SER Rapport 'Opgroeien zonder Armoede'. - 21:00
Ik wil eerst een klein nootje kraken. Het sterrenpoort staat op de agenda en keurig in iBabs. Daar worden een aantal andere stukken bij betrokken. Wat ik overigens fijn vind dat die armoedemonitor daarbij betrokken wordt. Maar ik wil wel de griffier vragen of dat de volgende keer gewoon in een rijtje in iBabs kan. Ik weet in ieder geval dat onze steunfractieleden nogal in de war waren. Wat nu wel en wat nu niet besproken werd? Zelfs de wethouder was in de war, hoor ik, voorzitter. Dus ik denk dat dat zonde is. Waarom wilde GroenLinks het SER-rapport graag op de agenda eigenlijk? Omdat het onderwerp kinderen die opgroeien in armoede nog altijd heel erg actueel is. En dat gaat ook niet alleen over het SER-rapport. Gisteren heeft het College voor de Rechten van de Mens nog aan de noodbel getrokken naar aanleiding van een onderzoek door het SCP. Armoede is een actueel probleem, ook in een welvarend land als Nederland. En het effect is groter dan enkel het tekort aan middelen. Adriana van Dooijeweert, voorzitter van het College voor de Rechten van de Mens, stelde gisteren nog in diverse media hoe groot het effect is van niet kunnen meedoen op de eigenwaarde van mensen en ook deze is eerder op tafel geweest en dat is overigens waarom ik juist wel heel erg content ben met de inzet van ons beleid om mensen het recht te geven zich nuttig te maken in plaats van een baan na te jagen die er niet is. Ik ben er wat minder van overtuigd dat een gemeente als de onze banen kan creëren, maar wat we wel kunnen doen is zorgen dat mensen mee kunnen draaien en iets kunnen vertellen. Als ze gevraagd worden, wat doe jij in het dagelijks leven? Ik ben wel eens bang dat het armoedeprobleem niet oplost en dat armoedeprobleem heeft effect op ouders, maar op kinderen zo mogelijk een nog veel groter effect en blijvende schade voor, voorzitter, zo groot effect als slechte hechting, laaggeletterdheid op latere leeftijd, een groter aandeel schoolverlaters, een achterstand in gezondheid, mishandeling wordt daar genoemd, et cetera, et cetera. Kansenongelijkheid van de bovenste plank en ook in Leidschendam-Voorburg. Groeit 9% van de kinderen op in minimahuishoudens en dat is gelukkig gedaald. Het aantal kinderen is gedaald, maar het blijft een groot probleem. En het SER-rapport doet inderdaad zinnige aanbevelingen, wel een hoop aanbevelingen richting de landelijke politiek, maar daar zitten suggesties tussen waar wellicht ook Leidschendam-Voorburg iets mee kan en die mij in het oog sprong en die ik nu ook van dichtbij zie in mijn eigen leefomgeving. In een andere gemeente is het tempo waarin gezinnen met kinderen geholpen kunnen worden. We hebben het ook bij schuldhulpverlening daarover gehad. Ja, er zijn goede vangnetten, maar de aanloop is vaak vreselijk lang en ik vraag me af of de wethouder toch nog eens wil nadenken of ze ruimte ziet om het een en ander te versnellen. Want hulp is fijn, maar hulp over 3 maanden is ook over 3 maanden pas fijn en de stress die armoede op een gezin kan zetten is echt enorm. En, ik moet ook heel eerlijk zijn, mijn linkse hart maakt niet dat ik zie dat er naast pechvogels ook een hoop mensen zijn die er zelf een potje van maken, want dat is zo, die zijn er. Het lastige is alleen dat kinderen daar nooit voor kiezen en ik zou er bijna voor willen pleiten dat er een verschil in strengheid en een verschil in soberheid zou moeten ontstaan waar gezinnen met kinderen in het spel zijn. En, ik ben benieuwd hoe de wethouder daar naar kijkt en of er überhaupt mogelijkheden te vinden zijn waarin we wellicht met voorrangsregelingen gaan werken. Nog een constatering uit het rapport wat aanhaakt op de opmerkingen van mevrouw Van Dooijeweert is de mogelijkheid om de bredere context te pakken. Neem ook de psychologische effecten mee en ik ben ook benieuwd hoe de wethouder daar naar kijkt en of de wethouder het idee heeft dat innovaties op dit vlak, want dit is een onderwerp wat vrij actueel is. Dat gaat eigenlijk steeds meer rollen. Of de wethouder het gevoel heeft dat we als Leidschendam-Voorburg de innovaties voldoende op de voet volgen? Richting gemeenten doet er ook een aantal concrete voorstellen van kinderen betrekken tot het aanstellen van een ambassadeur tot stevige nazorg. Er staan een heel zwikkie aanbevelingen in en ik denk dat dat oké is om daar eens naar te kijken met elkaar. Onze wens om overigens het sociaal domein integraal in te richten, vindt weerklank in het rapport. Dus ik denk dat we daar de goede richting hebben gevonden. Ik ben wel benieuwd of de wethouder een reactie kan geven op de aanbevelingen van het SER-rapport, want ze heeft het ongetwijfeld ook gelezen. En dan wat goed nieuws, voorzitter, ik ben blij met de onderzoeken naar het eigen armoedebeleid en ook dat die op de agenda staan en wat mij betreft verdient wethouder Stemerdink een pluim, want volgens mij zijn dat best mooie cijfers in het terugdringen van het niet-gebruik. De toename van de bijzondere bijstand is zelfs spectaculair te noemen en ook het kindpakket wat hier ooit op initiatief van de PvdA door de raad geloodst is, vindt gretig aftrek en ik denk dat dat heel positief is. Wat overigens niet wegneemt dat we meer kunnen doen. Ik bedoel, laat dat gezegd zijn, maar volgens mij zijn er mooie resultaten behaald. GroenLinks steunt de aanbevelingen ook in de eigen onderzoeken en ik zou de wethouder willen meegeven. Zet alsjeblieft door. Blijf inzetten op preventie en op verder terugdringen van het niet-gebruik en de sociale conferentie die eraan komt, kan daaraan bijdragen.
