

Dank u wel. Het woord is aan de heer Verschoor.

Dank u wel, ik heb niets toe te voegen aan wat ik zonet gezegd heb. Een aanscherping van de zienswijze vind ik niet per se noodzakelijk, maar als er een amendement komt, dan kijken we daarnaar zoals je naar een amendement kijkt. Dank u wel. Dank u.

Bij de laatste zin kan het CDA zich aansluiten en tenslotte nog dank voor de toezeggingen van de wethouder, klip en klaar. Binnen een maand of 3 à 4 komen we hierop terug.

Ik wil ook de wethouder bedanken. Ik deel haar mening ook dat de teruglopende rijksbijdrage toch wel een van de grote factoren is. Ik ben blij dat ik hoor dat de nieuwe directeur ook mogelijkheden ziet voor verbetering. En ik zeg ook toe dat ik een tekstvoorstel met de collega's zal delen, dan kunnen zij zelf aangeven of ze dat kunnen steunen. En, het heeft mijn voorkeur om dat niet met een amendement te doen, want dan gaan we misschien in discussie over dingen die we hier voeren, dus ik zal met behulp van de griffie een tekstvoorstel doen. Dank u.

Ik had al gezegd, helemaal stuk prima en ik zie graag ook het voorstel van de PvdA tegemoet en het lijkt me dat het wel goed komt. De heer Van der

Inderdaad dank aan de wethouder voor de toezeggingen en wat we richting de toekomst later dit jaar voor de zomer na de zomer gaan doen met betrekking tot de zienswijze vanuit de VVD. Wat mij betreft, of wat ons betreft, denk ik toch aan een tweetal aanscherpingen. Die liggen ook in de lijn die de heer Blokland volgens mij aangeeft. We hebben van de griffie ook de zienswijze van onze collega-gemeentes gekregen en volgens mij kunnen we twee frases over twee stukken uit de stukken die ook bij Zoetermeer genoemd zijn, zijnde de inspanningsverplichting om de herstructurering te beperken en de andere de inspanning tot het naar beneden brengen van de gemeentelijke bijdrage. Ik denk dat dat de twee punten zijn en die sluiten volgens mij ook aan bij de kritische noten van collega Blokland. Die zou ik graag aangepast willen zien in de nieuwe zienswijze. Dank u.

Voorzitter, ik stel voor dat de heer Blokland en de VVD, meneer Van der Houwen, samen even kijken naar de zienswijze en wat ons betreft stellen we de zienswijze op zoals nu wordt voorgesteld en wellicht dat D66 daar ook nog even mee kan kijken. En dan is het wat ons betreft een hamerstuk. Dank.

Lijkt me een goede benadering. Nou, het zou doen. Ja, dan stel...

Ik hoor dat de PvdA en de VVD het voorstel rondsturen en dan kijken we wel hoe dat loopt, of we nog voor de Raad de zienswijze en gewijzigde zienswijze als besluit kunnen indienen. Maar in principe vindt iedereen wel dat het een hamerstuk zou moeten zijn. Oké, uw lampje brandt, meneer Steutel. Uw lampje brandt nog, voorzitter. De heer Van Schoor. Ik...

Denk dat het een hamerstuk kan zijn als de wethouder de gewijzigde zienswijze ook steunt.

Het is een zienswijze van de Raad. Dat is mijn mening.

Oké. Heeft de wethouder nog behoefte om daar iets over te zeggen? Nee, voorzitter.

Voorzitter, dank. Ik zie als het. Als u dat goed vindt, dan zie ik graag de aanpassingen tegemoet. Als u anders besluit, dan is het uiteraard uw besluit. Dank u.

Wel. Dan sluit ik hiermee agendapunt 11 af.

En gaan we naar agendapunt 11. Ik stel voor om 11a en 11b gezamenlijk te behandelen.

Het raadsvoorstel zienswijze ontwerpbegroting 2018 van de GGD Haaglanden en de raadsbrief jaarstukken 2016 van de GGD Haaglanden. Wie mag ik daarover het woord geven? Wethouder Kist schuift ook aan. De heer Steutel. Van der Houwen. Nee, verder niet of de heer Bosch. Ik dacht u, nee, schudden maar. U schudt ja. Nou, dan is het woord aan de heer Steutel. Ja, dank u.

Voorzitter, onze fractie kan zich vinden in de conclusie van het college en wat de jaarstukken 2016 betreft, constateren we dat het een bijzonder goede zaak is dat op basis van de ervaring er een psychiater verpleegkundig wordt gedetacheerd vanuit de GGD. En dat dat lokaal wordt opgepakt en wat ons betreft is dat een bijzonder goed initiatief, want lokaal oppakken wat je lokaal kan bedienen. Nou, dat is uitstekend. Daar staan we ook voor en een neutraal financieel resultaat. Nou, dat is goed, daar wil ik het maar bij laten. Dank u wel. Mocht er nog zaken zijn die meegenomen moeten worden naar de rekeningencommissie GGD, dan hoor ik dat graag van u, want die komt over twee weken bijeen en mocht u het nog niet weten, ik neem daar aan deel.

Dank u wel, de heer Van der Houwen. Dank u, voorzitter.

VVD heeft kennis genomen van de begroting 2018 en snapt de voorbehouden en de technische hobbels, maar kan zich ook vinden in de huidige concept zienswijze die er ligt. Een klein puntje wellicht voor de griffie: de ondertekening. De burgemeester staat nog als Hans van der Sluis en ik denk dat dat even aangepast moet worden. Voorts wensen wij de GGD succes met de verdere afronding van de transitie. Het proces ziet er voorspoedig uit en we hopen dat we ook zo eindigen. Dank.

Dank u wel. Wij wachten op de volgende begrotingswijziging en ik hoef niks meer te zeggen over de sociaal psychiater, verpleegkundige, want dat heeft de heer Steutel al gedaan. Dank u wel.

Dan is het woord aan wethouder Kist als daar nog behoefte aan is. Ik heb weinig vragen gehoord. En wilt u ook uw ambtelijke ondersteuning even introduceren aan de commissie?

Voorzitter, en naast mij zit Annelies Bongers die mij bij de GGD altijd ondersteunt. Dank voor de woorden. Wij merken dat de GGD een bijzonder fijne partner is waar we goed mee samenwerken. De detachering werpt ook zijn vruchten af, hè? Wij zijn nu volop bezig met de herziening van de gemeenschappelijke regeling en wij hopen u in ieder geval voor de zomer een deel te kunnen informeren. Wat we hier eerder aan de orde hebben gehad, is te kijken of we de zaken zo kunnen berekenen dat wat we afnemen, we ook betalen. Daar zijn we slagen in aan het maken, dus ik hoop met een goed resultaat weer terug te kunnen komen. Dank u.

U wel behoefte aan de tweede termijn? Ik dacht het niet. We kunnen deze zienswijze als hamerstuk voor de volgende raad agenderen. Dank u wel. Dan

Dan sluiten we hiermee agendapunt 11 af en gaan we naar agendapunt 12. Ook daar zijn er

Twee onderdelen, A en B het Raadsvoorstel evaluatie gemeenschappelijke regeling inkoopbureau H10 en het Raadsvoorstel zienswijze begroting 2018 Inkoopbureau H10 en begrotingswijziging 2017 inkoopbureau H10. We hebben een agendapunt in 3 minuten gedaan. Dat vind ik toch wel heel knap. Dan schieten we op. Wie mag ik hier aan het woord geven? Kijk maar eens een beetje naar rechts. De heer Van Dolen. De heer Bos Verschoor. Van Rossum.

Verder. En sleutel het woord is aan de heer Van Dolen.

Voorzitter, dank. Voor het eerst dat ik mijn kaartje ben vergeten in mijn bestaan als raadslid, dus ik heb er even een van mijn buurman, de heer Van der Griend, geleend. Inkoopbureau en of haar team haalt dat steeds door elkaar. Het stuk lezende en de conclusies trekkend, had ik op een gegeven moment voor mezelf iets dat er een soort van kip-ei-discussie in het stuk gaande was. We zijn destijds begonnen met het goedkoop organiseren van de inkoop en dat hebben we eigenlijk met stoom en kokend water gedaan. We moesten snel beginnen en er moest iets komen omdat we met elkaar toch voor die enorme opgave van die decentralisatie stonden. Als ik de evaluatie lees, dan is dat gelukt. Contracten zijn versimpeld, de inkoopprocessen lopen goed, gemeenten zijn redelijk tevreden en kortom, het ziet er allemaal redelijk goed uit. Maar dan kom je bijna bij die vliegende start. Daar zijn een aantal zaken en hebben we destijds als Raad ook geaccepteerd en nog niet helemaal uitgetrild, zoals ik het zou willen zeggen. Want als je kijkt naar de analyse op pagina 7 van het onderzoeksrapport, dan zie je heel veel in mijn ogen zaken die met name op bestuurlijk vlak nog geregeld moeten worden. In mijn optiek is als je een visie hebt, dan heb je als bestuur kaders geformuleerd en pas dan kan je heldere werkafspraken maken met een uitvoerend bureau. En als ik nu het gevoel krijg van met name de raadsbrief die erbij zit, dan heb ik een beetje het idee dat de bal bij het inkoopbureau wordt neergelegd, terwijl eigenlijk in mijn optiek dat juist op dat bestuurlijke traject de komende periode aankomt. Helderheid met elkaar formuleren is: waar staan we voor, waar gaan we voor, wat zijn de kaders, wat zijn de richtlijnen? En pas dan kun je in mijn ogen een stevig verbetertraject inzetten om de dingen die in de uitvoering misgaan te corrigeren, want er gaan best wel wat dingen mis als je het rapport leest. Niet dramatisch, maar het kan allemaal beter. Kijk, er is nu een nieuwe directeur. Dat is een stevige directeur en dat betekent dat we de aansturing anders gaan doen. Maar ook een stevige directeur kan alleen maar iets als die goede kaders krijgt van het bestuurlijk niveau. En dat vind ik een beetje de kip-ei-discussie, wat is nu eerst? Moeten we nu eerst gaan werken aan de organisatie of moeten we nu eerst de stap die we in het verleden niet gezet hebben met elkaar goed praten over de bestuurlijke visie met de gemeenten die deelnemen? Moeten we die niet eerst zetten en vervolgens naar de uitvoering verder de knoppen gaan draaien? Natuurlijk kun je een en ander combineren, maar ik ben een beetje bang dat als we te veel kijken naar de aanpassingen op het inkoopbureau dat we dan eigenlijk bijna in de constructies terechtkomen als de AIV, Alexe, de GGD en al dat soort andere trajecten waar we in het begin ook onvoldoende gekeken hebben naar wat willen we er eigenlijk mee? En daarom denk ik dat eigenlijk de vinger volgens mij op de verkeerde plek wordt neergelegd als ik de stukken lees.

Dank u wel, het woord is aan de heer Bos, voorzitter. In

In aansluiting op de heer Van Dolen bij de aanvang van het inkoopbureau hebben wij gekozen voor een beleidsarm inkoopniveau. De colleges volgen echter het advies van de externe adviseur om het inkoopbureau samen met de zorgaanbieders tot een gezamenlijke visie te laten komen over de toekomst. Dat is volgens mij in afwijking van de stelregel die we van tevoren hebben neergelegd en volgens mij is het een zaak van het college zelf en de ambtelijke voorbereiding hier om voorwaarden te scheppen voor een uitvoeringsorganisatie als het inkoopbureau. Nou, voorzitter, als ik het bestuurlijk mag functioneren, mag stempelen, dan mogen we daar toch wel spreken van een uiterst zwak bestuurlijk functioneren, grote overschrijdingen van begrotingsposten en kritische evaluatie van management en bestuur. En wat te denken van een constatering dat de implementatie van het aanbesteden jeugdsysteem is gestopt zonder toelichting? Ik zou graag willen horen van de wethouder. Waarom is dat nou gestopt? Voorzitter, als het gaat over de zienswijze die wat later beschikbaar was, vind ik het een beetje slap verhaal. Als je iets niet goed hebt gedaan, dan maak je ook een verhaal van het kaliber: het kan dooien. Ik had verwacht dat men wat kritischer zou zijn en de vinger zou leggen op waar we het verkeerd hebben gedaan. Want wil je vertrouwen hebben in de toekomst, zul je helder moeten zijn over waar het verkeerd is gegaan. Voorzitter, ik zou graag willen weten waarom de accountantskosten zo hoog zijn. Exorbitant in verhouding tot de hoogte van het bedrag van de totale begroting en dan nog even een juridisch probleem in artikel 24 van het ontwerpbesluit. Daar wordt geciteerd dat voor 1 maart 2018 op basis van de evaluatie door de colleges van B en W van de gemeente wordt besloten of de samenwerking door middel van de regeling wordt voortgezet of gestopt. Voorzitter, het kan niet volgens de Wet gemeenschappelijke regelingen artikel 1 en hebben de colleges toestemming nodig van de Raad, dus volgens mij moet het besluit worden geherformuleerd. Dank u, voorzitter.

Dank u wel. Het woord is aan de heer Verschoor.

Dank u wel. Ik wil aansluiten bij wat de heer Van Dolen gezegd heeft van D66. We zijn volgens mij dat inkoopproces met hele goede bedoelingen gestart, zo goedkoop mogelijk als ik het in mijn eigen woorden zeg. En eigenlijk zijn er ook geen ongelukken gebeurd. Er zijn ook heel veel dingen goed gegaan en misschien kan het ook goed zijn dat het inkoopbureau een dik compliment verdient. Ik kan het niet zo heel goed beoordelen, maar het lijkt me waarschijnlijk. Maar nu wil ik graag aansluiten bij wat meneer Van Doorn heeft gezegd. Als je dat constateert, dan vind ik dat je daar ook de consequentie van moet trekken dat je nu nog niet tot structurele begrotingsophogingen zou moeten beslissen. Dat er misschien één tijdelijke ophoging nodig is, bijvoorbeeld voor betere ICT-systemen of zoiets. Dat kun je begrijpen, dat kan nodig zijn en zelfs die structurele ophoging kan misschien nodig zijn, dat zou zo kunnen zijn, maar het lijkt me dat dit nog niet het moment is. Het lijkt me heel verstandig dat wat er nu geacht wordt nodig te zijn, dat je dat bijvoorbeeld regelt op een manier die in eigen vlees snijdt, die een beetje pijn doet. Zodat je kritisch blijft op jezelf om het toch zo goedkoop mogelijk te blijven doen vanuit het budget. Dus bijvoorbeeld als er 3,6 FTE meer nodig zou zijn, om dat bijvoorbeeld eerst via een formule van detachering van gemeenteambtenaren of zo op te lossen, dat het in eigen vlees snijdt, dat je kritisch blijft van: het doet pijn, maar daardoor blijf je kijken. Was het echt nodig en goedkoop organiseren van het inkoopproces? Dat is ook een doel op zichzelf, want een inkoopproces heeft altijd een aanzuigende werking dat als je daar bureaus naar laat kijken, kan het altijd beter en zorgvuldiger en er kan meer beschreven worden. Dat is altijd waar. Maar de uitdaging is juist om daar zo weinig mogelijk van het budget aan te besteden en wat dat betreft lijkt de zienswijze mij dus te soft, zeg maar als ik het zo mag uitdrukken. Ik zou het fijn vinden als de wethouder daarop kan reageren. Dank u.

Wel. Het woord is aan de heer Van Rossum, dank u voorzitter. De

Eerste indruk van het stuk is eigenlijk heel mooi, want de meeste doelen zijn bereikt en dat lijkt dan heel erg positief. Maar uiteindelijk is het ook een beetje een verwarrend stuk, want de doelen zijn behaald, maar het bestuur lijkt niet op orde en jeugdzorg is volgens mij een onderwerp wat ons überhaupt al zorgen zou moeten baren. Ook na deze stukken en ik ben ook benieuwd wat het effect van de H10 daarop is, hè? Het korte in de jeugdzorg dingen die misgaan volgens mij. Iedereen die het nieuws een beetje volgt, hoort genoeg dingen over jeugdzorg en lang niet altijd positief. En het roept ook vragen op, hebben de instanties voldoende contact met elkaar? Is jeugdzorg voldoende ingebed in het totale sociaal domein? Leiden onduidelijkheden over verantwoordelijkheden en eigenaarschap tot minder goede jeugdzorg? En dan die visie die ook in het stuk wordt aangeraakt. Een verschil van inzicht tussen verschillende gemeenten, ook in de wens om jeugdzorg te integreren in het sociaal domein of juist wat meer los te trekken. Volgens mij ontkomen we er niet aan om te accepteren dat we met 10 gemeentes in zo'n inkoopbureau zitten met verschillende inzichten en volgens mij is voor de integrale aanpak van belang. We hebben niet voor niets besloten om er een sociaal domein van te maken in plaats van 3 losse ideetjes en ik denk dat we daaraan vast moeten houden. En wat dat betreft ben ik het ook eens met de heer. Los dat het gek is om te zeggen, we gaan nu dat inkoopbureau een visie laten opstellen. Dat kan, maar het is geen beleidsorganisatie. Het is een inkoopbureau en volgens mij moeten we die scheiding heel erg strikt vasthouden. Een suggestie overigens uit de stukken die ons wel heel verstandig lijkt, is het schrappen van een aantal van die overleggremia, want dat is een indrukwekkend lijstje geworden. Volgens mij is plat goed, want het gaat over een inkoopbureau. Ik ben wel benieuwd hoe de wethouder naar een aantal andere suggesties kijkt. Er wordt een discussie gevoerd van chemokuur versus subsidie. Er wordt een discussie gevoerd over de inkoop van ambulante en specialistische zorg. Moet dat dan misschien wat meer centraal, moet dat dan misschien juist wel echt in die H10? Ik ben heel erg benieuwd hoe het college daar tegenaan kijkt. Tot slot, voorzitter, want het klinkt nu vreselijk negatief, kan ik ook niet zeggen dat we nou vreselijk ontevreden zijn, want volgens mij zijn een aantal doelen behaald en hebben we heel praktisch dat inkoopbureau de lucht in gehesen. En wat dat betreft zouden GroenLinks het oké vinden om dit nog een jaar door te laten gaan en dan vooral aan de slag te gaan om te kijken of dat bestuur wat beter opgezet kan worden.

