Motie GBLV GroenLinks begrijpelijk taalgebruik ID 851

Motie over begrijpelijk taalgebruik, meneer Robbes, ik geef u het woord. Ja, dank.

U wel voorzitter, mede namens GroenLinks willen wij een motie indienen die oproept om in begrijpelijk taalgebruik te communiceren richting inwoners, zodat inwoners ook duidelijk die informatie tot zich kunnen nemen die wij als gemeente verstrekken. En daartoe hebben we een motie opgesteld waarin het dictum luidt er alles aan te doen om alle communicatie vanuit de gemeente begrijpelijk en duidelijk vorm te geven, hiertoe een digitaal meldpunt in te richten, zoals de gemeente Arnhem dat heeft gedaan. En de minimale kosten die aan dit initiatief ten grondslag liggen te dekken uit het lopende communicatiebudget. In Arnhem is er een pilot dat als een inwoner een brief krijgt die onbegrijpelijk is, die brief teruggestuurd kan worden naar de gemeente, zodat de gemeente binnen twee weken een nieuwe, begrijpelijke brief stuurt, zodat de inwoner alsnog duidelijk weet waar de communicatie over gaat.

Toch even, meneer Brokke die zich zo netjes heeft aangemeld voor de avond speciaal om het waarnemend voorzitterschap? Ja, dank u wel, voorzitter.

Ja, niet zozeer omdat ik onder deze motie sta, maar wel omdat ik ook eigenlijk vragen heb aan de portefeuillehouder. Wanneer kan ik die stellen? Op dit moment.

Dank u wel. Nou, dan wil ik daarbij ook wel even melden dat ik heel erg blij ben met deze stap vanuit de Gemeentebelangen, eigenlijk al voordat het coalitieakkoord werd geschreven. Volgens mij hadden wij het over begrijpelijke taal en dat het echt beter kan en moet vanuit de gemeente. Dan gaat het over de gemeentelijke website. Dan gaat het over de manier waarop wij communiceren naar onze inwoners. Maar inderdaad ook over de directe communicatie in brieven et cetera. En daarom ben ik wel benieuwd, omdat ik daar dus eerder ook vragen over heb gesteld, waarbij de beantwoording toch vaak eigenlijk is: ja, eigenlijk doen we het al best wel goed en gaat dat best wel goed en zijn we best wel begrijpelijk. Dus vraag ik aan de portefeuillehouder hoe hij denkt dat wij als gemeente nog begrijpelijker en duidelijker kunnen gaan communiceren en wanneer dat wat hem betreft gelukt is. Ja, tot zover, dank je wel.

Even verder of er nog vragen zijn. Mevrouw Pater Ansems. Ja.

Ik had eigenlijk een vraag aan de indiener, geldt het ook? Gaat

Een zeer goede motie en wij zullen die natuurlijk ook steunen, maar omdat we het toch heel erg hebben over de letter en de geest van de motie vroeg ik me af, ik krijg best wel vaak - nee, niet alleen ik - heel veel inwoners krijgen waarschijnlijk ook gewoon brieven van derde partijen die namens de gemeente communiceren. Geldt dat ook voor die brieven?

Nou, dat is een goede vraag. Ik denk in eerste instantie niet, maar misschien is dat een goede tweede stap om te doen. Dan

Zag ik de heer Visser of mevrouw Plans? Nee.

Ik bedoelde meer of dat meldpunt daar ook voor bedoeld is om die brieven daar aan te melden, dus niet dat de gemeente daar specifiek iets mee moet doen, maar dat die signalen wel terugkomen naar de gemeente.

In eerste instantie niet, want de motie is opgezet voor communicatie vanuit de gemeente. Maar als de gemeente mogelijkheden ziet om dat eventueel breder te trekken, dan juichen we dat toe. Maar in eerste instantie richten we ons op brieven die door de gemeente verstuurd zijn, want daar is de gemeente ook in die zin verantwoordelijk voor. Meneer Visscher, niet?

Niet meer, meneer Wildschut zei ik nog. Ja.

Ja, ik had ook een vraag over de reikwijdte van het woord communicatie, want kunnen inwoners dan ook screenshots, zeg maar van sites, opsturen of raadsvoorstellen, zeg maar hoe breed moet ik het interpreteren of is het het idee dat het gewoon zo breed als maar kan moet worden geïnterpreteerd?

