3.c Raadsvoorstel: Vaststellen Minimabeleid 2019-2022

Wees, is het een beetje bizar. De meeste mensen hebben het waarschijnlijk wel gevoeld. Een lichte trilling in hun rechter borstzak of ergens bij een stoel. Vanavond heeft Ajax met twee nul gewonnen van Athene en slaagden daarmee erin 60 miljoen naar binnen te halen omdat ze met zijn 22 een voetbalwedstrijd spelen en daar een bijzonder resultaat mee presteren. Natuurlijk mooi wat Ajax verricht, maar als je die getallen hoort, dan denk je van goh, we zouden daar ook wel eens een keer mee mogen spelen, dan hadden we heel veel kunnen doen in het kader van het minimabeleid in onze gemeente. Maar goed, het ligt er af en toe niet heel ver en heel dicht bij elkaar. Als je het over je minimabeleid hebt, dan heb je het eigenlijk ook over financiële redzaamheid. We hebben er al een paar keer eerder over gesproken. En een gedegen minimabeleid, hoe goed het ook is, komt niet in plaats van een regulier inkomen, hè? Het biedt hooguit in een bescheiden vorm enig soelaas voor mensen die van een minimum rond moeten komen. Het is geen vetpot, het biedt geen garantie op een goed leven. Het is een inkomen waar zorgvuldigheid ten aanzien van de uitgaven en de uitgavenplanning en de zorg voor de volgende maand vooral veel aandacht vragen. De plannen zoals ze nu geschetst worden, zien er goed uit. We moeten ermee aan de slag. We hebben natuurlijk al een paar keer gezegd hoe langer dat duurt daar aan de slag gaan, hoe slechter het is. We kunnen. Snelheid is natuurlijk in dat opzicht ook een mooie schone taak. Met andere woorden, 2019 komt dus al aan. Laten we dus zorgen dat het goed gaat en snel gaat. Naast het hebben van een minimuminkomen is het ook zo dat er een kans is dat je met een minimuminkomen ook een oplopende schuld creëert. Het CDA is van mening dat voorkomen beter is dan genezen en hoopt dan ook dat in het minimabeleid ook een heel degelijk preventiebeleid komt en dat de samenwerking met de organisaties, ik heb zelf onder andere ook genoemd, de woningbouwvereniging was maar een voorbeeld die je kunt noemen, ervoor kan zorgen dat mensen die van een minimumuitkering en van andere vormen van uitkeringen daarbij opgeteld rond moeten komen, goed begeleid worden. Goed bekeken worden op hun uitgavenmogelijkheden, zodat het niet zo nodig moet zijn om een beschermingsbewind in te roepen. Want we hebben ook kunnen lezen dat dat een van de zwaarste zorgen is die je kunt hebben om alles in toom te kunnen houden. Ik heb nog een paar vragen. Er is een behoorlijke opsomming van potjes waaruit kan geput worden om met een specifiek doel hulp te geven. Is het mogelijk om daar zo flexibel mee om te gaan dat als er een keer ergens om een goede reden wat over zou kunnen zijn in dat potje dat we dat kunnen inzetten voor een ander doel? Het vergt dan iets meer coördinatie. Maar wie weet kun je er nog een paar mensen extra mee helpen. Er is vaak sprake van meerdere uitkeringen als je in de lagere inkomens zit. Vaak is er een pech en iets fout wat in de lopende planning en dan is het goed dat op. Dan gebeurt het heel vaak dat je in een wat ik dan maar voor het gemak een uitkeringscarrousel noem terechtkomt, met uiteindelijk hoge kosten en heel veel verliezers. En als je dan met preventie een goed beheer doet, zou je ervoor kunnen zorgen dat die uitkeringscarrousel niet plaatsvindt en daarmee ook de mensen geholpen zijn om met de uitkering die ze hebben wel aan de slag te kunnen gaan en dan ook daarmee rust in hun gezin te kunnen creëren en rust in een huishouden kunnen creëren. Kan de wethouder aangeven of die waakzaamheid bij onze medewerkers van zodanige aard is dat je die uitkeringscarrousel kunt vermijden? En is het ook zo dat bijvoorbeeld, en dan pleit ik eigenlijk weer wat net eerder ook aangegeven is, met een contactpersoon voor een gezin dat je daarmee ook meer grip zou kunnen houden op de situatie? Het CDA realiseert zich dat het ontvangen van een minimumuitkering weliswaar een vangnet is, maar het is dan ook een vangnet waar naast de rechten ook plichten aan verbonden kunnen worden. En daarom wil ik ook in dit geval toch weer een beetje aandringen op het feit dat een sterke betrokkenheid bij de maatschappij gevraagd mag worden voor mensen die in dit geval een uitkering krijgen en ook dus met vervangende taak zou je kunnen worden geholpen aan werk te komen, aan een verder inkomen te kunnen komen en daarmee weer volledig participerend kunnen worden in de maatschappij. Voorzitter, het is jammer, maar het is een groot goed dat onze maatschappij in onze gemeente een minimabeleid heeft. Het zou niet zo hoeven te moeten zijn, maar we leven natuurlijk in de realiteit om daar wel mee aan de slag te kunnen gaan. We willen samen een gemeente creëren die we door willen geven aan onze kinderen. Decreet zal niet geheel onlogisch voorkomen en als het nuttig is en als het nodig is, dan moeten we hulp kunnen bieden aan de mensen die het nodig hebben. En daarom is het ook belangrijk dat er een beleid is van deze aard die goed van start gaat. Sorry, neem me niet kwalijk. Dank u wel.

Dan ga ik naar de fractie van GroenLinks en ik geef mevrouw Dominicus het woord. Dank u.