Dank u wel, dan is nu het woord aan mevrouw Van Wageningen. Dank u.

U Voorzitter. Inkoopbureau H10 is op het gebied van inkopen van jeugdhulp een gemeenschappelijke regeling met een monopoliepositie. Onze gemeente zit dus vast aan wat inkoopbureau H10 doet en dat maakt onze gemeente op dit beleidsterrein zeer kwetsbaar. Zeker nu blijkt dat uit de zienswijze begroting 2018 H10 en begrotingswijziging 2017 inkoopbureau H10 dat het inkoopbureau de financiën niet onder controle heeft voor 2019, moet er door onze gemeente een bedrag van. Zeker.

Nog even te puzzelen op uw zin, dat maakt het kwetsbaar. Ik zit mij echt te proberen voor te stellen wat hij daarmee bedoelt en wat. Wat is dan kwetsbaar?

Want als u wilt luisteren, dan zal u dat duidelijk worden.

Af dank u wel. Het lijkt dezelfde weg op te gaan als onze andere gemeenschappelijke regeling Avalex, waar u ook al aan refereerde, meneer Van Dolen, geen controle over begroting en taken en een steeds hogere begroting voorschotelen aan de deelnemende gemeentes, zonder dat er de mogelijkheid is om alternatieven te overwegen. De argumentatie van H10 is flinterdun volgens fractie Hohage. Al bij de start van het inkoopbureau in 2014 waren er twijfels en die zijn vooralsnog niet verdwenen. Op 1 maart 2017 had er een evaluatie moeten zijn over het inkoopbureau. Dit wordt nu een jaar uitgesteld en kan pas op 1 maart 2018. Dat betekent een jaar extra inkoopbureau H10, maar ook een jaar waarin onze gemeente en vooral de raad inkoopbureau H10 zelf kunnen evalueren. Deze evaluatie zal eens kunnen aantonen dat er niet met inkoopbureau H10 moet worden doorgegaan. Geen controle ook financiën en kwaliteit van de diensten en het ziet er niet meer uit, zodat deze in de toekomst gaat krijgen. De ingehuurde organisaties zelf hebben namelijk geen controle over hun financiën en kwaliteit. Weten wat je inhuurt voor veel geld is een eerste vereiste voor het goed functioneren van een inkoopbureau. Zo ligt er bijvoorbeeld een advies van de landelijke toezichthouder op de jeugdhulp om een van de belangrijkste organisaties voor de jeugdhulp, ineens in regio bureau Jeugdbescherming West, onder toezicht te plaatsen in verband met de vele klachten over het handelen van deze organisatie en haar medewerkers. Inkoopbureau H10 was hiervan gisteren, woensdag 17 mei, niet op de hoogte. Ze wisten zelfs niet dat er een onderzoek liep. En zo zijn er meer dingen die het inkoopbureau H10 niet weet over de organisaties die ze inhuurt, bestaan organisaties nog, sommigen niet meer. Wat is de kwaliteit? Hoeveel klachten zijn er? Loopt er een onderzoek, bijvoorbeeld van de landelijke toezichthouder jeugdhulp, enzovoorts. Daarom vraagt fractie Hohage luid en duidelijk om een evaluatie en niets van wat het inkoopbureau H10 verder vraagt. Tot zover.

Dank u wel, dan is nu het woord aan de heer Van Veller, PvdA.

Dank u wel, voorzitter. Het voordeel van achter in de rij zitten is dat er zoveel behartenswaardige woorden zijn gevallen waar je alleen maar bij hoeft aan te sluiten. En dat doe ik bij vrijwel alle voorgaande sprekers. De heer Verschoor had behartenswaardige woorden omdat hij heel kritisch was op die bedrijfsvoering en op de kostenontwikkeling, en daar ben ik het wel mee eens. Het deed me een beetje denken aan de woorden van een oude leermeester, die had het over de Wet op de beleidsaccumulatie: als iets heel goed gaat, dan gaat er meer beleid, gaat er meer geld bij. Want het gaat heel goed. Als iets niet goed gaat, dan moet er meer geld bij om te zorgen dat het goed gaat. Dus de uitkomst is vaak dat er meer geld bij moet, en daar ben ik een beetje huiverig voor in dit geval. Dus ik sluit me aan bij de heer Verschoor. Ik sluit me ook aan bij de heer Van Dolen, die vraagt om visie. Het begint natuurlijk allemaal met visie wat je doet. En misschien is het inderdaad wel zo, zoals de heer Bos zei, dat we beleidsarm zouden zijn. Maar ik betwijfel of dat überhaupt kan. Ik zal een voorbeeld noemen: toen we helemaal aan het begin in de jeugdzorg zaten met ook weer de H10, kwamen wij vanuit de VVD samen met D66 in tien raden van de H10 met het voorstel om ook outcomecriteria te betrekken in de aankoop en de aanbesteding. Oud concludeer jij in tegenstelling tot P&Q of in tegenstelling tot een subsidieregeling echt gaan kijken naar wat is nou de uitkomst van het handelen? Wat is nou de kwaliteit, wat is de uitval, hoeveel kinderen zijn er daadwerkelijk geholpen en zie je niet meer terug omdat ze beter zijn of beter geholpen? Nou, dat zie ik nu na een paar jaar weer niet terug in dit stuk. Er wordt alleen maar een keuze tussen P&Q of tussen een subsidie gesuggereerd en zie ik tot mijn teleurstelling weer die outcomecriteria niet terug. Kortom, ik vraag me af of je beleidsarm of iets sec beleidsarm kan zijn. Volgens mij zitten er altijd beleidsaspecten in en moeten we altijd goed kijken vanuit onze gemeente hoe iets kan bijdragen aan het beleid, ook zoals inderdaad de heer Van Rossum zegt, ook onze integrale werkwijze. Dus beleidsarm, ik weet het niet. Die outcome, ik wil er toch weer aandacht voor vragen. Dan heb ik nog een inhoudelijk punt. Ik weet niet of dat buiten de orde valt, dan moet u maar even zeggen, voorzitter. Dat gaat over de transparantie van de aanbieders. Vroeger was het zo dat de Jeugd GGZ. Daar stond een lange lijst op de site van de gemeente waarin we aangaven wat de aanbieders waren van Jeugd GGZ. Dat is nu weg. Die transparantie is weggevallen. Je komt nu terecht bij het Sociaal Servicepunt en die verwijzen door. Ik heb een signaal. Ik weet natuurlijk niet of het zo is, misschien kan het worden nagezocht of misschien weten de ondersteunende ambtenaren dat, maar ik heb het signaal gehoord dat heel veel wordt doorverwezen naar hele grote aanbieders, dus op zich ook niet zo onlogisch, maar er sprake is van stevige wachtlijsten, terwijl kleinere aanbieders minder of geen wachtlijsten hebben. Misschien zijn die gespecialiseerd of iets dergelijks, dat kan ik niet zo goed beoordelen, maar het signaal dat ik heb gehoord is dat er vrijwel per definitie naar de grote jongens wordt doorverwezen. Die zitten ook in een sociaal steunpunt, maar die kleinere aanbieders waar we ook al in het begin aandacht voor hebben gevraagd omdat ze innovatief zijn, omdat het doel los kan trekken, dat die minder aandacht krijgen. Dus misschien wat meer transparantie in de vorm van lijsten, misschien niet op een website, maar wel bij de doorverwijzers, bijvoorbeeld artsen of iets dergelijks, zou kunnen helpen hierin. Dus dat is nog een inhoudelijk aandachtspunt wat ik wilde meegeven. En omdat de voorzitter niet ingrijpt, geloof ik dat het wel binnen de orde valt van dit agendapunt. Dan nog tot slot toch ook nog iets over de governance van de H10. Nou, er wordt nu gekeken hoe we een en ander kunnen aanpassen en verbeteren, maar toch wordt er ook een aantal zaken voorgesteld om te veranderen. En in die lijst van veranderingen zie ik dat er een paar keer wordt bekeken of een verantwoordelijkheid van de gemeente niet kan worden vervangen door een verantwoordelijkheid van het college, bijvoorbeeld het aangaan van leningen. Dat weet ik. Het is natuurlijk niet de MRDH, dus het zullen geen miljardenleningen zijn, maar toch vraag ik me af waarom die aanpassingen nu worden voorgesteld in die governance van de H10. Als we dan toch de boel nog eens een keer goed bekijken en daar een jaar mee wachten, waarom dan deze aanpassingen zodat er meer bevoegdheden bij het college komen te liggen en minder bij de gemeenteraad of de gemeente en dus de gemeenteraad? Dat was het tot slot, meneer de voorzitter, dank u wel. Dank u.

Dan is nu het woord aan de heer Steutel.

Ja, met al deze mooie woorden. Last but not least. Nou, ik doe datzelfde als mijn voorganger, de heer Van Velzen, want daar kunnen we heel kort over zijn. We hebben geconstateerd dat de H10 werkt zoals die werkt, want dat weten we dan niet. Wat mij toch opvalt is, en dan kom ik toch even terug op het punt, het begrip inkoopbureau. Ik denk ja, een inkoopbureau verdient zichzelf ook terug en dat mis ik eigenlijk in het hele stuk. Vorig jaar heb ik het al meer gezegd: op het moment dat je dus in gaat kopen, dan stuur je dus ook op resultaat. Niet alleen op kwaliteit en op een goede zorg, maar ik fixeer me nu. Ik fixeer me nu even op het feit van waarom is het een inkoopbureau een inkoopbureau? De heer

Maar is het niet zo dat zomaar die 10 deelnemende gemeenten elke gemeente weer zijn eigen kwaliteitscriteria hanteert, waardoor je dus je inkoop ook niet kunt standaardiseren, waardoor je dus terugverdienen een zeer lastig traject wordt.

Eens dit u. Spreekt dat woord uit die ik nog wat uit gaan spreken, maar dan in een wat andere context. Maar het punt is, we hebben een inkoopbureau. Ik mis in ieder geval wat nu het voordeel van dat inkoopbureau is, want dat wordt nergens aangetoond en ik verwacht eigenlijk van het inkoopbureau de code. Nou ja, we hebben iets gedaan, dat hebben we goed gedaan en we hebben dit bespaard en dat betekent dat je over die geïndiceerde besparing, want dat is het, dat je ook kan zeggen van oké, een deel van die besparing gaat naar het inkoopbureau om zo de kosten te beperken en dat hele proces dat mis ik en wellicht kun je dat toedichten aan het feit dat er weinig visie is, maar inkoop is inkopen voor mij en dat gaat alleen maar om efficiency en voordeel en natuurlijk een goede zorg dat ik bedoel, daar kunnen we kort over zijn. Dat mis ik dus vervolgens constateer ik dat het bureau zelf gaat groeien en gaat bloeien en constateer ja, we willen eigenlijk wel een weerstandsvermogen en we moeten wat meer FTE et cetera et cetera en daarbij heb ik zoiets van nou voor mij is dat voor onze fractie echt een brug te ver. Ga nou eerst maar eens doen wat je moet doen. Toon aan wat je efficiencywinst nu is en kom dan met een voorstel, hoe je dat, hoe je je eigen financiering, hoe jij je broek ophoudt. Laat ik het maar even op z'n Hollands zeggen. En dat is iets wat ik gewoon nodig mis en verder constateer ik. Maar goed, dat heb ik eigenlijk al gezegd dat de interne organisatie het rommelt, dus. En daar maak ik me grote zorgen om en op het moment dat het rommelt, dan heb ik geen standpunt. Als het rommelt, dan ga je eerst kijken, hoe komt dat? En dan grijp je in en dat betekent dat je bestuurlijk gezien stevig in je schoenen moet staan. En dat geldt ook voor het AD en DB ingrijpen dan en terug naar je roots inkopen en goede zorg. Dank u wel voor. Dank u wel.

Dan is het woord aan wethouder De Ridder, met ook aan u het verzoek om uw ambtelijke ondersteuning even te introduceren bij de commissie. Ja, bedankt voorzitter.

Voorzitter, links van mij zit Ingrid Friesen, beleidsmedewerker jeugd, en rechts van mij Diana Amersfoort, die gaat over de financiering en dus ook de zienswijze. Dank voor de kritische houding, want die is mij niet vreemd. Ik denk dat ik in een algemeen verhaal reactie kan geven op alles wat gezegd is. Om te beginnen met mevrouw. De evaluatie ligt nu voor. Verder de opmerking vooraf in de richting van GroenLinks. We hoeven ons geen zorgen te maken over de kwaliteit van de zorg. Alle cijfers die daaruit komen, we doen het gewoon goed in de regio. De kosten zijn ook hoog. En ja, er is geconstateerd dat, nou, of het onder stromend kokend water is gegaan, dat weet ik niet. Daar was ik niet bij, maar er is wel inderdaad gezegd van nou, wij krijgen een nieuwe verantwoordelijkheid en we willen één ding zeker weten, namelijk dat de kwaliteit van de zorg overeind blijft en we gaan gezamenlijk inkopen en we gaan gewoon starten. En wat is nou?

Dank u, wethouder. U zegt dat de zorg goed is van de jeugdhulp. Bent u ervan op de hoogte dat bij de landelijke toezichthouder advies ligt om Jeugdbescherming West onder toezicht te stellen vanwege de vele klachten? Voorzitter.

Ik heb een verzoek. Volgens mij treedt mevrouw Hoage buiten het onderwerp en ik vind het echt bijzonder verwarrend. De dingen die mevrouw Hoage erbij haalt, kunnen we het bij het onderwerp houden, alstublieft.

Ja, dat is wel de bedoeling dat we bij het onderwerp blijven, maar ik kan dat niet zo goed beoordelen op basis van deze uitspraak, maar misschien dat de wethouder ook even iets daarover kan zeggen. Als ik daarvan op

Op de hoogte ben, dus. Dan ga ik door met mijn antwoord en er is inderdaad geconstateerd dat er nogal wat moet gebeuren om alles in de lucht te houden, terwijl tegelijkertijd geconstateerd is dat de manier waarop we het doen waarschijnlijk beter anders kan. En u heeft ook kunnen lezen dat er dus een visietraject is ingezet. En u wordt ook als Raad van harte uitgenodigd om mee te doen aan het visietraject. Er zijn uit deze Raad, geloof ik, twee vertegenwoordigers aangewezen. Als ik me niet vergis, zijn dat meneer Bos en meneer Dolen, om namens de Raad mee te doen aan de voorbereiding van een werkconferentie die op 12 juni zal plaatsvinden. We waren dus allemaal verbindend uitgenodigd. 12 juni noteren in uw agenda? Maar om u te assisteren om inderdaad als Raad zich goed voor te bereiden op die discussie, heb ik ook gevraagd of het begeleidend bureau van het visietraject bereid is om naar Leidschendam-Voorburg te komen om hier met de raadsleden een avond juist door deze materie te gaan. Wat vinden we belangrijk bij de inkoop van jeugd? Waarom moeten we regionaal samenwerken? Wat verwachten we van de regionale samenwerking? Wat verwachten we van een inkoopbureau? En daarvoor is ook een datum geprobeerd te prikken met de griffie, maar die is nog niet gevonden. Maar ik zou het fijn vinden om in die tweede termijn van u te horen of u dat ook inderdaad de moeite waard vindt dat we doorgaan met het zoeken van die datum om dat ook te organiseren. Ambtelijk en bestuurlijk zijn we vandaag al bijeengekomen, dus ik kan nu ook al een verse terugkoppeling geven van de eerste bijeenkomst die wij hebben gehad. Of althans die ik heb meegemaakt en we gaan heel nadrukkelijk nadenken over hoe geven we nou ideaal vorm aan de regionale samenwerking? Want één van de manieren waarom de kosten hoog worden en de verwarring hier en daar ook bestaat, is omdat elke gemeente zijn lokale inkoopplan inlevert. En als je als gemeente samenwerkt en gezamenlijk een visie ontwikkelt, want ja, elke gemeente is anders en de ene gemeente heeft andere problemen dan anderen. Maar we willen toch allemaal het beste voor onze inwoners. Dus in essentie verschillen de behoeften niet zo. En als je samen een visie hebt op wat je belangrijk vindt in de jeugdzorg, wat je verlangt van de dienstverlenende organisaties, dan kan je ook gezamenlijk een sterk inkoopbureau hebben. En een regionaal inkoopbureau is in mijn ogen gewoon nodig omdat veel zorgorganisaties ook bovenlokaal, soms zelfs bovenregionaal georganiseerd zijn. Dat zijn grote organisaties en als je één grote regio bent, dan kun je daar ook eisen aan stellen. Als je een kleine gemeente bent, dan zul je het moeten doen met de wijze waarop die zorgorganisaties hun diensten leveren. En daarom, omdat wij kwaliteit ook belangrijk vinden en kosten, voeg ik daar heel nadrukkelijk aan toe. Denk ik dat we moeten gaan voor die regionale samenwerking en dat we daar ook heel veel energie in moeten stoppen opdat die regionale samenwerking zo wordt als wij denken dat dat belangrijk is en dat moment is juist nu aangetreden. Op basis van die evaluatie wordt nu dus voorgesteld om de huidige organisatie nog een jaar langer voort te laten bestaan, zodat we de tijd hebben om voor 2019 de inkoop goed te regelen met elkaar en die inkoop start dus met een visietraject, zodat we met zijn allen kunnen zeggen op welke manier willen we eigenlijk sturen met pay-off of met uitkomstcriteria? En gaan we inderdaad met zijn allen alles inkopen of besluiten we om op bepaalde onderdelen, gemeenten of groepen van gemeenten een apart traject te laten lopen? Hoe gaan we ook meer leren van elkaars ervaringen? Dus ik kan u alleen maar van harte aanbevelen. En als ik deze kritische houding heb gehoord, dan denk ik dat uw motivatie er ook is om heel actief mee te doen aan het visietraject opdat we na 2019 een inkoopbureau hebben wat voor ons goede zorg inkoopt voor een redelijke prijs waar we tevreden en trots op mogen zijn. Nu kijk ik nog even of ik inderdaad alles gehad heb wat ik genoteerd had van wat u. Oh ja, nog even over de keuzevrijheid. De keuzevrijheid is heel nadrukkelijk aan de cliënt, dus als u de indruk heeft dat er doorverwezen wordt naar grote, met name grotere organisaties, dan ben ik daar best wel in geïnteresseerd. Dan hoor ik graag waar die vandaan komt, dan ga ik dat ook uitzoeken.

