2.c Raadsvoorstel: Het wijzigen van de Apv ten behoeve van de toepassing van artikel 151d Gemeentewet
Agendapunt dat gaat over het wijzigen van de APV ten behoeve van de toepassing van artikel 151d van de Gemeentewet. Dat gaat over de Wet aanpak woonoverlast. Omdat het ook mijn portefeuille betreft, heb ik de vicevoorzitter, mevrouw Veluw, gevraagd om dit punt voor te zitten.
Goed, even wisseling van de wacht. We gaan verder met dit agendapunt. Het raadsvoorstel wijzigen van de APV ten behoeve van toepassing van artikel 151d Gemeentewet. Dat gaat over de aanpak woonoverlast. Het agendapunt is doorgeschoven door de raadsvergadering van 10 juli. En, ik heb een aantal mensen die daar wat over willen gaan zeggen en ik begin daarbij bij Bianca Bremer van Gemeentebelangen. Dank u.
U, voorzitter. Ik heb twee hele korte vragen. In het stuk staat dat de burgemeester jaarlijks zal rapporteren aan het college over de bevoegdheden. Volgens mij moet daar staan de raad, want wij geven u dadelijk de bevoegdheid daartoe. En wat wij vinden, ontbreekt in het stuk is de tijdsduur van de oplegging. Kunt u daar iets over zeggen of kan dat eventueel nog toegevoegd worden aan het stuk? Dat was het, voorzitter. Dank u.
Bremer: De volgende die zich aangemeld heeft, dat is mevrouw Reinders. En nog voor de volledigheid, mevrouw Reinders van GroenLinks. Zeg
Maar artikel 51 D van de gemeentewet, dat is de Wet op de aanpak overlast of in de volksmond de aso-wet, dat klinkt iets als wat we moeten doen, want overlast dat wil niemand. Echter zijn wij kritisch over dit raadsvoorstel om de volgende reden, de bereidheidregel. Als eerste spreekt zelf al over hinder die niet verholpen kan worden door een andere wet of maatregel. De Opiumwet, de Woningwet, het Bouwbesluit, mediation, gewoon Nederlands strafrecht, ook voor overlast van verslaafden, verwarde mensen en mensen met andere psychische problemen moeten we andere maatregelen inzetten. De woningbouw huurders kunnen op basis van huurcontracten ook actie ondernemen bij overlast. Wat blijft er dan nog aan ernstige hinder over dat het rechtvaardigt dat we zo'n zware bevoegdheid aan de burgemeester moeten geven? Ten tweede maakt deze wet ernstige inbreuk op de basisrechten van de overlastgever. De gedragsaanwijzing bepaalt namelijk dat iemand iets niet mag doen in zijn eigen huis. Ook zijn de consequenties als hij zich daar niet aan houdt groot. De overlastgever kan dus eigenlijk pas bezwaar maken nadat er een gedragsmaatregel is toegepast. En, dat is dan ook nog, moet er een voorziening aangevraagd worden bij de rechtbank. Bij stap 6 van het stappenplan moet de burgemeester dan niet alleen duidelijk aangeven, zeg maar, waarom hij deze gedragsaanwijzing oplegt, maar ook hoe er bezwaar gemaakt kan worden en wie daar de overlastgever in kan ondersteunen. Het kan natuurlijk niet zo zijn dat er een huisdier wordt in beslag genomen of dat een huis wordt ontruimd zonder dat de overlastgever kans heeft gekregen om zichzelf te verweren tegen de beschuldigingen. Als laatste zijn de gevolgen van deze maatregelen groot, een dwangsom of zelfs een huisverbod kan tot zware schulden leiden, dakloos raken. Dat is in andere gemeentes zelfs al gebeurd. Er is nog een ander geval, zeg maar, wat doen we met anderen in een woning? Andere bewoners, zeg maar kinderen, ouderen die afhankelijk zijn van de overlastgever. Er is bij zorg van WMO en of BHZ is natuurlijk heel iets anders dan de 24-uurszorg van de inwoner, gezinslid of een ouder. Er zal dan toch duidelijker omschreven moeten worden wat de ernst en de aard van de hinder is, de bezwaarprocedure en hoe wij omgaan met de heftige gevolgen die kunnen ontstaan door het opleggen van een gedragsmaatregel. Ik heb het idee dat we met deze aanpassing, zeg maar, met een kanon schieten op een mug. Dank u.
U wel, mevrouw Reinders, en dan gaan we naar de heer Van Veller van de VVD.