Dank u, meneer Van Rossum, u geeft complimenten. Wat vindt u ervan dat de gemeente een andere definitie hanteert van een minimuminkomen dan landelijk gebruikelijk is?
Ja voorzitter, ik vind daar niets van. Ik heb het stuk gelezen en het met die bril bekeken. Dat gaat waarschijnlijk over de discussie, de 110 of 130 denk ik dat mevrouw Hagen op doelt. Dat kan ongebruikelijk zijn. Ik heb het stuk gelezen, zoals ik het gelezen heb en ik ben heel erg blij met de stijging in gebruik van de bijzondere bijstand. Ik denk dat dat heel fijn is. Ik denk ook, volgens mij delen mevrouw Hohage en ik die conclusie, dat er meer gedaan kan worden en ik denk ook dat we na de sociale conferentie met elkaar moeten doorpraten. Ook als je kijkt naar het onderzoek van het Nibud, daar wordt de mooie conclusie getrokken dat ons beleid voldoende is. Maar er staat ook dat het sober is en ik vind wel dat we ons met elkaar hardop moeten afvragen of we dat stickertje op ons beleid willen plakken en ik denk dat dat ook een moment is om te praten over die overgang van 110 en 130. Omdat een ruimer beleid wellicht ook wat meer naar de bovenkant.
Dan is het nu een algemene opmerking. 130% is de landelijke norm voor minimuminkomen. Dus ik begrijp eigenlijk niet waarom onze gemeente 110% blijft hanteren.
De heer Van Rossum: Ja, voorzitter, waarvan akte. Daar was ik sober. Dat was de volgende. Ik vind dat dat tot nadenken stemt. Ik vind dat dat ons allen tot nadenken zou moeten brengen. Maar ik ben ook wel benieuwd hoe de wethouder aankijkt tegen die conclusie en ik ben ook benieuwd of ze daar wat ruimte voelt, want ik kan me zo voorstellen dat ook wethouder Stemerdink toch een beetje beteuterd het woord sober gelezen heeft. Dat hoop ik overigens. Daar hou ik het bij, laten we wel wezen, voorzitter.
Dank u wel, voorzitter. Laat ik beginnen met een heugelijke constatering: de onderzoeken laten zien dat het beleid dat dit college voert, werkt. Je ziet dat terug in de cijfers, niet bij alle cijfers, daar ga ik zo wat over zeggen, maar bij een aantal belangrijke onderdelen zie je dat echt terug. Bijvoorbeeld het gebruik van de schoolkostenregeling. En ik denk dat met het beleid dat er aankomt met schoolspullenpas en dergelijke, het nog verder zal toenemen. En het lukt dus om de meest kwetsbare doelgroep, de kinderen, en daar gaat het wat de PvdA betreft voornamelijk om bij het armoedebeleid, om die te bereiken op deze manier. En ik wil de wethouder ook vooral aanmoedigen om daarmee door te gaan, want het zou doodzonde zijn als we gaan verslappen en het succes dat we nu hebben bereikt weer kwijtraken. Want dat gevaar is heel reëel, want als je naar de stukken kijkt, de armoedeonderzoeken bedoel ik dan, dan zie je ook dat het gewoon een heel hardnekkige problematiek is. En de PvdA heeft vijf punten waarvan wij zeggen: dat zijn eigenlijk dingen waar we ons zorgen om maken. En we hebben niet pasklare oplossingen daarvoor, want het zijn ook hardnekkige dingen, maar dat zijn wel dingen waar het beleid en inspanningen van het college zich op zouden kunnen richten. Het eerste punt is het aantal kinderen dat in een minimumhuishouden opgroeit. Want toen ik me voorbereidde op de commissie, toen had ik nog de versie van het armoedeonderzoek waarin stond dat het was gedaald naar 9,2%. Nou, groot uitroepteken erbij gezet, hartstikke mooi. Maar toen kwam het addendum en toen bleek dat er een rekenfout in het rapport had gezeten. En het is niet gedaald, het is gestegen naar 13,5%. En dat vind ik echt een punt van zorg. Ik weet niet wat de landelijke trend is, maar als je ergens een indicator hebt waar je je zorgen om zou moeten maken, dan is het toch wel: hoeveel kinderen groeien er op in een minimuminkomen? Want je zou toch verwachten dat dat gaat dalen, omdat het met de economie ook beter gaat. Als je de krant leest, dan is het allemaal positief. En dan vind ik dit toch een zorgelijke trend. Een tweede zorgpunt is het Nibud. Het Nibud rekent heel mooi door wat verschillende typen minimahuishoudens nou eigenlijk overhouden per maand. En dan zie je dus, en daar wijzen zij ook met name op, dat gezinnen met kinderen tussen de 12 en de 18 jaar echt structureel geld tekortkomen. En dan gaat het er niet om dat die gezinnen daar maximaal gebruik maken van alle regelingen die er zijn. En we weten ook dat dat dus niet het geval is. En dan vraag je je toch af: als je tot 130% minimuminkomen hebt als gezin en je hebt twee kinderen die naar de middelbare school gaan, dan kom je dus gewoon iedere maand geld tekort. Nou, dat leidt tot schulden, dat heeft allerlei andere problemen, en dat is een hele specifieke doelgroep waarvan ik me afvraag: richten we ons beleid daar nu voldoende op? Bereiken we die ook specifiek of kunnen we nog wat aanpassingen doen in ons beleid om die groep ook wat gerichter te bereiken? En het Nibud heeft daar ook suggesties voor. Nou, dan een derde punt, en dat is ingewikkeld, is dat je ziet dat ook in onze gemeente de armoede zich concentreert in drie wijken: het Prinsenhof, de Heuvel, Amstelwijk en Bovenveen. En dat je ook ziet dat 60% van alle minima in die drie wijken woont en je ziet ook dat ongeveer de helft van de minima van niet-westerse allochtone afkomst is. En dat betekent denk ik ook dat je in je beleid dus ook geografisch en qua doelgroep daar ook extra inspanning op moet leveren. En de voorstellen die de SER doet, met ambassadeurs en met maatschappelijke organisaties die je betrekt, die zouden ook, denk ik, met name op deze armere buurten van toepassing moeten zijn. Nou, dan het vierde punt van zorg is dat we zien dat de huishoudens in het schuldtraject fors toenemen. Volgens mij zelfs een verdubbeling van 2012 tot 2016. Volgende week hebben we ook een presentatie van de Plangroep om daar verder over te praten. Ja, die trend zou ook omgebogen moeten worden, want dat vind ik toch wel een vrij forse toename. En het vijfde punt van zorg, daar hebben we vaak over gesproken in de raad, is de afschaffing van het kwijtscheldingsbeleid van het waterschap. Het Nibud laat ook zien dat dat effect heeft. En dat mensen die in de verkeerde, ja, zeg maar even de verkeerde helft van de gemeente wonen, dus per saldo ook enkele tientjes per maand slechter af zijn.