Als de wethouder nu denkt dat ze alle vragen heeft beantwoord, dan heb ik bij mij nog de vraag openstaan waarom het noodzakelijk is om een paar statutaire wijzigingen door te voeren op het gebied van bevoegdheden die nu aan de gemeenten zijn en straks aan de colleges worden toebedeeld. Volgens mij

Mij ging dat nou juist over. Nou ja, misschien moet je me even helpen met waar het in de tekst staat, want ik kan het me even niet herinneren uit mijn hoofd. Bijlage 3.

Voordat ik hier ter plekke ga zoeken. Nee, dat moet ik natuurlijk wel, want u wilde het antwoord nu weten. Misschien kunt

Kunt u dat dan schriftelijk nog aan ons laten weten? Dat is misschien wel handiger. Akkoord?

Het staat wel in het besluit waarmee we akkoord moeten gaan, namelijk dus. Het is toch wel. Ja, maar...

Maar als het voor de Raad schriftelijk beantwoord wordt, dan kunnen we daar nog iets van vinden. En voor de Raad betekent eigenlijk voor volgende week woensdag, want dan zijn de fracties. Want daarna hebben we Hemelvaartsdag.

Ja, maar daar kan ik niks aan doen. Dan heeft u pech, dan moet u woensdagavond even bellen met elkaar. Voorzitter, de heer Van der Griend.

Zou ik een aanvullende vraag mogen stellen, wat mij betreft zijn wij nog in de eerste termijn. Kijk, er ligt inderdaad een vrij complete evaluatie voor in mijn optiek met tal van aanbevelingen. Er wordt gestart met het visietraject. Ik denk dat dat ook goed is, juist ook om de fundamentele vragen van de heer Van Vellen te beantwoorden. En wat gaan we nou met elkaar gezamenlijk inkopen en hoe gaan we sturen op juist de houtkamp? Dus dat visietraject is goed. Tegelijkertijd denk ik, ben ik wel even benieuwd naar een antwoord van de wethouder op de vraag: als we kijken naar, hè, we geven het. Het is te vroeg om een besluit te nemen, daar komt het op neer. Je moet het nog een kans geven, maar dan moeten een aantal fundamentele verbeteringen plaats gaan vinden. Dat is eigenlijk wat er staat. Maar op het moment dat je een visietraject ingaat, dat is goed, maar kun je nou niet parallel daaraan al wel een aantal dingen concreet doen, hè? Want als je zegt in maart volgend jaar, dat is minder dan een jaar van nu, willen we een keuze maken of we na 2018 doorgaan met de tent. Dus kan je niet, bijvoorbeeld als het gaat om dat overlegcircuit, wat daar bijvoorbeeld ook in staat, kan je daar nou niet dingen gaan doen om dat te versimpelen, bijvoorbeeld, hè? Dus ik zou zeggen, zo, mijn gevoel zegt me dat een visietraject erg lang kan duren voordat je ook in dat soort dingen gaat ingrijpen. En dat kan misschien eerder. Daar zou ik graag een reactie op willen horen van de wethouder. Wethouder?

Bedankt voorzitter, nou, adviestrajecten die gebeuren nou wel. Ik zou bijna zeggen, anders stroomt het water maar echt wel. Dat is een heel, heel strak traject, dat visietraject, dus dat gaat. Dat gaat niet heel lang lopen omdat we wel de aanbestedingen gedaan willen hebben, zodat er in 2019 goede zorg is. Maar ik neem de opmerkingen om ook de overleggremia heel nadrukkelijk onder de loep te nemen van harte mee.

Als ik aan mag sluiten bij collega Van der Griend, volgens mij staan er nog een aantal praktische zaken in het stuk die toch echt sneller kunnen. Als we het hebben over inzicht in wie waar verantwoordelijk voor is en de financiële stromen die daar lopen. Volgens mij hebben we daar geen visietraject voor nodig, dus ik hoop dat de wethouder die dan ook even meeneemt.

Oké, dat waren alle nabranders, dan gaan we over naar de tweede termijn en ook hier geldt natuurlijk wat ik daarnet al zei over die zienswijze. Als u hem aangepast wilt hebben, dan kunt u daar een voorstel voor doen. Als die breed gedragen is, is het goed om dat meteen al te doen en anders kan dat via een amendement. Ik heb wat vakjes horen zeggen en slap verhaal en te soft. Dus ik neem aan dat u wel iets wil wijzigen. Ja, dat heb ik echt gehoord de tweede termijn. Ik begin gewoon weer bij de heer Van Dolen. Voorzitter dank.

Dank ook de wethouder dank voor het antwoord. Ik denk dat voor het bedrijf deze 66 natuurlijk wat de heer Van der Grind ook zei alles wat je nu kan doen moet je niet morgen doen. Dus laten we vooral ook beginnen met het verbetertraject. Laten we dat ook opnemen in de zienswijze dat we dus de aanscherping van processen en organisatievormen indien mogelijk ook gewoon gaan doen inderdaad. Er is een enorme merry-go-round aan, zeg maar, vergadercircuits ontstaan bijvoorbeeld. Wat ik zeer belangrijk vind en dat heb ik ook van anderen gehoord, is dat ze zeggen van ja maak nu vaart met het adviezen traject. Ik denk dat het toch verstandig is dat de gemeente dat ook duidelijk opneemt in een zienswijze want als het niet wordt opgenomen, dan bestaat het bijna niet, zou je kunnen zeggen, is de wens van een wethouder hier. En ik denk dat de wens van de Raad zal zijn.

Dank u wel, dan is nu het woord aan de heer Bos. Voorzitter, dank.

Dank u, ik heb mijn opmerking gemaakt over de Wet gemeenschappelijke regeling en dat artikel 24 van de voorgestelde wijziging van de gemeenschappelijke regeling in strijd is met de wet. Er zou gereageerd worden op een juridisch punt. Wat mij betreft mag dat ook meegenomen worden in de schriftelijke beantwoording. Als ik heb een vraag niet beantwoord gehoord, maar er staat wat te denken van een constatering dat de implementatie van het aanbesteden jeugdsysteem is gestopt. Zonder toelichting heb ik gevraagd, waarom is dat nou gestopt? Ja, wat gebeurt er nou, wie neemt daar nou verkeerde beslissingen op? Hoe wordt zo'n beslissing bijgesteld of iets dergelijks? Ja. Mag ik

Meneer Bos, of u die zienswijze aangepast wilt zien. Ja, dat moeten we even in de eerste termijn doen. Natuurlijk, normaal is je tweede termijn ook al de standpuntbepaling. En als u iets zegt, dan moet u de microfoon aan doen, dan bestaat u ook.

Vragen stellen om vervolgens op basis van het antwoord te kunnen beslissen of ik een wijziging wil aanbrengen in de zienswijze, voorzitter.

Ja, u mag alles, maar dat ontken ik niet. Maar het is gebruikelijk om in de eerste termijn vragen te stellen en dan in de tweede termijn een oordeel te geven. U mag uw oordeel ook voor u houden, ga uw gang, maar ik was benieuwd. Voorzitter, u...

Ik heb vragen gesteld in de eerste termijn en geen antwoord gekregen. Dan had u beter meteen kunnen zeggen dat ik in de tweede termijn antwoord krijg op de vraag of de zienswijze. Andere leden hebben dat ook gedaan die een vraag gemist hebben, want we kunnen in de tweede termijn naar de meningsvorming en u zou dan nu in dit geval een derde termijn nodig hebben en dat gaan we dus niet doen. Maar goed, oké, we hebben nog een raadsvergadering ook, dus even kijken, wie is er aan de beurt? De heer Van Schoor?

Dank u wel. Dank u wel, wethouder, voor de beantwoording. Wat de wethouder uitgelegd heeft, dat had ik al begrepen. En het leek mij dat als je daar dan op aanvult, dit nog niet het moment is om tot een structurele ophoging van de begroting te beslissen. Zou de wethouder daar alsnog op willen reageren? Alstublieft. En dan wil de voorzitter waarschijnlijk horen of ik vind dat de zienswijze aangescherpt moet worden. Ja, dat vind ik eigenlijk wel. Maar ik wil natuurlijk ook horen wat de partijen hier vinden, want wij zijn een kleine partij en ik kan het wel vinden in mijn eentje, maar dan wil ik toch afwegen of het belangrijk genoeg is als geluid in de raad. Dank u wel.

Hebt u in de eerste termijn gezegd te soft, dus dan mag ik aannemen dat u iets wilt wijzigen. Maar als u concreet aangeeft wat u wilt wijzigen, dan is dat ook handiger natuurlijk. Dan kunnen anderen daar ook iets over zeggen, want te soft is zo algemeen dat ja, dat is lastig om daar iets anders van te maken.

Ja, ik zou heel ver willen gaan. Ik zou erin willen verwoorden dat dit niet het moment is om te besluiten tot een structurele ophoging van de begroting, maar ik weet niet of er collega's zijn die dat steunen. Nou.

Ja, dat kunt u gewoon vragen. Goed, dan is nu aan het woord de heer Van Rossem.

Dank voorzitter, laat ik dan beginnen met mijn linker buurman te steunen in zijn voornemen. Wat GroenLinks betreft moet die inderdaad aangepast worden. Ik weet niet of ik er nu zo uit het hoofd in één keer kan produceren wat het zou moeten zijn, en dat is omdat ik best een aantal suggesties heb gehoord die me wel aanspreken. Ook de suggestie van collega Van Veller om toch eens te kijken naar de transparantie van al die zorgverleners en vooral de plek van kleine, innovatieve partijen daarin, die steun ik van harte. En ik wil best geloven dat daar keuzevrijheid is, maar er zijn vast nog een aantal andere aspecten. Misschien moeten we iets duidelijker maken dat die diversiteit er is. Weet ik niet, dus ik zou het fijn vinden om daar nog eens naar te kijken. Ook de opmerking van collega Steutel vind ik waardevol. Die besparingen van H10, kan dat nou niet wat duidelijker naar voren gebracht worden? En dat is niet de eerste keer dat we het daar over gehad hebben. Want volgens mij heeft Gemeentebelang dat een jaar geleden ook op tafel gelegd dat het zinnig zou zijn om de meerwaarde van het inkoopbureau duidelijker te maken, want volgens mij is dat een primaire meerwaarde van zo'n inkoopbureau dat je op een grotere schaal kunt inkopen, dat je bovenlokaal kunt schakelen met grotere zorgpartijen, maar ook dat je met een grotere groep gemeenten ook die kleine innovatieve partijen aan je kunt binden. En volgens mij is de bottomline, even los van wat we aanscherpen in die visie in die brief die we gaan sturen, dat het college de teugels gewoon moet aantrekken. Volgens mij moet het bestuur daar de teugels gaan aantrekken en die conferentie waar de wethouder over spreekt kan volgens mij ook geen kwaad, want algemeen ontstaat de teneur, en we zullen niet de eerste en niet de laatste gemeentes zijn, maar dat het gevoel ontstaat dat die H10 toch niet zo vreselijk ideaal is. Maar aan de andere kant moet die continuïteit wel gewoon geborgd zijn, hè? We kunnen nu heel stoer zeggen, het heeft geen meerwaarde, we stappen eruit, maar dan gaan we pas echt onder stoom en kokend water iets anders bedenken. Het lijkt me heel onverstandig en ik deel ook wel de opvatting van de wethouder dat een inkoopbureau nodig is. Of de huidige vorm ideaal is, dat is inderdaad even de vraag en wat mij betreft als bespreekpunt naar de Raad, neem ik hem graag mee naar mijn fractievoorzitter. Dank.

U wel. Dan is nu het woord aan mevrouw Hage.

Dank u, voorzitter. Fractie Hohage is ook van mening dat het zeer aangescherpt dient te worden. In het visie-traject mis ik nog het woord kwaliteit, de kwaliteit van de inkoop. Toen ik het inkoopbureau aan de telefoon had, waren ze niet op de hoogte dat al een aantal van hun organisaties waarmee ze vorig jaar zaken hebben gedaan er niet meer bestaan. Dus om de woorden van de heer Van Vellen in te gaan: transparantie zou ik ook heel graag willen zien, niet omdat ik verder wil controleren, maar zodat het inkoopbureau zelf weet wat ze inkoopt en dat het kwaliteit heeft. Dat is nodig voor onze jeugd. Dank u.

Het woord is aan de heer Van Veller.

Dank u wel. Ja, nee, ik sluit me aan bij de vorige sprekers. Even goed om het gewoon naar de Raad over te hevelen en in de aanloop daarnaartoe wat contact te hebben over wat we nou precies allemaal willen wijzigen.

En dan heb ik niets, sorry, daar heb ik niets aan toe te voegen.

Ik kijk nog even naar de wethouder of de wethouder nog wil reageren, want er ligt ook nog een vraag van de heer Bosch. Ja nou, ik...

Stel voor dat ik de vraag van de heer Bos dan ook maar meeneem in de schriftelijke beantwoording. Ja, dan zoeken we dat gewoon even op. En verder begrijp ik dat de werkwijze dus nu is dat u zelf gaat kijken hoe u zienswijzen aanvult.

Met de Commissie hoe we dat gaan aanpakken. Maar het is inderdaad vrij complex. Er zijn diverse leden die hebben gezegd dat er wel iets of iets dat het behoorlijk aangescherpt zou moeten worden. Ik zou willen voorstellen dat die leden dan ook tekstvoorstellen indienen. Wat mij betreft bij de griffie. Want het is tenslotte een zienswijze van de Raad. Op basis van wat er nu ligt, gaan we dat dan aanpassen. Dan hoeft het college zich daar niet druk over te maken, voorzitter.

Interruptie en ja, dat is even het volgende punt. Als je het daar mee eens bent, hè? Ja, ik...

Heb alleen nog een uitvoeringsvraag, voorzitter. Wanneer wilt u die tekst voorstellen?

Hebben dat wil ik net gaan zeggen. We hebben woensdagavond, volk, woensdagavond fractievergadering, maar ook van het CDA, maar daar kan ik ook niks aan doen. Deze dag? Nou ja, kijk, kijk, kijk. Dan kijk, ja dan het liefst morgen, maar ik weet niet of dat lukt, want anders zou je zeggen, nee, zie je anders, zou je zeggen maandag. Dan heb je in ieder geval weekend nog als maandag om 12 uur de teksten bij de griffie zijn. Dan kan de griffie daar een verhaal van maken. De heer Van Geel heeft een beter voorstel. Voorzitter, ik...

Ik wil nog even erop wijzen dat we natuurlijk voor sommige onderwerpen dan ook nog antwoorden nodig hebben.

We dat graag. Dus als de antwoorden morgen zijn, dan kunt u uw suggesties voor de zienswijze maandag uiterlijk 12 uur 's middags bij de griffie indienen. De griffie zal dan proberen. Omdat dinsdag mag ik dat zeggen, ja, ik heb geen zicht op hoe druk de griffie het heeft natuurlijk, hè? Want als het er dan dinsdag kan zijn, dan kunnen de meeste mensen dat voor hun fractievergadering gebruiken. En zo ja, moet dan even nog een belrondje daarna doen, het spijt me, want het is wel kort dag natuurlijk. Even kijken wat mijn secretaris zegt, we hebben twee stukken, ja. Het raadsvoorstel van de evaluatie. Dat kan een hamerstuk zijn. Want het zijn twee raadsvoorstellen, hè? Raadsvoorstel van de evaluatie en de zienswijze en de zienswijze gaan we dan nog bespreken in de raad? Want het wordt een heel ander verhaal, laat ik zeggen, ik weet niet of het heel anders wordt, maar. Ja in

Dat besluit staat dat we akkoord gaan met dat voorstel in de beruchte bijlage 3 en daar hadden we nog een vraag over.

Nou ja, goed dan. Houden we dat allebei even als bespreekpunt en mocht u tevreden zijn en het niet willen bespreken, dan moet u dat even doorgeven. Dan kunnen we het alsnog samen op de agenda zetten. Zullen we het zo doen, dan sluit ik hiermee agendapunt 12.

Dank u wel en dan gaan we naar agendapunt 13, het rapport "Opgroeien zonder armoede". Dat is gevraagd door de heer Van Rossum en mevrouw Hohage. Die twee geef ik eerst het woord. Ik weet niet of dat de goede volgorde is en daarna denk ik dat anderen misschien ook nog wel het woord willen voeren. Ik zie al de heer Blokland. Verder nog? Paardenkooper en Blanke en Steutel. Zal ik met mevrouw Hohage beginnen deze keer? Mevrouw Rollager. Mevrouw Coachen, wat mij betreft mag u nog beginnen.

Het lijkt me handig als de wethouder. Ja.

Maar die is, dat is zo'n goede wethouder, die hoort dat wel. Ja, mag.