U wel voorzitter, en ineens is het Centraal Station je woon- of je huis, je woning. Dat is de titel van een artikel in de Volkskrant van vorige week, waar een aantal hoogopgeleide mensen aan het woord komen die een mooie baan hadden, een mooi gezin en ga zo maar door. Eigenlijk mensen zoals u en ik meestal, en die toch in armoede terecht zijn gekomen. Ik wilde toch nog een keer zeggen, ik ga niet het hele artikel voorlezen, ik kan het u eventueel toesturen, maar ik wil toch nog een keer benadrukken, het kan iedereen gebeuren, ook mij en ook u. Ik noem twee citaten van die mensen: één vrouw met een master in kunstgeschiedenis en architectuur die vier jaar gemeenteraadslid was geweest, die zei op een gegeven moment: "Twee keer probeerde ik een bijstandsuitkering aan te vragen, maar ik had geen energie om die ingewikkelde vragen over mijn schulden te beantwoorden." En Willem, zal ik het maar even noemen, die zei: "Het ergste van de acht maanden dat ik in de opvang zat, was dat sommigen me behandelden alsof ik geen mens was." De Volkskrant vorige week, dit wens je niemand toe. En wat wij niet... sorry. Als je dan ook kinderen hebt, als je in de armoede komt, dan zijn die behoorlijk de dupe zonder dat zij enige schuld of wat dan ook hebben. Dus ik was heel blij om te lezen dat het kindgericht armoedebeleid een van de speerpunten blijft van het minimabeleid en wordt voortgezet. Het streven om het percentage kinderen terug te dringen zit altijd goed. Wat mij betreft zou het ook nog wat lager kunnen. Wat er nog meer goed was toen ik het plan las, was dat de communicatie vorig jaar is opgeschaald. Dat wist ik natuurlijk ook al, en dat er daardoor procentueel wat meer gebruik wordt gemaakt van de regelingen. Er zijn veel goede regelingen. De schoolspullenpas is er ook bijgekomen. De zorgverzekering is naar 130% gegaan. Maar toen las ik dat de communicatie bevroren werd. Nou heeft de wethouder net al in de beeldvormende raad daar al enige dingen over gezegd, dat er wel doelgroepen zullen worden benaderd en dat het niet zo is dat de communicatie precies hetzelfde blijft. Maar volgens mij is het toch het doel van de minimaregelingen niet dat de hoeveelheid communicatie hetzelfde blijft. En ik vraag me ook zelfs af of dat wel mag. Ga je zo niet het pad op van ongelijke behandeling als mensen die tot nu toe de regelingen niet hebben kunnen vinden, dat die ze dus mogelijk ook nooit zullen kunnen vinden? Toen las ik over de herverdeling in de inkomenstoeslag. Ook daar hebben we net weer meer toelichting op gehad, maar ik blijf daar toch wat zorgen over houden, omdat het twee groepen van mensen met kleine kinderen of met oudere kinderen niet helemaal zijn meegenomen in de onderzoeken en die dus nu eigenlijk een beetje daartussen geschoven zijn. Ik wil daar graag nog extra aandacht voor vragen. Dat gaat dan om alleenstaanden met oudere kinderen en gezinnen met jongere kinderen. Ik las de herverdeling van de inkomenstoeslag een beetje als een soort nivellering van de armoede, waarbij de minst armoedige mensen, zal ik maar zeggen, of de minst armoedigen geld moesten geven aan de meest armoedigen. En ja, sterkste schouders weet ik niet. Ik zie nog wel veel meer andere sterke schouders, eerlijk gezegd. Toen kwamen we in de stukken van de participatieraad en de participatieraad die vraagt naar, zij zeggen voor de tweede keer, hoe het zit met de inkomens toetsing. Bij de inkomenstoets kan het namelijk het geval zijn dat iemand of een gezin een inkomen heeft van meer dan 130%, maar dat ze, omdat er schulden zijn, want de ouders schulden hebben, dat het besteedbaar inkomen veel lager is. Maar dat telt dan niet mee. Ja, het is een beetje technisch, maar ik vond het wel erg. Maar dat telt dan toch, telt dan het inkomen wat ze zouden hebben voordat ze schulden af moeten betalen, telt als norm en daardoor lopen die kinderen, lopen die mensen de ooievaarspas mis en lopen kinderen daardoor de schoolspullenpas mis. Zij kunnen dan naar Stichting Leergeld, maar ik zou toch, wij zouden dat ook graag anders zien. Schulden, ik had het al over schulden, ik heb het hier net vaker gehoord van collega-sprekers over schulden. Bij schulden bevriest er ook wat. En dan bevriezen je hersenen als je lang schulden hebt en dan ben je niet meer in staat om oplossingen te zoeken, om opleidingen te gaan zoeken, om werk te gaan zoeken, om jezelf te motiveren. Daarnaast, en daar die kinderen zijn dus dubbel de dupe, ben je ook niet meer goed in staat om de kinderen op te voeden. Dus in feite zijn kinderen in gezinnen met schulden eigenlijk nog veel slechter af. Voorzitter, het zal niet verbazen dat GroenLinks nog een aantal vragen heeft. Dus die zal ik nu even achter elkaar noemen, dan kunnen ze mij schrijven. Mijn vraag is, hoe verantwoordt het college behalve in financieel opzicht het bevriezen van de communicatie over alle mogelijkheden zijn voor alle mensen die met een minimuminkomen moeten rondkomen. Want juist omdat er een aantal groepen zijn die nu minder krijgen dan voorheen, is het van extra belang om te weten waar je over kunt beschikken. Ik denk hier speciaal aan de ouderen die erop achteruitgaan, maar dan weer wel het gratis openbaar vervoer zullen krijgen, zij het pas in 2020. Maar krijgen die wel, weten ze dat allemaal, zullen ze dat allemaal gecommuniceerd krijgen? Gezin met kinderen, dus krijgen ze alles te horen over de kindregelingen die er zijn? Dan over de taal, niet over de taaltoets, maar over de taal. Vindt het college dat het redelijk is dat mensen die de taal nog niet kunnen beheersen, en dan denk ik aan statushouders die net de bijstand inkomen, toch het Nederlands moeten kunnen begrijpen om alles aan te kunnen vragen en aan alle verplichtingen te voldoen? Hoe kan je op die manier armoede bestrijden? Dan klopt de aanname van de participatieraad over de inkomenstoetsing. Ik kan dat zelf niet helemaal beoordelen, dus ik hoor dat graag terug. En dan nog een laatste dingetje. Ik zag dat de wethouder heeft meegegeten met het schoolontbijt. Dat is hartstikke mooi natuurlijk, maar ik vraag mij af, heeft de wethouder nog nagedacht over het structurele gratis schoolontbijt op scholen waar veel kinderen zonder ontbijt naar school komen? Ik ben bereid om te zeggen, desnoods een gratis stuk fruit voor iedereen, maar met een gevulde maag kunnen kinderen toch beter leren en dat is een eenvoudige manier om kinderen op weg te helpen uit de armoede. Dank u wel.

