1.b Spreekrecht inwoners. - 19:35

De tijd gaat nu in. Vaak wandel ik in het Oranjekwartier en de Emmastraat en iedere keer weer raak ik betoverd door de bijna hofjesachtige, kleinschalige bouw van dit tuindorp vol afwisseling en mooie details als afgeschuinde daken, bijzondere ramen en zelfs het stratenpatroon. Dat voor bewoners en passanten een even vriendelijke als plezierige omgeving weet te scheppen en ik word altijd blij van de goede staat waarin het geheel verkeert vergeleken met andere buurten elders waar verzakkingen, scheve dakgoten en uitgesleten voegen een naderend einde voorspellen, hier niets van dit alles. Niet te geloven dat eigenaar Wooninvest dit mooie geheel koste wat kost wil slopen. Voor mij en voor velen met mij is dit een culturele misdaad. Dat het Emmastraat-complex uniek en waardevol cultureel erfgoed is, staat ook te lezen in recente rapporten en brieven van deskundigen, waaronder de cultuurhistorische verkenning, de brieven van het Cuypersgenootschap en de brief van de Bond Heemschut. Alleen al het feit dat het Emmastraat-complex een van de eerste mooi bewaarde voorbeelden is van sociale woningbouw in Voorburg, gebouwd in 1920 in de vorm van een tuindorp met hier en daar verwijzingen naar de Amsterdamse Schoolstijl, is al voldoende motief voor bescherming. De afgelopen weken heb ik aandachtig alle discussies over sloop of renovatie van het Emmastraat-complex gevolgd. Ik zag veel voorbeelden van wijken waar renovatie succesvol werd verkozen boven sloop. Ik nam kennis van recente rapporten die benadrukken dat renovatie per saldo milieuvriendelijker en duurzamer is dan nieuwbouw. En ik zag hoe de argumenten van Wooninvest voor sloop stuk voor stuk als onjuist werden ontmaskerd. Helaas merkte ik ook hoe Wooninvest steeds fanatieker oogkleppen ging opzetten en tegen de rapporten van alle deskundigen in bleef vasthouden aan sloop en nieuwbouw en daar het Emmastraat-complex moedwillig voor wil opofferen. Wooninvest heeft duidelijk geen boodschap aan cultuurhistorisch belang en blijkbaar ook niet aan de wensen van bewoners die in meerderheid de renovatie willen. Want terugkeren in een nieuwbouwwijk is terugkeren in een heel andere wereld. Wooninvest heeft als eigenaar een belangrijk stuk voor burgers cultureel erfgoed, een bijzondere verantwoordelijkheid die ze echter in het geheel niet voelt. Daarom doe ik een oproep aan B en W en de gemeenteraad: help Wooninvest een handje, bescherm Wooninvest tegen zichzelf. Hoe? Door het Emmastraat-kwartier een beschermde monumentale status toe te kennen. Misschien dat dan die oogkleppen eens afvallen. Maar bovendien, maar bovenal, kom met zo'n monumentale status op voor de belangen van de bewoners die renovatie willen en luister naar de vele burgers die ontsteld zijn dat zo'n mooi en historisch belangrijk stukje Voorburg gesloopt zou mogen worden.

Dank u wel meneer Van der Leur, prima binnen de tijd. Ik kijk even de commissie rond of er verhelderende vragen zijn. Mevrouw Duivestein van Gemeentebelangen: Dank u wel, voorzitter.

Meneer Van der Heer, dank voor uw mooie betoog. Ik denk dat ik het antwoord al weet, maar wat zou u het college mee willen geven in de beslissing die we vanavond moeten nemen? Het voorliggende advies.

U vraagt mij wat ik misschien al gezegd heb. Ik zou heel graag willen dat er een monumentale status wordt toegekend aan dit bijzondere wooncomplex. Het verdient het gewoon. Ik snap ook absoluut niet dat het al niet veel langer eerder gebeurd is en wat mij zelf zo is opgevallen. Ik heb niet zo lang geleden een ingezonden stuk in het krantje weten te plaatsen met een soortgelijk betoog en wat mij zo ontzettend opviel was: ik had het helemaal niet verwacht. Ik werd op straat door veel mensen aangesproken die mij vertelden dat zij het betoog wilden ondersteunen. Wat trouwens ook gebeurd is, hè? Via een soort petitie die getekend is door heel veel mensen. Ik kreeg diverse brieven, allemaal met de strekking: alsjeblieft bewaar dit mooie dorp, want dit dorp heeft een ziel en dat vond ik heel bijzonder dat dat in die brief werd verwoord, want zo ervaar ik dat ook. En nieuwbouwhuizen hebben dat absoluut niet, dus daarom alsjeblieft renovatie en geen sloop. Dank u wel.

Voor uw antwoord, meneer Van der Leer. Kijkt de commissie nog even rond? Zijn er geen vragen meer voor u, dank u wel, meneer Van der Leer.

U heeft begrepen dat ik heb overlegd met meneer Kwadijk.

Ja klopt. En dan wil ik nu het woord geven aan de heer Kwadijk. Ik zou de mensen willen verzoeken om geen applaus te geven, want dat doen we niet in de Commissie. Ik snap het enthousiasme van mooie betogen, maar dat is niet gebruikelijk in de Commissie, meneer Kwadijk.

Dank u wel, nog enigszins buiten adem vanwege de boerenacties. Mijn naam is Kees Kwadijk. Ik spreek in voor de Bond Heemschut, maar ook voor het Cuypersgenootschap. Het eerste deel van mijn verhaal sla ik over, want het zou dubbelop zijn met datgene wat Kees van der Leer al heeft gezegd. Twee korte aanvullingen daarop. Ik heb zelden een overtuigender advies gelezen als dat van uw eigen monumentencommissie Dorp Stad Land. De belangrijkste zin eruit wat mij betreft: de meest duurzame keuze is allereerst het voorkomen van de sloop van het complex. Daar kwam nog bij een korte notitie van Harm Jan Korthals Altes. Hij promoveerde op het fenomeen tuinstad en tuindorp. Zijn eenvoudige conclusie was: alles klopt in dit complex. De hoge monumentale kwaliteit, de gaafheid, de zeldzaamheidswaarde. We lezen het in alle stukken. Het Emmastraat-complex behoort tot de top van deze architectuur en stedenbouw. Kortom, waarom het behouden moet blijven? Daarover bestaat geen discussie. Ik wijd daarom liever nog een paar woorden aan een paar andere aspecten, want die discussie is er alleen omdat eigenaar Wooninvest twijfel oproept over de vraag of het behouden wel kan, bouwkundig, financieel en volkshuisvestelijk. In de gezamenlijke brief van de Woonbond, Cuypersgenootschap en Heemschut van 9 mei aan Wooninvest, u heeft die ook ontvangen, weerleggen wij die twijfel heel in het kort. In andere plaatsen door andere corporaties zijn talloze complexen met vooroorlogse sociale woningen als vanzelfsprekend gerenoveerd en nergens heeft men er spijt van dat er niet gesloopt is. Bouwkundig en constructief staat het Emmastraat-complex er nog heel goed bij. Het kan best echt nog 100 jaar mee. Niets is zo duurzaam als een monument. Financieel kan renoveren, inclusief energetische verbetering, overal elders voor 50 tot 70% van de kosten van nieuwbouw. En anders dan Wooninvest suggereert, met monumentale status wordt het onderhoud van een woning in de Emmastraat niks duurder dan zonder die status. Noch voor de verhuurder, noch voor de huurders heeft de monumentale status enig nadeel. En nog iets financieel: als de 96 woningen hebben nu een marktwaarde van minstens 30 miljoen euro. Na de sloop daarvan is alleen de grondwaarde over. En volkshuisvestelijk: wie zit er in deze overspannen woningmarkt nu te wachten op de sloop van 96 zeer geliefde woningen met evenveel gedwongen verhuizingen? Wat ons betreft kan de tweevoudige conclusie alleen maar zijn dat er één: heel veel cultuurhistorische en sociale redenen zijn om het Emmastraat-complex te koesteren en te renoveren. En twee: er is echt geen enkele bouwkundige, volkshuisvestelijke of financiële reden om dat niet te doen, integendeel. Dank u wel.

Dank u wel meneer Kwadijk, ook ruim binnen de tijd. Ik kijk de commissie rond of er vragen zijn. Mevrouw Duyvesteyn, meneer Kwadijk, hartelijk...

Hartelijk dank dat u de moeite heeft genomen, ondanks de boerenprotesten, om hier aanwezig te zijn. Voor u heb ik dezelfde vraag: welk advies geeft u aan ons college mee? Datzelfde...

Zelfde als Kees van der Leer ook, dat zou ik dus kunnen overslaan, maar daarbij tellen voor ons ook nog wel de volkshuisvestelijke elementen zwaar. Het gaat niet alleen om cultuurhistorie, het gaat ook om volkshuisvesting. En het gaat ook over geld in de volkshuisvesting en dat besteed je met een renovatie veel en veel beter dan met nieuwbouw.