Een kleine aanvulling, meneer Blokland. Een belangrijke groep wordt niet meegenomen bij de kwijtschelding van waterschap en dergelijke. ZZP'ers en dat worden er ook steeds meer. Ja, dank.
Dank u wel voor de aanvulling, want dat wist ik niet. Nou ja, dat zijn zeg maar de vijf zorgpunten. Ik verwacht niet dat de wethouder daar nu allemaal pasklare oplossingen voor heeft, maar ik hoor wel van haar of zij dat ook deelt. Kijk, de mooiste oplossing voor dit probleem is natuurlijk dat mensen gewoon een goede baan hebben, maar tegelijkertijd is dat ook iets wat ontzettend lastig te beïnvloeden is. De meeste mensen in onze gemeente werken niet in onze gemeente, dus we zijn afhankelijk van banen die worden gecreëerd in de regio. We hebben beperkte invloed op en los daarvan vind ik dat. Ja, het is eigenlijk helemaal niet zo relevant of mensen nou wel of niet hun best doen om naar werk te komen. Ik vind dat als ze kinderen hebben dat we ervoor moeten zorgen dat de kinderen niet de dupe worden, ook als de ouders er een potje van maken. Dus wij willen die aanpak gericht op kinderen voortzetten. We willen hem ook verbeteren en we zien ook in het Nibud-rapport en het SER-rapport en andere rapporten allerlei suggesties. We zien ook uit naar de sociale conferentie volgende week en wij zouden het goed vinden als daarna ergens rond de zomer of op een ander moment, dan kan de wethouder misschien wat over zeggen, we daarvan ook weer iets terugkrijgen in de Raad. En welke mogelijkheden het college ziet om dat minimabeleid gewoon nog verder te verbeteren. Voorzitter.
Kan me wel vinden in de woorden van de heer Blokland. Ook met zijn afsluitende woorden van laten we die sociale conferentie en dan meteen een vervolg daarop als Raad bij pakken. De woorden daarvoor triggeren me even, ook als ouders er een potje van maken, mogen kinderen daar niet de dupe van worden. Het is al gezegd door de collega van Rossem. Dat vind ik wel een moeilijke. Hoe ziet u dat voor u? Want ook als je extra schoolspullen en allerlei financiële regelingen treft, dan maken die ouders daar misschien ook een potje van. Ik zeg, die ouders moet je kijken welke afstand ik hier al creëer onbedoeld hoor, maar vraag me gewoon echt in alle openheid af, hoe ziet u dat?
Ja, sorry, voorzitter, maar ik wilde hier toch op inhaken. Dat uitgerekend over dit punt het SER-rapport ook zegt, en dat is niet de enige. Er zijn meer onderzoeken geweest die daarop wijzen dat juist heel erg gerichte ondersteuning, dus dan komen we toch uit bij kindpakketten en schoolspullenregelingen, dat dat de meest effectieve manier is om dat te bestrijden. En ik ben het eens met de heer Paardenkooper dat dat geen volledige oplossing is, maar volgens mij is dat wel de beste oplossing van de mogelijkheden die we hebben. Dat was overigens ook waarom ik nog even de PvdA wilde plakken aan het kindpakket, want die hebben dat hier geïnitieerd. Ik denk dat dat nog steeds prijzen waard is.
Ja, ik vind het jammer dat er nu de nadruk op lijkt te worden gelegd dat ouders er vaak een potje van maken. Door de crisis zijn ook veel mensen hun huizen kwijtgeraakt, werk kwijtgeraakt. Ook door echtscheidingen kan dat gebeuren. De crisis heeft ook een hele grote invloed erop en laten we vooral niet ervan uitgaan dat ouders er een potje van maken. Life events, om dat zo mooi in Nederland te zeggen, gebeuren. Ze gebeuren bij rijke mensen, gebeuren bij arme mensen. Dus laten we gewoon kijken hoe we dit structureel kunnen oplossen en niet pamperen.
Het laatste wat ik nog wilde zeggen is dat ik dit onderwerp ook als bespreekpunt voor de Raad beschouw.
Nou ja, het is geen raadsvoorstel. Het is een rapport van de SER. We kunnen hier van alles bespreken en als we het in de raad willen bespreken, kan dat natuurlijk altijd, maar dat lijkt niet zo logisch.
Ja, ik heb het over de brief met de terugkoppeling van de resultaten van het armoedeonderzoek, de brief van het college.