De heer Van Maldegem, interruptie. Ik heb hetzelfde krantenartikel gelezen in de Volkskrant met heel veel verbazing en ik geef u gelijk dat er deels door ongeluk kan komen. Maar ik las ook oorzaken die wel degelijk te herleiden zijn tot de keuzes. Dus mijn vraag aan mevrouw Dominicus is, wat bedoelt u met dat artikel in relatie tot ophoging van minimaregelingen? Want als je de minimaregelingen verhoogt, betekent dat niet dat mensen automatisch een post gaan openen. Wat ook een oorzaak is van schulden. Nou ja, kunt u dat nog even toelichten?

Mevrouw Dominicus, ik heb niet gezegd dat ik het artikel rechtstreeks in verband breng met het ophogen van de minimaregeling. Het was een inleiding om te laten weten dat het ons allemaal kan overkomen, probeer je te verplaatsen in de mensen die in die situatie zijn. Dan wil ik ook nog even zeggen, ja, keuzes. Iedereen moet op elk moment keuzes maken, maar mensen in moeilijke omstandigheden, kan je dan zeggen, dan moet je maar de goede keuze maken. Ik denk dat dat ook vaak niet het geval is als alles tegenzit.

Informeert me, excuus Voorzitter, volgens mij komen we dan toch in verschillende belevingswerelden. De D66-fractie gaat altijd uit van de eigen kracht van mensen en ik heb het gevoel dat GroenLinks hier die eigen kracht van mensen ontkent en per definitie vanuit gaat dat als je in de schulden komt, de overheid je moet redden. Ik vind dat een gevaarlijke veronderstelling. Ook dat...

Heb ik niet letterlijk zo gezegd. De kracht van mensen. Dat is denk ik wat ik wel bedoelde. Wij denken, zolang het ons goed gaat dat we kracht hebben. Maar als je dingen krijgt als scheiding of oorlog of ziekte of ontslag of wat dan ook, en dingen komen, ik zeg niet allemaal tegelijk, hoor maar. Ja, ik bedoel, statushouders en die komen uit een oorlog, die hebben dat ook niet gekozen. Dan ja, dan kan je kracht hebben, maar je kracht kan op zijn gegaan aan andere dingen. En misschien kunnen die mensen die kracht weer krijgen. Daar hadden we het in het vorige grote blok over. Maar ja, soms heb je hem niet meer. Dank.

U wel. Dan ga ik naar de volgende fractie. De fractie van de VVD, de heer Van der Wal aan u het woord. Ja

Dank u wel, voorzitter. De VVD-fractie vindt dat als inwoners al dan niet tijdelijk een steuntje in de rug nodig hebben, zij die zeker moeten kunnen krijgen. In het bijzonder gaat het dan om kinderen die moeten vrij verzorgd kunnen opgroeien, gelijke kansen hebben als hun klasgenootjes en zodoende zichzelf maximaal kunnen ontwikkelen in hun jeugdige leven, maar ook daarna. Onze gemeente heeft gelukkig verschillende regelingen voor in het kinderpakket, zoals een tabletregeling, internetregeling, goede regelingen. Als u het mij vraagt, regelingen die in het nieuwe minimabeleid voorgesteld worden dat nu voor ons ligt. In dat nieuwe beleid wordt getracht door middel van maatwerk meer evenwicht te creëren in de verdeling van de minimagelden, zoals ik dit mag noemen. Dat op zich vinden wij een goede zet. Alleen aangezien het feit dat dit maar 2,5% van het totale budget behelst, is het wel een beetje marginaal. En helaas, zoals ook mijn collega van GroenLinks het net opnoemde, zijn niet alle doelgroepen hierin meegenomen en op zich ligt daar nog wel een kans die dit college kan pakken. Daarnaast vinden wij, vindt de VVD, dat het minimabeleid niet op zichzelf staand beoordeeld moet worden. Het moet beoordeeld worden samen met het integratie- en participatiebeleid, het moet samen gezien worden met het zelfredzaamheidsbeleid en dat wordt eigenlijk helemaal niet gedaan, in ieder geval maar marginaal. Juist deze integrale benadering biedt veel kansen en veel mogelijkheden om die vervelende beleidseffecten op verschillende termijnen goed te beoordelen. Mijn vraag is dan ook aan de wethouder: is zij het met ons eens en wil zij dit meenemen in het verdere beleid op die onderdelen? Wat wij een gemiste kans vinden in het hele beleid is dat er niet in meer detail wordt gesproken over de armoedeval. Al vaak is het woord gevallen, maar toch is het een belangrijk fenomeen, een moeilijk te doorgronden fenomeen. Maar toch, als een alleenstaande moeder vanuit de bijstand een baan weet te vinden, wat wij natuurlijk hartstikke toejuichen, en zij dan in inkomen mogelijk achteruitgaat, is dat echt wat de gemeente betreft bizar, tegen alle logica in, want werken moet gewoon lonen. Landelijk worden gelukkig goede stappen ondernomen om de armoedeval aan te pakken. Hier liggen ook in de gemeente echt nog kansen. Wij beseffen ons dat het een complex fenomeen is, maar toch zouden we graag zien dat dit op een of andere manier meer inzichtelijk wordt gemaakt, ook voor de gemeentelijke regelingen, wat het effect daarvan is. Ik wil graag daarop de visie van de wethouder. Voor zover, voorzitter. Dank.