Dank u wel meneer Kwadijk, ik zag nog de heer Van Hooghalen van de Partij van de Arbeid. Ja, dank.

U wel, voorzitter. Mijn excuses, ik heb een andere vraag. In uw ervaring, als we gaan renoveren en er staat een hele mooie, nieuw gerenoveerde wijk, als we dan kijken dat in dit coalitieakkoord staat dat we aan citymarketing gaan doen, zou zo'n wijk een unique selling point kunnen zijn in een campagne die je rond Leidschendam-Voorburg gaat voeren?

Nou, de vraag stellen is hem beantwoorden. Natuurlijk, een monumentale wijk als het Emmastraat-complex heeft aantrekkingskracht. En of je dat nou benoemt in termen van cultuurhistorie of van citymarketing, het is allemaal evenveel waard. Ja, dank u.

U wel, ik kijk nog even naar de commissie. Ik zie geen aanvullende vragen. Dan wil ik u bedanken, meneer Kwadijk, en dan ga ik naar mevrouw Middendorp, de eerstvolgende inspreker. Ik

Ben bewoner uit de Emmastraat. Ja, mijn verhaal begint bij de vlieg. Een vlieg die ik uit de waterbak haalde, die zich herstelde, zichzelf droog wreef en toen hij opgeknapt was het luchtruim koos. Misschien niet betekenisvol in het grote geheel, maar voor die vlieg zijn leven wel. Deze huisvlieg als metafoor voor ons nietige doorsnee bewoners, die ook voor het grotere geheel, zoals coöperaties en overheden, niet veel voorstellen. Dus inwisselbaar zijn. Ik hoop dat jullie het een beetje begrijpen. De metafoor vlieg in de zin van wat maakt het uit? Het maakt voor de coöperaties ook niet uit wie er nou woont en hoe het allemaal gaat. Maar het zijn wel die inwisselbare mensen van het vroege Tuindorp van 100 jaar geleden, die nu de wijk zoals die nu is, hebben gevormd. En waardoor wij, de huidige bewoners, onze woningen koesteren en het niet snappen waarom herstel, onderhoud, isolatie, dubbel glas, kortom, renovatie niet mogelijk is. En verder gaand op de eeuwige vraag van de media van Midvliet tot en met de NRC, van fotografen die een boek willen maken, van bestuurders die de wijk bezoeken: vertel eens, wat maakt het nou zo fijn om hier te wonen? Kan ik maar geen antwoord vinden. Het spreekt zo voor zich. Zelden hoor ik iemand zeggen, moet de boel hier niet plat. Het leeft niet onder bewoners, niet onder bezoekers, niet bij vele instanties. En ja, er zijn ook bewoners die nieuwbouw willen, maar ik weet zeker dat als deze wijk een monumentenstatus krijgt en renovatie een kans krijgt, deze bewoners hier ook willen blijven wonen. Dat hoop ik tenminste. Tot slot, stenen zijn niet enkel steen, maar herbergen geschiedenissen die het waard zijn, die onvervangbaar zijn. Dus weg met die zin boven de nieuwsbrief van Wooninvest die wij maandelijks ontvangen: "Wij gaan de uit 1920 stammende woningen van het MA-complex die niet meer voldoen aan de huidige wooneisen vervangen." Lees slopen, die zin moet gewoon weg. Het advies, iets wat nog leeft te behouden voor de toekomst of te vernietigen, ligt onder andere bij jullie Commissie Omgeving raadsleden. Dankjewel.

Dank u wel mevrouw Middendorp, wilt u nog heel even blijven staan voor de vragen? Dan kijk ik de commissie rond. Mevrouw Duivestein van Gemeentebelangen, blijft u een voorbeeld. Dank u voorzitter.

Mevrouw Binnendijk, mag ik u vragen of u zitting heeft genomen in de bewonerscommissie?

Nee, ik heb geen zitting in de bewonerscommissie, maar het is wel een goede vraag, want dat ben ik eigenlijk vergeten. Ik wilde eigenlijk de bewonerscommissie enorm bedanken voor hun inzet, al bijna 3 jaar, en ook voor het platform Geen Sloop Emma en natuurlijk voor alle mensen die de petitie hebben getekend, want dat betekent heel veel voor onze inwoners. Oké, dank u.

Dan zie ik verder geen vragen in de commissie. Dan is de eerstvolgende inspreekster mevrouw De Swart namens wijkvereniging Oud Voorburg.

Geachte voorzitter en leden van de commissie. Al sinds 2014 heeft het bestuur van de wijkvereniging uit Voorburg aangedrongen op het beschermen van het Emmastraat-complex. We zijn dan ook verheugd dat de welstandscommissie heeft geconstateerd dat het van hoge monumentale kwaliteit is en dat de sociale cohesie van de bewoners ook behoudenswaardig is. Het Tuindorp uit 1920 heeft ook veel groen. De achtertuinen zijn groene oases, een bijzonder complex in onze wijk in Voorburg. Groot was dan ook onze schrik toen Wooninvest het besluit nam om de woningen te willen slopen. De Emmastraat en omgeving is een onlosmakelijk onderdeel van onze mooie wijk. Onze wijk is grotendeels gebouwd tussen 1919 en 1935. Dus de toen gebruikelijke eensteensmuren en op dezelfde fundering als de Emmastraat, die gaan toch niet allemaal gesloopt worden? De afgelopen 3 jaar hebben we meegeleefd met de bewoners met bewondering voor de grote inzet van de bewonerscommissie en hun doorzettingsvermogen en alle bewoners verkeren al lange tijd in onzekerheid over de toekomst van hun huis. Ze hebben hun huizen laten zien tijdens rondleidingen aan de burgemeester, de wethouder, raadsleden, deskundigen van het Cuypersgenootschap en de Bond Heemschut, onderzoekers voor alweer een technisch rapport. Ze hebben een filmploeg, fotografen en schrijvende pers door de straten zien lopen. En dankzij de aanvragen van het Cuypersgenootschap en de Bond Heemschut ligt er nu eindelijk het advies om het slopen te voorkomen door het complex alsnog aan te wijzen als gemeentelijk monument en te behouden door middel van renovatie. Geachte leden van de gemeenteraad, met inachtneming van uw opvattingen zal het college morgen overgaan tot besluitvorming op de aanvraag. We doen een dringend beroep op u om uit te spreken dat het advies van de welstandscommissie moet worden overgenomen. Aanwijzen tot monument en de renovatie in echte samenspraak met de bewoners uitvoeren. Niet slopen, wel een monument. Na de renovatie hebben we een monument om trots op te zijn voor de bewoners, voor u als gemeenteraad, voor heel Voorburg en natuurlijk voor Wooninvest. Dank u wel. Dank u wel, mevrouw.

De Swart. Ik geef het woord aan mevrouw Duivesteijn voor een verhelderende vraag. Dank u, voorzitter. Mevrouw...

Mevrouw De Zwart. Dank voor het inspreken. Ik hoor u zeggen: we hebben meegeleefd. Kunt u aangeven namens wie u inspreekt?

Dank u wel, mevrouw Duivestein. Verder zijn er geen vragen meer vanuit de commissie. Dank u wel, mevrouw Swart. Dan geef ik het woord aan de heer Damen. Ja, dank.

Dank u wel voorzitter, beste commissieleden. Een week of twee geleden heb ik de Raad een memo toegestuurd betreffende de eerdere argumenten die aangevoerd zijn door de bestuurder van Wooninvest, de heer Van Heeswijk. De argumenten die toen zijn aangevoerd in een eerdere commissievergadering gingen over de constructie, over de fundering en over de kosten, de exploitatietijd, terwijl er in eerdere onderzoeken die door Wooninvest zelf ingezet zijn, is aangetoond dat de constructie en renovatie haalbaar zijn. En dat ook renovatie betaalbaar is. Nou ja, dan kan je het hebben over de exploitatietermijn. Maar exploitatietermijn is iets wat een woningcorporatie redelijkerwijs zelf kan bepalen, dus ik vraag me af: nou ja, waarom zijn die argumenten aangevoerd? Even kijken waar dit is. Ik vraag me af waarom die argumenten anders zijn dan eerder aangegeven door Wooninvest en ik hoop dan ook dat in de toekomst Wooninvest meer transparantie van zaken geeft richting zowel de gemeente als richting de bewoners. En dat was hem, en ik hoop dat u de memo eventueel nog tot u kunt nemen. Ja.

Wat was hem dank u wel, meneer Damen. Ik wijs u erop dat de heer, de directeur van Wooninvest, geen onderdeel is van deze commissie, dus ik weet niet of veel vragen in deze commissie worden beantwoord. Nee, dat maar. Het signaal is afgegeven. Dank u wel. Ik kijk even rond, mevrouw Duivestein, Gemeentebelangen. Dank.