Die nu gekoppeld is aan dit onderwerp. Maar dat is een raadsbrief, is goed bereid. Dat is een raadsbrief. En wat wilt u dan in de Raad ermee?
Ja, nou ja, weet u? Nou ja, misschien willen we wel met een motie komen. Ik weet het niet. Nou ja.
Misschien kijk. Nee, maar ik wil toch even dat duidelijker stellen, hè? Omdat het een raadsbrief is en we het hier bespreken en normaal gesproken nemen we voor kennisgeving aan en als ik er iets anders mee wil, kunt u het naar de Raad brengen, maar dan moet wel duidelijk zijn wat u ermee wilt. Dus misschien, ja, nou ik dat nog niet precies weet, is het wel...
Goed om. Ik denk, ik denk daarover na of ik dat wel of niet doe. Maar de reden dat ik het aangaf is dat ik vind dat we als Raad, het is een ontzettend belangrijk onderwerp. En ik zou graag zien dat we daar ook als Raad richtinggevend in onze uitlatingen zijn. Maar ik had inderdaad nog niet, ik was nog niet zo ver dat ik ook al had geconcludeerd dat dat dan zou moeten met moties of iets dergelijks, dus ik neem dat in beraad. En dan
Is het handig, denk ik, om voor het presidium daar toch iets concreter over te zijn. Wat u daarmee wilt, want dan kan in het presidium besloten worden of het wel of niet op de agenda gezet wordt. Het presidium gaat niet door, hoor ik. Maar ja, de agenda van de Raad moet een keer vastgesteld worden. Op tijd, maar goed. Maar als u richting griffie in ieder geval wilt aangeven wat u daarmee wilt, dan is dat, denk ik, duidelijker voor het vaststellen van de agenda. Meneer Van Rossem had nog een opmerking.
Nou, ik zou de heer Blokland de suggestie willen doen. Ik ben namelijk volledig met hem eens dat het goed is als het hier ook in de Raad eens over gesproken wordt. Maar misschien is het slim om dat te doen nadat die sociale conferentie is geweest en dat we met wat daar opgehaald is nog eens in grotere lijnen het debat gaan doen.
Gaan we dat doen. En dan nemen we deze raadsbrief ook mee. En ook het verslag van die conferentie als er andere stukken zijn. En dan vraag ik aan de griffie om dat bij de volgende ronde, als dat nog kan, op de agenda te zetten van de Commissie. We waren gebleven bij de heer Paardenkooper. Die is nu aan zet. Hij heeft het woord. Dank u, voorzitter.
Ja, het CDA dacht ook van, je kunt nog niet op alle vragen van vanavond misschien meteen het antwoord paraat hebben. We stellen zowel aan de wethouder maar één van de vragen, bijvoorbeeld voor mijn collega Van Rossum, was van die doorvertaling van het SER-advies richting gemeentes. Nou, dat zijn al 6 aanbevelingen op zich die gemeentes zouden kunnen doen. Wat is de reactie van de wethouder daarop? Nou, alleen al zo'n vraag vergt wellicht enige doordenking en laat ik het dan heel kort houden voor vanavond voor onze bijdrage. Ik heb daar nog twee vragen aan toe te voegen en het mag dus ook even wat beter worden doordacht als u of goed worden doordacht zo u wilt. Er staat een ambitieuze aanbeveling wat de rijksoverheid zou kunnen doen en dat betreft het aantal mensen in armoede stelselmatig terugdringen. Dat gaat via de werkroute, kan niet anders dan zo formuleren en dat is een hele interessante route, want de definitie van armoede is gekoppeld aan het sociaal minimum. Laat het sociaal minimum nou juist ons vangnet zijn, dus dan zie je aan de ene kant de overheid die een vangnet creëert en een definitie van armoede die daar ongeveer 10 tot 30% boven gaat en dan stel je vervolgens de doelstelling om zoveel mogelijk mensen eruit te krijgen, dus je spreekt jezelf als overheid ook een beetje tegen door enerzijds dat vangnet te creëren en huppekee. Daarom sprak die doelstelling van de rijksoverheid van kunnen we het aantal mensen via werk alsnog boven die 130 of 100 x procent van het sociaal minimum uit krijgen? Sprak mij bijzonder aan, maar mijn vraag zou meteen zijn, moet je die niet ook plaatsen bij de aanbeveling die de gemeente voor zijn of haar rekening deels zou kunnen nemen? Want op het moment dat het kabinet dit zich eigen maakt, wordt de VNG betrokken en worden de gemeentes betrokken, omdat die samen met het bedrijfsleven hier aan handen en voeten zullen moeten gaan geven, doordenk het gerust eventjes en doordenk dan ook een tweede fenomeen dus doordenk gewoon het fenomeen van: hoe krijg ik meer werkgelegenheid voor die mensen die het meest kwetsbaar zijn op de arbeidsmarkt? In het licht van die ambitieuze aanbeveling? En als tweede, en dat is iets scherper. Dat zit hem bij de aanbevelingen voor gemeentes. Daar staat het fenomeen Mobility Mentoring. Ik vond dat fascinerend, want ik kwam het een week of 3 geleden tegen in de Volkskrant. Het wordt op dit moment als enige toegepast in Alphen aan den Rijn. Laat ik maar gewoon plat slaan. Wilt u kijken naar die ervaring in Alphen aan den Rijn en kijken of dat ook voor een gemeente als die van ons toepasbaar is in onze context? En zo ja, op welke manier dat vertaald zou moeten worden? U hoeft er vanavond ook geen antwoord op te geven. Neem het gerust mee in de grote hoop van wat zwaardere vragen. Dank u.