U wel, dan ga ik naar de fractie van D66, mevrouw Van Velzen.

Ja voorzitter, dank u wel. Zoals u ziet, heb ik deze keer geen spiekbriefje meegenomen. Dat is niet omdat ik het geen belangrijk onderwerp vind, maar omdat ik met het oog op de beeldvormende raad en mijn voorgangers al wel een beetje had voorzien dat het meeste al gezegd zou zijn. Dus ik heb alleen nog een verzoek aan de wethouder en deze raad dat wij volgend jaar omstreeks deze tijd, als we een jaartje verder zijn, het er nog eens een keertje met elkaar over gaan hebben, even kijken hoe het gaat. En nou ja, ik kan allemaal monitoringsmoties indienen, maar met een toezegging neem ik genoegen. Dank u wel.

Ga ik naar de fractie van de Partij van de Arbeid, mevrouw Paul. Tanding aan u het woord. Voorzitter, dank. Er is inderdaad al veel gezegd over het minimabeleid. Wat ik wil meegeven is dat het belangrijk is dat het minimabeleid niet alleen gaat over het financieel ondersteunen van inwoners met een kleine beurs. Het zit in minimaregelingen die er ook voor zijn om achterstanden in de samenleving tegen te gaan en sociale uitsluiting te voorkomen. Iedereen in onze gemeente moet kunnen meedoen of zoals dat in beleidstermen heet, om maar even onder de motorkap mee te doen, het bevorderen van zelfredzaamheid en participatie. Sleutelbegrippen hierin zouden moeten zijn preventie, activering en het nemen van concrete maatregelen daar waar het het hardst nodig is. En in mijn visie is dat nu precies waar het minimabeleid over gaat. De belangrijkste resultaten en aanbevelingen uit de armoedemonitor en de minima-effectrapportage vormen de basis voor dit beleid. Drie concrete maatregelen die ik hier toch genoemd wil hebben, is het kindgericht armoedebeleid. Dit is een speerpunt in het minimabeleid. Het feit dat 13,5% van de kinderen in onze gemeente in armoede opgroeit is en blijft zorgwekkend. Bij minimagezinnen met kinderen in de middelbare schoolleeftijd blijkt dit het grootste te zijn en daar wordt nu ook extra aandacht aan besteed en daarmee sla ik een bruggetje naar mijn tweede punt. De herverdeling van het budget voor de bijzondere bijstand. Dit om ervoor te zorgen dat de doelgroepen die maandelijks structureel tekortkomen, hier financieel meer in tegemoet worden gekomen in de minimaregelingen. Dit betekent een intensivering van een aantal regelingen en een mindering op een aantal andere regelingen. Het derde punt is de uitbreiding van de doelgroep en regelingen in het minimabeleid. Door middel van de uitbreiding van de collectieve zorgverzekering per 1 januari, waardoor meer mensen die het hard nodig hebben hier gebruik van kunnen maken. En last but not least de invoering van het gratis reizen met het openbaar vervoer voor 65-plus minima. Samenvattend kan ik stellen dat de fractie van de Partij van de Arbeid positief is over de insteek en de uitgangspunten van het nieuwe minimabeleid. Een aantal kanttekeningen wil ik wel in dit kader plaatsen. Het mag niet zo zijn dat door een herverdeling van middelen en het budget voor de bijzondere bijstand groepen die afhankelijk zijn van het minimabeleid toch in de verdringing komen. Zoals bijvoorbeeld de twee doelgroepen die nu niet specifiek in het beleid zijn meegenomen. Dat is ook genoemd in het advies van de participatieraad. Dit sluit ook aan bij een tweede punt. Genoemd door de participatieraad worden de gesignaleerde knelpunten met de verschuiving van de bedragen wel opgelost. Vanuit de fractie zullen we de evaluatie op dit punt en de geluiden uit de samenleving nauwlettend en kritisch blijven volgen. Daarnaast is er in oktober een rapport gepubliceerd door het Sociaal en Cultureel Planbureau. Daar had de heer Visser het al over en daar wordt in genoemd dat mij eigenlijk best nauw aan het hart gaat en dat gaat over de werkende armen. Hierin is aangegeven dat de gemeente bar weinig weet over hun populatie werkende armen. Zonder als ze geen bijstandsverleden hebben. Het gaat hierbij om groepen die vaak minder geneigd zijn hulp te vragen. Mensen die zelfstandig werken, die zzp'er zijn. En op een gegeven moment geen werk meer hebben en daardoor geen inkomsten. Of tijdelijk geen inkomsten. Het gaat om een emancipatievraagstuk. En anderhalfverdienersmodellen. Is het vaak de vrouw die minder werkt, die parttime werkt bij een scheiding. Of erger nog bij het wegvallen van de hoofdkostwinner, voornamelijk de man door bijvoorbeeld overlijden, kunnen zij ook werken, maar toch arm zijn. Kan de wethouder in beeld brengen hoe groot deze groep in onze gemeente is? De werkende armen en op welke wijze zij gebruik kunnen en mogen maken van minimavoorzieningen. Kan de wethouder de raad hierover informeren? Daarnaast heb ik nog een vraag. Het huidige beleidsplan wordt jaarlijks geëvalueerd en indien nodig bijgesteld. Wat is de rol van de raad hierin? Op welke wijze en op basis van welke indicatoren kunnen wij hierover meedenken? En kan de raad deze jaarlijkse evaluatie ook ontvangen? Voorzitter, voorzitter.