U voor het inspreken, heer Dame, heb ik aan de ingekomen stukken goed gezien dat u een ervaringsdeskundige bent. Beroepsmatig.

Ja, dank u wel, ik zie de heer Van Hoogdalem.

Ja dank u wel, voorzitter, heer Dame. Er is ook een onderzoek geweest door Sealtech, met name over optrekkend vocht en isolatie van de kruipruimte. Heeft u het gevoel dat dat onderzoek door Wooninvest serieus genomen is? Ik

Denk wel dat het onderzoek serieus genomen is. Ze hebben er ook wel goed aan meegewerkt. Alleen vraag ik mij af of ze de resultaten ook serieus overwegen. Ja, want het is wel zeker een goede mogelijkheid. Er zijn ook wel goede gesprekken geweest, maar vervolgens heb ik er niet heel veel van terug gezien, dus. Ja.

U wel meneer Damen. Ik zie verder geen vragen meer. Dan dank ik u voor uw inbreng, dan ga ik naar mevrouw Marius namens het platform Geen Sloop Emma.

Ik dacht dat ik de laatste spreker over dit onderwerp ben en ik moet dus in mijn tekst wat improviseren weglaten, want er is al veel gezegd. Ik wil even iets opmerken over de raadsbrief van 19 april 2022. Wat het agendapunt nu is. Er zijn vorige week nog enorm veel bijlagen namens het platform Geen Sloop Emma ingediend en die horen onlosmakelijk samen bij de bijlagen bij de raadsbrief. Waaronder dus een antwoord, de heer Kwadijk heeft dat net daarstraks al genoemd, hè? Op de brief van Wooninvest op bijlage 5 bij uw stukken. En het is heel belangrijk dat die bijlage 5 wordt gelezen in samenhang met de reactie van dus Bond Heemschut en Cuypersgenootschap. Ja, wat ik tenslotte over dit onderwerp wil zeggen, is dat al geruime tijd geleden is gesignaleerd dat het Tuindorp Vrederust Oranjekwartier en met name de Emmastraat en de Prins Hendrikstraat een historisch en architectonische schat is. Velen hebben dat niet beseft. Ik hoorde zelf ook bij diegenen in de buurt, maar mijn ogen zijn eigenlijk opengegaan sinds ik zelf bij het platform Geen Sloop Emma betrokken ben. Maar wat Berthie de Zwart al zei, in 2014 heeft de wijkvereniging en ook Mooi Voorburg al verzocht om bescherming van dit complex. In 2016 heeft de welstandscommissie geadviseerd over waarborgen om het Emma Kwartier te behouden. Er is toen door de gemeente niets mee gedaan. In 2019 is een cultuurhistorisch onderzoek verricht naar het Emmastraat Kwartier van 26 pagina's lang exclusief bijlagen, die op 4 december 2020 door de gemeenteraad is geaccepteerd en vastgesteld. In dat rapport worden de zeer waardevolle aspecten van deze sociale woningen ondubbelzinnig en integraal zeer overtuigend bevestigd. Dan is er in december 2021 heeft het Cuypersgenootschap om monumentale status gevraagd, gevolgd door de Bond Heemschut in januari 2022. Dan gebeurt er dus geruime tijd niets. In februari 2022 sturen B en W deze beide aanvragen naar de welstandscommissie door die op 10 maart, dat is behoorlijk snel, een klip en klaar positief advies gaf. Dit advies kreeg geen bekendheid. De aanvragers werden er niet over geïnformeerd en pas na herhaald aandringen van het inmiddels opgerichte platform Geen Sloop Emma wordt dat advies op 19 april, dus dat is 6 weken later, pas openbaar gemaakt. B en W moeten beslissen op de aanvragen van Cuypers en Heemschut op basis van dit advies van de welstandscommissie. Het lijkt alsof daar ook weer geen enkele haast mee is gemaakt. Dit terwijl dat advies zodanig is geformuleerd dat er geen speld tussen te krijgen is, op de monumentale waarden, aldus de welstandscommissie, valt niets af te dingen. Er had dus allang een beslissing over deze aanvragen kunnen worden genomen. De definitieve beslistermijn op grond van artikel 5 van de erfgoedverordening van de gemeente is op 30 juni. Dat is aanstaande donderdag afgelopen. Waarom is dit? Schaamt men zich ervoor? Je moet er juist trots op zijn en met een reële blik had hier al jaren geleden rekening mee kunnen worden gehouden. Ik zie dat de tijd bijna om is. Ik wil even een ding zeggen over de commissievergadering van 18 januari 2022, toen is door de heer Van Heeswijk gezegd, ons standpunt is gebaseerd op twee bouwkundige rapporten. Ik heb de heer Van Hoogdalem horen vragen, mogen wij die niet krijgen? Ja, dat is toegezegd. Die rapporten zijn er nog steeds niet. Sanja Duijvestijn heeft daar meermalen om gevraagd en dat wordt dus onmogelijk om een zuivere discussie te voeren tussen deskundigen over de bouwkundige kant van de zaak. Dus als Wooninvest niet open wil zijn over waar zij haar standpunt op baseert, ja, dan kan je dus niet een volwaardige dialoog voeren, dus dat is eigenlijk niet transparant en niet aanvaardbaar. Deze vertraging die ik heb gesignaleerd lijkt alsof er andere krachten gaande zijn die wij nu niet weten. Mijn advies is, negeer die. Wees trots op de waardevolle monumenten in dit dorp en bescherm ze. Dank u wel.

Dank u wel, mevrouw Marius. Ik kijk naar de Commissie en tot mijn verrassing wil mevrouw Duivestein u een vraag stellen. Dank.

Dank u wel, voorzitter, dank voor het inspreken. Mevrouw Marius, proef ik uit uw woorden dat u denkt dat er voorgesorteerd is op sloop. Ja, ik heb zelf...

Geen enkele aanwijzing, maar wij als burgers. Wij weten heel erg weinig. Maar weet je, ik heb geen verklaring voor deze dermate trage houding op iets wat zo waardevol is. Er is ook een verantwoordelijkheid bij een bestuursorgaan, hè? Zeker, zeker voor dit soort waardes. Je kan daar toch niet steeds afschuiven en vertragen. Waarom moet dat last minute nog beslist worden? Terwijl ja, dat is even... U gaat mij misschien vragen wat ik zou adviseren, maar dat wil ik wel even zeggen. Als ik een advies aan de B en W mag geven, want B en W gaan beslissen, niet uw raad, dan zeg ik: er is een prachtig welstandsadvies, er is geen speld tussen te krijgen. Volgens mij moet B en W dat advies dus ook volgen, behoudens een gemotiveerde ontkrachting van de argumenten in dat advies. En ik zie niet welke argumenten je zou kunnen ontkrachten, dus ik vind het heel fijn dat u allemaal als raadsleden vanavond zo actief betrokken bent, maar deze zaak had allang afgedaan moeten zijn. Heel simpel, gewoon monumentale status toekennen.

Dank u wel mevrouw Marius. En dank voor uw inspraak dan, voorzitter.

Ik wil nog een vraag stellen, ja, want mevrouw Darius noemt de jaartallen 2013 en 2016. Die komen ook in het advies van de welstandscommissie voor. Weet u waarom er niet eerder besloten is tot bescherming van deze wijk? Nou, ik heb zelf...

Geen idee. Het kan ook zijn dat er nooit zo'n officiële aanvraag is gedaan, zoals door Kuipers en Heemschut. In december 2021 en januari 2022 hè, want dat moet natuurlijk wel een officiële aanvraag zijn en mij is niet bekend of dat ooit gedaan is. Maar door die aanvraag is er nu een beslist traject, wat dus over een paar dagen afgelopen is. Dank.

U wel, dan kijk ik nog een keer voorzichtig de commissie rond. Er zijn geen vragen meer, dan dank ik u mevrouw Marius en geef ik als laatste op dit agendapunt het woord aan de heer Van Heeswijk, directeur van Bon Invest. Dames

En heren. Kees van Leer zei zojuist, dit dorp heeft een ziel. Dit stuk van het dorp heeft een ziel, en dat is precies waar een corporatie destijds 100 jaar geleden deze woning gezet heeft. Omdat wij huisvesten en dat op een zorgvuldige wijze willen doen. Bewoners wonen hier graag. Deze wijk heeft waarde doordat mensen zich hier thuis voelen. Vanaf dag één heeft de woningcorporatie ingezet dat bewoners in deze wijk terug kunnen gaan wonen. En we weten op dit moment dat elke bewoner kan terugkeren in het huis, in het type huis wat hij of zij wenst. Dat gesprek is gevoerd. Ik wil.

De aanwezigen verzoeken om de heer Van Heeswijk uit te laten praten. Wij.

Wij. Dat zijn ook dames en heren, volgens mij.