Voorzitter, ik kan me aansluiten bij de strekking van de betogen van de collega's van de Partij van de Arbeid, GroenLinks en D66. Die zal ik niet herhalen om die reden. Ik heb wel een paar aanvullende vragen, maar ik zal het kort houden. Het is een imposante stapel met informatie die ik wel nuttig vond. Die schetsen wel een beeld, maar roepen bij mij ook een paar vragen op. Hebben wij nu alles wel in beeld? Dat kwam bij schuldhulpverlening van kinderen. Kwam dat ook al aan de orde? Hebben wij alles in beeld? Dat raakt ook aan het tweede punt, het niet-gebruik is landelijk vrij hoog. Bij ons is dat verrassend laag, dus ik wil graag even kijken of dat allemaal wel klopt. Hebben we iedereen in beeld? En is dat niet-gebruik ook zoals dat hier geschetst wordt? Mijn fractie maakt zich bijzonder zorgen over de ouders met kinderen op de middelbare school. En dat heeft natuurlijk alles te maken met ontwikkelkansen alleen al daarom. Dus daar vragen wij bijzondere aandacht voor, straks ook in de conferentie en daarna. En dan komen we daar later wel over te spreken. Dat hoeft hier vanavond niet uitgebreid. En als laatste, de heer Van Rossem refereert daaraan in relatie tot wachttijden. Samenwerken is cruciaal, ook op dit dossier, net als bij de schuldhulpverlening is ook hier samenwerking cruciaal. Misschien kunt u daar ook bij de conferentie en later, als we praten over hoe we het beleid gaan vormgeven, daar ook iets over zeggen. Want ik denk niet dat dat vanzelf gaat. Dat is misschien nog wel een dingetje in deze gemeente. Tot zover, voorzitter.
Voorzitter, dank u wel. Ik heb op zich helemaal niks toe te voegen aan alles wat hier gezegd is, want we constateren alleen maar waarheden als een koe. Maar ik wil wel iets kwijt over de wijze hoe het stuk gepresenteerd is, want ik vind het ronduit verwarrend. We bespreken aanvankelijk een rapport van de SER. Ik denk, ja, gaan we dan nog meer rapporten op de agenda zetten? Ik mis een structuur, een beetje bedoel ik. Ik kreeg later pas door dat de raadsbrief er ook was, dus ik had het graag andersom gezien, want ik had op een gegeven moment van ja, moet ik met rapport en als we nou, als we iedere keer met een rapport aankomen om dat te bespreken, dan zijn we avonden bezig, dus dat vind ik jammer. De raadsbrief had volgens mij vooraan moeten staan met de verwijzing naar alle stukken en dan was het ook wel charmant geweest als er een samenvatting bij was geweest om wat meer structuur aan de discussie te geven. Want persoonlijk vind ik dat het lezen van alle stukken ongelooflijk veel tijd kost en dan gaan we dat ook nog een keer bespreken. Ik sta erachter, maar ik had graag wat meer structuur in dat geheel gehad.
Je hebt gelijk, ja voorzitter, laat ik het boetekleed aantrekken, want in de vorige commissieronde hebben we schuldhulpverlening besproken. En heb ik daar ter plekke gevraagd, niet het college maar de griffie. Ik heb daar gevraagd om het rapport op de agenda te zetten en mevrouw Hagen is mij bijgevallen, dus dat is hoe het stuk op de agenda komt. Vervolgens heeft de griffie gevraagd of die andere stukken daarbij geagendeerd konden worden. Volgens mij was dat een goed idee en daarom is dat aan elkaar geplakt en vermoed ik dat mevrouw Hagen dat net als ik een goed idee vond, dus zo is het op de agenda gekomen. Het spijt me voor al die pagina's lezen, maar ik vond het een ontzettend belangrijk rapport om een keer op de agenda te hebben.
Ik heb de vorige keer blijkbaar niet goed opgelet en had ik het ook wel gezegd. Ik bedoel, het gaat mij helemaal niet om het feit dat ik het onderwerp afwijs of zo, maar ik mis gewoon de structuur en de route die we aflopen om dit belangrijke onderwerp af te handelen. Want op het moment dat je dit op deze manier zo breed in de Raad gaat bespreken, dan zou ik zeggen, doe het dan als een agendapunt en verder niet. Maar meneer
Meneer Smeulders, dit is een agendapunt. Het is al gegaan zoals
Nee, vandaag is het een agendapunt, dat bedoel ik. Die heeft Van Rossum heeft aangegeven hoe het is gegaan en die stukken die zijn dus later gekomen die bijgevoegd zijn. Ook die raadsbrief en die zijn toen gekoppeld hè? Dus niet op de agenda gezet, maar gekoppeld ter informatie. En als u vindt dat een van die raadsbrieven gewoon besproken dient te worden, dan had u dat ook kunnen aangeven, maar ze zijn nu gekoppeld om ter informatie ter onderbouwing, ook van wat op de agenda is gekomen.
Dank u voor deze raadpleging. Ik zal er in het vervolg beter op letten en beter reageren, maar in ieder geval heb ik datgene gezegd wat ik ervan vind. Laten we er met zijn allen op letten. Laten we er met zijn allen beter op blijven letten.
Het was niet mijn bedoeling om u te laten zeggen beter op te letten, want ik let altijd heel goed op vind ik. Dus wat dat betreft, daar gaat het niet om. Maar ik probeer even uit te leggen hoe het gegaan is. En misschien is het voor ons ook even voor de griffie en mijzelf een signaal om daar beter op te letten, om daar wat meer structuur in aan te brengen. Dank voor deze opmerking in ieder geval. Dat was uw bijdrage minister. Dat was mijn bijdrage, oké dank u wel. Dan geef ik het woord aan wethouder Stemerdink met ook het verzoek om uw ambtelijke ondersteuning even te introduceren.