In Arnhem wordt er nu een pilot meegedaan. Ik weet niet precies hoe breed dat is, maar het zal in eerste instantie gaan puur om de brieven die gericht zijn aan inwoners, want dat is het makkelijkste om op die manier dat te doen. Uiteraard zou B1-taalgebruik de norm moeten zijn vanuit de gemeente, maar laten we eerst eens beginnen met brieven die wij rechtstreeks aan inwoners sturen.

Tot zover, dan gaan we nu naar u om te kijken of u wat wilt inbrengen. Nou.

Dit is een gesprek naar mijn hart. Want toen ik voor het eerst burgemeester was, had ik speciaal schoenen gekocht met krantenartikelen erop en dan heb ik me voorgenomen om zo vaak mogelijk, als het lukt, het probleem van de laaggeletterdheid en de laagtaalvaardigheid in mijn werkzame leven in ieder geval aan de orde te stellen. Dus het onderwerp is iets wat mij letterlijk dagelijks bezighoudt. En dan verbaast het mij ook heel erg dat u inzet op B1, want weet u hoeveel procent van de Nederlanders B1-taalgebruik te moeilijk vindt? 20-35%. Oh, dus u kiest ervoor om nu al te zeggen: we gaan voor het niveau dat 65% begrijpt wat de gemeente schrijft. Nou, B1 is de norm in onze communicatie, daar zijn we ook best wel stevig mee bezig. Al onze medewerkers worden al sinds jaar en dag ook getraind in taalgebruik dat voldoet aan de B1-norm. Ik vind dat zelf nog ingewikkeld. Als je ervoor kiest dat tientallen procenten van je inwoners van alle pluimage niet zomaar in eerste instantie kunnen begrijpen wat je bedoelt. Dus we hebben ook zeer, nou ja, ik zeg niet rigide, maar wel stevig altijd de lijn dat als mensen willen, kunnen we op schrift, maar ook altijd per telefoon en ook altijd fysieke afspraak maken om uitgelegd te krijgen of toegelicht wat het besluit is. Dus het gaat vaak om besluiten die de gemeente neemt als het over brieven gaat of wat er van hen verwacht wordt en of wat ze moeten doen, bijvoorbeeld het betalen van iets, dat we dat ook altijd mondeling kunnen toelichten. Omdat er gewoon heel veel mensen zijn die brieven spannend of moeilijk vinden. Dus taal begint ook dat je elkaar begrijpt en dat betekent dus niet alleen maar dat je begrijpelijk op papier moet communiceren, maar dat je de methode van communicatie ook toegepast moet zijn op degenen die je probeert dat hij jou begrijpt. Dat is natuurlijk wederzijds. Een van de dingen die we hebben geleerd of opgepikt uit het kindervragenuur alweer een hele tijd geleden, was dat er toen een meisje was die zei: ja, mijn tante had een brief niet begrepen. En daardoor had ze opeens een administratieve verhoging van de boete te pakken. En kunnen jullie nou niet op de brief, op de envelop of zo zetten: let even op, hier zit iets belangrijks in. Leg hem niet zomaar opzij. Dus waar we nu mee bezig zijn, dat loopt nu, is een pilot van 10.000 enveloppen van brieven van belangrijke aard dat er in ieder geval op staat en dat ook in de brief die erin zit erbij staat: let even op als je het niet begrijpt. Dit is wel heel belangrijk. Zoek even hulp of neem even contact met ons op dat we echt uitleggen dat je hier echt iets mee moet, want zomaar terzijde leggen is een heel slecht idee. Nou, dat is een van de dingen waarin we proberen te signaleren, het signaal af te geven: zoek in ieder geval even iemand die jou helpt uitleggen als je niet direct begrijpt wat je met deze brief aan moet. En op die manier proberen we in ieder geval zo te communiceren dat zoveel mogelijk mensen het begrijpen of begrijpen dat ze iemand nodig hebben om het te begrijpen. We zijn dus daarin verder dan de gemeente Arnhem. Wat ik interessant vind, is de optie: dit kan duidelijker als je zegt, we mensen mogen ons erop wijzen als ze iets niet begrijpen. Als wij naar 100% begrijpelijk moeten, dan moet je naar een communicatieniveau waarin je gemeentelijke processen niet meer kunt uitleggen. Technisch en daarom hebben we als overheid met zijn allen afgesproken B1. Maar dat betekent dat voor die 35% die je daarmee mist, en misschien is het 20-25% in onze gemeente, is het volgens mij dus wel minstens 1/3 als ik ook kijk naar de laaggeletterdheidscijfers en dat soort dingen. En dat betekent dat je die mensen dan bij de hand moet kunnen nemen of dat ze hun hand moeten kunnen uitsteken bij het sociaal servicepunt. Of bij een andere organisatie die er echt voor is om die mensen te helpen, begrijpen wat er van ze gevraagd wordt of wat ze moeten en ook andersom dat ze helpen om verzoeken zo te verwoorden namens die mensen naar ons toe dat wij weten wat ze zouden willen of nodig hebben. Dus dat is prima. Het is een motie, toch staat er draagt op, nou goed, ik lees het even als verzoek, hè, bij een motie, want dat betekent het woord motie prima, alles aan te doen om alle communicatie vanuit de gemeente begrijpelijk en duidelijk vorm te geven. Check. Digitaal meldpunt vind ik interessant, maar die twee dingen, dat is natuurlijk niet de minimale kosten waarnaar wordt verwezen, want bij de overwegingen staat iets anders. En, als u dat in de motie bedoelt te vragen, nou, dat is niet de minimale kosten, ook bij Arnhem niet. Dus als u dat bedoelt met dit verzoek, dan kom ik er later bij u op terug. Wat dat kost en wat u daarmee de organisatie waarvan we al vaker de afgelopen jaar hebben gesproken, wat de huidige belasting is van de organisatie, wat het betekent en wat we dan niet moeten doen, dus dan de uitvoering daarvan kom ik dan later bij u op terug, maar die andere punten dat vind ik gewoon interessant. En zeker als we zeggen, ook een beetje zoals meneer Wilschut suggereert, als we nou dingen zijn op de gemeentelijke communicatiekanalen waarvan je zegt dat kan duidelijker of legt het eens anders uit. Nou, dat kan voor onszelf ook gewoon winst zijn. Dat hoef je dat zelf niet op te zoeken, dus dat die kant, dat vind ik prima, maar de kostenkant ga ik niet zomaar mee zeggen van het komt wel goed. Dat kan, ik heb is ook gewoon niet eerlijk ten opzichte van andere keren dat wordt gezegd. Kost geld. Dan ga...