Ik wil de aanwezigen verzoeken om voor de orde van de vergadering de mensen die aan het woord zijn te laten uitspreken. De insprekers zijn bijna klaar en de heer Van Heeswijk, die spreekt hier namens Wooninvest, maar is geen onderdeel van het debat. Dank u wel. Daarom hebben wij

Wij proberen van meet af aan een betoog op te pakken, gekeken naar het belang van bewoners en dat is wat we doen. We kijken naar meerdere afwegingen uiteraard. Wij zijn een maatschappelijke volkshuisvester die juist in de afweging die we maken voor alle bewoners van Wooninvest het meest optimale wil doen. Wij willen ons geld zo sociaal mogelijk besteden en dat betekent dat onze afweging natuurlijk heel zorgvuldig gaat naar deze wijk, maar ook naar andere delen van Leidschendam-Voorburg. Die afweging hebben wij te maken. Dat is onze volkshuisvestelijke opdracht. En ja, dat betekent dat we ook zorgvuldig naar de financiën gaan kijken en dan maken we ook een volkshuisvestelijke afweging om de middelen die hier besteed worden optimaal te besteden. Wij verzinnen dat niet alleen zelf. We laten dat ook dubbel checken. Dan zien we dat renovatie van deze woningen net zo duur is als nieuwbouw. Rapporten tonen dat aan, dat verzinnen we niet zelf. Waarom zouden wij daar iets anders bij bedenken? Wij hebben daar geen hoger doel achter. Wij willen een zorgvuldige afweging maken. En in die afweging willen wij woningen bouwen die weer een bestendigheid hebben van vele tientallen jaren, liefst net zo lang als dat de huidige woningen er staan en dan ook meteen duurzaam maken. Ik zie dat bijvoorbeeld de Erfgoedvereniging Heemschut zegt: Nou, als je ze nu renoveert, dan kunnen ze misschien over 25, 30 jaar van het gas af. Dan maken we twee keer kosten en wonen mensen niet in duurzame huizen. Dat is een afweging die we ook maken met de bescheiden financiële middelen die een woningcorporatie heeft. Zorgen wij voor onzekerheid? Ten dele. Wij zorgen voor onzekerheid als wij gaan slopen of gaan renoveren, zullen de bewoners uit een woning moeten, omdat het niet anders kan met ongeveer een gelijke tijd. En dat betekent dat in beide gevallen dat argument vergelijkbaar is. Het erfgoedaspect, ja, stel dat er gekozen wordt voor een monumentale status, betekent dat voor de bewoners nog een heel lange tijd van onzekerheid. Een onzekerheid waar wij niet voor kiezen. Wij kiezen voor de meest volkshuisvestelijke goede opgave, waarin de bewoners terugkeren in hun wijk op de plek waar ze thuishoren, waar de bewoners de stenen weer een ziel kunnen geven. Ik dank jullie wel. Dank u wel.

Meneer Van Heeswijk, dan geef ik het woord aan mevrouw Duivestein voor een vraag. Dank.

Dank u, voorzitter. Ik wil u niet teleurstellen. Ik heb maar liefst drie vragen voor meneer Van Heeswijk. U noemde zo mooi de ziel, dan zal mijn vraag zijn: hoe denkt u de ziel te behouden als u tot sloop overgaat? U geeft aan dat sloop of renoveren net zo duur zou zijn als sloop. Nou, projecten elders wijzen uit dat het vele malen goedkoper en duurzamer kan. Hoe kijkt u daartegenaan? En u geeft aan leegstand, tenminste, u geeft aan dat er ook bij renovatie verhuisd zal moeten worden. Wij weten dat er enorme leegstand is. Dat ad hoc erin zit, hoe kijkt u ertegenaan om de lege woningen te laten bewonen door de oudere bewoners die er tijdelijk in kunnen, zodat ze zo min mogelijk overlast hebben? Meneer Van Heeswijk vindt dit goed. Als ik even de andere vraag ook inventariseer, zodat hij dat in een...

Die laatste vraag ontging me een beetje. Ik weet niet wat nu precies de vraag is, sorry. De strekking van...

Het verhaal is: er is leegstand. Er zijn een hoop woningen al leeg. Daar zit Ad Hoc in. Die hebben een tijdelijk contract. Ad Hoc mensen eruit, dan hoeven de oudere bewoners niet naar elders. Snapt u mijn punt? Ja.

Ik word net ingefluisterd. Dank u, meneer Wils. Goed?

Ja dank u meneer Van Heeswijk, ik zag in een brief die u heeft geschreven. Ik zit hier trouwens plaats. Ja, dat u zegt dat er een nieuwe berekening moet worden gemaakt over renovatie, terwijl ik al dacht dat u een afweging had gemaakt over die twee scenario's. Dus het leek mij dat die berekening al was. Waarom is die nieuwe onzekerheid nodig?

Dank u wel en dan zeg ik nog, meneer Van Hoogdalem. Ja, dank u.

Wel voorzitter. Ik heb één, twee of misschien zelfs wel drie vragen. De eerste is: in de brief van Wooninvest wordt gesproken over 15 maanden om een nieuwe haalbaarheidsstudie af te ronden. En daar bedenk ik mij van goh, we hebben destijds in het ruimtelijk kader met drie scenario's van Wooninvest te maken gehad, dus de haalbaarheid is in ieder geval voor de twee renovatiescenario's al lang bekend. Dus waarom zou dat nou 15 maanden moeten duren? Mevrouw Marius gaf al aan dat wij in een eerdere instantie hebben gevraagd, kunt u ons wat berekeningen overleggen? Die zijn niet gekomen. Ik heb samen met mevrouw Duivestein in een prettig gesprek met u daar ook nog eens naar gevraagd. Dat hebben we toen ook niet gekregen. Komt het misschien daardoor omdat u niet helemaal heeft uitgewerkt wat nou een renovatie kost dat we die berekeningen niet krijgen? En als derde vraag: u zegt dat bewoners uit hun woningen moeten ook als u gaat renoveren, maar er zijn, en die zijn ook bij u bekend, diverse projecten in het Haagse waarbij gerenoveerd is, waarbij bewoners geheel of gedeeltelijk in hun woningen kunnen blijven zitten. Waarom hanteert u dat scenario niet?

Dank u wel meneer Van Hoogdalem, dan ga ik naar de fractie van D66, meneer Hylkema, voor een aantal vragen. Nou, ik probeer eens...

Eens maar één te houden. Ik vroeg me af wat het voor u als directeur van Wooninvest betekent dat u hier staat te pleiten voor een argument waar u dus verschillende rapporten, verschillende verenigingen van deze gemeente, maar ook de bewoners eigenlijk tegenover u vindt. Meneer van

Van Heeswijk, ik hoop dat u alle vragen nog heeft. Ik hoop...

Het ook. Ik hoop dat u mij een beetje helpt als ik ergens eentje laat liggen, want het ging heel snel, meneer. Ik

Heb nog een vraag vanuit de VVD-fractie, sorry van Heeswijk, meneer De Klerk. Dank u wel, voorzitter.

Ik had nog een vraag betreffende u haalde net de ziel van de wijk aan op het moment dat u inderdaad tot sloop overgaat, hoe ziet u dan de ziel nog terugkomen in zo'n wijk? Dank u.

Dan gaan we over tot de beantwoording van de vragen. Nee.

Ik ben bang dat ik de eerste twee vragen van mevrouw Duivestein gemist heb, of heb ik wel gehoord? Maar in de snelheid van het dus als je die even wilt herhalen, sorry voor het ongemak. Dank.

Dank u wel, voorzitter. Geeft niks. Wij werken met spreektijden, dus het moet hartstikke snel. Maar bij dit vragenuurtje lijkt het bijna wel te mogen, hoeft dat niet. Mijn eerste vraag was: is het dezelfde ziel? En de tweede vraag komt ook een beetje op die van meneer Van Hoogdalem neer, dat er projecten zijn die wel betaalbaar en duurzaam zijn, dus u heeft een overlap in vragen, dus dat scheelt weer. Ik vat het.

Vat het even samen de vraag. De vragen gaan over de ziel van de wijk. De vragen gaan over de renovatie en allerlei alternatieven die er al zijn in het Haagse en de laatste vraag ging over praten enzo, maar ik weet niet meer waarover die ging. Oh ja, de duur inderdaad.