Voorzitter, zou ik een vraag mogen stellen? Dank u wel.

Van Velsen, ik moest er wel even over nadenken, dus excuses dat ik een beetje laat ben. Maar ik hoorde net meneer Van der Wal over de armoedeval. En nou ja, in dit voorstel bijvoorbeeld de schoolspullenpas wordt hè € 50 meer. Je zou kunnen zeggen dat dat de armoedeval vergroot, aangezien het bedrag groter wordt. Dus als je inkomen toeneemt, is het bedrag dat je misloopt ook hoger. Hoe kijkt de PvdA daar tegenaan? Mevrouw Ploumen.

Pardon. Nou, de wethouder heeft eerder al aangegeven dat het lastig is om die armoedeval te bepalen zolang er geen concrete cijfers zijn. Dan kan ik daar... Ik heb daar niet echt een beeld bij hoe dat nou precies in onze gemeente, hoe daar nu vorm aan wordt gegeven en hoe dat zich uit.

Als je kan uitrekenen wat het besteedbaar inkomen is van een gezin met 130%, kan je dat natuurlijk voor 100% ook doen en dan trek je de voorzieningen eraf en dan heb je het verschil. Dus volgens mij moet dat niet zo heel ingewikkeld zijn. Maar het gaat om het principe dat je een voorziening verhoogt waarmee je dus ook de armoedeval groter maakt. Dus het gaat meer om het principe hoe dat zich tot elkaar verhoudt. Daar ging mijn vraag over.

Mevrouw Paul Tang, daar heb ik geen antwoord op. Dan ga ik naar de fractie van de ChristenUnie-SGP, de heer Verschoor. Dank u wel.

Voorzitter. Ik denk dat onze gemeente goed minimabeleid voert en ik denk dat de voorgestelde bijstellingen binnen het minimabeleid ook goed zijn. Ik heb vragen gesteld aan de wethouder ten behoeve van kinderen die opgroeien in minimagezinnen met een taalachterstand. Ik wil de wethouder bedanken voor haar snelle beantwoording van die vragen. Het komt er eigenlijk op neer dat kinderen in die situatie oefenstof aangeboden krijgen vanuit school, vanuit de basisschool, maar in digitale vorm en in die gezinnen waar het om gaat, kan het heel goed zijn dat die oefenstof niet geoefend kan worden vanwege het ontbreken van een tablet of een laptop. De antwoorden hebben geleerd, bedoel ik, dat toegang geven tot de tabletregeling of de laptopregeling te duur is en dat een criterium hanteren op het gebied van taalachterstand weer hoge uitvoeringskosten met zich meebrengt. En dat begrijp ik natuurlijk ook. Ik zou graag nog vanavond een ander proefballonnetje willen oplaten. De schoolspullenpas wordt verhoogd. Ja, de schoolspullenpas wordt €50 verhoogd, maar niet voor deze kinderen. De kinderen in de leeftijd van de basisschool. Daar wordt de schoolspullenpas niet van verhoogd. Dus mijn vraag is, zit daar misschien ruimte? Kan de wethouder misschien toch nog aangeven of deze kinderen om wie het gaat? Het is een groep van 650 leerlingen in de basisschoolleeftijd die gebruik maken van de schoolspullenpas, heb ik begrepen zojuist tijdens de presentatie. Kan er op basis daarvan misschien aangegeven worden of er in de schoolspullenpasregeling ruimte zit om voor deze kinderen een verhoging toe te passen? Het zou natuurlijk wel een verhoging moeten zijn die betekenis heeft ten opzichte van de aanschaf van een tablet bijvoorbeeld. Maar misschien kunnen we dan toch die kinderen nog net een zetje meegeven in de goede richting en daar zou ik graag voor willen pleiten. Dank u wel. Dank u wel.

Dan ga ik naar de fractie van Gemeentebelangen, de heer Steutel. Voorzitter, dank.

Dank u wel. Voorzitter, het moge bekend zijn dat dit onderwerp voor onze fractie altijd een punt is. Van ja, hoe kun je nou eigenlijk tegen zijn? En al besta ik altijd met een zekere zin in een spagaat bij het kruis. Enigszins uitscheidt. Ik zal u toelichten waarom. Nee, ik meen het echt. Het punt is namelijk dat we zeggen, we hebben het over de armoedeval gehad al eerder, maar wij hebben eigenlijk altijd gezegd, van ja, wat doe je nu met de groep even boven de 130%, want daar zit ie. We hebben nu natuurlijk in het huidige voorliggende stuk aangegeven dat we een aantal voorzieningen ook toegankelijk maken voor 110 of 120 en 130 en daarmee ontstaat bij ons in ieder geval een gevoel van, maak je nou het verschil tussen alle voorzieningen die je nog hebt op 130% en sta je op het moment dat je werkt en je hebt? Die zitten net boven. Maak je het dan niet groter? Vandaar die spagaat. Kun je daar toch niet wat gedifferentieerder naar kijken en ook voorzichtig zijn, want ik ga het woord maar even gebruiken. Ik bespeur toch enige tunnelvisie bij de collega's om maar te pleiten voor meer, meer, meer. Ik ben er op zich ook niet tegen, maar iets kritischer kijken naar hoe je dat dan doet. Daar pleit mijn fractie toch wel voor. Want werken in armoede, dat is ook niet alles. Toch maar een klein voorbeeld. Ik moet even de tijd laten, want we hebben nog meer onderwerpen, maar ik ga toch het voorbeeld even aanhalen. Collega's erbij geschei. De tegen buitenla. Schuld om te trots om aan te kloppen, raakt verzeild in een woekerhypotheek, want die zijn er tegenwoordig ook beste collega's en zit 150 werkt parttime dus en zit €150. Bovendien boven de 130% heeft niks. Te trots.