Ik ga naar de tweede termijn. De indieners, meneer Ross en Brenders.

Ja, dank u wel. Als de burgemeester aangeeft dat hij de twee punten die hij net noemde meeneemt en als ze interessant overneemt, dan hoeft wat mij betreft de motie niet in stemming gebracht te worden. We wensen de burgemeester veel succes met de verdere duidelijke communicatie en niet alleen de burgemeester. Communicatie is van ons allemaal, dus we wensen onszelf ook heel veel succes daarmee. Mevrouw Veld.

Op zich kan ik me ook goed vinden in de woorden van de burgemeester en ik denk dat het goed is om het nu in te trekken en hier vooral met elkaar op terug te komen. Wat inderdaad de verschillende manieren zijn waarop we communiceren, wat we daarin allemaal beter kunnen doen en wat we daarin verwachten. Ook van onszelf wat betreft budget, wat we daarvoor vrijmaken, omdat ik denk dat, nou ja, ik hoorde net ook woorden zoals terzijde en het Sociaal Servicepunt waar je naartoe kan. Dat zijn ook al woorden die best lastig kunnen zijn en er zijn gewoon meerdere wegen die je daarin kunt bewandelen en ik hoor dat de burgemeester daar ook zeer voor openstaat, dus ik ga graag nog één keer in gesprek met elkaar, maar dan houden we inderdaad aan of trekken we hem terug. Portefeuillehouder.

Brede zin kijk, dit is dan een goed idee uit Arnhem. Als u nog meer plekken tegenkomt, waar ze zeggen daar doen ze het op dit of op andere onderwerpen hè, doen ze het heel goed? Is natuurlijk gewoon interessant om te kijken wat we daarvan kunnen leren, hè? Dus ik sta ook wel open voor suggesties van wie zegt nou die in die organisatie of die in die gemeente heeft iets leuks bedacht of iets goeds wat werkt, dan hoeft u op zich voor mij geen motie voor te hebben om het wel gewoon te doen. Ik wil u best de credits geven voor een goed idee, zeg maar.

Helder, dan is met de toezegging die net gedaan is en de slotconclusie en het intrekken van de motie dit agendapunt afgerond. Waarvoor dank.

Dan gaan we naar agendapunt 4, verkeersveiligheid Oosteinde. Ik heb