En de wisselwoning kwam ook nog langs. Ja, ik heb er. Volgens mij gaat het lukken en anders gaat u mij ongetwijfeld helpen. De ziel van de wijk, dat was een van de belangrijke punten die er was en een van de belangrijke uitgangspunten die we met elkaar keihard voor geknokt hebben en ook met de bewoners hebben gedeeld, is dat de bewoners terug kunnen keren in de wijk in een woning die hen past. En dat betekent dat wat we ook doen, de ziel van de wijk die gemaakt wordt door de mensen die er wonen in een wijk die past bij het Tuindorp-karakter van wat het is, want dat is denk ik ook misschien wat onderbelicht dat het stratenplan hetzelfde blijft, dat het groene karakter behouden wordt. Dat zag ik ook. Dat kwam ook voorbij. Dat zijn allemaal zaken die terugkeren. Waarom moeten wij gaan herberekenen? Er is natuurlijk, we hebben een berekening gemaakt met alles wat technisch mogelijk is en daar zien we die uitkomsten. Maar is dit natuurlijk een nieuwe factor indien u de wijk zou aanwijzen als monument. Want wat is een monument? Dat is een heel rekbaar begrip. Is het complete gebouw, inclusief de schil, inclusief de binnenkant monumentaal? Is alleen de voorkant monumentaal? Zijn de ramen ook monumentaal? Die discussie zal ook inhoudelijk gevoerd moeten worden met de gemeente over wat behoudenswaardig is van de woningen en op het moment dat daar een uitspraak over gebracht wordt en die heb ik nog niet kunnen lezen. Wat juist dat aspect van het monumentale karakter is, dan kun je natuurlijk nog verder gaan berekenen. En hoe dieper die monumentale karakter van de woningen is, maar waarschijnlijk ook hoe complexer en hoe duurder het wordt.

Hartelijk dank. Stel B en W doet gewoon deze week een uitspraak over klip en klaar. Het is zonder ramen met voorkant, niet achterkant, weet ik veel, dat soort dingen. Hoe snel kunt u dan zijn? Want die 15 maanden moeten dan wel drastisch worden ingekort, lijkt mij. Ja.

Ja, kijk, we hebben een paar afwegingen te maken. Dat is natuurlijk ten eerste, wat gaan we dan precies doen aan de hand van die aanwijzing? De tweede afweging waar we ook mee te maken hebben, is dat wij als woningcorporatie de verantwoordelijkheid hebben voor deze hele gemeente, inclusief Leidschendam Noord, alle renovatieprojecten die we hebben. Ik snap dat daar de bewoners geen boodschap aan hebben, want dat raakt hen niet. Maar ons als corporatie, wij werken met de centen van de huurders en dat willen wij zo sociaal en optimaal mogelijk besteden voor onze volkshuisvestelijke opdracht. En we hebben er nog een paar, dus die afwegingen moeten we ook zorgvuldig maken. Als we meer geld hier uitgeven, kan dat natuurlijk simpelweg op een andere plek niet. En dat dat de bewoners niet aangaat, dat begrijp ik ten volle natuurlijk. Die afweging moeten we ook zorgvuldig maken. Dank u.

U wel, mevrouw Van Weers had nog een aanvullende vraag vanuit GroenLinks.

GroenLinks om terug te komen vond de ziel van de wijk. Ja, de ziel van de wijk zijn natuurlijk de bewoners. Daar heeft hij het zelf ook al over gehad en dat valt of staat met een goed sociaal plan. Vorige keer hadden we ook gevraagd of wij in het sociaal plan meegenomen konden worden. Hebben wij verder niets gehoord, maar daar blijkt nog steeds, maar er staat een verhuisvergoeding. Deze mensen moeten allemaal twee keer verhuizen, twee keer één huis inrichten.

Vervolgens is, kunnen ze niet terugkomen en dan vraag ik me af hoe dat verder gaat.

Het sociaal plan waar niet over gesproken wordt, is royaler dan de gemiddelde sociale plannen die in Nederland afgesproken worden. Daarvoor zijn we nog steeds. Daarvoor zijn we nog steeds in gesprek met bewoners en met de huurdersorganisatie respectievelijk die in de volle breedte voor alle projecten van Wooninvest het sociaal plan en het kader daarvoor opgesteld heeft. Dus dat hebben we niet alleen bedacht, dat wordt in bredere verbanden ook bediscussieerd. Ja, en natuurlijk is daar altijd iets op aan te merken, maar dat hebben we ook al gedaan, maar dat is natuurlijk het aspect waar we samen ook uit moeten komen. Dank u.

Mevrouw wilde net voorstellen, voorzitter, het laatste aanvullende vraag. U heeft het maar over de sloop en over een terugkeergarantie, maar u weet net zo goed als ik dat er heel veel oudere mensen wonen. Ook 80-plussers, die sloopt u uit de wijk. Die komen niet meer terug. Hoe denkt u over de wisselwoningen? Daar heb ik ook nog geen antwoord op gehad. Een van de...

Technische aspecten van de ingrepen die plaats moeten vinden, zijn dat ze zeer ingrijpend zijn, of het nu renovatie of nieuwbouw wordt. Wij beseffen dat dat allebei hele uitdagende klussen zijn. We hebben dat zorgvuldig uitgezocht en dat betekent dat het instellen van wisselwoningen ook een suggestie is die in het verleden gedaan is. Daar hebben we ook zorgvuldig naar gekeken. Dat betekent technisch, maar ook sociaal, een hele lange doorlooptijd waar we op dit moment niet voor kiezen. U moet beseffen dat een woning echt ook bij renovatie van boven tot onder opnieuw wordt opgebouwd. Binnen de structuur die het nu heeft, zullen daar serieus aanvullende acties moeten worden gedaan, bijvoorbeeld de draagkracht van de fundering. Een onderzoek dat we samen met de bewoners ook uitgezocht hebben. Dat betekent dat de extra belastbaarheid van de woning zeer beperkt is. Nou, dat betekent dus wat je ook kiest en dat is technisch onderzocht. Wij hebben geen belang erbij om daar iets achter de hand te houden of niet transparant te zijn. Nee, dat is gewoon een oprecht onderzoek zorgvuldig uitgevoerd door onze mensen en gevalideerd door twee onafhankelijke bouwkundige adviesbureaus. Dank u.

En dan dank u ook voor uw inbreng en voor het beantwoorden van alle vragen. Dan waren dit de sprekers.

Volgens mij heb ik nog een. Heb ik nog niet.

Het loopt een beetje door elkaar, dus ik probeer nog even te kijken. In ieder geval refereerde D66 aan de rapporten die wij naast ons neerleggen. Nee, we hebben ook de rapporten die de bewoners opgesteld hebben zorgvuldig bekeken. Er zijn een aantal aspecten die wij graag in deze woning zagen niet meegenomen. Ja, je kunt licht renoveren. Dat betekent dat de kosten lager zijn, maar dat betekent ook zoals het Heemschut zegt: nou, misschien dan over 20 jaar als het goedkoper wordt. Dat betekent dat ze voorlopig niet van het gas af gaan. Dat zou bijvoorbeeld niet de keuze zijn die wij maken. Dus ja, je kunt een light versie van renovatie doen, maar dan lopen we het risico dat we over 20 jaar weer aan de beurt zijn. En dat betekent, dat is de grote afweging, dat we onze volkshuisvestelijke gelden niet optimaal besteden. En dat zou ook jammer zijn, want uiteindelijk moet het geld opgebracht worden door alle huurders van Wooninvest samen.

Erover, heb je financiële economische overwegingen, maar ik vroeg aan u wat het voor u betekent in uw rol als directeur van Wooninvest om tegenover dit soort rapporten, tegenover al die verenigingen in onze gemeente en ook tegenover de bewoners te komen staan in deze discussie. Ik

Heb prettige momenten beleefd de afgelopen maanden. Dat neemt niet weg dat vanaf binnenkomst, toen ik hier bij Wooninvest kwam, dat is vorig jaar 6 augustus geweest, ik vrijwel meteen ook in de wijk ben gaan kijken. Dit is een opdracht waarin alle volkshuisvestelijke aspecten van woningcorporaties samenkomen. Dit is waar het volkshuisvestelijk om draait. Hier raakt het de bewoners, raakt het het leefmilieu, raakt het de cohesie, raakt het de financiële kant eigenlijk. De hele canon van de Nederlandse volkshuisvesting zit in deze wijk. Ja, natuurlijk raakt het mij dat, want dat is waarom ik deze sector na aan mijn hart heb liggen. Vandaar dat ik dit oordeel en ook dit besluit niet lichtvaardig genomen heb. Dank.

Ja, dank u wel, voorzitter. Ja, meneer Van Essen, ik had nog gevraagd waarom, waarom hebben wij van u nooit inzicht in die kosten gekregen die u ons toch had toegezegd?

Natuurlijk had u de bouwkundige rapporten kunnen zien die we zorgvuldig hebben. Het zit hem dus. Het risico is los van het feit of een gemeenteraad daarmee belast moet worden, zit de afweging natuurlijk veel breder. Zitten er sociale aspecten, kunnen bewoners terugkeren, is de kwaliteit van de wijk voldoende geborgd. Al die aspecten komen mee en ik denk, en dat zie je hier al gebeuren, dat er een discussie over rapporten is, wel of niet waar, dat ons dat als collectief denk ik niet veel verder brengt. Dat is de achtergrond en het is niet zo.

Mag ik stilte in de zaal, alstublieft? Meneer. Mag ik stilte in de zaal, alstublieft? Ja, ik

Ik wil ook even de aanwezigen aanspreken. Ik vind wel dat we respect moeten betonen aan de heer Van Heeswijk en niet allerlei beschuldigingen aan zijn hoofd moeten slingeren.