Mag het dan wat rustiger zijn, alstublieft. Dank u wel. De SER heeft in het rapport "Opgroeien zonder armoede" onderzoek gedaan naar armoede onder kinderen en wat het met ze doet. Ook worden er oplossingen aangedragen om deze problemen op te lossen. Het geeft maar voor een deel oplossingen om tot armoedebestrijding bij kinderen te komen. Veel voorstellen zijn oplossingen, maar om structureel armoede uit te bannen zijn andere maatregelen en beleid nodig. En daarom wilde ik dit graag op de kaart hebben. Wat door iedereen vergeten wordt, is het belangrijkste aspect, namelijk dat mensen, met name de ouders, structureel uit de armoede moeten komen. En dat kan alleen als mensen meer financiële ruimte hebben. En dat kan maar op één manier: door banen te creëren en mensen te helpen om aan hun banen te komen. En dat is nu juist waar het in deze gemeente aan schort. Leidschendam-Voorburg is een van de weinige gemeentes in Nederland waar de afgelopen jaren de werkloosheid niet structureel is afgenomen, waar de beëindiging van de crisis niet gezien wordt op dit gebied. Circa 80% van de werklozen in deze gemeente is langer dan een jaar werkloos. Waar de meeste gemeentes groot inzetten om mensen aan het werk te krijgen, wordt hier ingezet op participatiebanen en vrijwilligerswerk, waar mensen echt structureel werk nodig hebben, wordt er te weinig aan gedaan. Het huidige armoedebeleid van de gemeente is alleen maar een beleid om de symptomen te bestrijden en geen structureel beleid om mensen echt uit de problemen te halen. Dit geldt dus ook voor het armoedebeleid ten aanzien van kinderen. Kinderen helpen is gezinnen helpen, want de praktijk laat zien dat als ouders uit de armoede komen, dit er ook voor zorgt dat het met de kinderen in de toekomst beter gaat. Verder kan ik u nog zeggen: het huidige beleid zorgt door de harde opstelling van de gemeente er niet voor dat mensen positief zijn over de ondersteuning van de gemeente bij het begeleiden naar werk. En het geld dat nu besteed is aan dure onderzoeksbureaus en dit onderzoeksbureau dat cijfers produceert die gewoon bij het CBS opgehaald hadden kunnen worden. Het is zonde van het geld, besteed het aan echt structureel beleid, besteed het aan het creëren van banen, waardoor ook kinderen er beter van worden. Dank u wel.

Het woord is aan de heer Van Rossum. Dank, voorzitter.

Ik wil eerst een klein nootje kraken. Het sterrenpoort staat op de agenda en keurig in iBabs. Daar worden een aantal andere stukken bij betrokken. Wat ik overigens fijn vind dat die armoedemonitor daarbij betrokken wordt. Maar ik wil wel de griffier vragen of dat de volgende keer gewoon in een rijtje in iBabs kan. Ik weet in ieder geval dat onze steunfractieleden nogal in de war waren. Wat nu wel en wat nu niet besproken werd? Zelfs de wethouder was in de war, hoor ik, voorzitter. Dus ik denk dat dat zonde is. Waarom wilde GroenLinks het SER-rapport graag op de agenda eigenlijk? Omdat het onderwerp kinderen die opgroeien in armoede nog altijd heel erg actueel is. En dat gaat ook niet alleen over het SER-rapport. Gisteren heeft het College voor de Rechten van de Mens nog aan de noodbel getrokken naar aanleiding van een onderzoek door het SCP. Armoede is een actueel probleem, ook in een welvarend land als Nederland. En het effect is groter dan enkel het tekort aan middelen. Adriana van Dooijeweert, voorzitter van het College voor de Rechten van de Mens, stelde gisteren nog in diverse media hoe groot het effect is van niet kunnen meedoen op de eigenwaarde van mensen en ook deze is eerder op tafel geweest en dat is overigens waarom ik juist wel heel erg content ben met de inzet van ons beleid om mensen het recht te geven zich nuttig te maken in plaats van een baan na te jagen die er niet is. Ik ben er wat minder van overtuigd dat een gemeente als de onze banen kan creëren, maar wat we wel kunnen doen is zorgen dat mensen mee kunnen draaien en iets kunnen vertellen. Als ze gevraagd worden, wat doe jij in het dagelijks leven? Ik ben wel eens bang dat het armoedeprobleem niet oplost en dat armoedeprobleem heeft effect op ouders, maar op kinderen zo mogelijk een nog veel groter effect en blijvende schade voor, voorzitter, zo groot effect als slechte hechting, laaggeletterdheid op latere leeftijd, een groter aandeel schoolverlaters, een achterstand in gezondheid, mishandeling wordt daar genoemd, et cetera, et cetera. Kansenongelijkheid van de bovenste plank en ook in Leidschendam-Voorburg. Groeit 9% van de kinderen op in minimahuishoudens en dat is gelukkig gedaald. Het aantal kinderen is gedaald, maar het blijft een groot probleem. En het SER-rapport doet inderdaad zinnige aanbevelingen, wel een hoop aanbevelingen richting de landelijke politiek, maar daar zitten suggesties tussen waar wellicht ook Leidschendam-Voorburg iets mee kan en die mij in het oog sprong en die ik nu ook van dichtbij zie in mijn eigen leefomgeving. In een andere gemeente is het tempo waarin gezinnen met kinderen geholpen kunnen worden. We hebben het ook bij schuldhulpverlening daarover gehad. Ja, er zijn goede vangnetten, maar de aanloop is vaak vreselijk lang en ik vraag me af of de wethouder toch nog eens wil nadenken of ze ruimte ziet om het een en ander te versnellen. Want hulp is fijn, maar hulp over 3 maanden is ook over 3 maanden pas fijn en de stress die armoede op een gezin kan zetten is echt enorm. En, ik moet ook heel eerlijk zijn, mijn linkse hart maakt niet dat ik zie dat er naast pechvogels ook een hoop mensen zijn die er zelf een potje van maken, want dat is zo, die zijn er. Het lastige is alleen dat kinderen daar nooit voor kiezen en ik zou er bijna voor willen pleiten dat er een verschil in strengheid en een verschil in soberheid zou moeten ontstaan waar gezinnen met kinderen in het spel zijn. En, ik ben benieuwd hoe de wethouder daar naar kijkt en of er überhaupt mogelijkheden te vinden zijn waarin we wellicht met voorrangsregelingen gaan werken. Nog een constatering uit het rapport wat aanhaakt op de opmerkingen van mevrouw Van Dooijeweert is de mogelijkheid om de bredere context te pakken. Neem ook de psychologische effecten mee en ik ben ook benieuwd hoe de wethouder daar naar kijkt en of de wethouder het idee heeft dat innovaties op dit vlak, want dit is een onderwerp wat vrij actueel is. Dat gaat eigenlijk steeds meer rollen. Of de wethouder het gevoel heeft dat we als Leidschendam-Voorburg de innovaties voldoende op de voet volgen? Richting gemeenten doet er ook een aantal concrete voorstellen van kinderen betrekken tot het aanstellen van een ambassadeur tot stevige nazorg. Er staan een heel zwikkie aanbevelingen in en ik denk dat dat oké is om daar eens naar te kijken met elkaar. Onze wens om overigens het sociaal domein integraal in te richten, vindt weerklank in het rapport. Dus ik denk dat we daar de goede richting hebben gevonden. Ik ben wel benieuwd of de wethouder een reactie kan geven op de aanbevelingen van het SER-rapport, want ze heeft het ongetwijfeld ook gelezen. En dan wat goed nieuws, voorzitter, ik ben blij met de onderzoeken naar het eigen armoedebeleid en ook dat die op de agenda staan en wat mij betreft verdient wethouder Stemerdink een pluim, want volgens mij zijn dat best mooie cijfers in het terugdringen van het niet-gebruik. De toename van de bijzondere bijstand is zelfs spectaculair te noemen en ook het kindpakket wat hier ooit op initiatief van de PvdA door de raad geloodst is, vindt gretig aftrek en ik denk dat dat heel positief is. Wat overigens niet wegneemt dat we meer kunnen doen. Ik bedoel, laat dat gezegd zijn, maar volgens mij zijn er mooie resultaten behaald. GroenLinks steunt de aanbevelingen ook in de eigen onderzoeken en ik zou de wethouder willen meegeven. Zet alsjeblieft door. Blijf inzetten op preventie en op verder terugdringen van het niet-gebruik en de sociale conferentie die eraan komt, kan daaraan bijdragen.

Dank u, meneer Van Rossum, u geeft complimenten. Wat vindt u ervan dat de gemeente een andere definitie hanteert van een minimuminkomen dan landelijk gebruikelijk is?

Ja voorzitter, ik vind daar niets van. Ik heb het stuk gelezen en het met die bril bekeken. Dat gaat waarschijnlijk over de discussie, de 110 of 130 denk ik dat mevrouw Hagen op doelt. Dat kan ongebruikelijk zijn. Ik heb het stuk gelezen, zoals ik het gelezen heb en ik ben heel erg blij met de stijging in gebruik van de bijzondere bijstand. Ik denk dat dat heel fijn is. Ik denk ook, volgens mij delen mevrouw Hohage en ik die conclusie, dat er meer gedaan kan worden en ik denk ook dat we na de sociale conferentie met elkaar moeten doorpraten. Ook als je kijkt naar het onderzoek van het Nibud, daar wordt de mooie conclusie getrokken dat ons beleid voldoende is. Maar er staat ook dat het sober is en ik vind wel dat we ons met elkaar hardop moeten afvragen of we dat stickertje op ons beleid willen plakken en ik denk dat dat ook een moment is om te praten over die overgang van 110 en 130. Omdat een ruimer beleid wellicht ook wat meer naar de bovenkant.

Dan is het nu een algemene opmerking. 130% is de landelijke norm voor minimuminkomen. Dus ik begrijp eigenlijk niet waarom onze gemeente 110% blijft hanteren.

De heer Van Rossum: Ja, voorzitter, waarvan akte. Daar was ik sober. Dat was de volgende. Ik vind dat dat tot nadenken stemt. Ik vind dat dat ons allen tot nadenken zou moeten brengen. Maar ik ben ook wel benieuwd hoe de wethouder aankijkt tegen die conclusie en ik ben ook benieuwd of ze daar wat ruimte voelt, want ik kan me zo voorstellen dat ook wethouder Stemerdink toch een beetje beteuterd het woord sober gelezen heeft. Dat hoop ik overigens. Daar hou ik het bij, laten we wel wezen, voorzitter.

Dank u wel. Het woord is aan de heer Blokland.

Dank u wel, voorzitter. Laat ik beginnen met een heugelijke constatering: de onderzoeken laten zien dat het beleid dat dit college voert, werkt. Je ziet dat terug in de cijfers, niet bij alle cijfers, daar ga ik zo wat over zeggen, maar bij een aantal belangrijke onderdelen zie je dat echt terug. Bijvoorbeeld het gebruik van de schoolkostenregeling. En ik denk dat met het beleid dat er aankomt met schoolspullenpas en dergelijke, het nog verder zal toenemen. En het lukt dus om de meest kwetsbare doelgroep, de kinderen, en daar gaat het wat de PvdA betreft voornamelijk om bij het armoedebeleid, om die te bereiken op deze manier. En ik wil de wethouder ook vooral aanmoedigen om daarmee door te gaan, want het zou doodzonde zijn als we gaan verslappen en het succes dat we nu hebben bereikt weer kwijtraken. Want dat gevaar is heel reëel, want als je naar de stukken kijkt, de armoedeonderzoeken bedoel ik dan, dan zie je ook dat het gewoon een heel hardnekkige problematiek is. En de PvdA heeft vijf punten waarvan wij zeggen: dat zijn eigenlijk dingen waar we ons zorgen om maken. En we hebben niet pasklare oplossingen daarvoor, want het zijn ook hardnekkige dingen, maar dat zijn wel dingen waar het beleid en inspanningen van het college zich op zouden kunnen richten. Het eerste punt is het aantal kinderen dat in een minimumhuishouden opgroeit. Want toen ik me voorbereidde op de commissie, toen had ik nog de versie van het armoedeonderzoek waarin stond dat het was gedaald naar 9,2%. Nou, groot uitroepteken erbij gezet, hartstikke mooi. Maar toen kwam het addendum en toen bleek dat er een rekenfout in het rapport had gezeten. En het is niet gedaald, het is gestegen naar 13,5%. En dat vind ik echt een punt van zorg. Ik weet niet wat de landelijke trend is, maar als je ergens een indicator hebt waar je je zorgen om zou moeten maken, dan is het toch wel: hoeveel kinderen groeien er op in een minimuminkomen? Want je zou toch verwachten dat dat gaat dalen, omdat het met de economie ook beter gaat. Als je de krant leest, dan is het allemaal positief. En dan vind ik dit toch een zorgelijke trend. Een tweede zorgpunt is het Nibud. Het Nibud rekent heel mooi door wat verschillende typen minimahuishoudens nou eigenlijk overhouden per maand. En dan zie je dus, en daar wijzen zij ook met name op, dat gezinnen met kinderen tussen de 12 en de 18 jaar echt structureel geld tekortkomen. En dan gaat het er niet om dat die gezinnen daar maximaal gebruik maken van alle regelingen die er zijn. En we weten ook dat dat dus niet het geval is. En dan vraag je je toch af: als je tot 130% minimuminkomen hebt als gezin en je hebt twee kinderen die naar de middelbare school gaan, dan kom je dus gewoon iedere maand geld tekort. Nou, dat leidt tot schulden, dat heeft allerlei andere problemen, en dat is een hele specifieke doelgroep waarvan ik me afvraag: richten we ons beleid daar nu voldoende op? Bereiken we die ook specifiek of kunnen we nog wat aanpassingen doen in ons beleid om die groep ook wat gerichter te bereiken? En het Nibud heeft daar ook suggesties voor. Nou, dan een derde punt, en dat is ingewikkeld, is dat je ziet dat ook in onze gemeente de armoede zich concentreert in drie wijken: het Prinsenhof, de Heuvel, Amstelwijk en Bovenveen. En dat je ook ziet dat 60% van alle minima in die drie wijken woont en je ziet ook dat ongeveer de helft van de minima van niet-westerse allochtone afkomst is. En dat betekent denk ik ook dat je in je beleid dus ook geografisch en qua doelgroep daar ook extra inspanning op moet leveren. En de voorstellen die de SER doet, met ambassadeurs en met maatschappelijke organisaties die je betrekt, die zouden ook, denk ik, met name op deze armere buurten van toepassing moeten zijn. Nou, dan het vierde punt van zorg is dat we zien dat de huishoudens in het schuldtraject fors toenemen. Volgens mij zelfs een verdubbeling van 2012 tot 2016. Volgende week hebben we ook een presentatie van de Plangroep om daar verder over te praten. Ja, die trend zou ook omgebogen moeten worden, want dat vind ik toch wel een vrij forse toename. En het vijfde punt van zorg, daar hebben we vaak over gesproken in de raad, is de afschaffing van het kwijtscheldingsbeleid van het waterschap. Het Nibud laat ook zien dat dat effect heeft. En dat mensen die in de verkeerde, ja, zeg maar even de verkeerde helft van de gemeente wonen, dus per saldo ook enkele tientjes per maand slechter af zijn.

Een kleine aanvulling, meneer Blokland. Een belangrijke groep wordt niet meegenomen bij de kwijtschelding van waterschap en dergelijke. ZZP'ers en dat worden er ook steeds meer. Ja, dank.

Dank u wel voor de aanvulling, want dat wist ik niet. Nou ja, dat zijn zeg maar de vijf zorgpunten. Ik verwacht niet dat de wethouder daar nu allemaal pasklare oplossingen voor heeft, maar ik hoor wel van haar of zij dat ook deelt. Kijk, de mooiste oplossing voor dit probleem is natuurlijk dat mensen gewoon een goede baan hebben, maar tegelijkertijd is dat ook iets wat ontzettend lastig te beïnvloeden is. De meeste mensen in onze gemeente werken niet in onze gemeente, dus we zijn afhankelijk van banen die worden gecreëerd in de regio. We hebben beperkte invloed op en los daarvan vind ik dat. Ja, het is eigenlijk helemaal niet zo relevant of mensen nou wel of niet hun best doen om naar werk te komen. Ik vind dat als ze kinderen hebben dat we ervoor moeten zorgen dat de kinderen niet de dupe worden, ook als de ouders er een potje van maken. Dus wij willen die aanpak gericht op kinderen voortzetten. We willen hem ook verbeteren en we zien ook in het Nibud-rapport en het SER-rapport en andere rapporten allerlei suggesties. We zien ook uit naar de sociale conferentie volgende week en wij zouden het goed vinden als daarna ergens rond de zomer of op een ander moment, dan kan de wethouder misschien wat over zeggen, we daarvan ook weer iets terugkrijgen in de Raad. En welke mogelijkheden het college ziet om dat minimabeleid gewoon nog verder te verbeteren. Voorzitter.

Kan me wel vinden in de woorden van de heer Blokland. Ook met zijn afsluitende woorden van laten we die sociale conferentie en dan meteen een vervolg daarop als Raad bij pakken. De woorden daarvoor triggeren me even, ook als ouders er een potje van maken, mogen kinderen daar niet de dupe van worden. Het is al gezegd door de collega van Rossem. Dat vind ik wel een moeilijke. Hoe ziet u dat voor u? Want ook als je extra schoolspullen en allerlei financiële regelingen treft, dan maken die ouders daar misschien ook een potje van. Ik zeg, die ouders moet je kijken welke afstand ik hier al creëer onbedoeld hoor, maar vraag me gewoon echt in alle openheid af, hoe ziet u dat?

Ja, sorry, voorzitter, maar ik wilde hier toch op inhaken. Dat uitgerekend over dit punt het SER-rapport ook zegt, en dat is niet de enige. Er zijn meer onderzoeken geweest die daarop wijzen dat juist heel erg gerichte ondersteuning, dus dan komen we toch uit bij kindpakketten en schoolspullenregelingen, dat dat de meest effectieve manier is om dat te bestrijden. En ik ben het eens met de heer Paardenkooper dat dat geen volledige oplossing is, maar volgens mij is dat wel de beste oplossing van de mogelijkheden die we hebben. Dat was overigens ook waarom ik nog even de PvdA wilde plakken aan het kindpakket, want die hebben dat hier geïnitieerd. Ik denk dat dat nog steeds prijzen waard is.