Te verborgen armoede. Wat doen we daar dan aan? En die voorbeelden zijn er echt te over. En dus ik pleit niet voor een inkomensbeleid, want dat mogen we niet. Maar wel een creativiteit met betrekking tot hoe richten we nou een aantal zaken in en hoe kunnen we ook differentiëren? Dus ik wil aan de wethouder de vraag stellen: hoe doen we dat nu? Verder pleitte ik in mijn betoog met het andere onderwerp over het participatiebeleid. Even het voorbeeld van die fiets aangehaald, want in het stuk minimabeleid staat een gift in natura, een fiets. Dan denk ik van ja, dan staat er bij minimabeleid: gisteren natuurlijk een fiets. En waarom wordt er dan in het participatiebeleid bijvoorbeeld niet het voorstel gedaan? Maar ik zei net al, daar ga ik de uitvoering weer in. Wees concreet met zijn beleid en kondig ook een aantal projecten aan. Een gegeven voorbeeld, in dat kader pleiten wij in ieder geval voor een integrale visie op minimabeleid, het participatiebeleid en de financiële zelfredzaamheid, wat al eerder ook is voorgesteld en wij beraden ons nog op een motie of op een amendement daartoe. Dank u wel.

Dank u wel, dan ga ik ook voor een reactie van deze eerste termijn naar het college. Wethouder Stemerdink voor de beantwoording ook van deze eerste termijn. Ja voorzitter, het

Het doet het, voorzitter. Dank, dank ook voor alle vragen die zijn gesteld. Inderdaad, een nieuw voorstel voor het minimabeleid. Laat ik me ook maar gelijk beginnen met de aftrap, zeker niet voor 4 jaar. In antwoord op de vraag van mevrouw Van Velzen: waarom niet? Omdat de wereld volgens mij elke keer verandert. Uw Raad wordt sowieso nog erbij betrokken op een aantal momenten zoals u even kunt lezen in het voorstel. Wil ik graag met de Missing Chapter Foundation in de slag gaan om met een kinderraad ook vanuit kinderen voorstellen te laten doen hoe je armoede onder kinderen kunt gaan oplossen. Ik ben zelf geweest bij de oprichting van de nationale kinderraad vorige week en mijn ervaring is dat die kinderen met hele andere ideeën komen dan wij hier met zijn allen bij elkaar en bij die adviezen wordt u ook zeer nauw bij betrokken, dus die zullen zeker ook gaan leiden tot nieuwe voorstellen. Datzelfde geldt ook, voorzitter, en de vraag over de doelgroepen en of we inderdaad met deze voorstellen willen bereiken wat we uiteindelijk gaan bereiken. We kunnen nooit alle knelpunten oplossen, dat geeft het Nibud ook aan, dat is echt onmogelijk. Wat we wel kunnen doen is om te kijken: doen we het juist, maken we de juiste keuzes erin en er moet een bijstelling plaatsvinden, ja of nee? Het Nibud gaat in 2020 onderzoek doen naar over 2019, dus die resultaten ga ik graag met u ook weer naar u opsturen, want ik ga graag met u het gesprek daarover aan, omdat ik zomaar zou kunnen voorstellen dat ook dat kan gaan leiden tot een bijpassende bijstelling van het beleid. Voorzitter, dan een ander punt wat een aantal keren is teruggekomen, namelijk de armoedeval. De armoedeval is inderdaad een punt wat heel vaak overal terugkomt en ook volkomen terecht. Het is ook aangegeven dat vooral onder werkende armen, de heer Van der Wal was volgens mij degene die dat aangaf, die groep is gewoon heel lastig in kaart te brengen. We zijn nu aan het nadenken: moeten we daarvoor het CBS de opdrachtgever via dat Urban Data Center om te kijken of het überhaupt kan? Ik heb daar zo mijn vraagtekens bij, maar we gaan daarnaar met hen in overleg over, want het is niet zomaar uit een openbare database namelijk te halen. De armoedeval komt bij alle beleidsvoorstellen terug. Daardoor lijkt het wat versnipperd, maar voorzitter, dat is het zeker niet, want bij het re-integratie en participatiebeleid geef ik ook aan dat de beste manier om uit de armoede te komen uiteindelijk een baan is en dat je ook verder kunt groeien in die baan. Ik kom, als ik het goed heb, begin volgend jaar met u voor een notitie financiële zelfredzaamheid, gaat er ook op in en ook hier is daar zeker aandacht voor. Kun je het helemaal voorkomen? Nee, we kunnen wel beter gaan monitoren, maar dat heb ik ook wel eerder aangegeven dat het afhankelijk is van de mensen, hoeveel voorzieningen ze waarvan er gebruik maken. Maar er is inmiddels ook wel een instrument ontwikkeld door Stimulans om de mogelijke terugval beter te kunnen berekenen en we gaan kijken of de inzet van dat instrument bijdraagt aan meer helderheid over de armoedeval, ja of nee, dus ook dat gaan wij doen. Voorzitter, dan ga ik eventjes naar de vragen die er zijn, de overige vragen die er zijn. De heer Visscher over het flexibel omgaan met potjes heb ik zo even opgeschreven in mijn eigen woorden. U zei het mooier, ja, voorzitter, kijk, uiteindelijk zijn er wel regels voor, hè? Ik moet me wel aan de regels houden, maar het moge helder zijn dat we als we mensen kunnen helpen, we ook mensen zeker zullen gaan helpen en dat je ook ongelijke gevallen ongelijk moet behandelen. Dus die vrijheid die is er al en die zullen we ook zeker gaan voortzetten. Voorzitter, de...

Mij om de schoonheid van het toepassen van de randen van de regels natuurlijk. En in dat opzicht wens ik de wethouder heel veel creativiteit toe. Doe ik met alle...