Dank u wel voor deze toevoeging, meneer Van Hoogdalem. Meneer Van Heeswijk, bent u klaar met de beantwoording van uw vraag?

Ik ben klaar, maar ik snap de emoties die in dit dossier zitten ook, dus ik wil dat ook respecteren. Ik snap uw onvrede ook. In alle afwegingen die we als collectief hebben moeten maken, hebben wij zo goed mogelijk naar de belangen van de bewoners gekeken. Dank u.

U wel, meneer Van Heeswijk. Dan waren dit de insprekers voor het agendapunt over het Emmenstaat-complex waar we straks in de commissie over gaan spreken. Dan wil ik de insprekers uitnodigen voor agendapunt twee B. Dat is het raadsvoorstel vaststellen definitieve verklaring van geen bedenkingen en zienswijzennota planologisch mogelijk maken van 16 appartementen aan de Parkweg 127 in Voorburg. Daarvoor hebben zich aangemeld de heer Hooyer of Royers, excuses als ik het verkeerd uitspreek, de heer Rul en de heer Ruil. Dan wil ik eerst het woord geven aan de heer Hooyer. Dank u wel.

Geachte leden van de Raad, vandaag spreekt u ook over het realiseren van een 15 meter hoog appartementencomplex op de hoek van de Rozenboomlaan en de Parkweg. Een gigantisch gebouw vergeleken met de laagbouw die daar direct omheen staat. Voorburg kent al het Zeilschip, maar als het aan het college en Waaijer ligt, hebben we straks ook de Titanic aan de Parkweg. Ik heb helaas erg weinig tijd. De boodschap die ik u vanavond mee wil geven is dat ik mij grote zorgen maak over de zorgvuldigheid die betracht is bij dit proces. Of beter gezegd, het gebrek daaraan. In december 2021 heeft uw Raad nog geen twee weken de tijd gekregen om de plannen van Waaijer te bekijken, terwijl het college daartoe al ruim een jaar mee bezig was en daarvan op de hoogte was. Een daadwerkelijk inhoudelijk debat was daarmee van meet af aan onmogelijk en heeft dan ook niet plaatsgevonden. Ook nu lijkt uw Raad weer voor een voldongen feit te worden gesteld. Een ambtenaar heeft met algemeenheden geprobeerd de zienswijze van de omwonenden weg te schrijven. Waaijer heeft nog wat mooie plaatjes laten zien. Ik gok dat die dat zometeen ook weer gaat doen. En of u dan nog even wilt tekenen bij het kruisje. Niet alleen uw Raad heeft geen enkele betrokkenheid gehad bij de inhoudelijke besluitvorming. Hetzelfde geldt voor de buurt. Een beperkt deel van de omwonenden is weliswaar uitgenodigd door Waaijer om ter plekke enkele impressies te bekijken, maar van een serieuze dialoog is nooit sprake geweest. Dat werd ook niet anders na het indienen van onze zienswijze. Weliswaar waren enkele omwonenden daarna uitgenodigd om te praten, maar men was allesbehalve geïnteresseerd in de inhoud en van het college hebben de omwonenden al helemaal niks gehoord. Deze werkwijze van het college en Waaijer heeft ertoe geleid dat er nu een conceptbesluit ligt waarop eigenlijk alleen Waaijer en enkele ambtenaren van de gemeente invloed hebben gehad, terwijl de gevolgen praktisch onomkeerbaar zullen zijn. Zoals gezegd, ik maak mij daar grote zorgen om. Een andere belangrijke boodschap die ik u wil meegeven, is dat niemand van ons tegen woningbouw is. Iedereen begrijpt het belang van nieuwe woningen. Het doel heiligt echter niet de middelen. Mocht de gemeente toch doorzetten om maar zo snel mogelijk te kunnen bouwen, dan zal dat voor de omwonenden niet acceptabel zijn en leiden tot gerechtelijke procedures die voor jaren vertraging zullen zorgen. Tijd die ook alvast gestoken had kunnen worden in een zorgvuldig besluitvormingsproces. Wat zullen we dan aanvoeren? Een deel van de inhoudelijke bezwaren is neergelegd in de zienswijze, maar ook formeel juridisch valt er het nodige af te dingen op de onderhavige besluitvorming. En ik licht alvast een tipje van de sluier op. In verschillende stukken komt de verordening sociale en middeldure woningbouw terug. En wat opvalt is dat Waaijer en het college de grootst mogelijke moeite hebben gehad om sluitend te beargumenteren waarom die verordening niet van toepassing zou zijn. In de ruimtelijke onderbouwing staat dat voor dit project al eerder afspraken zouden zijn gemaakt. In het raadsvoorstel van december 2021 staat dat de omgevingsvergunning is ingediend na de inwerkingtreding van de verordening en op een vraag van de heer Knoester van GroenLinks antwoordde de toenmalig wethouder dat er voor was gekozen om de verordening niet toe te passen alsof het college die bevoegdheid heeft. Het inmiddels vierde standpunt staat in de zienswijzennota, namelijk dat er op 31 juli 2018 al een verzoek tot vooroverleg zou zijn ingediend. Het is echter maar zeer de vraag of dat daadwerkelijk ging om een formeel verzoek om vooroverleg. Aannemelijker is dat er op dat moment wat informeel overleg plaatsgevonden heeft, als er iets heeft plaatsgevonden. Maar los daarvan bepaalt de verordening dat zij alleen dan niet van toepassing is indien het bevoegde gezag op dat vooroverleg een positieve reactie zou hebben gegeven. Er is dus nog steeds geen sluitende argumentatie. Ik rond af. Het is zometeen aan u: gaat de handtekening inderdaad bij het kruisje, of niet? Dank u wel.

Wel meneer Hooijer, ik kijk de commissie rond of er vragen zijn. De heer Van Wijk van Gemeentebelangen.

Ja dank u meneer Voorzitter, dank u meneer Hoyer. Ik hoorde u zeggen, u bent vanaf het begin af aan bij de eerste plannen niet betrokken geweest als bewoner bij het project, klopt dat? Dat klopt.

Klopt, wij zijn uitgenodigd om schetsen te bekijken ter plekke. We zijn uitgenodigd door Waal om daar te komen kijken. Dat was begin 2020. Ja, er lagen toen een paar plaatjes. We hebben daarnaar gekeken, je kon ernaar kijken, maar dat was op dat moment nog verder geen enkel plan of wat dan ook. Daarna is er volgens mij nog één keer een brief gekomen met van goh de aanvraag is ingediend bij het college en dat was het. Dank.

U wel, ik kijk naar de commissie rond. Er zijn geen vragen meer aan u, dan wil ik u bedanken voor uw bijdrage en verzoek ik de heer Ruw, als ik het goed uitspreek, naar voren te komen. Goed genoeg.

Genoeg, voorzitter, dank u wel. Ik ben een van de drie eigenaren van Maritiem en ik ben ook projectverantwoordelijke binnen ons bedrijf. Ik heb dus ook alle gesprekken gevoerd met alle omwonenden en ik wil een aantal dingen met u delen. Even een kort overzicht van het proces dat wij hebben doorlopen en ook kort. Nou ja, op dit moment wil ik inzoomen op de stedenbouwkundige opbouw. Hoe wij zijn gekomen tot het gebouw dat er nu staat in zijn volume. Dan nog even wat mooie plaatjes, zoals al toegezegd door mijn voorganger, en er zijn een aantal onderdelen van de participatie die ik graag even wil toelichten. Voor ons is het begonnen.