Voorzitter, dank en naast mij zitten Anouke Kassen, beleidsmedewerker ook bij de afdeling SSMO. We zijn echt bezig met het armoedebeleid en het minimabeleid, etcetera. Voorzitter, dank voor alle vragen en voor alle aandacht die u heeft voor dit onderwerp, want het is volgens mij ook een ongelooflijk belangrijk onderwerp omdat we, denk ik, allemaal hetzelfde beeld voor ogen hebben. Namelijk, we willen eigenlijk, laat ik het voor mezelf spreken, dat iedereen, elke persoon, niet meer in de armoede zit. Het liefste zouden we daar allemaal gewoon nul willen hebben staan, dat iedereen gewoon een baan heeft en zichzelf heel goed kan helpen zonder hulp van de overheid. Helaas is er een groep mensen die om uiteenlopende redenen tijdelijk of soms zelfs structureel is aangewezen op hulp van de overheid om ook te kunnen meedoen met de samenleving. En daarvoor, voorzitter, is er uiteraard het armoedebeleid om ervoor te zorgen. Inderdaad, waar de heer Van Rossem ook naar verwees, wat mij betreft een stukje eigenwaarde dat je inderdaad, ik neem maar als voorbeeld, dat als je naar een verjaardag gaat, dat je altijd een cadeautje mee kunt brengen, dat je niet hoeft te zeggen: "Ik heb geen geld om een cadeautje te kopen." Zo'n voorbeeld doet mij altijd wel heel veel pijn als mensen dat tegen mij vertellen. Uw raad, voorzitter, heeft het huidige armoedebeleid in december 2014 met algemene stemmen aangenomen en daarmee is het ook ons allen beleid en dat hebben wij de afgelopen jaren uitgevoerd. Hebben wij ook regelmatig over gerapporteerd. Nou, de einddatum van het huidige beleid komt in zicht, dat wil zeggen, het gaat tot en met 2018, dus volgend jaar ook nog, en vanaf 1 januari 2019 ligt er een nieuw armoedebeleid. Dat wil uiteraard niet zeggen dat je niet tussendoor gaat kijken naar hoe het gaat, hoe de zaken worden bijgesteld, of er groepen zijn die meer aandacht moeten krijgen. Nou, uw raad heeft gevraagd om te kijken naar die armoedeonderzoeken. Daar hebben wij samen afspraken over gemaakt om die een keer in de zoveel jaar te gaan doen, zodat uw raad ook die resultaten heeft en u daar ook naar kunt kijken van welke resultaten eruit komen en wat voor aanpassingen we eventueel zouden willen op het bestaande armoedebeleid. En de volgorde der dingen nog even: eerst het proces, daarna ga ik in op al uw vragen, zo goed en zo kwaad als het kan. Nu, die is wat mij betreft niet heel erg toevallig. Ik had het namelijk al heel graag vandaag met u willen bespreken, omdat het college al in de planning heeft, al een tijd lang, om volgende week de K-nota, jaarrekening en tussentijdse rapportage te gaan vaststellen. Die heeft u dan vervolgens, ja, meneer Bos, die heeft u dan vervolgens een dag later, dus uiterlijk die woensdag. Daar heeft het college met uw raad afspraken over gemaakt en daarom is ook die sociale conferentie een week later, op 31 mei, zodat u in elk geval de resultaten heeft van de armoedeonderzoeken, de financiële kaders heeft en vervolgens de armoedeconferentie. En voorzitter, we waren natuurlijk in Nederland, de armoedeconferentie is ook bedoeld om te kijken van hoe gaat het nu, welke verbeteringen zijn er mogelijk en zijn er voor de komende 1,5 jaar nog winsten te behalen op het beleid. Maar dat alles als opmaat naar het vaststellen van een nieuw armoedebeleid volgend jaar, wat ingaat per 1 januari 2019. Voorzitter, laat ik dan even beginnen met het SER-rapport, want daar heeft een aantal van u naar gevraagd. Het SER-rapport heeft een aantal aanbevelingen gedaan en laat ik proberen, zeg ik ook naar de heer Paardekooper toe, om daar op een aantal punten even op te reageren. Want op een aantal aanbevelingen kan ik al van zeggen dat we dat niet doen of dat we een aantal aanbevelingen al wel in de praktijk doen. Dat is misschien ook wel leuk om te zeggen, maar ik kom daar zeker nog nader op terug. Maar ik geef wel een eerste korte reactie. Nou, omdat we het kopje "Wat er maar gemeenten kunnen doen" is inderdaad volgens mij een zestal aanbevelingen. Wij hebben bij de eerste aanbeveling, het beter bereiken van de doelgroep, meer kennis van de doelgroep nodig. We zijn een maandje of 4 à 5 geleden met een groep jongeren, dat heet Jeugd Vertegenwoordigd, juist om deze link te gaan leggen, dus om de kennis die er is bij de jongeren om die doelgroep beter te kunnen gaan bereiken. Het is pas opgestart, ik heb daar nog geen resultaten van, maar dat is een van de zaken waar we mee zijn begonnen. Voor intensievere...
Paardenkooper Misschien te snel, maar bedoelt u met jongeren 12 tot 18 de leeftijdsgroepen waar de collega's het over hadden, met name de heer Blokland? Zekerheid.