Ja, ik vind het jammer dat er nu de nadruk op lijkt te worden gelegd dat ouders er vaak een potje van maken. Door de crisis zijn ook veel mensen hun huizen kwijtgeraakt, werk kwijtgeraakt. Ook door echtscheidingen kan dat gebeuren. De crisis heeft ook een hele grote invloed erop en laten we vooral niet ervan uitgaan dat ouders er een potje van maken. Life events, om dat zo mooi in Nederland te zeggen, gebeuren. Ze gebeuren bij rijke mensen, gebeuren bij arme mensen. Dus laten we gewoon kijken hoe we dit structureel kunnen oplossen en niet pamperen.

Dus Blokland, was u klaar met uw betoog? Nou.

Het laatste wat ik nog wilde zeggen is dat ik dit onderwerp ook als bespreekpunt voor de Raad beschouw.

Nou ja, het is geen raadsvoorstel. Het is een rapport van de SER. We kunnen hier van alles bespreken en als we het in de raad willen bespreken, kan dat natuurlijk altijd, maar dat lijkt niet zo logisch.

Ja, ik heb het over de brief met de terugkoppeling van de resultaten van het armoedeonderzoek, de brief van het college.

Die nu gekoppeld is aan dit onderwerp. Maar dat is een raadsbrief, is goed bereid. Dat is een raadsbrief. En wat wilt u dan in de Raad ermee?

Ja, nou ja, weet u? Nou ja, misschien willen we wel met een motie komen. Ik weet het niet. Nou ja.

Misschien kijk. Nee, maar ik wil toch even dat duidelijker stellen, hè? Omdat het een raadsbrief is en we het hier bespreken en normaal gesproken nemen we voor kennisgeving aan en als ik er iets anders mee wil, kunt u het naar de Raad brengen, maar dan moet wel duidelijk zijn wat u ermee wilt. Dus misschien, ja, nou ik dat nog niet precies weet, is het wel...

Goed om. Ik denk, ik denk daarover na of ik dat wel of niet doe. Maar de reden dat ik het aangaf is dat ik vind dat we als Raad, het is een ontzettend belangrijk onderwerp. En ik zou graag zien dat we daar ook als Raad richtinggevend in onze uitlatingen zijn. Maar ik had inderdaad nog niet, ik was nog niet zo ver dat ik ook al had geconcludeerd dat dat dan zou moeten met moties of iets dergelijks, dus ik neem dat in beraad. En dan

Is het handig, denk ik, om voor het presidium daar toch iets concreter over te zijn. Wat u daarmee wilt, want dan kan in het presidium besloten worden of het wel of niet op de agenda gezet wordt. Het presidium gaat niet door, hoor ik. Maar ja, de agenda van de Raad moet een keer vastgesteld worden. Op tijd, maar goed. Maar als u richting griffie in ieder geval wilt aangeven wat u daarmee wilt, dan is dat, denk ik, duidelijker voor het vaststellen van de agenda. Meneer Van Rossem had nog een opmerking.

Nou, ik zou de heer Blokland de suggestie willen doen. Ik ben namelijk volledig met hem eens dat het goed is als het hier ook in de Raad eens over gesproken wordt. Maar misschien is het slim om dat te doen nadat die sociale conferentie is geweest en dat we met wat daar opgehaald is nog eens in grotere lijnen het debat gaan doen.

Sluit het tweede jaar zich ook bij aan. Ja, ik vind

Gaan we dat doen. En dan nemen we deze raadsbrief ook mee. En ook het verslag van die conferentie als er andere stukken zijn. En dan vraag ik aan de griffie om dat bij de volgende ronde, als dat nog kan, op de agenda te zetten van de Commissie. We waren gebleven bij de heer Paardenkooper. Die is nu aan zet. Hij heeft het woord. Dank u, voorzitter.

Ja, het CDA dacht ook van, je kunt nog niet op alle vragen van vanavond misschien meteen het antwoord paraat hebben. We stellen zowel aan de wethouder maar één van de vragen, bijvoorbeeld voor mijn collega Van Rossum, was van die doorvertaling van het SER-advies richting gemeentes. Nou, dat zijn al 6 aanbevelingen op zich die gemeentes zouden kunnen doen. Wat is de reactie van de wethouder daarop? Nou, alleen al zo'n vraag vergt wellicht enige doordenking en laat ik het dan heel kort houden voor vanavond voor onze bijdrage. Ik heb daar nog twee vragen aan toe te voegen en het mag dus ook even wat beter worden doordacht als u of goed worden doordacht zo u wilt. Er staat een ambitieuze aanbeveling wat de rijksoverheid zou kunnen doen en dat betreft het aantal mensen in armoede stelselmatig terugdringen. Dat gaat via de werkroute, kan niet anders dan zo formuleren en dat is een hele interessante route, want de definitie van armoede is gekoppeld aan het sociaal minimum. Laat het sociaal minimum nou juist ons vangnet zijn, dus dan zie je aan de ene kant de overheid die een vangnet creëert en een definitie van armoede die daar ongeveer 10 tot 30% boven gaat en dan stel je vervolgens de doelstelling om zoveel mogelijk mensen eruit te krijgen, dus je spreekt jezelf als overheid ook een beetje tegen door enerzijds dat vangnet te creëren en huppekee. Daarom sprak die doelstelling van de rijksoverheid van kunnen we het aantal mensen via werk alsnog boven die 130 of 100 x procent van het sociaal minimum uit krijgen? Sprak mij bijzonder aan, maar mijn vraag zou meteen zijn, moet je die niet ook plaatsen bij de aanbeveling die de gemeente voor zijn of haar rekening deels zou kunnen nemen? Want op het moment dat het kabinet dit zich eigen maakt, wordt de VNG betrokken en worden de gemeentes betrokken, omdat die samen met het bedrijfsleven hier aan handen en voeten zullen moeten gaan geven, doordenk het gerust eventjes en doordenk dan ook een tweede fenomeen dus doordenk gewoon het fenomeen van: hoe krijg ik meer werkgelegenheid voor die mensen die het meest kwetsbaar zijn op de arbeidsmarkt? In het licht van die ambitieuze aanbeveling? En als tweede, en dat is iets scherper. Dat zit hem bij de aanbevelingen voor gemeentes. Daar staat het fenomeen Mobility Mentoring. Ik vond dat fascinerend, want ik kwam het een week of 3 geleden tegen in de Volkskrant. Het wordt op dit moment als enige toegepast in Alphen aan den Rijn. Laat ik maar gewoon plat slaan. Wilt u kijken naar die ervaring in Alphen aan den Rijn en kijken of dat ook voor een gemeente als die van ons toepasbaar is in onze context? En zo ja, op welke manier dat vertaald zou moeten worden? U hoeft er vanavond ook geen antwoord op te geven. Neem het gerust mee in de grote hoop van wat zwaardere vragen. Dank u.

Jawel. Het woord is aan de heer Blanken.

Voorzitter, ik kan me aansluiten bij de strekking van de betogen van de collega's van de Partij van de Arbeid, GroenLinks en D66. Die zal ik niet herhalen om die reden. Ik heb wel een paar aanvullende vragen, maar ik zal het kort houden. Het is een imposante stapel met informatie die ik wel nuttig vond. Die schetsen wel een beeld, maar roepen bij mij ook een paar vragen op. Hebben wij nu alles wel in beeld? Dat kwam bij schuldhulpverlening van kinderen. Kwam dat ook al aan de orde? Hebben wij alles in beeld? Dat raakt ook aan het tweede punt, het niet-gebruik is landelijk vrij hoog. Bij ons is dat verrassend laag, dus ik wil graag even kijken of dat allemaal wel klopt. Hebben we iedereen in beeld? En is dat niet-gebruik ook zoals dat hier geschetst wordt? Mijn fractie maakt zich bijzonder zorgen over de ouders met kinderen op de middelbare school. En dat heeft natuurlijk alles te maken met ontwikkelkansen alleen al daarom. Dus daar vragen wij bijzondere aandacht voor, straks ook in de conferentie en daarna. En dan komen we daar later wel over te spreken. Dat hoeft hier vanavond niet uitgebreid. En als laatste, de heer Van Rossem refereert daaraan in relatie tot wachttijden. Samenwerken is cruciaal, ook op dit dossier, net als bij de schuldhulpverlening is ook hier samenwerking cruciaal. Misschien kunt u daar ook bij de conferentie en later, als we praten over hoe we het beleid gaan vormgeven, daar ook iets over zeggen. Want ik denk niet dat dat vanzelf gaat. Dat is misschien nog wel een dingetje in deze gemeente. Tot zover, voorzitter.

Dank u wel. Het woord is dus aan de heer Steutel.

Voorzitter, dank u wel. Ik heb op zich helemaal niks toe te voegen aan alles wat hier gezegd is, want we constateren alleen maar waarheden als een koe. Maar ik wil wel iets kwijt over de wijze hoe het stuk gepresenteerd is, want ik vind het ronduit verwarrend. We bespreken aanvankelijk een rapport van de SER. Ik denk, ja, gaan we dan nog meer rapporten op de agenda zetten? Ik mis een structuur, een beetje bedoel ik. Ik kreeg later pas door dat de raadsbrief er ook was, dus ik had het graag andersom gezien, want ik had op een gegeven moment van ja, moet ik met rapport en als we nou, als we iedere keer met een rapport aankomen om dat te bespreken, dan zijn we avonden bezig, dus dat vind ik jammer. De raadsbrief had volgens mij vooraan moeten staan met de verwijzing naar alle stukken en dan was het ook wel charmant geweest als er een samenvatting bij was geweest om wat meer structuur aan de discussie te geven. Want persoonlijk vind ik dat het lezen van alle stukken ongelooflijk veel tijd kost en dan gaan we dat ook nog een keer bespreken. Ik sta erachter, maar ik had graag wat meer structuur in dat geheel gehad.

Je hebt gelijk, ja voorzitter, laat ik het boetekleed aantrekken, want in de vorige commissieronde hebben we schuldhulpverlening besproken. En heb ik daar ter plekke gevraagd, niet het college maar de griffie. Ik heb daar gevraagd om het rapport op de agenda te zetten en mevrouw Hagen is mij bijgevallen, dus dat is hoe het stuk op de agenda komt. Vervolgens heeft de griffie gevraagd of die andere stukken daarbij geagendeerd konden worden. Volgens mij was dat een goed idee en daarom is dat aan elkaar geplakt en vermoed ik dat mevrouw Hagen dat net als ik een goed idee vond, dus zo is het op de agenda gekomen. Het spijt me voor al die pagina's lezen, maar ik vond het een ontzettend belangrijk rapport om een keer op de agenda te hebben.

Ik heb de vorige keer blijkbaar niet goed opgelet en had ik het ook wel gezegd. Ik bedoel, het gaat mij helemaal niet om het feit dat ik het onderwerp afwijs of zo, maar ik mis gewoon de structuur en de route die we aflopen om dit belangrijke onderwerp af te handelen. Want op het moment dat je dit op deze manier zo breed in de Raad gaat bespreken, dan zou ik zeggen, doe het dan als een agendapunt en verder niet. Maar meneer

Meneer Smeulders, dit is een agendapunt. Het is al gegaan zoals

De heer: Van een agendapunt voor de hele Raad? Nee.

Nee, vandaag is het een agendapunt, dat bedoel ik. Die heeft Van Rossum heeft aangegeven hoe het is gegaan en die stukken die zijn dus later gekomen die bijgevoegd zijn. Ook die raadsbrief en die zijn toen gekoppeld hè? Dus niet op de agenda gezet, maar gekoppeld ter informatie. En als u vindt dat een van die raadsbrieven gewoon besproken dient te worden, dan had u dat ook kunnen aangeven, maar ze zijn nu gekoppeld om ter informatie ter onderbouwing, ook van wat op de agenda is gekomen.

Dank u voor deze raadpleging. Ik zal er in het vervolg beter op letten en beter reageren, maar in ieder geval heb ik datgene gezegd wat ik ervan vind. Laten we er met zijn allen op letten. Laten we er met zijn allen beter op blijven letten.

Het was niet mijn bedoeling om u te laten zeggen beter op te letten, want ik let altijd heel goed op vind ik. Dus wat dat betreft, daar gaat het niet om. Maar ik probeer even uit te leggen hoe het gegaan is. En misschien is het voor ons ook even voor de griffie en mijzelf een signaal om daar beter op te letten, om daar wat meer structuur in aan te brengen. Dank voor deze opmerking in ieder geval. Dat was uw bijdrage minister. Dat was mijn bijdrage, oké dank u wel. Dan geef ik het woord aan wethouder Stemerdink met ook het verzoek om uw ambtelijke ondersteuning even te introduceren.

Voorzitter, dank en naast mij zitten Anouke Kassen, beleidsmedewerker ook bij de afdeling SSMO. We zijn echt bezig met het armoedebeleid en het minimabeleid, etcetera. Voorzitter, dank voor alle vragen en voor alle aandacht die u heeft voor dit onderwerp, want het is volgens mij ook een ongelooflijk belangrijk onderwerp omdat we, denk ik, allemaal hetzelfde beeld voor ogen hebben. Namelijk, we willen eigenlijk, laat ik het voor mezelf spreken, dat iedereen, elke persoon, niet meer in de armoede zit. Het liefste zouden we daar allemaal gewoon nul willen hebben staan, dat iedereen gewoon een baan heeft en zichzelf heel goed kan helpen zonder hulp van de overheid. Helaas is er een groep mensen die om uiteenlopende redenen tijdelijk of soms zelfs structureel is aangewezen op hulp van de overheid om ook te kunnen meedoen met de samenleving. En daarvoor, voorzitter, is er uiteraard het armoedebeleid om ervoor te zorgen. Inderdaad, waar de heer Van Rossem ook naar verwees, wat mij betreft een stukje eigenwaarde dat je inderdaad, ik neem maar als voorbeeld, dat als je naar een verjaardag gaat, dat je altijd een cadeautje mee kunt brengen, dat je niet hoeft te zeggen: "Ik heb geen geld om een cadeautje te kopen." Zo'n voorbeeld doet mij altijd wel heel veel pijn als mensen dat tegen mij vertellen. Uw raad, voorzitter, heeft het huidige armoedebeleid in december 2014 met algemene stemmen aangenomen en daarmee is het ook ons allen beleid en dat hebben wij de afgelopen jaren uitgevoerd. Hebben wij ook regelmatig over gerapporteerd. Nou, de einddatum van het huidige beleid komt in zicht, dat wil zeggen, het gaat tot en met 2018, dus volgend jaar ook nog, en vanaf 1 januari 2019 ligt er een nieuw armoedebeleid. Dat wil uiteraard niet zeggen dat je niet tussendoor gaat kijken naar hoe het gaat, hoe de zaken worden bijgesteld, of er groepen zijn die meer aandacht moeten krijgen. Nou, uw raad heeft gevraagd om te kijken naar die armoedeonderzoeken. Daar hebben wij samen afspraken over gemaakt om die een keer in de zoveel jaar te gaan doen, zodat uw raad ook die resultaten heeft en u daar ook naar kunt kijken van welke resultaten eruit komen en wat voor aanpassingen we eventueel zouden willen op het bestaande armoedebeleid. En de volgorde der dingen nog even: eerst het proces, daarna ga ik in op al uw vragen, zo goed en zo kwaad als het kan. Nu, die is wat mij betreft niet heel erg toevallig. Ik had het namelijk al heel graag vandaag met u willen bespreken, omdat het college al in de planning heeft, al een tijd lang, om volgende week de K-nota, jaarrekening en tussentijdse rapportage te gaan vaststellen. Die heeft u dan vervolgens, ja, meneer Bos, die heeft u dan vervolgens een dag later, dus uiterlijk die woensdag. Daar heeft het college met uw raad afspraken over gemaakt en daarom is ook die sociale conferentie een week later, op 31 mei, zodat u in elk geval de resultaten heeft van de armoedeonderzoeken, de financiële kaders heeft en vervolgens de armoedeconferentie. En voorzitter, we waren natuurlijk in Nederland, de armoedeconferentie is ook bedoeld om te kijken van hoe gaat het nu, welke verbeteringen zijn er mogelijk en zijn er voor de komende 1,5 jaar nog winsten te behalen op het beleid. Maar dat alles als opmaat naar het vaststellen van een nieuw armoedebeleid volgend jaar, wat ingaat per 1 januari 2019. Voorzitter, laat ik dan even beginnen met het SER-rapport, want daar heeft een aantal van u naar gevraagd. Het SER-rapport heeft een aantal aanbevelingen gedaan en laat ik proberen, zeg ik ook naar de heer Paardekooper toe, om daar op een aantal punten even op te reageren. Want op een aantal aanbevelingen kan ik al van zeggen dat we dat niet doen of dat we een aantal aanbevelingen al wel in de praktijk doen. Dat is misschien ook wel leuk om te zeggen, maar ik kom daar zeker nog nader op terug. Maar ik geef wel een eerste korte reactie. Nou, omdat we het kopje "Wat er maar gemeenten kunnen doen" is inderdaad volgens mij een zestal aanbevelingen. Wij hebben bij de eerste aanbeveling, het beter bereiken van de doelgroep, meer kennis van de doelgroep nodig. We zijn een maandje of 4 à 5 geleden met een groep jongeren, dat heet Jeugd Vertegenwoordigd, juist om deze link te gaan leggen, dus om de kennis die er is bij de jongeren om die doelgroep beter te kunnen gaan bereiken. Het is pas opgestart, ik heb daar nog geen resultaten van, maar dat is een van de zaken waar we mee zijn begonnen. Voor intensievere...

Paardenkooper Misschien te snel, maar bedoelt u met jongeren 12 tot 18 de leeftijdsgroepen waar de collega's het over hadden, met name de heer Blokland? Zekerheid.