In korte vraag past dit binnen 3 minuten 20. Ik ga

Dat proberen dank u wel. Ik ga er heel snel doorheen. Wij zijn in oktober 2019 uitgenodigd door de Rabobank om een bod uit te brengen op het gebouw pakweg 170. Dat was toen al met een notitie daarbij waarin afspraken waren gemaakt met de gemeente over het te ontwikkelen bouwplan. Dat was voor ons de basis om een bod uit te brengen en vervolgens hebben wij in enkele maanden tijd een plan uitgewerkt en is twee maanden later het gebouw aan ons geleverd. Wij hebben toen vervolgens nog in diezelfde maand, op 18 december, een brief gestuurd aan omwonenden. Daarin hebben wij aangekondigd dat wij de kopers waren van het gebouw, dat wij het in ontwikkeling zouden gaan uitwerken en dat wij gevestigd zijn op ongeveer 200 meter afstand en iedereen van harte willen uitnodigen om met ons in gesprek te gaan, mocht daartoe aanleiding zijn. Vervolgens hebben wij het plan gepresenteerd in april. Dat werd net al aan gerefereerd. In de Rabobank hebben wij de tekeningen uitgelegd. We konden dat niet plenair doen vanwege COVID en we hebben daarbij iedereen door het plan heen genomen en dat plan is op enkele punten na hetzelfde gebleven. Toen, zoals het nu ook nog is. Het is niet zo dat er toen niks te vinden was. Er zijn een aantal punten gewijzigd en dat kan ik straks nog even toelichten. Nou daarna heel aantal stappen ga ik niet helemaal doorheen. De hoogte is iets over gezegd. Het volume in zijn algemeenheid is iets over gezegd. We zien hier de locatie. We zien ook de kadastrale grens. U ziet die kadastrale grens hier ook op de stoep. Die stoep wordt gemarkeerd door blokken en ander straatwerk. U ziet ook dat op de huidige bebouwing een strook van 5 meter groen tegen de gevel aan gepositioneerd is. De nieuwe bebouwing zoals wij die hebben beoogd, is in lijn met de huidige gevellijn en in lijn met de huidige groenstrook worden ook straks weer voortuinen gepositioneerd, dus u kunt eigenlijk heel makkelijk zien op locatie hoe groot het gebouw gaat worden. Dan de hoogte. In de directe omgeving is niet alleen twee- en drielaags hoog gebouwd, maar ook vijflaags hoog aan de overkant van het kruispunt. Dat is nou precies waar wij een antwoord op willen geven. Wij vonden dat deze bebouwing minder fraai is dan het entree naar het centrum verdient. We wilden daar iets tegenover zetten dat exact even hoog is en aansluit in alle kanten op dezelfde hoogte: vijf lagen hoog aan de overkant van het kruispunt, drie lagen hoog aan de aansluiting op de buren. Dat heeft geresulteerd in een aantal volumes, waarbij u precies ziet wat voor verkenningen we hebben gedaan. En zoals we ook met welstand en stedenbouw hebben afgesproken. Ik zie dat ik het ruim ben. Dit is het plan dat we hebben gepresenteerd. Dat plan hebben we dus over april 2020. Daarin zijn een paar kleine dingen gewijzigd, slechts marginaal. We hebben aan de aansluiting bij de buren een laag eraf gehaald. Dat was hun verzoek omdat wij geen rekening hadden gehouden met de zon in de voortuin. Dit is het huidige beeld. Met het beeld aan deze kant. Wij hebben voorts een strook van 1 meter van de tuin afgestaan aan de buren, omdat zij daarmee een betere oprit kregen. We hebben pergola's laten vervallen aan de achterzijde. We hebben de inkijk van de woning aan de Rozenboomlaan beperkt door een hogere borstwering toe te voegen en wij hebben renders gemaakt vanuit diverse tuinen om met mensen die wel met ons in gesprek gingen, wat ik moet erbij zeggen, we hebben een open uitnodiging gedaan aan mensen om met ons in gesprek te gaan. Dus een aantal mensen die daar gebruik van hebben gemaakt, bij die mensen hebben we bijvoorbeeld foto's gemaakt in de tuin om daarin te projecteren wat het toekomstige beeld wordt en het huidige beeld is. En, ik denk dat ik het daar nu bij laat, want ik ben ook een tijd.

Dank u wel, meneer. Heeft u dit vaker gedaan op deze manier? Vragen vanuit de Commissie. Ja, meneer Van Wijk.

Ja dank voorzitter, dank meneer Roel ook voor uw uitleg. Eigenlijk dezelfde vraag aan u die ik net heb gesteld. Er worden gesprekken gevoerd dat er te weinig participatie heeft plaatsgevonden. Hoe staat u daar tegenover? Ik vind...

Dat is bijzonder verrassend. Wij hebben vanaf het moment dat wij wisten dat we dit gebouw gingen kopen, een brief gestuurd. In die brief stond mijn e-mailadres, mijn telefoonnummer en het adres waarop wij gevestigd zijn, 200 meter verderop. Ik heb aan iedereen de open uitnodiging gedaan om bij ons langs te komen om met ons in gesprek te gaan. We hebben vervolgens bij elke stap daarna een nieuwe brief gestuurd. Dit is nu de stand van zaken. Heeft u vragen, heeft u opmerkingen? Dus ik vind het in dit geval ook een beetje een proces dat twee kanten op moet gaan. Op het moment dat er opmerkingen zijn, gaan we daar heel graag over in gesprek, maar dan moeten ze wel worden gemaakt. Dank.

Uhm, wel, daar heb ik nog een vraag van de heer Van Wissen. Sorry, Klaar Hamer, sorry.

Maakt niet uit, dank voorzitter en meneer Roel. Bedankt voor uw uitleg. Kunt u ongeveer aangeven welke bewoners u heeft uitgenodigd voor het participatieproces? Dat...

Kan ik heel nauwkeurig aangeven. Wij hebben alle bewoners wiens kavel grenst aan dit kavel, dat is vrij groot omdat er nog een parkeerterrein achter zit, uitgenodigd en alle bewoners die uitkijken op dit gebouw, dus die direct zicht hebben op dit gebouw. Die hebben we uitgenodigd. Daarin hebben we iemand die echt betrokken was gemist. Dat is degene die de vorige commissie heeft ingesproken. Die meneer woont net buiten de kavels die grenzen aan dit kavel en heeft toch belang bij dit project. Bij hem hebben we na de commissievergadering meteen alsnog een brief gestuurd en uitgenodigd. We hebben drie gesprekken gehad bij hem thuis, bij ons op kantoor en we hebben eigenlijk ondanks zijn, nou ja, onze strijdige belangen heel plezierig contact gehad.

Dank u wel, dan heb ik nog een vraag van de heer Van der Schaft. Ja, dank u.

U wel voorzitter, ja, ik, ik heb. Ik heb nou de documenten bekeken en dan zie ik een heel betoog over sociale woningen. Kunt u in het kort vertellen wat u aan sociale woningen doet en dan met name over aantallen en ook de grootte van de sociale woningen? Jazeker, wij

Wij hebben in dit plan 25% sociale woningen. Dat is minder dan de 30%. Dat compenseren wij met 12,5% middeldure woningen en daarmee dus ruimschoots meer aan de gereguleerde sector dan aanvankelijk de bedoeling was. Dat was een open gesprek met onze gesprekspartners. Binnen de gemeente had het ook sociaal 5 kunnen zijn, in plaats van nu 6 bestaande uit 4 sociaal en twee middelduur. De woningen zijn respectievelijk 50 en een goede 60 m² groot.

Dank u wel, meneer Roel, ik zie geen vragen meer vanuit de commissie, dan dank u voor uw inbreng. Dan ga ik naar de inspreker voor het agendapunt twee, het raadsvoorstel vaststelling wegontwerp Dokter van Noortstraat. En dan wil ik graag de heer Quint namens de Adviesraad Stompwijk het woord geven.

Geachte collega, hartstikke fijn dat ik hier wat mag vertellen. Afgelopen woensdag is de opening van de nieuwe Veenpolderweg geweest in Stompwijk. Het heeft wel een tijdje geduurd. Het heeft een stuk langer geduurd dan eigenlijk de bedoeling was en er zitten nog wel enkele kleine kinderziektes in. Maar ik denk dat al met al het wel een prachtig resultaat is en dat we daar wel trots op mogen zijn als de inwoners van Stompwijk. Dat maakt ook een beetje dat we nu toe zijn gekomen aan de herinrichting van de Doctor van Noortstraat, want dat was eigenlijk altijd een soort van hoofdslagader door het dorp heen. Maar die kan nu ontlast worden omdat nu die Veenpolderweg af is. En daarmee zal de leefbaarheid van de dorpskern een stuk veiliger kunnen worden. Ja, wat gewoon ook prettig is, aangezien de school bijvoorbeeld aan die straat ligt. Wel, de adviesraad zal het dan ook wel eens zijn met het raadsbesluit zoals dat er nu ligt. Maar we hebben er wel nog enkele kleine kanttekeningen bij die we graag willen benoemen. Allereerst is het wel vanaf het begin heel prettig geweest dat de adviesraad al betrokken is bij dit raadsbesluit en ook de inwoners en omwonenden betrokken zijn. Dat heeft tot een hoop individuele reacties geleid die jullie ook allemaal hebben kunnen nalezen als het goed is. Maar er kwamen eigenlijk wel drie gemeenschappelijke punten uit die ik nu benoem. Dat is allereerst de parkeergelegenheden die nu ingetekend staan in het plan. De inwoners van Stompwijk vermoeden dat dit uiteindelijk te weinig parkeergelegenheid zal zijn, zoals dat nu berekend is. En wij hebben ook reeds een alternatief aangediend wat we niet helemaal terug kunnen vinden in dit plan. Maar waar we graag nog een keertje voor zouden gaan zitten. Verder is er ook het eenrichtingsverkeer, zoals dat nu in het plan staat. Geeft dat bij bewoners toch enige bedenking, met name omdat wij toch verwachten dat bepaalde straten die nu relatief rustig zijn, gaan dienen voor sluipverkeer zoals de Huis te Zittenweg, de Westeinde, Zesde straat en de Meerlaan. En dat zouden wij toch zonde vinden, want dat zijn net zulke lanen als de Doctor van Noortstraat waarbij je toch graag ziet dat het juist rustiger wordt en dat het verkeer met name gaat over die nieuwe Veenpolderweg. Dan als laatste punt, wat ik eigenlijk nog wel eventjes genoemd wil hebben, is dat er een hele hoop andere projecten spelen op dit moment rondom de Huis te Zittenweg. Zo is er nog in toen het dorpspunt kwam een soort van toezegging gedaan dat er toch ook de straat rondom het dorpspunt ook zou worden meegenomen in het huidige plan wanneer de Doctor van Noortstraat opgeknapt zou worden, dat konden wij nu niet helemaal terugvinden. Verder zal het oude dorpshuis, dat zal, heb ik dan nog 30 seconden of... Oké, het oude dorpshuis daar, daar zal nog opnieuw of daar zal ook woningbouw gaan plaatsvinden. Waar we als Stompwijk erg blij mee zijn, maar dat betekent dat er wel weer allemaal zwaar verkeer over die weg gaat. Dus neem dat alsjeblieft direct mee dat er niet een mooie nieuwe weg ligt. Hetzelfde geldt voor het glasvezelproject in Stompwijk. Het zou zonde zijn als er een mooie nieuwe weg ligt en dan dat die open moet voor de glasvezel. Dus het is misschien goed om dat nog een beetje te combineren. Ja, verder blijven wij als adviesraad erg betrokken bij de ontwikkeling hiervan en dank ik jullie hierbij voor jullie aandacht. Dank u.