Het zijn allemaal jongeren die op de middelbare school zitten. Als ik het uit mijn hoofd zeg, dan zijn dat er 7 jongeren en ze zijn ook bezig met een aantal vraagstukken in de gemeente en ze komen ook op de sociale conferentie. Ook daar zullen zij aangeven hoe zij tegen bepaalde zaken aankijken. Het is een eerste stap. Of het gaat werken, dat weet ik oprecht niet. Verbeteren van de voorlichting van de regelingen, nou, volgens mij hebben we het daarover gehad. We hebben natuurlijk een communicatiemedewerker, Usabilla van der Zwan, die zit ook in de zaal en zij heeft ook wel voor elkaar gekregen dat de regelingen beter bekend zijn geworden door ook andere communicatiekanalen te gaan gebruiken. Ja, is het genoeg? Nee, het kan natuurlijk nog veel beter, maar ik ben blij met de stappen die we afgelopen jaar hebben genomen. Het kindpakket hebben we ingevoerd. Dan, voorzitter, kom ik bij de vraag van de heer Paardenkooper over dat hele mooie Engelse woord 'precies'. Ik ga even een stukje voorlezen. Ja. Ja, handig die app. We zijn al in Alphen aan den Rijn, inderdaad, die start in september met een pilot aan wat we willen gaan doen. Waar we al mee bezig zijn, is om te kijken of we er eventueel aan mee zouden kunnen doen, maar dat hangt ook wel van ons een beetje af wat er uit die sociale conferentie komt. Want ik wil niet daar elke keer op vooruitlopen, want anders ben je al dingen aan het doen, terwijl misschien mensen andere of betere ideeën hebben. We zijn aan het kijken wat er uit die sociale conferentie komt. We zijn al in Alphen aan het kijken of we eventueel mee zouden kunnen doen. Nou, punt. Ja. En dan, voorzitter, een andere aanbeveling over een centraal thema is volgens mij vanavond de situatie dat kinderen in gezinnen zitten waar armoede is. We hebben ook bij de schuldhulpverlening uitgebreid met elkaar over gesproken en ik zeg ook heel eerlijk: de lange aanvraagtermijnen en wachttijden bij de schuldhulpverlening zijn ook een doorn in het oog. Het gaat al beter, maar het moet nog beter. Ik durf niet te zeggen dat ik daar op korte termijn een resultaat op kan boeken, omdat ik ook intern zit, zoals u weet, met een reorganisatie. Nieuwe afdelingen zijn we aan het inrichten, die staat op 1 juli en dan daarna wil ik gaan kijken. Ik moet ook even die ruimte hebben en dan daarna kunnen we gaan kijken welke processen beter moeten en kunnen ook sneller, maar dit is wel een beetje in die volgorde. Dus ik hoop eigenlijk dat in het najaar wellicht handvatten voor te kunnen gaan hebben, maar daar hoop ik op. Maar ik kom daar graag ook in het najaar op terug. Of volgens mij komt dit punt de komende maanden ongetwijfeld nog vaker terug. Aanbevelingen sterk. En de rest van de aanbevelingen, voorzitter, die neem ik even mee terug, want daar heb ik nu even op dit moment geen eerste reactie op, maar dat het een beetje een beeld dat we al op enkele punten al bezig zijn. Voorzitter, ja mevrouw Hohage, banen, ja, dat is de enige manier volgens mij de beste manier om uit de armoede te komen, gewoon een baan. We doen ons uiterste best. U heeft ook de resultaten van ons arbeidsmarktoffensief gekregen, waarin veel meer mensen uit de uitkeringen zijn geplaatst dan wat wij ooit voor doel hadden gesteld. Dus dat het niet lukt, zal ik maar zeggen, met het brengen van mensen naar werk, die mening wil ik gewoon niet. En dat blijkt ook gewoon uit de cijfers. Dus ja. Voorzitter, dan ga ik door met de heer Van Rossem. Een aantal elementen ben ik al op ingegaan volgens mij. Kijk even verder, aanvulling c rapport. Ja, het rapport van de gemeente, goed maar sober, om het even heel kort samen te vatten. Ik vind sober niet per definitie slecht, omdat ik altijd vind dat je moet kijken naar het doel van de regeling. Wat wil je ermee bereiken? Wat beoog je ermee en waar je altijd mee zit volgens mij? Ik doe het even uit mijn hoofd nu, maar de heer Paardenkooper refereerde daar ook aan. Je hebt altijd op een gegeven moment zo'n armoedeval. Dat mensen op een gegeven moment niet meer loont om uit de uitkering te gaan en een baan te krijgen. Ikzelf heb zo'n voorbeeld in mijn eigen omgeving. Bijvoorbeeld kan ik ook gebruik van maken, diegene woont hier niet, maar het loont voor diegene gewoon eenvoudig niet om een baan te gaan zoeken, omdat diegene daarmee alle toeslagen zou verliezen en netto aan het eind van de maand minder overhoudt. En daar worstel ik zelf enorm mee. Ik heb er ook geen antwoord op, dus in mijn hart zeg ik: de mensen die het nodig hebben, daar wil je er voor zijn. We willen meedoen. Volgens mij zijn we daar met zijn allen over eens, maar ik wil ook niet dat de regelingen belemmerend zijn voor mensen om uiteindelijk uit de uitkering te gaan en een baan te gaan zoeken. En naar dat evenwicht ben ik voortdurend op zoek en ik heb het nog niet gevonden, zeg ik u ook in alle eerlijkheid. Voorzitter, dan ga ik naar de heer Blokland. Ik ben op een aantal punten van mij op ingegaan. Wat hij aangeeft, de aandachtspunten, ja, die herken ik. Daar komt ook inderdaad uit de armoedemonitor voort. De afschaffing van de kwijtschelding van Delfland, ja, daar hebben we hier ook uitgebreid met elkaar over gesproken, daaruit Delfland over. Ook aan welke groepen die afschaffing wel of niet van toepassing was. Maar inmiddels is die afschaffing, volgens mij is dit jaar het laatste jaar nog voor een bepaald percentage en daarna is de kwijtschelding 0%. Behalve voor die groep mensen, die vangnetregeling die ook het Hoogheemraadschap Delfland heeft als mensen in de schulden zitten. Dan is er wel een regeling bij het hoogheemraadschap, dus ook zij realiseren zich wel dat ze ook een maatschappelijke taak hebben. Ga ik even door, voorzitter? Ja, aanpak gericht op kinderen doorzetten, dat de heer Blokland gaf dat ook aan. Ja, volgens mij blijkt vooral uit het rapport dat kinderen in gezinnen met kinderen op middelbare scholen het gewoon heel erg lastig hebben. En volgens mij ligt daar een winst voor het komende minimabeleid. Wat we gaan vaststellen en misschien, voorzitter, ligt er zelfs wel een kans om na de sociale conferentie met elkaar te gaan bekijken of we daar voor het komend jaar nog een extra impuls op kunnen gaan geven. Dat is ook een afweging die uw Raad moet maken, want daar zal ook een prijskaartje aan hangen. Dat betekent of extra geld of dat betekent dat we andere keuzes maken binnen het huidig beleid. Alle twee kansen ga ik allemaal, maar dat is een bevoegdheid die bij uw Raad ligt. De heer Paardenkooper, volgens mij ben ik op een aantal punten al op uw punt ingegaan. Zal ik het goed dat ik weer een vraag vergeet. En de heer Blanke, voorzitter, ik heb het gevoel dat ik daar ook op ben ingegaan. Zo niet, hoor ik het graag. En de heer Steutel, ja, ik moest ook zoeken naar alle stukken, maar dat lag ook aan mij. Dus het was een beetje vervelend, ja?