Het zijn allemaal jongeren die op de middelbare school zitten. Als ik het uit mijn hoofd zeg, dan zijn dat er 7 jongeren en ze zijn ook bezig met een aantal vraagstukken in de gemeente en ze komen ook op de sociale conferentie. Ook daar zullen zij aangeven hoe zij tegen bepaalde zaken aankijken. Het is een eerste stap. Of het gaat werken, dat weet ik oprecht niet. Verbeteren van de voorlichting van de regelingen, nou, volgens mij hebben we het daarover gehad. We hebben natuurlijk een communicatiemedewerker, Usabilla van der Zwan, die zit ook in de zaal en zij heeft ook wel voor elkaar gekregen dat de regelingen beter bekend zijn geworden door ook andere communicatiekanalen te gaan gebruiken. Ja, is het genoeg? Nee, het kan natuurlijk nog veel beter, maar ik ben blij met de stappen die we afgelopen jaar hebben genomen. Het kindpakket hebben we ingevoerd. Dan, voorzitter, kom ik bij de vraag van de heer Paardenkooper over dat hele mooie Engelse woord 'precies'. Ik ga even een stukje voorlezen. Ja. Ja, handig die app. We zijn al in Alphen aan den Rijn, inderdaad, die start in september met een pilot aan wat we willen gaan doen. Waar we al mee bezig zijn, is om te kijken of we er eventueel aan mee zouden kunnen doen, maar dat hangt ook wel van ons een beetje af wat er uit die sociale conferentie komt. Want ik wil niet daar elke keer op vooruitlopen, want anders ben je al dingen aan het doen, terwijl misschien mensen andere of betere ideeën hebben. We zijn aan het kijken wat er uit die sociale conferentie komt. We zijn al in Alphen aan het kijken of we eventueel mee zouden kunnen doen. Nou, punt. Ja. En dan, voorzitter, een andere aanbeveling over een centraal thema is volgens mij vanavond de situatie dat kinderen in gezinnen zitten waar armoede is. We hebben ook bij de schuldhulpverlening uitgebreid met elkaar over gesproken en ik zeg ook heel eerlijk: de lange aanvraagtermijnen en wachttijden bij de schuldhulpverlening zijn ook een doorn in het oog. Het gaat al beter, maar het moet nog beter. Ik durf niet te zeggen dat ik daar op korte termijn een resultaat op kan boeken, omdat ik ook intern zit, zoals u weet, met een reorganisatie. Nieuwe afdelingen zijn we aan het inrichten, die staat op 1 juli en dan daarna wil ik gaan kijken. Ik moet ook even die ruimte hebben en dan daarna kunnen we gaan kijken welke processen beter moeten en kunnen ook sneller, maar dit is wel een beetje in die volgorde. Dus ik hoop eigenlijk dat in het najaar wellicht handvatten voor te kunnen gaan hebben, maar daar hoop ik op. Maar ik kom daar graag ook in het najaar op terug. Of volgens mij komt dit punt de komende maanden ongetwijfeld nog vaker terug. Aanbevelingen sterk. En de rest van de aanbevelingen, voorzitter, die neem ik even mee terug, want daar heb ik nu even op dit moment geen eerste reactie op, maar dat het een beetje een beeld dat we al op enkele punten al bezig zijn. Voorzitter, ja mevrouw Hohage, banen, ja, dat is de enige manier volgens mij de beste manier om uit de armoede te komen, gewoon een baan. We doen ons uiterste best. U heeft ook de resultaten van ons arbeidsmarktoffensief gekregen, waarin veel meer mensen uit de uitkeringen zijn geplaatst dan wat wij ooit voor doel hadden gesteld. Dus dat het niet lukt, zal ik maar zeggen, met het brengen van mensen naar werk, die mening wil ik gewoon niet. En dat blijkt ook gewoon uit de cijfers. Dus ja. Voorzitter, dan ga ik door met de heer Van Rossem. Een aantal elementen ben ik al op ingegaan volgens mij. Kijk even verder, aanvulling c rapport. Ja, het rapport van de gemeente, goed maar sober, om het even heel kort samen te vatten. Ik vind sober niet per definitie slecht, omdat ik altijd vind dat je moet kijken naar het doel van de regeling. Wat wil je ermee bereiken? Wat beoog je ermee en waar je altijd mee zit volgens mij? Ik doe het even uit mijn hoofd nu, maar de heer Paardenkooper refereerde daar ook aan. Je hebt altijd op een gegeven moment zo'n armoedeval. Dat mensen op een gegeven moment niet meer loont om uit de uitkering te gaan en een baan te krijgen. Ikzelf heb zo'n voorbeeld in mijn eigen omgeving. Bijvoorbeeld kan ik ook gebruik van maken, diegene woont hier niet, maar het loont voor diegene gewoon eenvoudig niet om een baan te gaan zoeken, omdat diegene daarmee alle toeslagen zou verliezen en netto aan het eind van de maand minder overhoudt. En daar worstel ik zelf enorm mee. Ik heb er ook geen antwoord op, dus in mijn hart zeg ik: de mensen die het nodig hebben, daar wil je er voor zijn. We willen meedoen. Volgens mij zijn we daar met zijn allen over eens, maar ik wil ook niet dat de regelingen belemmerend zijn voor mensen om uiteindelijk uit de uitkering te gaan en een baan te gaan zoeken. En naar dat evenwicht ben ik voortdurend op zoek en ik heb het nog niet gevonden, zeg ik u ook in alle eerlijkheid. Voorzitter, dan ga ik naar de heer Blokland. Ik ben op een aantal punten van mij op ingegaan. Wat hij aangeeft, de aandachtspunten, ja, die herken ik. Daar komt ook inderdaad uit de armoedemonitor voort. De afschaffing van de kwijtschelding van Delfland, ja, daar hebben we hier ook uitgebreid met elkaar over gesproken, daaruit Delfland over. Ook aan welke groepen die afschaffing wel of niet van toepassing was. Maar inmiddels is die afschaffing, volgens mij is dit jaar het laatste jaar nog voor een bepaald percentage en daarna is de kwijtschelding 0%. Behalve voor die groep mensen, die vangnetregeling die ook het Hoogheemraadschap Delfland heeft als mensen in de schulden zitten. Dan is er wel een regeling bij het hoogheemraadschap, dus ook zij realiseren zich wel dat ze ook een maatschappelijke taak hebben. Ga ik even door, voorzitter? Ja, aanpak gericht op kinderen doorzetten, dat de heer Blokland gaf dat ook aan. Ja, volgens mij blijkt vooral uit het rapport dat kinderen in gezinnen met kinderen op middelbare scholen het gewoon heel erg lastig hebben. En volgens mij ligt daar een winst voor het komende minimabeleid. Wat we gaan vaststellen en misschien, voorzitter, ligt er zelfs wel een kans om na de sociale conferentie met elkaar te gaan bekijken of we daar voor het komend jaar nog een extra impuls op kunnen gaan geven. Dat is ook een afweging die uw Raad moet maken, want daar zal ook een prijskaartje aan hangen. Dat betekent of extra geld of dat betekent dat we andere keuzes maken binnen het huidig beleid. Alle twee kansen ga ik allemaal, maar dat is een bevoegdheid die bij uw Raad ligt. De heer Paardenkooper, volgens mij ben ik op een aantal punten al op uw punt ingegaan. Zal ik het goed dat ik weer een vraag vergeet. En de heer Blanke, voorzitter, ik heb het gevoel dat ik daar ook op ben ingegaan. Zo niet, hoor ik het graag. En de heer Steutel, ja, ik moest ook zoeken naar alle stukken, maar dat lag ook aan mij. Dus het was een beetje vervelend, ja?

Ik kijk even rond of er behoefte is aan de tweede termijn. Ja, nou mevrouw Rolwagen. Dank u.

Ik had de vragen met je in het algemeen gesteld, ik stel hem toch nog even voor de helderheid op bladzijde 13 in het SER-rapport wordt echt een andere definitie van armoede gehanteerd dan in de armoedemonitor en ik blijf me afvragen waarom dat is, waarom kiest het college daarvoor? Zullen we zo...

Dank voorzitter. Het is in ieder geval duidelijk dat ik mijn bijdrage voor dit onderwerp eerder had voorbereid. Blijkbaar heb ik een addendum gemist en dat is jammer, vooral omdat die daling daarmee dus niet waar is. Dat is werk aan de winkel. Dat is jammer en volgens mij is er voor vanavond een hoop gezegd en een hoop zorgen zijn geuit. Ik wil wel de wethouder bedanken voor de beantwoording, vooral omdat ik constateer dat er nog ambitie genoeg zit om verder dit onderwerp aan te pakken. Fijn om te horen dat een aantal aanbevelingen al in werking zijn. Jongeren vertegenwoordigd, klinkt als een mooi initiatief. En op het woord soberheid ga ik gewoon een beetje pruttelen tot de volgende keer dat we dit bespreken. Dank u.

Wel de heer Blokland nog voor de tweede termijn?

Ja heel kort. Ik wil ook de wethouder danken voor de beantwoording en ook succes wensen met de sociale conferentie. Ik ga er zelf ook naartoe en ik hoop dat collega's hier zich ook hebben aangemeld. Ik hoor de wethouder ook zeggen dat er ruimte is voor quick wins in de komende 1,5 jaar. U zult begrijpen dat wij ook graag meedenken met het college over hoe die quick wins vormgegeven kunnen worden. Ja, daar wil ik het even bij laten. Dank u.

Dan is het woord aan de heer Paardenkooper. Nee, de heer Blanken. De heer Steutel, die is er niet. Ja, er is nog een vraag. Wethouder Stemerdink.

Voorzitter, waarom wij die grenzen hebben bepaald? Die komt uit het armoedebeleid. Dat is vastgesteld door uw Raad. Dat is natuurlijk de basis, het kader waarbinnen het college handelt. Dat is ook het uitgangspunt voor het uitvoeren van de armoedeonderzoeken. We hebben een aantal percentages van een aantal regelingen die daarop van toepassing zijn. Als uw Raad daar anders over denkt, nou dan, dan kan uw Raad dat zeg maar aanpassen.

Ja, dank wethouder voor uw beantwoording, dat had ik inderdaad gelezen. Ja, het blijft nog niet kloppen. Dat is het enige wat ik hierbij kan constateren. En ik hoop dat wij als raad aan de landelijke norm zullen gaan voldoen. Dank u wel. Sorry, wellicht kunnen we dat dan meenemen als we dat gaan bespreken na de sociale conferentie in de raad.

Mijn voorstel zou zijn om dat bij de volgende commissieronde te bespreken, omdat dan mogelijk nieuwe informatie is of de resultaten van die sociale conferentie. En dan kan de raadsbrief ook alsnog weer meegenomen worden. En dan kan bekeken worden of er nog iets mee in de raad gedaan kan worden. Ik zeg in de richting van de heer Blokland, die daar iets mee wilde doen, dat ook nog in het kader van de kadernota zou kunnen. Dat kan natuurlijk ook nog en na de volgende bespreking in de commissie zou het eventueel in de daaropvolgende raad kunnen, maar dat is al bijna de kadernota, denk ik. Dus er zijn verschillende mogelijkheden die aangegrepen kunnen worden, maar vooralsnog hebben we besloten of gezegd dat we eerst de sociale conferentie afwachten en de resultaten daarvan meenemen en dat bij de volgende ronde van de commissie op de agenda zetten. Wordt het nog een hele kleine.

Juni liggen, zeg maar de resultaten van de sociale conferentie dan bij uw Raad. Het ene deel dat mij half juni heeft, zodat u dan vervolgens kunt bepalen of en zo ja wat of hoe u daar wat mee wil doen in welk proces. En tot slot, er zijn nog plaatsen vrij voor de sociale conferentie, dus als u zich niet heeft aangemeld, dan kunt u dat doen. Dank u wel.

Het is zo. Heb ik ook gehoord van de wethouder dat zij een paar toezeggingen heeft gedaan, maar meer in het algemeen was het. Ik neem uw suggesties mee, dat wil ik dan ook nog even memoreren. Er zijn al wat suggesties gedaan, dus we zien wel hoe dat uitpakt. Daarmee sluit ik agendapunt 13 af en gaan we naar agendapunt 14. De

De raadsbrief integraal huisvestingsplan voortgezet onderwijs. De raadsbrief is geagendeerd op verzoek van het CDA. Ik neem aan de heer Bos. Dus die krijgt als eerste het woord. Wethouder de Ridder schuift ook aan. En dan ga ik gewoon de heer Bos het woord geven en daarna kijken we of er nog andere commissieleden het woord willen voeren. Het is al 10 uur, dus misschien dat de commissieleden vinden dat wat de heer Bos gezegd heeft voldoende is en dat we dan daar snel door kunnen. De heer Bos.

Voorzitter. Waar het gaat om een raadsbrief, integraal huisvestingsplan, heb ik vragen gesteld bij mezelf: waarom nou een raadsbrief? Er zit duidelijk een beleidskeuze in die volgens mij voorgelegd zou moeten worden aan de Raad. Er is een landelijk kwaliteitskader afgesproken met VNG en andere partijen. Er staat in het stuk dat afgeweken wordt van dat landelijk kwaliteitskader. Wij zijn bezig om gebouwen te realiseren die weer 50 jaar mee moeten. Waarom handhaven wij dan niet de landelijke afspraken met betrekking tot dat kwaliteitskader? Dat is een beleidskeuze die je volgens mij niet in een raadsbrief brengt, maar in een raadsvoorstel voorlegt aan de Raad. Dat is het eerste voorbeeld. Ten tweede, in het bestuursakkoord wordt gewag gemaakt van de afspraak dat bij leegstaande gebouwen wordt bezien of dat geschikt kan worden gemaakt voor onderwijs. Voorzitter, wij maken dankbaar gebruik bij de nieuwbouw van basisscholen van een leegstaand schoolgebouw in de Oranje Nassaustraat. Is in de hele scholenplanning nog eens rekening gehouden met het toekomstig gebruik van dit gebouw voor onderwijsdoeleinden? Voorzitter, er staat een vage zin in het verhaal waar het gaat om dat de realiteit als uitgangspunt wordt genomen en dat de besturen daar geen rechten aan kunnen ontlenen in verband met de precedentwerking. Wat bedoelt men daarmee? Dat is een beleidsstellingname en het zou goed zijn dat ik kan begrijpen wat daar bedoeld wordt. Voorzitter, als er opmerkingen gemaakt worden over de aanwijzing van gebouwen als gemeentelijk monument en dat dat mogelijk belemmeringen oplevert in de vrijheidsgraad met betrekking tot de toekomstige planning, dan vraag ik me af: wij wijzen toch zelf gemeentelijke monumenten aan? Dus we kunnen toch ook afzien van het aanwijzen van een onderwijsgebouw als gemeentelijk monument? Voorzitter, als laatste vraag wordt er verwezen naar het Haagse model en de keuze daarvoor. Daar vermoed ik achter dat dat een keuze is voor een budgetplafond. Ook dat is een beleidskeuze die volgens mij een zaak is die voorgelegd moet worden aan de Raad. Dat voor ze. Dan ga ik even...

Inventariseren wie er nog meer het woord wil voeren. Ik zie mevrouw Oosterhout. De heer Van der Houwen. Verschoor. Mevrouw Op 't Hoog? Dank.

Voorzitter. In de stukken lees ik dat de normen krap zijn en al een hele tijd niet bijgesteld. Ja, daar kunnen wij als gemeente voor de huidige situatie weinig aan doen. Daarom vindt GroenLinks het goed dat er nu wordt voorgesteld om op langere termijn te onderzoeken of er in andere kosten geen systeem mogelijk is. En dat er een voorstel aan de VNG zal worden gevraagd om het bekostigingssysteem tegen het licht te houden. Prima. Ook zeker in de tabel. Omdat er best een flink aantal kinderen of leerlingen, scholieren uit Den Haag, Rijswijk, Pijnacker, Nootdorp naar onze gemeente komen, naar onze gemeente, naar school gaan. Was even benieuwd of de wethouder ook kan aangeven of er op regionaal niveau hier financiële afspraken gemaakt kunnen worden, omdat er zoveel kinderen van andere gemeentes gebruikmaken van onze scholen, dus daar was ik even benieuwd naar. Nou. Een ander punt van mij is onder het kopje verdeling, verantwoordelijkheid en onderwijshuisvesting. Wij krijgen de indruk dat zowel de schoolbesturen als het college nog niet op één lijn zitten wat betreft renovatie en nieuwbouw van de scholen. En volgens mij, als ze niet op één lijn zitten, kan dat ook ten koste gaan van bepaalde belangrijke punten. Zoals bijvoorbeeld de gemeente zegt van nou ja, de gemeente houdt de kosten laag om goedkope gebouwen neer te zetten. En de scholen proberen de kosten laag te houden om hun scholen te verwaarlozen. Maar als ik naar de visie van de HP kijk, dan staat er dat de toekomstige schoolgebouwen fris van binnenklimaat moeten zijn en duurzaam moeten zijn. Dus dan ja, denk ik van, kom ik niet helemaal uit. Wat moet ik nou hiermee? Moet ik nou de schuld aan de scholen geven of aan de gemeente? En over dit punt, toen ging ik even nadenken, dacht ik van, nou ja, wat zou het beste zijn? Dan kom ik zelf naar uw voorstellen en dan ben ik heel erg benieuwd wat de wethouder van mijn voorstel vindt. Wat zou ik er nou de rest van vinden? Om voor alle scholen in onze gemeente een Vereniging van Eigenaren op te richten. Zoals nu bij Gravendreef en ID College gaande is. En ik denk door een Vereniging van Eigenaren op te richten, althans, dan zie ik ook bij mij, in ieder geval, ja, dan kan je eigenlijk alle gebouwen, bijvoorbeeld de scholen, als de gemeente, ja, hoe moet ik dat zeggen? Zo'n VVE kan dan ieder jaar rapport uitbrengen over de conditie van de scholen en de gebouwen en dan naar aanleiding van dat rapport kunnen de gemeente en de scholen weten wat voor onderhoudskosten nog gedaan moeten worden en hoe de conditie van het gebouw is. Dacht ik van, kan ik even voorstellen aan de wethouder? En mijn tweede voorstel aan de wethouder is over de nieuwe schoolgebouwen. En toen, daar kwam ik, toen dacht ik van, ja, stel je voor dat we nu scholen weer neerzetten, gebouwen bedoel ik. En wie weet of er over 20 jaar weer ruimte nodig is voor een school, daar komen we. Omdat er dan zoveel leerlingen bijkomen. En dan gaan we weer hierover praten. Ik denk niet dat ik tegen die tijd nog hier zit. Maar goed, volgende colleges hebben dan weer een probleem dat we ruimte tekortkomen. Dan hebben we weer een nieuw gebouw nodig. En toen dacht ik van nou, wat zou het zijn als je nu een gebouw zet dat je gelijk extra verdieping bestendig maakt wanneer het nodig zal zijn om, wanneer een school ruimte nodig heeft aan meer leerlingen, dat ze gelijk een verdieping opzetten en denk ik dat dat een best goedkope en haalbare voorstel is om nu gebouwen neer te zetten. Dus ik ben eigenlijk heel erg benieuwd wat de wethouder van mijn voorstellen vindt. En qua consequenties, volume afspraken, staat er dat de gemeente zich verplicht van haar kant zorg te dragen voor de passende huisvesting indien de leerlingen daadwerkelijk op de scholen zitten. Begrijp ik eigenlijk helemaal niet, kan de wethouder aangeven wat hiermee bedoeld wordt? Zijn ze ingeschreven, maar komen ze niet of? Tot slot, voorzitter, een goed onderwijssysteem, toekomstbestendige en duurzame schoolgebouwen met een fris binnenklimaat en voldoende fietsenstalling is voor ons van essentieel belang. Tot zover.