Dank u wel, voorzitter. Het was ook vandaag alweer in het nieuws. De overlast van buren en overlast van omwonenden wordt als steeds groter ervaren. In de Randstad ervaart 9% van de bevolking overlast van anderen. En ik neem aan dat dat in Leidschendam-Voorburg niet veel anders is. Vorig jaar was er sprake van 64 gevallen in Leidschendam-Voorburg waarbij buurtbemiddeling nodig was tussen buren. Er zijn schrijnende voorbeelden; mevrouw Reinders heeft al een aantal voorbeelden genoemd van overlastgevers die verantwoordelijk zijn voor harde muziek, honden, intimiderend gedrag, pestgedrag en dergelijke. Gelukkig is die nieuwe wet tot stand gekomen in de Tweede Kamer, dankzij VVD-Kamerlid Ockje Tellegen, waardoor er echt een aanwijzing kan worden gegeven door de overheid aan dergelijke overlastgevers. Het is een zwaar middel; een aanwijzing over gedrag door de overheid aan een individu vind ik als liberaal een heel zwaar middel. Daarom is het heel goed dat dit met allerlei waarborgen is omgeven. Aan de voorkant heb je natuurlijk inzet van de wijkagent, je hebt buurtbemiddeling, je hebt inderdaad ook inzet van de woningcorporatie, allerlei middelen aan de voorkant om er al iets tegen te doen. En ook aan de achterkant is er natuurlijk inderdaad die bezwaarmogelijkheid. Het is omkleed met allerlei randvoorwaarden, maar toch vinden wij als VVD dat als het gaat om dergelijk intimiderend pestgedrag en grote overlast, wij kiezen voor het slachtoffer, dat wij kiezen voor de mensen die zich in hun vrijheid bedreigd voelen en die mensen laten prevaleren boven de overlastgever en als overheid optreden tegen die overlastgevers. Daar staan wij als VVD voor, dus wij vinden het een heel goede maatregel en het is ook een heel mooi stappenplan waarin dat wordt beschreven. Ik wijs ook op de betrokkenheid van de lokale Kamer, waarin ook nog dat hele sociaal domein om de hoek komt kijken, dus zelfs de overlastgever wordt nog aandacht aan besteed om daar ook een helpende hand aan te bieden. Maar ook een straf van de hand, want dat is soms hard nodig. En in dat geval kiezen wij voor het slachtoffer. Een vraag aan de burgemeester is nog: waar kunnen mensen zich heel makkelijk melden om van deze mogelijkheid gebruik te maken als zij inderdaad het slachtoffer zijn? Dank u.
Dank u wel, meneer Van Veller. Dan heb ik staan als volgende spreker de heer Van Maldegem van D66.
Dank u, voorzitter. Het is al gezegd in deze bespreking door Wellenstein en mevrouw Rensen ook. Het college vraagt om een zwaar middel en burenoverlast kunnen wij ons voorstellen. Het is een van de ergste vormen van overlast die je kan hebben in je eigen leefomgeving. Dus je zit inderdaad in het tweespalt tussen ingrijpen door de overheid en de overlast voorkomen. Dit middel botst wel met een elementair recht, een grondrecht. En dat is dus inderdaad heel erg zwaar. Daarbij hoort naar ons idee dat er verantwoording afgelegd wordt aan de Raad en het voorstel beschrijft nu dat de burgemeester alleen verantwoording aflegt over het aantal huisuitzettingen in die zin. Wij zouden graag willen horen of de burgemeester iets meer verantwoording kan afleggen aan deze Raad. Dus niet alleen de aantallen, maar ook de redenen waarom. En dat gaat uiteraard botsen met allerlei anonimiteit, sorry, allerlei privacy dingen, maar daar kunnen we vast iets met anonimisering van gegevens mee doen. En ik kan me voorstellen dat deze behoefte breder leeft in de Raad. Dank u wel.
Dank u wel meneer Van Maldegem, de heer Van Duffelen van het CDA heeft het woord gevraagd.
Ja voorzitter, dank u wel. Het is inderdaad zojuist al opgemerkt. Het is een vrij ingrijpende maatregel waarvoor hier de wijziging van de Algemene plaatselijke verordening voorligt. Het is denk ik ook op goede gronden dat die maatregel echt als uiterste middel wordt ingeroepen en met voldoende waarborgen is omkleed wanneer het tot inroeping daarvan komt. Het gaat uiteindelijk om de aantasting van een grondrecht, namelijk het woongenot van burgers, het woonrecht van iedere burger. Desalniettemin hebben wij bij het voorstel nog een aantal vragen. Allereerst de vraag, hoe verhoudt de wijziging van de APV zich tot andere wettelijke mogelijkheden, zoals voortvloeiend uit bijvoorbeeld de Opiumwet of de Gemeentewet, waar het openbare orde betreft? Met andere woorden, wanneer wordt welke bevoegdheid aangewend door de burgemeester? En een ander punt, met name in de situatie dat er een beroep zou worden gedaan op de bevoegdheid en er kinderen in het spel zijn, hoe worden de rechten van het kind gewaarborgd? En tot slot de vraag, ook blijkt uit het raadsvoorstel, hoe beheerst de burgemeester de voor de gemeente genoemde gevolgen? Dank u wel.