Plezier. Voorzitter, die randen dan voorzitter het vrijwilligerswerk. Voor mij wordt daar ook al in het over gehad, hè? Mensen juist om naar een baan te gaan helpen, is vrijwilligerswerk een van de opties om dus maar begeleiding naar de arbeidsmarkt te kunnen gaan beter kunnen te gaan bevorderen. Dan voorzitter, de vragen van mevrouw Dominicus over de communicatie. Even kijken of ik me goed heb, zeg maar, begrepen. We gaan de communicatie dus zeker niet stopzetten. We blijven de communicatie doen, waar ik alleen wel heb aangegeven. Ga inzetten op doelgroepen, dat ik niet met een schot hagel wil gaan schieten, want ik wil kijken. Hoe bereik ik de ouderen? We hebben daar afgelopen jaar al een slag in gemaakt, maar dat kan nog beter. Hoe bereik ik jongeren, hoe bereiken we een gehandicapte? Ja, ik noem maar even een aantal doelgroepen, dat kan volgens mij nog scherper en nog beter en die focus, die wordt ook de komende periode aangebracht, dus ik hoop dat een antwoord is op uw vraag. Dan voorzitter, de taaltoets. Ja, het is toch wel echt wel nodig om Nederlands te leren, want zonder Nederlands kom je ook gewoon niet aan een baan, zo werkt het namelijk ook. Alleen waar we natuurlijk wel, zeker als iemand hier nieuw komt, heeft ie vooral over over statushouders, dan is Engels natuurlijk ook een voertaal waarin je mensen gewoon prima kunt helpen in het begin. Maar we zullen te allen tijde, zullen we mensen ook stimuleren om zo snel als mogelijk de taal te leren lezen, spreken en schrijven. Want anders dan ja, dan is het heel moeilijk om iemand een plekje in de samenleving te krijgen. Dan voorzitter, de.

Dat komt nog vast een andere keer aan de orde, maar zolang mensen het nog niet kunnen beheersen, die taal. Ten eerste moeten ze dan goed les hebben gehad en zolang ze het niet kunnen beheersen, hebben ze ook recht om het vertaald te krijgen omdat ze anders niet weten hoe ze moeten beginnen. Greta, sorry.

Sorry, nee, voorzitter, dat is juist en er zijn ook voldoende organisaties. Dus heel veel vrijwilligers zijn er ook die deze groep mensen helpen en die ook zeker door ons worden geholpen. Dus als ze bij ons in beeld zijn, dan gaan we ze daarbij helpen, dat moge helder zijn dan, voorzitter. Het gratis schoolontbijt, ja, ik moet even het antwoord schuldig blijven en ik zat me net te bedenken. U heeft wel met iemand gesproken van de organisatie, maar ik weet de uitkomst daar niet van. Dat dacht ik. Misschien weet u het wel natuurlijk, maar ik moet dat eventjes navragen, ik weet het gewoon niet, sorry, zo kom ik even op termijn terug. Die vraag, voorzitter, dan de heer Van der Wolde morgen nale wijziging, ja, we hebben natuurlijk echt gekeken naar wat het Nibud heeft geadviseerd. Ik heb de wijsheid ook niet in pacht, zeg ik altijd, maar we gaan kijken of we deze wijzigingen voldoende doen. Over 1,5 jaar zal blijken of dat wel of niet zo is. Nou, die integraliteit heb ik volgens mij al op ingegaan en ook over de armoedeval. De vraag van mevrouw Van Velzen is mij beantwoord. Mevrouw Patching, werkende armen ben ik ook wel op ingegaan. We gaan eens kijken of we die groep in beeld kunnen krijgen. Ik weet niet of dat lukt, zeg ik in alle eerlijkheid, ook voor hen geldende regelingen. Maar het nadeel daarvan is ook wel vaak dat ze niet bij de gemeente in beeld zijn, dus uiteindelijk zullen we te allen tijde, ook bijvoorbeeld via de krantjes en via de reguliere media blijven communiceren over de regelingen. We blijven ook proberen om via allerlei organisaties ook die groep te bereiken en te attenderen dat zij ook mogelijk gebruik kunnen maken van de regelingen. De rol van de Raad bij de evaluatie ben ik al op ingegaan. Er komt zeker bij de nieuwe Nibud onderzoeken bij dat we ook de twee ontbrekende doelgroepen willen meenemen, dus die vraag zullen we ook bij het Nibud neerleggen dan, voorzitter. De vraag van de heer Geschon over de tabletregeling voor basisschoolleerlingen, ja, voorzitter, er is inderdaad geen geld om even een paar ton zomaar in één keer uit te geven. Of er lucht is in de schoolspullenpas, voorzitter, we hebben de laatste twee jaar de schoolspullenpas gedaan. Het bereik is hartstikke hoog en dat is echt wel ongelooflijk tof natuurlijk. Dat is een heel goed instrument. Er lijkt ruimte te zitten in de schoolspullenpas. Je hebt ook een vast bedrag dat structureel niet wordt besteed. Dat vloeit dan weer terug en we hebben nu twee opeenvolgende jaren gezien dat ongeveer een bedrag van circa € 25.000 niet wordt uitgegeven. Dus daar zit lucht, daar is wat vrijheid, voorzitter, om iets mee te kunnen doen, voorzitter.

Oh, betekent dat dat je dat bedrag van 25.000 zou mogen delen door 650 en dat zou kunnen gebruiken voor de kinderen in de basisschoolleeftijd?

Ja voorzitter, als de Raad ervoor kiest om het bedrag van de schoolspullenpas voor de leerlingen op de basisschool te gaan ophogen en daarvoor dat bedrag in wilt zetten, dan zou u inderdaad de € 50.000 kunnen delen. Er zijn 650 leerlingen. Ik weet even niet uit mijn hoofd wat het exacte bedrag is, maar dat is een mogelijkheid. Maar dat laat ik even bij uw Raad liggen. Mijn antwoord op uw vraag is: er is ruimte van € 25.000 in de schoolspullenpas, hebben wij nu ervaren, zal ik maar zeggen. Voorzitter, introductie.