Dank u wel. Interruptie van mevrouw Hager. Het zal wellicht

Wellicht ligt het aan mij dat het later op de avond is. Ik vrees dat ik de essentie heb gemist van uw verhaal. Mevrouw Otocinclus, zou u alstublieft in twee zinnen nog even voor mij willen samenvatten? Dank u. Sorry, ik...

Ik begrijp uw vraag niet, kunt u het nog een keer herhalen?

Ik vrees dat het wellicht aan mij ligt. Het is wat laat op de avond. Ik heb niet geheel begrepen wat de essentie van uw verhaal is. Zou u dat voor mij wellicht in twee zinnen willen samenvatten? Dank u.

Ja voorzitter, wat moet ik hierover zeggen? Ik kijk even af, hè, of er bij de wethouder daar vragen over zijn, kan ik voor.

Wethouder, nee, je moet niet naar de wethouder kijken. Nee, u gaat zelf over uw antwoorden, dus er wordt een vraag gesteld aan u en u mag zelf zeggen of u daar een antwoord op geeft of niet.

Nou, de essentie staat op de agenda en daar wordt het besproken. Het gaat over de huisvesting en daar heb ik... Dat is mijn verhaal. Dank u.

Dan is het woord aan de heer Van der Houwen. Dank.

U Voorzitter. Ja, in tegenstelling tot de heer Bos heb ik het stuk over het IHP voortgezet onderwijs, wat al in Lisse stond volgens mij, of in de januari- of de februaricyclus, gelezen als een meerjaren doorkijk. De stip op de horizon waar we naartoe gaan. Omdat het op de agenda stond, was het ook aanleiding voor onze fractie om aanvullende vragen te stellen. Van joh, wat is er op dit moment al voor voorzien of wat staat er? Wat is er voor gereserveerd? Nou, de antwoorden hebben wij vanmorgen netjes gekregen en het antwoord was van nou, er is op dit moment nog niks voorzien, maar het is inderdaad, nou ja, die lange termijn, de stip op de horizon voor onze komende begrotingscyclus en de eerste verbouwingen die eraan zitten te komen op de tijdlijn. Met betrekking tot het voortgezet onderwijs speelt er nog niks. En. Ja

Ik denk dat we binnen 3 maanden het voorstel krijgen voor het verlenen van een krediet voor de nieuwbouw van het Veurs College. Beleidskeuzes die in deze raadsbrief worden gemaakt, hebben effecten op dat voorstel. En als we nu niet de vinger leggen op de beleidskeuzes waar we het al of niet mee eens zijn, krijgen we een raadsvoorstel waar we, zeg maar, het heel moeilijk vinden om amendementen in te brengen, want het kwaliteitskader heeft ruimtelijke effecten die ook weer een rol spelen in de Rijnlandstraat en ga zo maar door. Stip op de horizon: binnen 3 maanden krijgen we de effecten van de keuzes die hier staan op ons bord.

Nou ja, als gezegd, zo heb ik hem zelf nog niet geïnterpreteerd. Dat is ook niet uit de antwoorden van Van van vanmorgen gekomen en de begroting voor als ik het nog even goed naar voren haal. Het plaatje voor de voorkeurs en voor. Is de financiering al ja zo goed als rond en zou die binnen het vierkant wat gesteld is tot op de berichtgeving zover mij die bekend is, maar ik laat het graag aan de wethouder om dat te bevestigen of te ontkennen. Past dat nog binnen het kader en zie ik daar op korte termijn geen risico's, maar wellicht dat het antwoord op uw vragen daar zo duidelijkheid op gaat geven voor ons stem op de lange horizon en met name in de meerjarenramingen de meerjarenbegrotingen gaat het dus zeker wel onze effecten hebben en dan is het nou ja, aan deze Raad nog tot en met maart vol. Dit jaar, maar met name straks ook aan de Raad daarna om daar verder de vinger aan de pols te houden tot zover.

Dank u wel. Het woord is aan de heer Verschoor. Dank u wel.

Ik vond het huisvestingsplan heel interessant om te lezen. Het lijkt mij goed en afgewogen. Ik heb eigenlijk een vraag aan ons allemaal. Is er tussen vandaag en de stip op de horizon een moment? Misschien dat het interessant kan zijn om hier een open raadsavond of iets dergelijks over te organiseren. Het lijkt mij heel interessant, dank u wel.

Ja, bedankt voorzitter. Om met de laatste vraag te beginnen, die is niet aan mij om te beantwoorden, denk ik. Maar ik vind het altijd een goed idee als mensen geïnteresseerd zijn in zaken waar ik bestuurlijk verantwoordelijk voor ben, dan kan ik alleen maar mijn voordeel mee doen. Dus wat mij betreft doen, voorzitter. Dan ga ik terug naar de basale vraag van meneer Bos. Ja, u krijgt nu een raadsbrief, daarmee wordt u op de hoogte gesteld van het beleid en de afspraken die we hebben gemaakt met de scholen, zodat als de financiële onderbouwing komt die inderdaad bij u op het bord komt, u alvast kennis heeft genomen van de onderbouwing die daarbij zit. En dan kunnen wij deze informatie opnieuw toevoegen, zodat u alles bij elkaar heeft bij de besluitvorming. Dan heb ik van de GroenLinks-fractie inderdaad vragen genoteerd, dus die ga ik maar even langs. Kunnen we financiële afspraken maken over de regio? Dat is niet nodig, want we krijgen een vergoeding van het rijk en we krijgen voor de leerlingen die we krijgen van de buurgemeente ook een bedrag per leerling, dus dat is al geregeld. Het verschil tussen school en gemeente, ja, de gemeente heeft verantwoordelijkheid voor de gebouwen en de school heeft de verantwoordelijkheid voor het onderhoud. En ja, zo zijn de taken verdeeld. Dat heeft de wetgever zo bepaald, dus daar handelen we naar. En daar zitten belangenverschillen in natuurlijk, want als wij een duurzame school bouwen, heeft de school een lagere energierekening. Maar daar maken we afspraken over. Ik heb tot nu toe daar zelf ook al gesprekken over mogen voeren en de scholen zijn daar heel ontvankelijk voor en daar kunnen ook afspraken over gemaakt worden. Dus ik zie daar niet echt een probleem. U deed ook een suggestie om scholen een VVE te laten aangaan, want dan hebben ze een externe partij die het onderhoud van de scholen overneemt eigenlijk. Dat is eigenlijk wat u zegt. En ja, wij gaan er niet over, want dat heb ik net gezegd, hè? Dat is hun verantwoordelijkheid, dus het enige wat ik kan doen is de suggestie aan de hand doen van: goh, ik heb een suggestie gekregen van een raadslid. Is dat wat voor jullie? Dan de volgende vraag, heb ik geïnterpreteerd als: ja, bij de Dijsselbloem hebben we natuurlijk een versterking aangebracht, zodat er eventueel een verhoging op kan komen, maar dat kost ook extra geld. Dus ik denk dat je zoiets alleen moet doen als er een reële verwachting is dat je het ook gaat gebruiken en dat we het niet als standaard zouden moeten opnemen, want als de verwachting er niet is dat het nodig is, is het ook weer zonde van het geld. Dan uiteindelijk de opmerking die ik niet begreep. Nou, ik heb net nog het huisvestingsplan zitten doornemen, dus die heb ik net gezien. En het viel mij op dat wat hier staat, is gewoon dat je afspraken maakt over het aantal leerlingen dat je verwacht, dus de volumeafspraken gaan over het aantal leerlingen dat je verwacht op de lange termijn. Maar daar maak je afspraken over. Daar houdt iedereen zich dan ook aan, maar de financiering is afhankelijk van het daadwerkelijke aantal leerlingen dat op een school zit en dat is eigenlijk wat er staat. En volgens mij heb ik zo alles gehad, voorzitter.

Dank u wel. Is er behoefte aan een tweede termijn? Zitten...

Rikken met respect. Ik mis een paar ja. Dit is de tweede gestelde vraag ja. En dat vindt hij ergens dat schriftelijk. Bang.

Mag ik, mag ik aangeven? Sorry, daar had ik moeten zeggen. Ik heb een paar vragen van u genoteerd die ik gewoon schriftelijk wil beantwoorden, maar ik dacht, de belangrijkste heb ik in ieder geval alvast gezegd.

Heeft u behoefte aan een tweede termijn? Een stemming.

Ja, een stelling dat ik hoop en verwacht dat bij de voorstellen die ons aangeboden worden met betrekking tot kredietverstrekking, dekking van de nieuwbouw van het voortgezet onderwijs dat er uitgegaan wordt van het landelijke kwaliteitskader. Anderen nog?

Voor de tweede termijn. Mevrouw Ouwehand. Ik wil de wethouder...

Wethouder, bedankt voor het beantwoorden van de vragen. Ook bedankt dat u mijn suggestie aan de scholen wilt voorleggen. Daar ben ik ook wel zeker blij mee. En wat de extra verdieping betreft? Ja, dat is inderdaad en daar heeft u wel gelijk in als het nodig is. Maar ik dacht van, ik zeg het, dan kunt u, als het nieuwe gebouw komt en de scholen aangeven van goh, we krijgen in de toekomst meer leerlingen, dat we dat gelijk op kunnen nemen. Dat extra verdieping in de bouw van het nieuwe gebouw, dus dat om te voorkomen dat wij na een aantal jaren weer een nieuw gebouw nodig hebben of dat scholen weer uit hun jas gegroeid zijn en geen leerlingen meer erbij kunnen krijgen. Dus dat was het en bedankt.

Dank u wel. Ander punt even nog naar aanleiding van het verzoek van de heer Van Schoor. We kunnen dit onderwerp voor een ora gaan voorstellen, maar dat zal waarschijnlijk wel na de vakantie worden, neem ik aan, omdat de eerstkomende onderwerpen al ingepland zijn. Maar als iedereen daarmee akkoord is, ik neem aan van wel eigenlijk, dan geef ik dat de griffie mee, dan gaan we dat inplannen. En verder nu: neemt u deze raadsbrief voor kennisgeving aan? En sluit ik hiermee agendapunt...

14 af en gaan we naar agendapunt 4 en het raadsvoorstel harmonisatie peuterspeelzalen en kinderopvang vanaf 2018. En dat is overgeheveld op het verzoek van de PvdA. Die krijgt dan ook als eerste het woord. Zijn er nog andere leden van de commissie die het woord wensen te voeren? Mevrouw Ottiolu. Verder niet. Meneer Steutel. De heer Blokland, neem ik aan? Ja, meneer Blokland, gaat uw gang.

Dank u wel. De reden dat de PvdA het wil bespreken is omdat er een inkomensafhankelijke bijdrage wordt ingevoerd voor ouders die peuters in de VVE hebben. En wat we al eerder een keer in een OR, geloof ik, is toegelicht, is dat dat toch wel tot een flinke verhoging van de maandelijkse ouderbijdrage daarin gaat leiden. Dus je ziet in het rapport dat is bijgevoegd ook een tabel op pagina 14, waar je ziet dat eigenlijk alle inkomensgroepen meer gaan betalen en hoe hoger het inkomen hoe meer het wordt. En dat is op zich goed te begrijpen. Maar je ziet ook bij de middeninkomens en de wat lagere inkomens toch een stijging. Tegelijkertijd erkent het college ook dat dat een risico is, want zij schrijven zelf, en dan citeer ik de brief, dat hierdoor een risico ontstaat op uitval van een groep peuters die juist erg gebaat is bij voorschoolse educatie. En als ik dat dan lees, dan denk ik van ja, waarom dan gekozen voor deze stapeling van de tabel? Waarom dan niet een verdeling gekozen waarbij de lagere inkomens er niet op achteruit gaan? Het lijkt me vrij eenvoudig om dat risico op die manier te ondervangen door een iets andere verdeling te maken. Nou, ik hoor graag van de wethouder wat de overwegingen waren om dat niet te doen en of ze toch niet kan heroverwegen of door iets te sleutelen aan die tabel dat risico vermeden kan worden, want het lijkt me zonde als je aan de ene kant wil dat peuters naar de voorschoolse educatie gaan en aan de andere kant het dan duurder maakt. Dat lijkt me een beetje een contradictie in het voorstel waar ik verder weinig commentaar op heb. En als laatste misschien nog, ik heb er geen hele studie van gemaakt, maar ik begrijp ook dat de VNG-tabel waar het college zich op baseert, dat daar ook gewoon nog mogelijkheden in zitten om dat op een bepaalde manier uit te leggen, bijvoorbeeld voor hoeveel uur je zo'n bijdrage vraagt. Dus ik heb het idee dat we daar zelf ook nog wel wat lokale beleidsvrijheid in hebben die we kunnen benutten. Dank u wel.

Dank u, voorzitter. Ik heb een heel lang betoog, maar ik ga het heel erg inkorten. Ik heb die stukken met heel veel plezier gelezen en ik ben er echt heel erg blij mee. Wat er allemaal komt en wat er voor de kinderen geregeld wordt. Dus alles bij elkaar ben ik er heel erg blij mee, maar ik heb ook wel een zorg, want in 2018, wat collega Broekland ook zei, gaan de ouders ook een inkomensafhankelijke bijdrage betalen. En natuurlijk gaan hun kinderen meer naar de peuteropvang dan nu. Maar dan gaan de kosten voor de peuteropvang omhoog. Er zijn ook wel berekeningen gemaakt en mijn zorg zit erin, laat ik het zo zeggen, de kinderen moeten eerlijk behandeld worden. De peuteropvang wordt voor alle kinderen mogelijk gemaakt, zodat alle kinderen naar de peuteropvang kunnen gaan. Natuurlijk moeten de ouders ook wel bijdragen betalen. En toen dacht ik: ja, als alle peuters naar de peuteropvang gaan, hoe zit het dan met de kinderen van de ouders die in de schuldhulpverlening zitten? Die ouders zitten in een schuldhulpverleningstraject dat ongeveer 3 tot 5 jaar duurt. Voor die ouders is het bijna niet mogelijk om de kinderen naar de peuteropvang te sturen, omdat er gewoon een flinke eigen bijdrage betaald moet worden. En toen was ik benieuwd of de gemeente daarover een regeling heeft getroffen of dat er iets anders mogelijk is. Dus dat was eigenlijk mijn grootste zorg in dat hele stuk, dank u. Dank u wel.

Ja voorzitter, dank u wel, maar onze fractie heeft in ieder geval wat minder zorgen met betrekking tot dit stuk. De peuters staan centraal en daar zijn we bijzonder mee ingenomen. Immers, voor ieder kind geldt zo vroeg mogelijk starten met voorschoolse educatie. Voor de één zal dit inlopen zijn van onder andere taalachterstand en voor de ander leren en ontwikkelen in de groep. Dit voorstel maakt dat dit naar de visie van GBV beide goed mogelijk is. We hadden het zelf ook kunnen bedenken, niet waar, wethouder? Ondanks dat dit voorstel wettelijk is bepaald en waar wij als gemeente gevolg aan dienen te geven, kan GBV zich goed vinden in de geformuleerde uitgangspunten. Gelijkschakelen van kwaliteit, kinderopvang en de peuterspeelzaal met gelijke kwaliteitseisen. Want dat vinden we een hele sterke en gelijke inkomensafhankelijke bijdrage met daarbij een gelijk drempelloos aanbod voor iedereen. Twee dagdelen van 3 uur inkomensafhankelijk en twee dagdelen gratis en dat is ook niet gering, vinden wij. Want dat betekent ook een ontlasting voor het gezin als je zo even door redeneert. En dat heeft dus ook andere voordelen voor diegenen die het misschien iets minder goed kunnen betalen. Maar als je even door redeneert, dan is dat alleen maar één grote vooruitgang. GBV begrijpt goed dat de opvangorganisaties slim zullen moeten organiseren en vindt het ook prima dat er voor de organisaties een stimuleringsimpuls is teneinde de opvang van 3 uur dagdelen mogelijk te maken. Voor GBV is het duidelijk. Investeren in de jongste generatie is een investering in hun en onze toekomst. Dank u wel. Dank u wel.

Dan is het woord aan wethouder De Ridder.