Dank u wel meneer Van Duffelen, en ik heb als laatste spreker de heer Blokland van de Partij van de Arbeid staan.
Ja dank u wel, voorzitter. Even kijken. Ik wil een vraag stellen over wat in de brief staat. Hierbij de beleidsregels is gevoegd, want daar staat een zin in waarvan ik dacht: wat zit er nou achter? Namelijk de indicatie of het risico dat er veel meer meldingen zullen worden gedaan nu de burgemeester deze bevoegdheid heeft en dat partijen dus denken: oké, ik heb een probleem met overlast. De burgemeester gaat er nu over, dus die kan het oplossen, dus het dossier moet bij hem op zijn bureau komen. Ik denk dat de brief ook aangeeft dat dat natuurlijk niet de bedoeling is, dat vervolgens alles in de keten doorschuift naar de burgemeester, omdat we daarvoor natuurlijk nog een heleboel schakels hebben voordat je zover moet escaleren. En ik zou willen vragen welke afspraken er worden gemaakt, met name met corporaties, om ervoor te zorgen dat zij, want zij zullen dit denk ik het meeste meemaken als verhuurder, de problematiek zelf oplossen en dat het niet zover komt dat de burgemeester het moet doen. Ja precies, want ik beschouw het als een ultimum remedium. En als de burgemeester verantwoording aflegt over aantallen, dan heb ik het liefst dat hij kan verklaren dat het niet nodig is, omdat het gewoon daarvoor met buurtbemiddeling of met de corporatie kan worden opgelost. Dank u wel.
Dank u wel, meneer Blokland, en dit was de eerste termijn. Ik kijk naar onze burgemeester voor beantwoording van de vragen. En die komt er weer aan. Voorzitter, dank.
Dank u wel. Deze maatregel, zoals de heer Blokland ook heeft aangegeven, is inderdaad een ultimum remedium, want het is nou ja, een soort laatste redmiddel in lastige, vaak lastige dossiers. En mevrouw Reinders vroeg al van, ja, waar hebben we het dan nog wel over ernstige hinder? Ja, er zijn momenten waarop de situatie dusdanig ernstig is dat de overlast zo schrijnend is bij mensen dat er bijna geen maatregelen meer genomen konden worden dat je hierop terecht kan komen. Maar ik ben het ook met u eens en zo heb ik er ook onder andere met de corporaties, meneer Blokland, over gesproken, want voordat we dit voorstel hebben opgeschreven, zijn er ook gesprekken met de corporaties om daar ook, en dat heb ik ook aangegeven, zij alles in het werk moeten stellen, eigenlijk om te voorkomen dat het bij mij op het bureau belandt. Want het kan niet zo zijn dat het eigenlijk allemaal heel snel bij mij komt om dan een besluit te gaan nemen. Nee, we moeten alles aan gedaan hebben en daarom staat het stappenplan er ook in. En ik kan u zeggen dat ook in vele gevallen buurtbemiddeling helpt, dat in vele gevallen de corporatie het helpt om met dossieropbouw ook de verantwoordelijkheden, de mensen erop te wijzen. En als ze daarin niet luisteren, dat ze daarin ook in sommige gevallen helaas de huurcontracten moeten verbreken om ervoor te zorgen dat voor iedere inwoner in onze gemeente er een goede en veilige leefomgeving is en woonomgeving. Het rapporteren aan de Raad moet het volgens mij zijn, mevrouw Breemen, dat en dan pak ik gelijk het punt van de heer Van Maldegem. Ik zal zorgen dat ook dat we niet alleen maar zeggen van nou, het is zo vaak voorgekomen of zo vaak is een aanvraag geweest, alleen maar getallen, maar dat we ook meer duiding kunnen geven. Wat de redenen waren daarvan, die zullen heel divers zijn en ik denk dat dat inzicht ook van belang is, ook voor u als Raad om te weten welke problematieken er spelen, want uiteindelijk gaat het erom, niet zozeer om de maatregel zelf, maar om te zorgen dat de mensen in de hulpverlening komen en dat is eigenlijk ook wat we nu ook bij het tijdelijk huisverbod kennen. Als het gaat om huiselijk geweld, dat is eigenlijk ook te zorgen dat je die tijd goed kan benutten om ook adequaat de hulpverlening daarop in te kunnen zetten. Dat is hier niet het geval als het gaat over een tijdelijk huisverbod, want dat is een soort strafmaatregel wat aan het einde er zit. Ik wil die hulpverlening tijdig in alle situaties daar ook binnen krijgen. Dat lukt niet altijd en dan heb je soms enige mate van dwang ook wel nodig. Vandaag ook mevrouw Reinders, ja, die hulpverlening is zo ontzettend belangrijk. Mensen kunnen zich altijd verweren