Ik kijk even rond of er behoefte is aan de tweede termijn. Ja, nou mevrouw Rolwagen. Dank u.
Ik had de vragen met je in het algemeen gesteld, ik stel hem toch nog even voor de helderheid op bladzijde 13 in het SER-rapport wordt echt een andere definitie van armoede gehanteerd dan in de armoedemonitor en ik blijf me afvragen waarom dat is, waarom kiest het college daarvoor? Zullen we zo...
Dank voorzitter. Het is in ieder geval duidelijk dat ik mijn bijdrage voor dit onderwerp eerder had voorbereid. Blijkbaar heb ik een addendum gemist en dat is jammer, vooral omdat die daling daarmee dus niet waar is. Dat is werk aan de winkel. Dat is jammer en volgens mij is er voor vanavond een hoop gezegd en een hoop zorgen zijn geuit. Ik wil wel de wethouder bedanken voor de beantwoording, vooral omdat ik constateer dat er nog ambitie genoeg zit om verder dit onderwerp aan te pakken. Fijn om te horen dat een aantal aanbevelingen al in werking zijn. Jongeren vertegenwoordigd, klinkt als een mooi initiatief. En op het woord soberheid ga ik gewoon een beetje pruttelen tot de volgende keer dat we dit bespreken. Dank u.
Ja heel kort. Ik wil ook de wethouder danken voor de beantwoording en ook succes wensen met de sociale conferentie. Ik ga er zelf ook naartoe en ik hoop dat collega's hier zich ook hebben aangemeld. Ik hoor de wethouder ook zeggen dat er ruimte is voor quick wins in de komende 1,5 jaar. U zult begrijpen dat wij ook graag meedenken met het college over hoe die quick wins vormgegeven kunnen worden. Ja, daar wil ik het even bij laten. Dank u.
Dan is het woord aan de heer Paardenkooper. Nee, de heer Blanken. De heer Steutel, die is er niet. Ja, er is nog een vraag. Wethouder Stemerdink.
Voorzitter, waarom wij die grenzen hebben bepaald? Die komt uit het armoedebeleid. Dat is vastgesteld door uw Raad. Dat is natuurlijk de basis, het kader waarbinnen het college handelt. Dat is ook het uitgangspunt voor het uitvoeren van de armoedeonderzoeken. We hebben een aantal percentages van een aantal regelingen die daarop van toepassing zijn. Als uw Raad daar anders over denkt, nou dan, dan kan uw Raad dat zeg maar aanpassen.
Ja, dank wethouder voor uw beantwoording, dat had ik inderdaad gelezen. Ja, het blijft nog niet kloppen. Dat is het enige wat ik hierbij kan constateren. En ik hoop dat wij als raad aan de landelijke norm zullen gaan voldoen. Dank u wel. Sorry, wellicht kunnen we dat dan meenemen als we dat gaan bespreken na de sociale conferentie in de raad.
Mijn voorstel zou zijn om dat bij de volgende commissieronde te bespreken, omdat dan mogelijk nieuwe informatie is of de resultaten van die sociale conferentie. En dan kan de raadsbrief ook alsnog weer meegenomen worden. En dan kan bekeken worden of er nog iets mee in de raad gedaan kan worden. Ik zeg in de richting van de heer Blokland, die daar iets mee wilde doen, dat ook nog in het kader van de kadernota zou kunnen. Dat kan natuurlijk ook nog en na de volgende bespreking in de commissie zou het eventueel in de daaropvolgende raad kunnen, maar dat is al bijna de kadernota, denk ik. Dus er zijn verschillende mogelijkheden die aangegrepen kunnen worden, maar vooralsnog hebben we besloten of gezegd dat we eerst de sociale conferentie afwachten en de resultaten daarvan meenemen en dat bij de volgende ronde van de commissie op de agenda zetten. Wordt het nog een hele kleine.
Juni liggen, zeg maar de resultaten van de sociale conferentie dan bij uw Raad. Het ene deel dat mij half juni heeft, zodat u dan vervolgens kunt bepalen of en zo ja wat of hoe u daar wat mee wil doen in welk proces. En tot slot, er zijn nog plaatsen vrij voor de sociale conferentie, dus als u zich niet heeft aangemeld, dan kunt u dat doen. Dank u wel.
Het is zo. Heb ik ook gehoord van de wethouder dat zij een paar toezeggingen heeft gedaan, maar meer in het algemeen was het. Ik neem uw suggesties mee, dat wil ik dan ook nog even memoreren. Er zijn al wat suggesties gedaan, dus we zien wel hoe dat uitpakt. Daarmee sluit ik agendapunt 13 af en gaan we naar agendapunt 14. De