Ja en na de bijdrage van Gemeentebelangen durf ik bijna mijn eigen verhaal niet meer te noemen, want het was zo kort en bondig. Maar inderdaad, de keuze is gemaakt om de peuteropvang toegankelijk te maken voor iedereen, het bereik van de VVE te vergroten en het zo gelijk mogelijk te verdelen en daardoor dus een inkomensafhankelijke bijdrage te vragen. Daar is goed over nagedacht. Er is ook wel een gesprek over geweest, maar tegelijkertijd is het natuurlijk harmonisering met het rijk en een harmonisering tussen kinderopvang en de speelzalen. Dus het zijn een hoop acties tegelijkertijd. En daar is een mooi evenwicht uitgekomen, waarbij het voor mensen met een laag inkomen nog goed uitkomt. Maar ik kan de zorg ook begrijpen, want het risico staat vermeld, hè? Het risico zit erin en dat is er dus ook, maar daar gaat ook op gemonitord worden, hè? Dus we gaan monitoren op bereik, maar dus ook naar wat is dan de oorzaak als mensen niet komen? Dus als dat negatief uitpakt, dan kunnen we daar alsnog wat aan doen. De verwachting is nu dat deze heldere en goed uitlegbare regeling, die bovendien met alle partijen afgesproken is, goed is om zo in te voeren. Als het gaat om het eventueel tegemoetkomen in de kosten voor mensen met een laag inkomen, en dan hebben we het over bijstandsverlening, dan ben ik niet de verantwoordelijke portefeuillehouder, dus dat antwoord durf ik even niet te geven. Zullen we dat gewoon schriftelijk laten komen? Dank u.

U wel. Behoefte aan een tweede termijn? De heer Blokland, gaat uw gang.

Ja, ja, de wethouder zegt: er is goed over nagedacht en we gaan het monitoren, dat risico. Maar waarom niet gewoon voorkomen? Want dat monitoren, dat lijkt me ook ingewikkeld, want hoe kom je er nou later achter welke mensen wel of niet om welke reden gebruik maken van het aanbod? En ik vind ook, ja, het gaat hier om peuters. Dus dan denk ik: als hierdoor peuters niet naar de VVE gaan, dan kun je achteraf wel gaan monitoren en je beleid aanpassen. Maar dan ben je misschien een jaar verder en dan is er een peuter geweest die een kans heeft gemist. En ik vind dat eigenlijk een groter publiek belang, of een groot publiek belang, en ik zou zeggen: laten we dat voorkomen. En waarom is het nou moeilijk om die tabel aan te passen, zodat de lagere middeninkomens er dus niet meer hoeven te gaan betalen? Dank u wel. Anderen?

Anderen nog voor de tweede termijn? Wethouder de Ridder? Ja.

Voorzitter, ik zou dit beeld even willen bestrijden, want de hele regeling is er nu juist op gericht om meer kinderen in de VVE te krijgen. Als u naar de gegevens gekeken heeft, dan heeft u gezien dat de huidige populatie ook voornamelijk bestaat uit mensen met een laag inkomen. Dus als wij doorkrijgen dat daar mensen van gaan uitvallen, dan hebben we dat direct door en dan kunnen we direct herstellen. We monitoren elk kwartaal, dus dat risico dat kinderen totaal gemist gaan worden, dat bestaat niet. Voorzitter, meneer

Ja, de wethouder zegt: dan gaan we dat herstellen, maar hoe? Hoe herstelt u dat dan? Want die

Die prijs? We hebben het over, we hebben het over, we zijn zo transparant geweest om een risico te benoemen, maar we verwachten dat het risico klein is. Omdat het ons belang is om die kinderen op de kinderdagopvang te krijgen. Daarom maken we de regeling ook zoals die is. Dus wij zijn er niet bij gebaat om kinderen te hebben die de regeling missen. Dus onze inzet is erop gericht om die kinderen gewoon in de opvang te krijgen.

Het laatste dat snap ik en daar twijfel ik ook helemaal niet aan. Maar het wordt duurder en dat lijkt me een soort contradictie in het beleid. Je wil juist bevorderen dat ze erop gaan en je maakt het duurder en dan vervolgens moet je monitoren wil je achteraan gaan zitten. Maar het wordt niet goedkoper. Dus waarom dan niet de keuze gemaakt om te voorkomen dat het duurder wordt? Nou, ik heb daar eigenlijk nog geen goed antwoord op gekregen van de wethouder.

Nou ja, dan wordt de hele regeling natuurlijk ook duurder. Bert, voorzitter.

Het stuk goed gelezen heb, dan zijn er gewoon twee scenario's gegeven. Dat is het scenario waarin je zeg maar eigenlijk niks bijzonders doet. En het scenario waarin je in ieder geval wat doet. Als de PvdA de behoefte heeft dat het een steviger scenario wordt, een scenario waarbij dit wordt voorkomen. Dat betekent dat ook meer geld, dus ik vind het op zich een interessante discussie, maar dan zou ik de heer Blokland willen voorstellen om het stuk naar de Raad over te hevelen, een amendement of motie in te dienen en tevens de financiering te regelen. Want anders is dit toch een beetje makkelijke discussie.

Aanvullend, maar toch iets anders. De heer Blokland stelt een vraag van, hoe herstelt u dat, want voordat ik het voorstel van de heer Van Dooren kan overwegen, ben ik eerst nog antwoord op die vraag horen. Ja, u merkt tijdens de krant dat mensen uitvallen, kinderen uitvallen. U zegt, we gaan het herstellen. De vraag van de heer Blokland was, hoe herstelt u dat? Ik was nieuwsgierig naar het antwoord. Wethouder

Zeggen dat ik het risico klein acht. En daarmee

Gaf u geen antwoord op de vraag? Dus graag alsnog antwoord op de vraag.

Kan het toch niet laten? Je kan natuurlijk wel over dat ene kleine risico nu een enorme vergadering weer op gaan zetten, maar volgens mij moet je even terug naar het stuk. En als je nu eens even kijkt, we bieden twee dagdelen aan, die zijn ietsje duurder. Er komen twee gratis dagdelen bij. En als je dat dus doorrekent, dan krijg je dus een heel ander tarief. En dan hoef je volgens mij ook geen zorgen te maken, want ik ga ervan uit dat op het moment dat je dus de mogelijkheid geboden wordt om je kind vier dagen onder te brengen, want als ik het even zo mag noemen, je kan als ouder dan andere zaken gaan doen. Dat is nogal wat en ik vind dat we een enorme stap maken in dat kader en ik begrijp ook de zorgen, dus niet vanuit de redenering die ik nu opzet.

Goed, ik denk dat we daar voldoende over gesproken hebben voor dit moment. Of had wethouder Breda nog iets te melden? Nee.

Mag ook schriftelijk, maar graag antwoord op de vraag van de heer Blokland: hoe gaat u het herstellen?

Wethouder De Ridder heeft daar twee keer antwoord op gegeven, u vindt dat geen antwoord is, dus ja. Dan dien ik

Hem bij dezen en graag een schriftelijk antwoord.

Als je hem schriftelijk indient, moet u hem schriftelijk indienen, maar deze is niet schriftelijk. Ik kijk even naar de PvdA, want er is al gesuggereerd, dat wilde ik ook doen. Als u iets wilt, dan kunt u het als bespreekstuk agenderen en een amendement indienen of iets anders, een motie. Amendement ligt het meest voor de hand. Ja, ik

Neem dit mee terug naar de fractie en wellicht moeten er schriftelijke vragen gesteld worden om ook te weten waarom, om nog meer inzicht te krijgen in de overwegingen en ook wat het zou kosten als je een andere tabel zou hanteren. Want dat is natuurlijk informatie die het college heeft en die de Raad zelf niet heeft. Dus ik neem dat mee terug.

Maar ik hoop dat er vragen over zijn, zeg maar. Ik stel me voor dat we het in principe als hamerstuk hanteren en als de PvdA-fractie tot de conclusie komt dat er nog iets aan moet gebeuren, dat u dan overhevelt en dan kunt u een amendement of motie indienen of wat dan ook. Want ik heb de indruk dat de andere fracties het als hamerstuk zouden willen agenderen. Tenminste, dat was mijn indruk en ik zie dat die indruk goed is. Dus ik stel voor om het vooralsnog als hamerstuk te doen en dan horen we van de PvdA-fractie wel als dat anders wordt. Hiermee sluit ik agendapunt 4 af. En ga

Ga ik naar agendapunt 5, het laatste agendapunt van deze avond. Ik hoop dat we nog voor 11 uur klaar zijn dan. Dat is het raadsvoorstel: Cultuurhuus kwaliteitssprong naar integraal kindcentrum en energieneutraal en frisse scholen klasse A. Ik doe het allemaal zonder leesbril, dus het gaat wat met horten en stoten. 10 uur 37. Het is overgeheveld op verzoek van het CDA. Ik neem aan de heer Paardenkooper. Zijn er nog andere leden van de commissie die het woord wensen te voeren? De heer Steutel. Dan is het woord aan de heer Paardenkooper. Ja, dank.

Dank voorzitter, ik denk dat we 11 uur wel gaan halen, want onze inbreng is kort. Dank aan de eerste plaats voor de beantwoording van onze vragen. Dat nam al een deel van de agendering noodzaak weg, maar er zit nog een deel in de actualiteit. Dit onderdeel van het cultuurhuis behoorde tot de voormalig portefeuillehouder Rozenberg en het zou klaar zijn in het eerste kwartaal van 2018. Dus mijn vraag is eigenlijk heel eenvoudig, blijft het nog steeds op schema en zal het cultuurhuis naar verwachting in 2018 gerealiseerd zijn? Dank.

Ja voorzitter, dan kan het CDA dat ze het in ieder geval agenderen, want wij vanuit GPBV zijn natuurlijk laaiend enthousiast over dit voorstel. Dat zult u begrijpen. En zeker ook, laten we zeggen, het construct dat gevonden is en ook de wijze van financieren. Ja, dat verdient de pluim en ik deel hem dan weer uit aan onszelf. En dan en dan het college.

Ja, de heer Steutel, u lijkt dan toch even niet laaiend enthousiast over de wijze van financiering. De financiering wordt gesteld dat, en toen stopte de iPad ermee, excuses. Dat de financiering gedekt wordt uit de kapitaallasten en dat dat dan terugverdiend wordt in de toekomst door lagere huisvestingskosten. Dat betekent dus dat we in één keer 3 ton uit onze algemene reserve plukken. Extra richting cultuurhuis gaat en dan moet ik naar onze eigen financiële mensen kijken of misschien zelfs naar onze concerncontroller van: joh, we hebben inmiddels de breekijzer norm en als we uit onze financiering en uit onze cashpot even 3 ton halen om dit extra te financieren, blijven we dan binnen de dekkingsnormen zoals wij die hier binnen de raad met elkaar gesteld hebben? Misschien wat technischer vraag, hè?

Behoorlijk technisch, ja, het lijkt wel een Commissie Financiën. Voor.

De heer Van Houwen, ja, ik had hier ook nog een opmerking over, maar die hoef ik dus niet meer te stellen, want ik had eigenlijk de vraag hier te liggen of de wethouder in Jip en Janneke-taal nog even kan uitleggen wat de financiële consequenties zijn en dan ook in relatie tot de breekijzer-norm. Maar ik waardeer het dat de bescheidenheid van de financieel expert, de heer Van der Houwen, dus alle complimenten daarvoor verder dat hij dat zo bekijkt. Maar aan de andere kant, als je dus een rendementsinvestering doet, dan betekent dat dus ook investeren in je toekomst en op het moment dat je met deze investering, en ik vind hem relatief klein, dit resultaat op lange termijn kan bereiken en daarmee. Want als ik het goed heb begrepen, wordt dit cultuurhuis ook, zoals het dus nu gesteld wordt, energieneutraal en aardgasvrij. Dat dit het eerste initiatief in Nederland is en dat verdient denk ik ook wel een pluim. En tenminste, dat heb ik begrepen. De wethouder kan misschien nog aangeven of dit ook zo is. Maar even terug. Ik begrijp de zorgen van de heer Hout, die heb ik eigenlijk ook wel een beetje. Maar aan de andere kant, als ik kijk naar hoe eigenlijk het samenspel in het, want ik noem het maar even een PPS-constructie, want die andere vier letters die die die gooi ik altijd door elkaar. GBO.

Nou, het mag van mij ook een GBLV-constructie worden genoemd. Ik vind het prima, want daarmee zetten we natuurlijk wel in Stompwijk echt iets op de kaart. Laten we wel zijn, vanaf 2010 zijn we hiermee bezig, hè? En het wordt nu een keer gerealiseerd, dus alle hulde daarvoor. Maar goed, ik zal daarover ophouden. Ik deel wat dat betreft de zorgen van de heer Van der Houwen minder, maar het is denk ik goed dat de wethouder toch nog een korte reactie geeft over hoe dat risico nou in elkaar zit met betrekking tot het halen van de 3T uit. En de vraag is of u in Jip-en-Janneke-taal aan kan geven hoe groot het risico is als we de 3T uit onze middelen halen, of dat we dan de heer Breedijk tegenkomen met zijn Breedijk-norm, dan wel dat we zeggen: nee, dit initiatief is fantastisch. En ik durf het nu ook te zeggen: ik ben er ook nog trots op, ook. Dank u.

Hoe later op de avond, hoe gezelliger. Wethouder, wethouder Stemerdink. Oh, de heer Van Dooren wil nog iets zeggen, sorry ja, de heer Van Dongen.

Nou, kijk, als we naar het voorstel kijken, vinden wij het een heel interessant voorstel. Even los van de financieringsvraag. Maar ik vraag me heel erg af. Dit is dus een traject wat opeens gaan lopen is omdat bij de planvorming er een aantal wijzigingen op het oorspronkelijke plan worden gemaakt. Voor het oorspronkelijke plan hebben wij ook normen gehanteerd in het kader van het integraal huisvestingsplan staan, maar het wordt dus nu duurder. Er staan nog andere scholen op dit moment op de rol omgebouwd te worden. Et cetera, dus heeft dit een precedentwerking en heeft dit dus vervolgens ook consequenties voor het integraal huisvestingsplan en de hele financiering daarvan. Want als ik er naar kijk, heeft het het wel, maar dat laat ik aan de wethouder eventjes het antwoord. Dank.

U wel. Nou dan is het nu het woord aan wethouder Stemerdink.

Voorzitter, dank. Naast mij komt zitten Marian Roos. En bij de afdeling ruimtelijke ontwikkeling toch PM projectleider. Maakt mij helemaal niet.

Excuses, gaat het grote geld. Ze werkt bij de gemeente Leidschendam-Voorburg en is projectleider hier van dit mooie project, want daar ben ik het geheel met de heer Sleutel mee eens. Hartstikke mooi initiatief. Ik weet niet of het het eerste cultuurhuis is, dat durf ik gewoon niet te zeggen, maar ja, ze zullen er vast nog niet zo heel veel zijn. Is dat energieneutraal? Oh en.

Excuus, heb ik nu graag weer eens begrepen? Oké, voorzitter. Ik ga even de vragen trachten te beantwoorden. De eerste vraag, die is makkelijk, die paardenkoper vroeg of er gevolgen zijn voor de planning. Uiteraard niet, dus nog steeds eerste kwartaal 2018 staat hij gewoon op de rol voor de opening. Tenminste gewoon klaar. Dan de technische vraag of ik het in Jip en Janneke-taal uit kan leggen of er drie ton uit de Algemene Reserve komt. Of ik dan de heer Breedijk tegenkom? En het antwoord daarop is: nee. Hoor ik hier net, is echt heel fijn. Ik hoorde het.

Mooi. Dan voorzitter, de derde vraag over de precedentwerking en de gevolgen voor het scholenbouwprogramma. Ik heb momenteel vele petten op, maar niet die van wethouder onderwijs, dus dat vind ik wel even een ingewikkelde vraag om die te gaan beantwoorden. Dit heeft in zoverre geen precedentwerking omdat, wat de heer Sleutel voor mij al aangaf, we hier al een aantal jaren mee bezig zijn. Dit is eigenlijk allemaal pas een beetje op het laatste moment opgekomen en de scholenbouw die nu gaat plaatsvinden, bijvoorbeeld bij de Dijsselbloem, daar is al rekening mee gehouden. Er zit wel een gradatie in, dat ben ik helemaal met u eens, maar ik heb niet gehoord van de wethouder onderwijs dat dit voorstel een precedentwerking zou hebben bij andere scholen. Dat is mijn hele eerlijke antwoord en meer kan ik niet zeggen. Ja. Ja.

Kan me dat voorstellen dat het even een verrassing is trouwens. Cultuurhuis is natuurlijk iets wat er een hele poos bestaat en waar de voormalig wethouder van Onderwijs, Sharon Schellings, nog in zijn raadslidmaatschap en sorry voor GBLV, maar dat is toch wel de initiator geweest van het cultuurhuis. Laten we vooral eer geven wie eer toekomt, dat doe ik niet deze 66, maar als Sharon Schellings de planvorming is natuurlijk ook wel nog van vrij recent denk ik even los even van het. Van wat nu voorligt op de aanvullingen op de plannen? Dus ik zou er wel. Ik zou toch wel even willen vragen om het uit te zoeken, want we hebben met elkaar een aantal kaders afgesproken. Los van het feit dat we dit echt ook heel belangrijk vinden. En de wethouder van Milieu heeft ook gezegd dat we naar een aardgasvrije gemeente gaan. Dus nou, dat betekent ook wat voor de keuken die ik straks ga aanleggen dankzij meneer Kist. Maar er zitten volgens mij als ik het bekijk en het gaat om toch nog een redelijk substantieel bedrag, kan dat zijn dat dat dus consequenties heeft in de plannen die nog niet zijn meegewogen bij het IP. Dus mijn vraag is, wilt u toch even met de wethouder van Onderwijs goed uitzoeken? En dan mag het van mij gerust schriftelijk beantwoord worden. Hoor.

Ik zal aan de wethouder Onderwijs vragen u te gaan informeren of eventueel dit voorstel consequenties heeft voor het IHP en verder. Ik kan het niet mooier maken. Ja, ik weet het gewoon niet, volgens mij niet, maar dat doe ik dan, voorzitter, voor de fractievergadering, niet die van maandag, maar ik zal proberen voor volgende week dinsdag dat antwoord bij u te hebben.