Introductie, ik kan het niet langer, sleutel. Maar je begrijpt nu een beetje het gevoel dat in de dialoog tussen de heer Van Schorren en de wethouder is. Het komt een beetje bij mij over als handjeklap over een detail uit het hele beleid en ik zou er voor willen pleiten van: we kunnen natuurlijk vragen wat we willen en toekennen aan iedereen waarvan wij zeggen, het men leeft in armoede, kan niet. Maar, en daar komt mijn spagaat weer. Wat doen we nou? Kunnen we focussen op allerlei details in dit beleid? Of gaan we ook eens kijken van wat gebeurt er nou even wat hoger over met de doelgroep die het allemaal aan zich voorbij ziet gaan? En dat mis ik. Wethouder.

Voorzitter, ik gaf antwoord op een vraag die mij is gesteld door de heer Steutel. Ik ben al ingegaan op de armoedeval. Ik weet niet of dat voldoende is.

Sleutel nee, ik had nog een vraag, Voorzitter. Ik had nog gevraagd of we niet wat integraler aan de slag kunnen met betrekking tot participatiebeleid, minimabeleid en sociale redzaamheid. Want ik bedoel, het zijn iedere keer aparte aandachtsgebieden waar we besluiten over nemen, maar in het geheel overzien we het ook niet meer. Nou, Voorzitter, het...

Het zijn wel aparte raadsvoorstellen, maar volgens mij, zoals ik al eerder aangaf, hebben ze wel degelijk een relatie met elkaar. Want uiteindelijk, om mensen uit de armoede te halen, heb je een goed integratie- en participatiebeleid nodig. En ik wil niet weer alles vastleggen in een nota, maar dan ben ik weer een half jaar verder en dan krijg ik te horen dat ik weer niet snel genoeg ben. Ja, het is ook soms gewoon keuzes maken in het leven, dus we hebben er echt wel aandacht voor en die dwarsverbanden zijn er gewoon zeker, en zeker ook bij de financiële zelfredzaamheid. Ook daar zit ik met een dwarsbalk in alles en daarvoor, voorzitter, kom ik met een voorstel naar uw raad terug om daar met u over het gesprek aan te gaan. Voorzitter, dank.

Dank u wel. Ja, ik wist niet of het nog een interruptie was als u al was uitgepraat, maar ik vroeg me af, er kwam net iets in mij op, want meneer Sleutel heeft natuurlijk gelijk dat al deze beleidsterreinen iets met elkaar te maken hebben en integraliteit integraal aangepakt moet worden. Ik weet niet of het mogelijk is, maar zou het wellicht mogelijk zijn om uit te zoeken of we het hier in al die beleidsnotities over dezelfde mensen hebben? In de zin hè? Ik snap dat u niet erachter kan komen waar ze precies wonen, maar nou ja, ik noemde zelf het Urban Data Center. Die kunnen dat wel. Dat mogen ze dan vervolgens niet tegen u vertellen, maar ze kunnen dan wel zeggen, 80% van deze groep komt overeen. Dat lijkt me nou interessante informatie om vervolgens daar iets integraals mee te doen. Dus kunt u dat... Ik heb het net bedacht, maar kunt u dat misschien uitzoeken of zo? Kunnen we daar achter komen? Voorzitter, ik...

Ik denk dat ik deze vraag overigens wil stellen. Ik denk dat we het over het algemeen over dezelfde groep hebben. Hoe hoog het percentage is, dat weet ik niet, maar er is even een vraagpunt waar wij ook inderdaad mee spelen en een vraag voor willen leggen aan het CBS Urban Data Center en daar ook bij u op terug willen komen. Zoals we meer informatie kunnen hebben, hebben we al eerdere vragen daarover gesteld. Andere vragen gesteld, waarvan ook het CBS zegt, dat kunnen we gewoon niet uitzoeken, dus ik weet niet of ze het kunnen, maar de vraag stellen lijkt mij zeer zinvol. Dank u.

U wel, dan ga ik kijken of er nog behoefte is aan een tweede termijn. Niemand? De heer Verschoor, alleen de heer Verschoor. Ja.

Dank u wel. Ik heb even behoefte om te zeggen dat ik er dus vanavond achter ben gekomen dat de schoolspullen pas verhoogd worden behalve voor leerlingen in de basisschoolleeftijd. En dat er ook nog ruimte zit op dat budget, dus ik snapte niet zo goed de opmerkingen van meneer Steutel dat ik dat hoog over moet bekijken. Het ging mij om kinderen die opgroeien in een minimagezin met taalachterstand, die kinderen kunnen dat niet helpen en als we ze daarmee een extra zetje kunnen geven, dan zou ik daar wel voor zijn. Ik zou daar wel een wijziging voor willen voorstellen. Voorzitter.

De heer Steutel, ik begrijp het betoog van de heer Verschoor wel, maar ik hoop dat hij ook begrijpt dat we aan de andere kant ook een aandachtspunt hebben, wat mogelijk ook geld kost. Dus je, je kan ook op een gegeven moment. Je kan op het detail wel in gaan zoomen zoals u dat nu doet, maar ik pleit ervoor om eens wat met elkaar eens even wat verder te kijken naar wat we, welke verantwoordelijkheden we ook nog hebben. Met de groep die even boven de 130% zit en daar zit bij mij de spagaat en daar blijf ik ook bij.

Ik, ik snap die discussie nooit zo goed, want als je hem niet bij 130 legt maar bij 132, dan krijg je de 103 problemen mee. 133 dus. Ik, ik zou voor deze kinderen wel wat willen regelen eigenlijk. Dank u wel. Dank.