of bezwaar maken tegen de maatregelen die genomen worden. En het is niet zomaar dat het prompt uit de lucht komt vallen. Nee, ook daar worden de mensen voor in ieder geval gewaarschuwd. In welke stappen we al zitten en ook aangeven als u niet meewerkt, dan zal deze maatregel genomen worden. Dus mensen hebben alle gelegenheid om daar ook op te reageren als het gaat om het melden van situaties. En misschien heeft de heer Blokland dat ook wel bedoeld van ja, het kan natuurlijk niet zo zijn dat ineens allerlei situaties richting de burgemeester gaan komen van nou, ik heb ook wat last van mijn buren, los, doe het maar op. Nee, die meldingen die komen zeer regelmatig binnen via de woningcorporatie. Die komen binnen via een wijkagent. Die komen ook via de gemeente binnen of mensen die melden het via een mail. Soms komt hij ook wel eens rechtstreeks bij mij binnen, maar dan gaat hij altijd weer terug in de organisatie richting onder andere daar waar ook met de zorg en de wijkteams met het lokale team wordt gesproken om de situatie tot een oplossing te brengen. Als het gaat over hoe verhoudt zich tot andere wetgeving. Ik heb al aangegeven, we moeten alle middelen inzetten om uiteindelijk ook te voorkomen dat we deze ultieme maatregelen zouden moeten nemen. Dus daar blijf ik ook op toezien dat ook alle middelen worden ingezet. Dus vanuit andere wetgeving, vanuit andere maatregelen die mogelijk zijn als er kinderen in het spel zijn, dan is ook dat altijd een onderdeel van de beoordeling. Welke maatregel wordt opgelegd en dat is nu al zo, ook als het gaat over huiselijk geweld wordt altijd zeer nauwkeurig gekeken. Als er kinderen ook daar in die situatie zijn of die maatregel voor die kinderen wel het beste is, dus die afweging. Die zit daar altijd in. Volgens mij heb ik hiermee alle punten benoemd die naar voren zijn gebracht. Voorzitter, dank u wel.
Ik nu voor de reactie in eerste termijn en ik ga even kijken of er nog behoefte is aan een tweede termijn en ik zie al een vinger van mevrouw Bremer omhoog gaan. Ik loop even het rijtje af. Mevrouw Reinders nog behoefte? Nee, de heer Van Veller nee, de heer Van Maldegem.
Meneer Van Duffelen, nee, niet, en de heer Blokland ook niet. Dan geef ik graag het woord aan mevrouw Bremer. Ja
Dank u wel. De burgemeester herinnerde het zich weer toen hij terugliep. Hij heeft de tweede vraag van mij niet beantwoord, want de wet spreekt namelijk regelmatig van de tijdsduur van de oplegging in verschillende gevallen en die wordt in dit stuk niet genoemd en ik zou graag zien dat er wel termijnen genoemd worden van de opleggingen. Diverse opleggingen. Dank.
U wel, meneer en mevrouw Bremer, ik ga nog even naar de heer Van Maldegem. Ja.
Hij doet het wel, voorzitter, dank. Ik ben blij met de toezegging van de burgemeester om meer duiding te geven bij niet alleen het aantal. Dat is voor onze fractie heel behulpzaam bij het beoordelen van dit voorstel. Dank u wel.
Hartelijk dank meneer Van Maldegem. Heeft de burgemeester nog behoefte aan een reactie? Ja. Ja, kom.
Kom er niet zomaar mee weg. Ik had nog een antwoord te geven op de vraag over hoe zit het met die oplegging of de tijdsduur van de oplegging? In ieder geval rondom het huisverbod staat heel duidelijk vermeld, de tijdsduur en eventuele verlenging van maximaal 4 weken. Als het gaat over de andere maatregel, volgens mij is dat per geval heel duidelijk verschillend, maar dat daar een duidelijke duiding moet zijn van de tijdsduur. Daar ben ik het met u eens, dus ik zal in ieder geval dat punt wel meenemen dat het ook heel duidelijk wordt naar de mensen als het wordt opgelegd. Mevrouw
Even de aanvulling: daar zijn we heel erg blij mee, maar daar gelden wel maximale tijdsduren voor de oplegging. Misschien is het wel handig als dat in stukken in ieder geval vermeld wordt, want dit stuk is openbaar, dus dat het in ieder geval wel voor iedereen duidelijk is wat de maximale tijdsduur zou kunnen zijn. Eens dat dat wordt gedaan? Nou, met die...
Die toezegging en de toezegging dat er verantwoording zal worden gegeven over de cijfers en dat er ook meer duiding gegeven zal worden. Gaat dit onderwerp naar de eerstvolgende besluitvorming en hiermee sluit ik dit onderwerp en geef het woord weer terug aan de burgemeester. Mevrouw Veluwe.