Meneer Kwint, ik kijk de commissie rond of er vragen zijn. De heer Van Wijk.

Ja dank voorzitter en dank meneer Kwint. Ook de adviesraad is er nauw bij betrokken. Klankborden zijn er nauw bij betrokken. Hoe kan het dan zijn dat deze wensen niet meegenomen zijn in het plan of dat dit nu niet bekend is in het plan?

Dat durf ik u niet helemaal te zeggen. Ik moet u ook eerlijk zeggen dat ik er een soort van ingerold ben de laatste tijd, maar waar we natuurlijk tegenaan lopen, is dat er een bepaald probleem is met die aanleg van wegen rond het dorpspunt. Dat is iets wat in het verleden is toegezegd. En ja, waarom dat er nu niet in staat? Daar durf ik geen verklaring voor te geven. Het is alleen iets wat we wel graag zien, omdat het uiteindelijk bij gaat dragen aan de verbetering van die verkeerssituatie. Ja, dat is op een donderdagavond wat ik begreep gemeten, misschien was dat niet de meest perfecte avond om te kijken hoeveel auto's er geparkeerd stonden en zou het ook eens moeten worden gekeken als bijvoorbeeld de bles wat voller zit. Dan denk ik dat we aan een tekort zouden komen met hoe het nu ingepland is.

Dank u wel, dan zie ik nog een vraag van de heer Van Hoogdalem van de Partij van de Arbeid.

Ja dank u wel, voorzitter. Dit is eigenlijk een aanvulling op de vraag van de heer Van Wijk: waar bent u precies bang voor? Want u heeft een unieke positie als adviesraad. U mag gevraagd en ongevraagd advies uitbrengen aan het college en niets staat toch in de weg dat u nog een aanvullend advies uitbrengt? Uw verhaal, uw betoog is prima. Hoe? Met de aanvulling is om ons als raad alert te houden en te kijken of alles wel gebeurt zoals het moet gebeuren. Maar u zou dus best nog volgens mij een aanvullend advies kunnen uitbrengen. Formeel.

Ja, en dat is ook wat ik op deze manier eigenlijk wil, dat we dat proberen natuurlijk te doen. En als u kijkt naar die drie punten die er staan, staat er ook nog een puntje twee waarin staat om te kijken naar de aanvullende wensen. Nou, daar zijn deze drie punten er. Ja, kunt u daarin meenemen en verder staat er op puntje drie die 1,85 miljoen die beschikbaar is voor de rest van de ontwikkeling van de weg. Daar kan dus ook mooi dat plein, wat daar nog zou komen, in worden meegenomen als dat gebeurt. Aangezien het idee is om de klinkers te gaan hergebruiken en geen nieuwe klinkers neer te leggen.

Dank u wel. Ik zie verder geen vragen meer. Dan bedank ik u voor uw inbreng en.

Ik moet er helaas wel vandoor. Ik vind het fijn dat het punt naar voren is gehaald, want dan zijn jullie allemaal nog scherp als het behandeld wordt. Maar ik zal daar helaas niet meer bij aanwezig zijn. Dank u wel, ik

Ik stel even voor om 5 minuten te schorsen, dan zie ik u om 20 uur 52 stipt weer terug in de vergadering. Ik schors de vergadering. Dames en heren, over enkele seconden hervatten we de vergadering weer. Dames en heren, wij hervatten de vergadering, wil iedereen plaatsnemen. Als de meeste mensen die staan nog buiten. Ik weet niet of ze weer naar binnen komen. Oké. Ik wil graag bij dit agendapunt voordat we aan de inhoudelijke behandeling beginnen. Voorzitter, puntje.

Begrepen dat u dokter Van Noortstraat naar voren heeft gehaald, omdat er een inspreker voor was. En we hebben net begrepen dat de inspreker heel snel weer is weggelopen, dus wat mij betreft hoeft dat punt niet naar voren gehaald te worden. Misschien dat de andere insprekers dan minder lang hoeven te wachten. Nee, de andere

Insprekers hun onderwerpen zijn eerder. Dus we laten de agenda zoals we hem hebben vastgesteld aan het begin. Dank u wel. Ik heb even een puntje van orde en dat is dat we de orde hier met zijn allen in de vergadering bepalen. Dus ik zou een vriendelijk verzoek willen doen dat als de commissie met elkaar spreekt over het onderwerp, de onderwerpen die vanavond aan de orde zijn, dat we dat respecteren en dat we de inwoners die aanwezig zijn, en de belanghebbenden die aanwezig zijn, dat waarderen we uiteraard ontzettend en dit hebben we twee jaar lang niet kunnen doen, dus we zijn blij dat we weer wat mensen hebben die ons komen ondersteunen in de commissie en die interesse hebben in wat wij hier doen. Maar ik zou u willen verzoeken om dat in stilte te doen. En op deze manier dat we gezamenlijk de orde van deze vergadering kunnen bewaken, dus ongeacht of er een commissielid aan het woord is, ongeacht of de wethouder aan het woord is. Ik zou u willen verzoeken om daar respect voor te hebben en in stilte het debat in de commissie te volgen. Daar wil ik u alvast bij voorbaat voor bedanken. Dan wil...

Wil ik overgaan tot agendapunt twee a en daarvoor wil ik alvast wethouder Bremer met haar ondersteuning naar voren vragen. En dan ga ik alvast het onderwerp introduceren, want ook mijn wethouder Bremer, die doet dat in stilte. Het betreft de raadsbrief informeren over dilemma's Emmastraat complex in het Oranjekwartier. Ik schets even de context. Met deze raadsbrief en de bijlage geeft het college aan wat de mogelijkheden en de gevolgen zijn voor de bewoners en de herontwikkeling van het Emmastraat complex. Op verzoek van verschillende belanghebbenden is gestart met een aanwijzingsprocedure voor de status van een gemeentelijk monument. De Raad heeft met motie 662 het college opgedragen om geen besluit over toekennen van monumentale status te nemen alvorens de gemeenteraad hierover te horen. Met deze raadsbrief verzoekt het college de Raad dan ook om zijn opvattingen te geven en daarna een besluit te kunnen nemen over de monumentale status. Anders gezegd, het college verzoekt deze brief in de Commissie te bespreken om zo de opvattingen van de Raad te kunnen peilen. Met inachtneming van de opvattingen van de Raad zal het college vervolgens overgaan tot besluitvorming op de aanvraag tot de gemeentelijk monument. Procedureel heeft het college twee mogelijkheden hiervoor. Het Emmastraat complex geheel of gedeeltelijk aanwijzen als gemeentelijk monument of het Emmastraat complex niet aanwijzen als monument. U heeft zojuist een aantal insprekers gehoord en de brieven en de e-mails die ook van hun zijn binnengekomen als ook hun inspraak. Die kunnen de commissieleden betrekken bij het debat. Voor dit debat hebben zich alle fracties aangemeld. De heer Hielkema van D66, de heer Van Duffelen van het CDA, de heer De Clerck van de VVD, de heer Van Hoogdalem van de Partij van de Arbeid, de heer Van der Schaft van de SP, mevrouw Van Weers van GroenLinks, en mevrouw Duivestein van de Gemeentebelangen Leidschendam-Voorburg en de heer Wilschut van de ChristenUnie. Dan wil ik als eerste het woord geven aan de heer Hielkema van D66.